BouwTotaal 11 - 2021

Hoe veilig is uw bouwplaats voor de omgeving? Pag.14 BEZOEK OOK DE WEBSITE WWW.BOUWTOTAAL.NL NUMMER 11 | JAARGANG 18 | NOVEMBER 2021 PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND INNOVATIE & INSPIRATIE Ontwerp zelf je dakopbouw in 3D 43 THEMA BOUWPLAATS Prefab beton casco met groot comfort 19 THEMA LUCHTDICHT BOUWEN Wkb-checklisten luchtdichting en brandveiligheid 30 THEMA BOUWPLAATS BOUWTOTAAL (Vellingkant)-lijmblokken Metselblokken Gevelstenen Profielstenen Splitstenen BIA-ECO blokken BIA LockBlock zie www.bia-beton.nl TEL.: 024 - 648 84 84 Houtboren Slijpmaterialen www.onlineborenkopen.nl Betonboren Metaalboren Door professionals, voor professionals Staffelprijzen Groot assortiment Balkdragers Kolomvoeten Hoekijzers Houtskeletbouw Verborgen verbinders www.balkdragers.com Compleet assortiment houtverbinders totaalleverancier aluminium bouwproducten www.roval.eu Bandschroeven Scoor groene punten met schroeven! NIEUWE DUURZAME VERPAKKING FASTENERS WITH THE GREEN POINTS adv. 65x45mm BouwTotaal 2014.indd 1 15-01-14 08:50 SNELLER, DUNNER, DIKKER, BETER, EFFICIËNTER

Het stopcontact om mee te nemen Het nieuwe SYS-PowerStation. Stroom. Altijd en overal Nooit meer zoeken naar stroompunten. Geen vervelende kabels die worden rond gesleept, overvolle verdeelkasten, problemen met zekeringen of gebruik maken van vervuilende generatoren. Het unieke SYS-PowerStation is een oplossing die tijd en geld bespaart en uw werk een stuk makkelijker maakt. Het SYS-PowerStation zorgt ervoor dat u altijd en overal van stroom wordt voorzien. De compacte en mobiele oplossing slaat 1.500 wattuur energie op – zodat u volledig onafhankelijk kunt werken. Meer informatie: festool.nl/powerstation * Het betreft hier een voorbeeldberekening voor leasecontract met een looptijd van 36 maanden op basis van de adviesprijs van de fabrikant. De bedragen zijn exclusief btw. De geleasde Festool-producten kan de gebruiker aan het eind van de looptijd van Grenke Finance N.V. overnemen. De mogelijkheid tot leasen wordt uitsluitend aangeboden aan bedrijven en ondernemers. Alle gegevens zijn onder voorbehoud. Meer informatie en de voorwaarden vindt u op www.festool.nl/financingplus Gereedschap voor het beste resultaat De PST 1500 voor slechts € 98,- per maand* * gebaseerd op verkoopadviesprijs

3 NUMMER 11 / NOVEMBER 2021 ACTUEEL Bouwplaats 2.0 Mag ik u evenmeenemen naar de bouwplaats in pakweg 2030? De bouwplaats bevindt zich in stedelijke omgeving, want weilanden volbouwen doen we niet meer. Uit onderzoek van Architecten- en onderzoeksbureau KAWblijkt dat de bestaande stad de komende tien jaar plaats biedt aan 800.000 tot 1.000.000 stadswoningen! Denk aan verouderde, vaak uitgestrekte winkelcentra met veel parkeerplek en de transformatie van naoorlogse zorglocaties. Ook tankstations gaan verdwijnen en worden vervangen door laadpalen- en stations, zonder hindercirkel. En zo zijn er meer winlocaties in beeld gebracht. Wat opvalt is dat veel bouwplaatspersoneel met 3D brillen rondloopt, die de ouderwetse tekeningen overbodig maken. Ze hebben altijd up-to-date informatie in beeld. Ookminder kundige vakmensen kunnen dankzij virtual reality worden ingezet. Daarnaast is het ook heerlijk rustig en stankvrij. Prefab bouwelementen wordenmet elektrisch transport naar de bouwplaats gebracht en just-in-time gemonteerd. Ook gereedschappen en ander materieel op de bouwplaats is elektrisch. Omwonenden kunnen bij wijze van spreken gewoon eenmiddagdutje doen, zonder gestoord te worden. Hoogbouwwordt verder steeds normaler. We bouwen als snel 100 tot 200meter hoog, met uitgekiende hybride constructies in beton, staal en hout. Materiaal wordt toegepast op plaatsen waar het maximaal tot zijn recht komt. En we bouwen uiteraard losmaakbaar, zodat alle bouwdelen later weer elders zijn in te zetten. Alle materialen die in het gebouw zitten worden vastgelegd in eenmaterialenpaspoort: een logboek, dat informatie bevat over de kwaliteit, herkomst en locatie vanmaterialen en producten en inzicht geeft in de materiële, circulaire en financiële (rest)waarde van een gebouw. Als we onze ambities, zoals hierboven beschreven, inderdaad waarmaken dan wordt de bouw veel aantrekkelijker voor jonge vakmensen. Bouwen wordt assemblerenmet behulp van een hoge graad aan automatisering. Bovendien biedt zowel het werken in een woningfabriek als bouwplaats een schone en stille werkomgeving. De winters worden ook steeds zachter, dus het klimaat werkt ook een handje mee. Hoewel dat laatste voor mij niet hoeft uit te komen: ik ben namelijk een sneeuw- en schaatsliefhebber. Maar goed, we kunnen niet alles hebben… Ing. Frank de Groot Hoofdredacteur BouwTotaal INHOUD COLUMN ING. FRANK DE GROOT 20 advertenties 31 04 Actueel Ruimte in de bestaande stad 05 Actueel Expertview 07 Actueel In de Spotlight 08 Actueel Zalmhaven bereikt hoogste punt 09 Actueel Den Haag Update en Bouwmonitor 11 Ondernemen Fiscaliteit & Subsidie 13 Snel Gebouwd Flexibele betonmodules Thema Bouwplaats 14 BOUWPLAATS Hoe veilig is uw bouwplaats voor de omgeving? 19 BOUWPLAATS Prefab beton casco met groot comfort 20 BOUWPLAATS Bouwplaatsbeveiliging voorkomt vertraging en gedoe 21 BOUWPLAATS Goed van start met bouwplaatsinrichting op maat 22 BOUWPLAATS Nieuws 29 Lezerstest Sterke invaller Thema Luchtdicht bouwen 30 LUCHTDICHT BOUWEN Wkb-checklisten 31 LUCHTDICHT BOUWEN Kant-en-klare lucht- en slagregendichting 33 LUCHTDICHT BOUWEN Prefab betonvloeren: opmaat naar luchtdicht bouwen En verder 37 Kozijnen, ramen en deuren Design en functionaliteit gaan hand-in-hand 38 Kozijnen, ramen en deuren Nieuws 41 Innovatie & Inspiratie Bouwhelden 43 Digitalisering Ontwerp zelf de dakopbouw in 3D 45 Digitalisering Van lijntjes naar objecten tekenen 46 Slim Ruimtegebruik Experimenteren met agro-based bouwmaterialen 49 Afbouw Oudere woning gekocht: nu nog moderniseren… 51 Afbouw Muurtje stucen 52 Afbouw Nieuws 55 Energie Ventileren voor dummies 60 Productnieuws Nieuws over producten Beers Bouwproducten BV uw leverancier van: Beers Bouwproducten B.V. voor de zakelijke- en professionele markt Houtkopersgilde 2a - 1671 RB Medemblik Tel. (0227) 712 362 - Fax (0227) 712 363 Polyester dakgoten Polyester windveren & boeiborden Polyester deurluifels Aluminium deurluifels Polyester dakkapellen Polyester schoorsteenomkledingen Polyester raamluiken Polyester gevelelementen Keralit Leuningverhogers voor o.a. galerijen WWW.BEERSBOUWPRODUCTEN.NL Beers Bouwproducten BV uw leverancier van: Beers Bouwproducten B.V. voor de zakelijke- en professionele markt Houtkopersgilde 2a - 1671 RB Medemblik Tel. (0227) 712 362 - Fax (0227) 712 363 Polyester dakgoten Polyester windveren & boeiborden Polyester deurluifels Aluminium de rluifels Polyest r dakkapellen Polyester schoorsteenomkledingen Polyester raamluiken Polyester gevelelementen Keralit Leuningverhogers voor o.a. galerijen Beers Bouwproducten BV uw leverancier van: producten B.V. voor de zakelijke- en professionele markt lde 2a - 1671 RB Medemblik Tel. (0227) 712 362 - Fax (0227) 712 363 Polyester dakgoten Polyester windveren & boeiborden Polyester deurluifels Aluminium deurluifels Polyester dakkapellen Polyester schoorsteenomkleding n Polyester raamluiken Polyester gevelelem nten Keralit Leuningverhogers voor o.a. galerijen WW.BEERSBOUWPRODUCTEN.NL Beers Bouwproducten BV uw leverancier van: Beers Bouwproducten B.V. voor de zakelijke- en professionele markt Houtkopersgilde 2a - 1671 RB Med mblik Tel. (0227) 712 362 - Fax (0227) 712 363 Polyester dakgoten Polyester windveren & boeiborden Polyester deurluifels Aluminium deurluifels Polyester dakkapellen Polyester scho rstee omkledingen Polyester raamluiken Polyester gevelelementen Keralit Leuningverhogers voor o.a. galerijen WWW.BEERSBOUWPRODUCTEN.NL

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 4 Bestaande stad biedt ruimte voor 200.000 extra woningen Architecten- en onderzoeksbureau KAW heeft een jaar na de publicatie van het onderzoeksrapport ‘Ruimte Zat in de Stad’ vervolgonderzoek gedaan waaruit blijkt dat de bestaande stad naast de eerdere bevindingen (ruimte voor 600.000 tot 800.000 stadswoningen) nog eens plaats biedt aan 200.000 woningen in de komende tien jaar. Het architecten- en onderzoeksbureau keek naar verouderde, vaak uitgestrekte winkelcentra met veel parkeerplek en de transformatie van naoorlogse zorglocaties. Ook was er aandacht voor binnenstedelijke tankstations, waarvan er veel zullen verdwijnen, onder andere door de veranderde milieuwetgeving. KAWheeft daarnaast inmiddels bijna 10 procent van de totale Nederlandse naoorlogse corporatie-woningvoorraad onder de loep genomen, middels projectaanvragen besteld door coöperaties, gemeenten en enkele provincies. De resultaten hiervan staven de onderzoekshypothese uit het eerdere Ruimte Zat in de Stad-rapport, namelijk dat de naoorlogse wijken ruimte bieden voor 600.000 - 800.000 extra huishoudens. In zowel het oorspronkelijke als het vervolgonderzoek werden met behulp van een innovatieve onderzoek-systematiek big data gecombineerd met ontwerpend onderzoek. WINKELCENTRA, BETERE VOORZIENINGEN Wijkwinkelcentra beslaan vaak grote, uitgestrekte oppervlakten met eenlaagse, monofunctionele bebouwing en veel parkeerruimte en dat op centrale plekken in de wijk. De toevoeging van woningen op deze plekken verbetert zowel de levendigheid aanzienlijk als ook het gevoel van veiligheid in de wijk. Daarnaast zorgen extra bewoners op termijn voor meer voorzieningen, die ook al jaren onder druk staan of verdwijnen in de naoorlogse stadswijken. Denk hierbij aan scholen die de laatste jaren worden samengevoegd, bibliotheken die sluiten en openbaar vervoer lijnen die dreigen te verdwijnen vanwege verminderd gebruik. KAWheeft de meest geschikte wijkwinkelcentra in naoorlogse buurten onderzocht. De conclusie: de transformatie van winkelcentra biedt ruimte voor in totaal 86.000 nieuwe woningen en daarnaast voor meer, betere en passendere voorzieningen. VERANDERENDE MOBILITEIT Ook het autogebruik verandert. Enerzijds is de auto voor steeds minder mensen betaalbaar. Anderzijds wijzigt het mobiliteitsbeleid om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen. Vanaf 2030 mogen er geen auto’s met verbrandingsmotor meer worden verkocht. Twintig jaar later mogen ze zelfs niet meer de weg op. Dat betekent dat de tankstations gaan verdwijnen en vervangen worden door laadpalen- en stations. Ook de hindercirkels - de veiligheidszones rondom benzinepompen in verband met gevaarlijke stoffen - zullen dan vrijkomen. Uiteindelijk kan dit resulteren in 88.000 nieuwe woningen. ANDERS OUD WORDEN Verzorgingstehuizen uit de naoorlogse periode zijn aan grote veranderingen onderhevig. Wetgeving wijzigt bijvoorbeeld, evenals de woonwens van mensen op leeftijd. De transformatie van bestaande zorglocaties biedt ruimte voor meer geschikte woonruimte voor zorgbehoevende ouderen, maar ook voor 26.000 extra woningen. STADSUITBREIDING IN LOKAAL BELEID Volgens KAW’s vervolgonderzoek is er alleen op de eerder genoemde drie terreinen al ruimte voor net zo veel wooncapaciteit als wanneer we twee nieuwe steden ter grootte van Almere zouden bouwen. Met het verschil dat de realisatie van Almere 44 jaar tijd kostte, en deze transformatieopgaven binnen bestaande wijken al binnen tien jaar is te realiseren. De grootste winst zit hem niet alleen in omvang en snelheid, maar vooral ook in zogenaamde koppelkansen en het gebruiken van de transformatie om andere problemen aan te pakken. Denk hierbij aan het werken aan klimaatbestendige wijken, de integratie van natuurwaardes en oplossingen voor sociaaleconomische problemen in bestaande wijken. Zo snijdt het mes aan twee kanten en die kansen grijpen steeds meer beleidsmakers aan. De resultaten van Ruimte Zat worden breed herkend door bijvoorbeeld gemeentes, provincies, koepelorganisaties, corporaties, ontwikkelaars en commerciële partijen. Stedelijke verdichting wordt op veel plekken op dit moment al in lokaal beleid verankerd, waarbij het KAW-onderzoek ‘Ruimte Zat in de Stad’ als fundament voor beleidskeuzes wordt gebruikt. VOORDELEN Integrale stadsinbreidingsplannen zoals KAW voorstaat, bieden verder de volgende voordelen en kansen: • creatie van duurzame wijken met meer betaalbare woningen; • meer inkomsten voor gemeenten door meer gronduitgave; • besparing kosten aanpassen infra vergeleken bij aanleggen nieuwe buurt buiten de stad; • vraag en aanbod die in balans komen, vooral ook daar waar meer vraag is; • fysieke aanpak koppelen met sociale aanpak en doorstroming stimuleren met aanbod voor ouderen in de buurt. Bovenal biedt het betere gebruik van de ruimte in de bestaande stad de kans om ruimte vrij te houden voor de grote opgaven waar we met Nederland voor staan. Denk aan de omgang met water, de transitie naar een duurzame landbouw en het realiseren van energielandschappen in combinatie met hoogwaardige en aaneengesloten natuurgebieden. Het eerdere Ruimte Zat in de Stad-onderzoek vindt u op https://www.kaw.nl/projecten/onderzoek-ruimte-zat-corporatievastgoed/.  Verschillende verdichtingsmogelijkheden voor bestaande winkelcentra.

5 NUMMER 11 / NOVEMBER 2021 ACTUEEL EXPERTVIEW ARAP-JOHN TIGCHELAAR Onlangs was ik deelgenoot van een gesprek tussen houthandelaren. Aanleiding was dat er nu, naar het schijnt, weer volop hout in de markt aanwezig is. Afgelopen zomer was het penibel. Ik hoorde zelfs toen een keer iemand zeggen dat hout op dit moment het beste beleggingsmiddel was. In momenten van schaarste vliegt de prijs omhoog. Evident. Zo ook eerder dit jaar de houtprijs. Maar in die periode van schaarste bleek, dat vele handelaren maar ook grote bouwers meer kochten dat ze nodig dachten te hebben. Immers; hebben is macht, of kracht. Wat menigeen, begreep ik uit het gesprek, niet voorzien had dat veel partijen aan het hamsteren – of beleggen - waren gegaan. Gevolg is nu dat er grote partijen hout zijn uitgeleverd, maar ondertussen door minder schaarste de prijs ook aan het zakken is. Daar zit je dan met je duur ingekochte hout. Dat geldt voor handelaren als ook houtverwerkende partijen zoals aannemers en timmerfabrieken. CONSUMENT BETAALT Uiteindelijk gaat de consument het dure hout betalen. Linksom of rechtsom. De woningen waren in 2020 al onbetaalbaar, althans voor starters. En in 2021 betalen we voor een middenwoning van 100 m2, in mijn woonplaats, een slordige drie-en-een-halve ton. Schaarste doet rare dingen met de marktprijzen. De schaarste in woningen blijft vooralsnog. Helaas. Met een tempo van net 70.000 woningen dit jaar lopen we direct alweer achter op de doelstelling een miljoen woningen te bouwen voor 2030. Nog acht jaar en meer dan 100.000 woningen per jaar te gaan. Locaties en vergunningen schijnen de remmende factor nu te zijn. De PFAS en stikstof schrik zit ons in de benen maar nu ook de volgende belemmeringen. Toch zijn er ook weer leuke lichtpuntjes. Zo las ik dat één op de vijf tankstations overbodig is als elektrisch rijden de normwordt. Dat levert weer mooie woningbouwlocaties op, volgens onderzoeks- en ontwerpbureau KAW zelfs bijna 90.000 nieuwbouwwoningen. Maar ook winkelcentra in naoorlogse wijken bieden gezamenlijk plaats aan 86.000 woningen. Maar liefst 2,7 miljoen vierkante kilometer is aan vernieuwing of sanering toe. Als we dan ook nog de verouderde zorgcomplexen de komende jaren aanpakken dan zijn 200.000 woningen op locaties mogelijk waar geen grasspriet, groen akkerland of stukje natuur voor hoeft te wijken. Terug naar de pomphouders. Eerst handelden ze in ‘vloeibaar goud’. Nu zitten ze op rozen en is hun (schone) grond goud waard. Ik gun het ze, maar wel voor de woningbouw. Arap-John Tigchelaar Algemeen Directeur Transferro BV Hout is goud advertenties Kijk gerust eens rond op onze site :) ✓ +700 artikelen ✓ alles op voorraad ✓ vandaag verzonden 9,6 Klanten geven ons een Dé webwinkel voor tegelzetters Ontvang % korting op je eerste aankoop! Bij een minimale besteding van €100 excl. btw BOUWTOTAAL LIJMKAM.NL gebruik deze code Wij maken kunststofkozijnen uitsluitend voor de zakelijke markt! ■ kwaliteit: 28 jaar ervaring met VEKA kunststofkozijnen ■ snelheid: levertijd standaard kleuren 10 werkdagen, sneller in overleg. ■ Bezorgen: eigen transport ■ Scherpe prijs ■ CE Keurmerk ■ Naast de versteklas tevens HoutVerbinding-Look ■ Offerte: binnen 24 uur Molenlei 8 1921 CZ Akersloot Tel. 072 534 1005 - Fax. 072 532 3648 Email: mail@luten-kozijnen.nl www.luten-kozijnen.nl KUNSTSTOF KOZIJNENFABRIEK Groen jasje voor hoofdkantoor verpakkingsspecialist Het nieuwe hoofdkantoor van verpakkingsspecialist LC Packaging uit Waddinxveen is voorzien van een groene gevel van in totaal 225 vierkante meter. Voor de aanleg is gekozen voor een kant en klaar systeem: Wallplanter van groenspecialist Mobilane uit Bemmel. De groene gevel is aangebracht op het magazijngedeelte en is ingedeeld in drie stroken van 6 meter breed en 12,5 meter hoog. Met het permanent groene aanzicht van het gebouw onderstreept LC Packaging het belang van duurzaamheid. Onlangs behaalde de nieuwbouw van de verpakkingsspecialist het BREEAMOutstanding certificaat voor een duurzaam gebouwde omgeving. GEVELSYSTEEM Het Wallplanter-gevelsysteem bestaat uit een stalen basisconstructie met daaraan bevestigde bakken (50 x 50 x 390 cm) van hoogwaardig aluminium. Die zijn beplant met Mobilane Kant & Klaar Hagen (Hedera helix ‘Woerner’) met een hoogte van 200 cm. Bij volledige verzadiging weegt elke bak 1.450 kilo. Een teleporter tilt de bak met volgroeide klimophagen omhoog waarna ze bevestigd worden aan de basisconstructie. De hagen staan daarbij vrij van de gevel. Het groene gevelsysteem is niet grondgebonden. De onderste hagen zijn echter wel rechtstreeks in de grond geplant. De bakken zijn voorzien van een geavanceerd irrigatiesysteem dat door gebruik van vochtigheidssensoren zorgt voor de juiste hoeveelheid water en voeding. Overtollig regenwater sijpelt door de bakken heen, waardoor de wortels niet kunnen verdrinken. De klimophagen in het Wallplanter-systeem hebben een ‘On the way to Planet Proof’-certificaat en zijn lokaal gekweekt bij Darthuizer Productie in Bemmel. Deze productielocatie biedt werk aan 200 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. DUURZAAM GEBOUWD Het hoofdkantoor van LC Packaging is ontworpen door architectenbureau Quadrant4 uit Oisterwijk en gebouwd door aannemer De Vries en Verburg uit Stolwijk. De groene gevel is aangelegd door Mobilane in samenwerking met Zoontjens Boomprojecten uit Roosendaal. De nieuwbouw heeft het BREEAMOutstanding duurzaamheidscertificaat ontvangen onder meer vanwege de ruim 3.000 zonnepanelen op het dak en de opvang van regenwater dat wordt gebruikt voor bewatering van gewassen in kassen in de directe omgeving.

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 6 Jonge bouwers leren bouwsector spelenderwijs kennen De bouwsector heeft een tekort aan nieuwe aanwas. Waar anders dan op basisschool moet je beginnen met werven? Om die reden ontvingen de leerlingen uit de TOP-klas van Symbio Hengelo in oktober 2021 de eerste exemplaren van Dura Vermeers Techniek huis, uit handen van medewerkers Tobias en Esmée. Dit in combinatie met een uitleg over wat je allemaal kunt worden in de bouw; van timmerman tot ontwikkelaar of uitvoerder. In samenwerking met Techniekpact Twente ontwikkelt Tetemmet bedrijven uit de regio, zoals Dura Vermeer Bouw Hengelo, Make-It techniek-kits voor kinderen tot en met 15 jaar. Hierin worden technieken en processen uit het bedrijfsleven verwerkt, met als doel kinderen en jongeren (thuis of op school) op een speelse manier in aanraking te laten komen met de beroepsgroepen in de Twentse techniek- en bouwsector. UITDAGENDE WORKSHOP De engineers legden alles uit over prefab materialen, duurzaamheidsaspecten, zoals zonnecellen, en verschillende beroepen in een bouwbedrijf. De kinderen waren enthousiast en stelden veel vragen. Wordt er ook al met 3D prints gewerkt in de bouw? Waarmee kun je een huis nog duurzamer maken? Kan ik er zelf ook iets aan toevoegen wat je kunt programmeren? “Fantastisch om te zien hoe enthousiast en vooruitstrevend deze kinderen nadenken over het gebruik van nieuwe technieken in de bouw en het behoud van de aarde. Ommet deze techniek-kit het mooie van het bouwen van een huis echt ín de klas te brengen, vind ik geweldig!”, aldus Tobias, die ook te zien is in de bijbehorende tutorial waarin naast uitleg over het bedrijf stap voor stap wordt uitgelegd hoe het Techniek huis in elkaar gezet moet worden. KINDEREN EN TECHNIEK ZIJN GOUDEN TOEKOMST Jonge kinderen in aanraking laten komen met techniek en bij deze kit specifiek met alle aspecten van de bouw, is enorm belangrijk voor de regio. Vanuit de bouwbranche is een groot tekort aan technisch personeel en vakmensen, zowel in de kantoorfuncties als in de uitvoering. Een tendens die alleen maar toeneemt als nu geen actie wordt ondernomen. De beroepsoriëntatie van kinderen start al vanaf hun 7e levensjaar. Door ze op een speelse en prikkelende manier nu al kennis te laten maken met nieuwe technieken en maakprocessen leren kinderen wat de mogelijkheden zijn en is de kans groter dat ze kiezen voor de bouw. Er is veel veranderd de afgelopen jaren. Echte betrokkenheid helpt om personeel te behouden Iedereen weet het: in de bouwsector is het heel lastig om goed personeel te vinden. Daar kun je het wel steeds over hebben, maar je kunt beter veel tijd en zorg besteden aan het binnenhouden van je huidige werknemers. En dat aanvullen met een flexibele schil. Maar hoe houd je die vakkrachten zo lang mogelijk bij je? En waar haal je geschikte flexibele vakmensen vandaan? Gerrit Binnenmars, directeur van Mulder-Hop Vastgoedschilders uit Doetinchem, en Joey Krabben van Opstap Personeelsdiensten weten uit ervaring hoe dat het beste kan en leggen dit graag uit. onze persoonlijke aanpak. Dus dat is mijn belangrijkste tip.” LEKKER IN HUN VEL Dat lijkt een dooddoener, beseft Binnenmars zich terdege. “Klopt, maar hoeveel directeuren zeggen niet: ‘mijn deur staat altijd open, je mag binnenkomen wanneer je maar wilt.’ En in de praktijk loopt er dan niemand binnen. Ik zoek mijn mensen liever op of nodig ze uit voor een informeel gesprek. Zo kan ik zien of ze lekker in hun vel zitten of wellicht gehinderd worden door een probleem op het werk of privé. En kunnen we samen zoeken naar een oplossing op maat.” NAAST JE MENSEN, NIET ERBOVEN Joey Krabben beaamt dat. “Als je als werkgever aandacht hebt voor het welzijn van je medewerkers, vertaalt dat zich op enig moment in vertrouwen en loyaliteit. Dat is ook afhankelijk van de rol die je aanneemt. Ben je meer een mensgericht, dan zit je náást je medewerker en minder erboven.” JONGE MEDEWERKERS Die loyaliteit is belangrijk, maar het binnenhalen van nieuwe, jonge medewerkers is minstens zo belangrijk. Hoe doet Mulder-Hop dat? “Wij zijn een erkend leerbedrijf, zodat we jongens en meiden van de Schildersvakopleidingen mogen begeleiden tijdens hun BBL-opleiding. Ik ben ook bestuurslid van de Schildersvakopleiding in Zutphen, dus betrokken bij het opleiden van jonge schilders. En we gaan de komende tijd campagne voeren via sociale media om te laten zien dat we hét leerbedrijf van de Achterhoek zijn.” COMMITMENT Die betrokkenheid wil Binnenmars ook graag uitstralen. “Tijdens het eerste gesprek met jonge vakmensen zeg ik altijd: ‘jij kiest voor ons, maar wij kiezen ook voor jou’. We werken er samen aan om jou dat diploma te laten behalen.’ Dat commitment aangaan, dat werkt, zo merk ik al jaren.” GELIJKWAARDIG Dat commitment geldt niet alleen voor de vaste werknemers, maar ook voor de flexibele vakmensen. “Dat vind ik zo mooi aan Mulder-Hop”, zegt Krabben van Opstap. “Ook de uitzendkrachten krijgen een functioneringsgesprek, met mij er weliswaar bij, maar het geeft aan dat ze volwaardige werknemers zijn. Dat doet Mulder-Hop ook met eenmalige uitkeringen en andere extra’s; de behandeling is gelijk.” ÉÉN PARTIJ VOOR UITZENDKRACHTEN Binnenmars vult aan: “Dat is voor ons vanzelfsprekend, ze hebben ook gewoon dezelfde bedrijfskleding aan. Het liefst zou ik deze uitzendkrachten in vaste dienst nemen, maar bedrijfseconomisch is dat niet haalbaar. Dan is Opstap voor ons de juiste partner. Ik kies bewust voor één partij voor de inleenkrachten, zodat we dat goed kunnen invullen. Dat geldt ook voor de uitzendkracht zelf, want ik verwacht ook dat hij of zij zich niet verschuilt achter het feit uitzendkracht te zijn, omwelke reden dan ook, en dus echt gelijkwaardig.” Meer info: www.opstapnaarwerk.nl Mulder-Hop heeft 30 werknemers en is als vastgoedonderhoudsbedrijf vooral actief in onderhouds schilderwerk in de zakelijke markt, woningbouwverenigingen en vastgoedbezitters. “Personeelstekort, ik hoor het veel om me heen bij collega-bedrijven. Maar ik werk er liever aan om mijn mensen tevreden te houden”, vertelt Gerrit Binnenmars. “We hebben nooit een groot verloop gehad, maar dat komt mede door

7 NUMMER 11 / NOVEMBER 2021 ACTUEEL Meest compacte beveiligingspoortje De Speedlane Compact is de nieuwste aanwinst binnen het portfolio van toegangsproductenmet middelhoog beveiligingsniveau. Het compacte beveiligingspoortje is ontwikkeld vanuit de vraag uit de markt om ook kleinere bedrijfspanden en bedrijfsruimtes goed te kunnen beveiligen. VEILIGHEID EN BEVEILIGING BINNEN GEBOUWEN WAARBORGEN Doordat de veiligheid op de werkplek steeds meer onder druk staat, maken meer en meer organisaties gebruik van beveiligingsentrees om zo de veiligheid en beveiliging van hun mensen en bedrijfsmiddelen te waarborgen en verhogen. Daarnaast zorgen de huidige ontwikkelingen rondom de coronapandemie ervoor dat bedrijven zich in toenemende mate de vraag stellen wie er wanneer en waarom binnen een pand of een bepaalde ruimte mag zijn. De Speedlane Compact is zo ontworpen dat deze alle essentiële functies van een beveiligd toegangspoortje bevat maar dan in compacte vorm. BELANGRIJKSTE KENMERKEN VAN DE SPEEDLANE COMPACT • Intuïtieve begeleiding van gebruikers • Sensoren voor de detectie van tailgating, gebruikersveiligheid en objectdetectie zijn standaard ingebouwd • Eenvoudige installatie • Royale binnenruimte van de behuizing voor flexibele integratie van toegangscontrolesystemen • Materialen van premium kwaliteit • Trendy minimalistisch design • Flexibele doorgangconfiguraties (inclusief een brede doorgang voor rolstoelen) Meer informatie, technische tekeningen, brochures en video’s van de Speedlane Compact vindt u op onze website. IN DE SPOTLIGHT Het gebruik van de Speedlane Compact zorgt ervoor dat uitsluitend geautoriseerde personen een beveiligde ruimte kunnen betreden. Doordat geavanceerde functies en opties achterwege zijn gelaten, is de Speedlane Compact eenvoudig te gebruiken en installeren, snel te produceren en kan daardoor in korte tijd aan de klant geleverdworden. BOON EDAM WWW.BOONEDAM.NL/ONTDEKDECOMPACT Ongewenste luchtstromen beheersbaar maken Bostik levert met het DuurzaamLuchtdicht Bouwen portfolio, onder het Zwaluwmerk, een compleet assortiment om te kunnen voldoen aan de huidige bouwregelgeving, zowel bij nieuwbouw als renovatieprojecten. 2011 en stoot 54%minder CO2 uit dan een nieuwbouwwoning. Ongeveer 1/3 van de menselijke CO2-uitstoot inWest- en Midden-Europa wordt uitgestoten bij het gebruik van gebouwen. Ons zeer goed gebalanceerde assortiment Duurzaam Luchtdicht Bouwen producten is het voor de woningeigenaar, aannemer of architect mogelijk om een huis te bouwen dat voldoet aan het principe van energiezuinig en passief bouwen. TOETSINGSASPECTEN Bij luchtdicht bouwen wordt afdichting getoetst op aantal aspecten: 1. Luchtdichting Een afdichting die bijdraagt aan het voorkomen van warme lucht vanuit het gebouw door aansluitvoegen naar buiten. 2. Thermische isolatie Zorgen dat door de gehele constructie een evenredige hoeveelheid isolatie (isotherme) aanwezig is om condensatie te voorkomen. 3. Slagregendichting Primair voorkomen van overvloedige waterbelasting in de constructie. De ‘afdichting’ kan wel ademen. 4. Geluidsisolatie Een ‘afdichting’ die een bijdrage levert aan het reduceren van het geluidsniveau tussen buiten en binnen het gebouw. BOUWBESLUIT NTA 8800 Vanaf 1 januari 2021 is de bepalingsmethode NTA 8800 van kracht en geldt dat vergunningsaanvragen voor alle nieuw te bouwen gebouwen moeten voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG). NTA 8800 (Nederlandse Technische Afspraak) is de nationale methode voor de bepaling van de energieprestatie van gebouwen, waarmee onder meer gerekend kan worden om aan te tonen dat men voldoet aan de BENG-eisen. Het huidige energielabel wordt vastgesteld op basis van NTA 8800. IN DE SPOTLIGHT Als wij het hebben over Duurzaam Luchtdicht Bouwen, verdelen we dat onder in 2 verschillende methodes: Duurzaam Luchtdicht Bouwen voor de traditionele bouw en Duurzaam Luchtdicht Bouwen voor de massieve bouw. Beide bouwmethodes hebben hun eigen kenmerken als het gaat om isoleren en energie-uitstoot. Zo hebben we het bij de traditionele bouw over een ‘energiezuinige’ woning en bij massieve bouw over een ‘energie-neutrale woningen ofwel passiefhuis’. ENERGIEZUINIGE WONINGEN Luchtdicht bouwen maakt ongewenste luchtstromen beheersbaar. Het zorgt ervoor dat hinderlijke koude buitenlucht geen vrije toegang heeft tot de warme vertrekken van een gebouw. Daarnaast voorkomt het dat kostbare warme lucht naar buiten kan ontsnappen. ENERGIE-NEUTRALE WONINGEN OFWEL PASSIEFHUIS Een passiefhuis is een gebouw dat voldoet aan de eisen van het passiefhuis-certificaat. Alle passiefhuizen mogen niet meer dan 15 kWh/m² per jaar verbruiken voor ruimteverwarming. Een Nederlands passiefhuis gebruikt vier keer minder energie dan een Nederlands nieuwbouwwoning uit ZWALUW WWW.DENBRAVEN.COM

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 8 De Zalmhaven in Rotterdam bereikt hoogste punt  De Zalmhaven heeft het hoogste punt bereikt. De hijsloods is bezig aan zijn terugweg naar beneden. Drie jaar na de start van de bouw bereikte De Zalmhaven in oktober 2021 haar hoogste punt van 215 meter. Het project in het Scheepvaartkwartier in Rotterdam, omvat drie torens met in totaal 485 woningen, commerciële voorzieningen en parkeervoorzieningen. Op deze pagina kunt u genieten van foto’s en feitjes van deze hoogste woontoren in de Benelux. BEELD: FRED SMULDERS De Zalmhaven bestaat uit De Zalmhaven I, een toren van 215 meter, geflankeerd door De Zalmhaven II en III, twee gebouwen van 70 meter hoog, Het project ligt in het Scheepvaartkwartier in Rotterdam. In de hoge toren komen 256 appartementen. In de lagere torens, die deels aan het nieuw in te richten openbare park aan de Gedempte Zalmhaven liggen, worden 196 appartementen en 33 herenhuizen gerealiseerd, in de koop- en huursector. Naast woningen komt er een grote gedeelde daktuin voor bewoners, commerciële ruimten, een parkeergarage (met fietsenstallingen) en een restaurant met panoramisch uitzicht. De herenhuizen en woningen in De Zalmhaven III zijn inmiddels opgeleverd. Naar verwachting worden de woningen in De Zalmhaven I medio 2022 opgeleverd en De Zalmhaven II in eind 2021. DE MAKERS VAN DE ZALMHAVEN Het project is een ontwikkeling van Zalmhaven CV, een samenwerkingsverband van gebiedsontwikkelaar AM en gebiedsontwikkelaar en investment manager Amvest. Twee internationaal bekende Nederlandse architectenbureaus werken aan dit project. De hoge toren is een ontwerp van Diederik Dam van Dam & Partners Architecten. De lagere woongebouwen zijn ontworpen door Kees Kaan van KAAN Architecten. De bouw is in handen van BAMBouw en Techniek - Speciale Projecten. De huurwoningen worden door Amvest namens AEGON in portefeuille genomen. FEITEN OP EEN RIJ • De Zalmhaven I: 215 meter hoog, met 256 appartementen en penthouses en 61 verdiepingen, inclusief 3 techniek verdiepingen. • De Zalmhaven II: 70 meter hoog, met 98 appartementen en penthouses en 22 verdiepingen. • De Zalmhaven III: 70 meter hoog, met 98 appartementen en penthouses en 22 verdiepingen. • De Zalmhaven herenhuizen: 33 herenhuizen aan de Gedempte Zalmhaven en de Houtlaan. • Categorie: 285 koopwoningen, de rest betreft vrije sector huur in het hogere segment. • Commerciële voorzieningen: 1.165 m² kantoren, 1380 m² horeca en 500 m² voorzieningen en een parkeergarage met 35 motor opstelplaatsen, 520 fietsplekken en 456 parkeerplaatsen. • Voorzieningen: Fitness (commerciële exploitatie), Service managers, Restaurant en Daktuin. • Prijzen: de prijs voor een tweekamerappartement is vanaf € 360.000,- v.o.n., voor een penthouse highrise vanaf € 1.650.000,- v.o.n. en voor een penthouse midrise vanaf € 1.850.000,- v.o.n. • Website: www.dezalmhaven.com  Aan de bovenzijde is de uitstekende hijsloods te zien. Gedurende de bouw zijn de prefab elementen langs de gevel omhoog gehesen en met een kraanbaan in de hijsloods naar hun uiteindelijke positie gebracht.  Tja, wie wil er nou niet zo’n uitzicht?  De Zalmhaven is 215 meter hoog: maar eerlijkheidshalve wordt die hoogte bereikt met een mast die op de top staat.

9 ACTUEEL NUMMER 11 / NOVEMBER 2021 Den Haag update Nieuws vanaf het Binnenhof ‘CONSUMENTEN - DOSSIER’ GEPUBLICEERD NEN heeft de Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR) 8092 ‘Consumentendossier’ gepubliceerd. Hierin zijn de richtlijnen opgenomen voor een goed en compleet (digitaal) consumentendossier. Op 1 juli 2022 treedt de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking, waarmee een nieuw stelsel van kwaliteitsborging voor de bouwsector wordt ingezet. Het stelsel legt de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van bouwwerken (meer dan voorheen) bij de aannemer en versterkt de positie van de opdrachtgever (consument) ten opzichte van de aannemer. AFSPRAKEN TUSSEN AANNEMERS EN CONSUMENTEN De wet schrijft voor dat aannemers bij oplevering twee dossiers moeten overhandigen: • Het privaatrechtelijke ‘Consumentendossier’. De aannemer toont in dit (digitale) dossier aan dat hij heeft gerealiseerd wat is overeengekomen. Ook neemt hij de garantiebepalingen en aanwijzingen voor gebruik en onderhoud op in dit dossier. • Het publiekrechtelijke ‘Dossier bevoegd gezag’ gaat over de inhoud van dit dossier als opvolger van het Bouwbesluit. In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) worden nadere regels opgenomen. De dossiers hebben enige overlap omdat bepaalde gegevens zowel voor de consument als voor het bevoegd gezag van belang zijn. CONSUMENTENDOSSIER NPR 8092 is bedoeld als handreiking voor aannemers om zelf een consumentendossier op te stellen, dat vanaf inwerkingtreding van dit artikel bij oplevering van nieuwbouw en verbouwprojecten aan consumenten moet worden overgedragen. Op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben belangenvertegenwoordigers uit de bouwwereld en belangenvertegenwoordigers namens de consument samen inhoudelijke richtlijnen benoemd voor deze afspraken tussen aannemer en consument. NEN heeft dit proces begeleid en deze richtlijnen vastgelegd in NPR 8092 ‘Consumentendossier’. Frank de Groot Hoofdredakteur BouwTotaal  frank@handelsuitgaven.nl STIJGENDE GASPRIJZEN LEIDEN OOK TOT DUURDERE BOUWMATERIALEN Maurice van Sante Senior econoom ING Economisch Bureau  maurice.van.sante@ing.nl De energiemarkten blijven de komende maanden waarschijnlijk krap, vooral als er een koude winter komt. Voor zowel consumenten als bedrijven dreigen hoge energierekeningen. Er is echter geen wondermiddel is om dit probleem op te lossen. De industrie, de glastuinbouw en de transportsector zijn grootverbruikers van gas, maar de bouwsector niet. Dat wil niet zeggen dat de bouw niet te lijden heeft onder stijgende gasprijzen. Bij leveranciers van bouwmaterialen zoals metalen, bakstenen, beton en cement is het gasgebruik namelijk zeer intensief. Aannemers zullen zich dan ook moeten voorbereiden op een fase van stijgende prijzen voor deze bouwmaterialen. Het enige ‘positieve’ is dat de stijging waarschijnlijk langzamer zal verlopen dan bij de al eerder gestegen prijzen van plastic en hout. KRAPPERE MARGES VOOR AANNEMERS De winstmarges van bouwbedrijven zijn al onder druk gekomen van de fors gestegen inkoopprijzen van metaal, hout en plastic. Omdat de winstmarges in de bouw doorgaans al laag zijn, kunnen deze hogere inkoopkosten zelfs leiden tot verliesgevende projecten. Het verloop van input en output prijzen in de bouw is in het algemeen nauw verwant. In de periode 2018-2020 stegen de output prijzen relatief snel, maar de input prijzen maken met de sterkste stijging sinds 2004 nu echter in hoog tempo een inhaalslag. NIEUWE VERSTORINGEN IN DE SUPPLY CHAIN DREIGEN De bouwsector worstelt al met hoge metaal-, hout- en plasticprijzen, maar de stijgende kosten voor bakstenen, beton en cement zorgen voor extra druk op de al krappe marges. Bovendien dreigen nieuwe verstoringen in de toeleveringsketen als leveranciers gedwongen worden hun productie terug te schroeven. Dit kan leiden tot tekorten en vertraginBOUWMONITOR B&U gen in het bouwproces. Aannemers zullen om de verliezen te beperken de prijsfluctuaties moeten proberen af te dekken. Europese primeur proefproject H2@Home  Vanuit de meterkast lopen waterstofleidingen naar de speciale H2 verwarmingsketel op zolder. Medio november krijgt voor het eerst in Europa een bestaande woning een individuele aansluiting op een lokaal, ondergronds waterstofnet. Daardoor kunnen de bewoners hun huis en tapwater volledig met waterstof verwarmen. In de proefwoning onderzoekt consortium H2@Home ‘live’ hoe je waterstof zo optimaal en veilig mogelijk in een woonomgeving toepast. “Er is geen enkele reden om aan de veiligheid van waterstof te twijfelen. Dat gaan we in dit huis aantonen”, zegt Ben Mureau namens H2@Home. De woning is onderdeel van een replica jaren-70 woonblok van het DreamHûs dat op het terrein van fieldlab The Green Village (TGV) van de TU Delft Campus staat. H2@Home wordt uitgevoerd met ondersteuning vanuit de Waterstof-tenderregeling van het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat. Doorslaggevend voor de start was de toestemming van Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) om het lokale waterstofnet te gebruiken. Sindsdien leggen de consortiumpartners de waterstofinstallatie en testfaciliteiten in de woning aan. Na aansluiting op het net zullen de bewoners in gebruik, warmte en comfort geen verschil merken ten opzichte van hun huidige cv-installatie. De proefopstelling van H2@Home is een primeur op het Europese vasteland. Volgens H2@Home zit dat unieke karakter in een combinatie van factoren: de waterstof wordt via een ondergronds leidingnet (vergelijkbaar met een aardgasnet) aangevoerd, de woning is bewoond, het gaat om een individuele woonaansluiting en de waterstofleidingen lopen ook door de meterkast en gebruiksruimten van het huis. Juist deze combinatie maakt de testomgeving zeer realistisch en de resultaten van groot belang om huishoudens in de toekomst toegang tot waterstof te kunnen bieden. VEILIGHEID BOVEN ALLES Vanaf medio november gaat H2@Home intensief testen en zullen er incidenteel calamiteitenoefeningen plaatsvinden, zoals met het uitvallen van de waterstofketel. Sensoren in de woning meten onder meer druk en temperatuur en de leidingen worden gecontroleerd op met name trillingen en lekkages. Tevens worden nieuwe modules getest, zoals een beveiliging die de waterstoftoevoer bij eventuele lekkage meteen afsluit. De proef wordt in juli 2022 afgerond. Meer informatie: www.h2athome.nl

Eenwinterse barbecue of een nieuwjaarswens bij de vuurkorf… dat kan vonken geven. Zolang ze maar niet overslaan naar het plat dak. Maar geen nood, want dan komt onze Firestone EPDM-folie dakbedekking in beeld. Een zeer lange levensduur en toch weinig onderhoud. RubberCover EPDM voldoet aan alle eisen rondom brandveiligheid, dus zeker ook aan de norm over vliegvuurbestendigheid. Daar mag je op rekenen. Maar let op! De EPDM dient wel de code FR of LSFR te hebben (kijk maar eens op de EPDM zelf). Deze code geeft aan dat de folie voldoet aan de geldende normen en eisen die het Bouwbesluit hieraan stelt. Laat je goed adviseren over de regelgeving m.b.t. brandveilige daken, over alle bijkomende materialen en hoe je vermijdt dat de vonk overslaat. Naar je dak dan toch… Laat de vonk overslaan... ... maar niet naar je plat dak! Mawipex B.V. De Poort 21 I 4411 PB Rilland I T 0113 55 77 77 I info@mawipex.nl I www.mawipex.nl Adv Vuur-RubberCover EPDM.indd 1 5/11/21 09:12 Sinds 1997 het oudste uitzendbureau en dé specialist in flexibele arbeid binnen de bouw-, infra-, schilder- en afbouwbranche. Opstap werkt vanuit een landelijk netwerk, met ervaren adviseurs die de branche, cao en regelgeving goed kennen. Opstap onderscheidt zich door:  persoonlijke aandacht naar de werknemer én het inleenbedrijf;  het te allen tijde toepassen van de bedrijfstak-cao en bijbehorende rechten;  extra dienstverlening aan het inleenbedrijf (o.a. arbeidsrecht, cao en regelgeving, HR). Samenwerken is samen sterker! Het personeelstekort in de Bouw is alom bekend! Sinds 2016 speelt Opstap hierop in en zijn wij volop actief om via zijinstroom nieuwe arbeidskrachten duurzaam te bemiddelen (o.a. statushouders en diverse uitkeringsgerechtigden). Wij werken hierbij nauw samen met de regionale vakopleidingen, de 35 werkgeverservicepunten (UWV/gemeentes), VluchtelingenWerk, brancheorganisaties en diverse regionale partners. www.opstapnaarwerk.nl Voor meer informatie bel of mail ons nu: 0800-0202800 info@opstapnaarwerk.nl

11 NUMMER 11 / NOVEMBER 2021 ONDERNEMEN Snel verdiend Fiscaliteit & subsidie Geen bericht is goed bericht kabinet de Tweede Kamer heeft verzocht om aanhouding van het wetsvoorstel. Het kabinet wil de discussie rond dit punt breder kunnen trekken naar belastingheffing in box 1 en 3. Inhoudelijk is het wetsvoorstel niet gewijzigd, maar dit verzoek zou de invoering wel verder kunnen vertragen. Of wellicht zou het tot een beter voorstel kunnen leiden. Ik wacht gespannen af! GEEN NIEUWS IS GOED NIEUWS? Dan naar mijn uitspraak ‘geen nieuws is (soms) goed nieuws’. Er is namelijk op dit moment helaas niet zo heel veel nieuws te melden. De plannen van Prinsjesdag waren niet heel schokkend. In zekere zin is dat dan ook weer goed nieuws. Namelijk enkele gunstige fiscale regelingen blijven ook in 2022 nog bestaan. Neem de bedrijfsopvolgingsregeling voor de erf- en schenkbelasting. Hier wordt al geruime tijd kritisch door verschillende partijen naar gekeken en iedereen keek angstvallig naar wat komen zou. Gelukkig blijft de regeling bestaan en kunt u ook in 2022 hier nog uw voordeel mee doen. Wat ook niet verandert is de mogelijkheid om te schenken voor een eigen woning, de in de volksmond genoemde jubelton. Ook ten aanzien van deze regeling is er de nodige kritiek. Gelukkig blijft ook deze regeling bestaan en kunt u hier nog gebruik van maken in 2022. Deze regeling kan eveneens een aanzienlijke belastingbesparing opleveren. MINDER GOED NIEUWS Wat minder goed nieuws is dat ook de box 3-heffing voorlopig in de huidige vorm blijft bestaan. Dat betekent dat de belastingheffing nog steeds plaatsvindt middels een fictief rendement op uw vermogen. Dit is pijnlijk als u het fictief rendement niet daadwerkelijk behaalt, maar nog pijnlijker als uw vermogen gestald is op een bankrekening waar u negatieve rente over moet betalen. U heeft dan een negatief rendement en betaalt ook nog eens inkomstenbelasting. De belastingheffing vindt plaats naar de toestand op 1 januari. Wat kunt u nog doen om de box 3-heffing in 2022 te beperken? TIPS Er is een aantal maatregelen die u kan nemen om de box 3-heffing te beperken. Al deze tips staan keurig samengevat op de site van Alfa Accountants en Adviseurs. In het kort: 1. Houd rekening met de verlaging van het aftrektarief in box 1. 2. Laat heffingskortingen niet verloren gaan. 3. Overweeg afkoop van jouw alimentatieverplichting. 4. Stel een opleiding niet langer uit. 5. Stort nog dit jaar een lijfrente. 6. Betaal giften in één keer. 7. Zet gewone giften om in periodieke giften. 8. Maak jouw (klein)kinderen blij met een schenking. 9. Koop waardevolle zaken voor persoonlijk gebruik nog dit jaar. 10. Groene beleggingen zijn vrijgesteld. 11. Spaar-BV/-fonds iets voor jou? 12. Houd rekening met vermogenstoets toeslagen. 13. Bespaar belasting in box 3 en voorkom belastingrente. De uitwerking van de tips vindt u op: https://www.alfa.nl/actueel/fiscale-tips-voor-alle-belastingplichtigen-2022. Overigens vindt u hier nog veel meer eindejaar tips waar u uw voordeel mee kan doen. Mr Gerrald Heijnen RB Senior belastingadviseur Alfa Accountants en Adviseurs  gheijnen@alfa.nl Geen bericht is goed bericht. Aan dit spreekwoord moest ik denken toen ik deze column aan het schrijven was. Ik zou deze dan willen vertalen naar ‘geen nieuws is (soms) goed nieuws’.  Geen bericht is goed bericht?  Ook in 2022 is er de mogelijkheid om te schenken voor een eigen woning, de in de volksmond genoemde jubelton. Foto: Robert de Jong.  Er is een aantal maatregelen die u kan nemen om de box 3-heffing te beperken. Allereerst wil ik terugblikken naar mijn column in het septembernummer. Ik had namelijk niet verwacht dat mijn advies aan de politiek in deze column daadwerkelijk in Den Haag in overweging zou worden genomen. Ik heb toen geschreven over het wetsvoorstel excessief lenen en de overkill die er naar mijn mening in het wetsvoorstel schuilt. Ik sloot toen af met de zin: “Het zou goed zijn als de politiek nog eens kijkt of het uiteindelijke doel met de regeling wel wordt bereikt en of er niet veel te veel overkill in de regeling zit.” Het goede nieuws is dat het demissionaire

WWW.VAN-BOVEN.COM LICHTKOEPELS LICHTSTRATEN LICHTPLATEN GLAS VlakGlasraam Creëer een lichte en open ruimte met stijlvol daglicht in allerlei soorten woningen en gebouwen. Het VlakGlasraam is eenvoudig te monteren, heeft een strak design en hoge isolatiewaarden door de standaard U-waarde van het glas (1.1 W/m²K) en de constructie met thermische onderbreking. Daglicht is gratis, gebruik het! www.flowlight.nl +31 (0)45 577 8008 | info@flowlight.nl Flowlight lichtdoorlatende dakplaten Flowlight levert al dertig jaar lichtdoorlatende dakplaten voor toepassing in industriële daken, sporthallen en andere gebouwen waarin natuurlijk daglicht gevraagd wordt. Flowlight dakpanelen brengen het comfort en de kwaliteit van natuurlijk daglicht in het gebouw. De isolerende lichtelementen besparen energie en dragen bij aan het welbevinden van de mensen in het gebouw. Toepassing van Flowlight lichtdoorlatende dakpanelen betaalt zichzelf terug door een vermindering van de energiekosten en een verhoging van de arbeidsproductiviteit. Flowlight is gevestigd in Hoensbroek en levert aan distributeurs in heel Europa. Sinds de start van het bedrijf in 1986 werd in Europa reeds meer dan 1.000.000 m² aan dakplaten aangebracht in de utiliteitsbouw. Een passende oplossing voor elk profiel Flowlight biedt een oplossing voor nagenoeg elk profiel. Dit brengt grote voordelen met zich mee. Zo profiteert u van een gelijkmatige en gemakkelijke montage, zijn speciale bevestigingsmaterialen overbodig en bespaart u montagetijd en -kosten bij de realisatie van de industriële daklichten. Bovendien betekent het flexibiliteit zowel bij bestaande dakconstructies als bij nieuwbouw.

13 NUMMER 11 / NOVEMBER 2021 SNEL GEBOUWD Sneller bouwen met flexibele betonmodules Snel gebouwd De kracht van prefab Dit nieuwe bouwconcept, integraal ontworpen door CascoTotaal, ABT en KAAN Architecten, is 12 oktober geïntroduceerd op de PREFAB-beurs in Den Bosch. De basis van Circle is een geoptimaliseerd 3D-Betoncasco® van 35 m². De binnenmaten zijn: 9,6 meter lang en 3,6 meter breed. Het casco heeft een hoogwaardige kwaliteit dankzij de industriële productieomgeving, waarbij deze als één element in een 3D-mal wordt gestort. De modules zijn zowel horizontaal te koppelen als verticaal te stapelen. Dat kan doordat elke module standaard is voorzien van grote wandsparingen, een trapgatsparing en een sparing voor een centrale installatieschacht. Door het standaardiseren van de sparingen, kan uit voorraad worden geproduceerd en geleverd. De snelle realisatie en just-intime levering van de modules verkort het bouwproces aanzienlijk. Door die kortere bouwtijden kan tot 20% bespaard worden op de bouwkosten. daard verdeling naar centrale punten in de betonmodule, onder de vloer of bovenlangs via het dak. Vooraf geproduceerde kabelbomen sluiten vervolgens meerdere wandcontactdozen en verlichtpingspunten aan. Ook kunnen meerdere modules die samen een woning vormen, worden gekoppeld. De aansluitpunten bij de vloer zijn ook geschikt voor de aansluiting van moderne wandgoten. Installaties krijgen stekkersystemen en zijn draadloos waar mogelijk. Zo is de verlichting draadloos schakelbaar. DUURZAME OPLOSSING Gemeentelijke grond die tijdelijk niet wordt gebruikt of het vervangen van een verouderd binnenstedelijk bouwblok. Hoe benut je die ruimte snel en slimmet het oog op de urgente woningnood? Met de Circle basismodule kunnen verschillende varianten van woningen worden gevormd. Afhankelijk van de locatie en ontwikkeling, krijgt de opdrachtgever een passende configuratie voorgelegd. Bovendien maakt de gestandaardiseerde module hoogwaardig hergebruik mogelijk. Mocht dat niet lukken dan is het beton altijd nog 100% recyclebaar. Daarnaast zorgen het integrale ontwerp en prefabricage voor veel standaardisatie en dus voor minder afval en faalkosten. Modulair bouwen op basis van een geoptimaliseerd betoncasco van 35 m². Geschikt als studio, horizontaal gekoppeld tot appartement of verticaal gestapeld tot eengezinswoning. Circle biedt corporaties en gemeentes een robuuste en snel te realiseren oplossing voor de stijgende vraag naar kleinere en flexibele woningen. Met een hoogwaardige kwaliteit, circulair op alle niveaus, kortere bouwtijd en 20% lagere bouwkosten dan traditionele bouw. MOGELIJKE VARIANTEN • Studio, 35 m2. Voorzien van badkamer, slaapkamer en woonkamer met keuken. Is toe te passen in appartementengebouwen of in grondgebonden woningen. • Appartement, 70 m2. Twee gekoppelde basiselementen, met bijvoorbeeld twee slaapkamers, badkamer en woonkamer met keuken. • Grondgebonden, tweelaagse woning, 70 m2. Twee gestapelde modules, met bijvoorbeeld twee slaapkamers, badkamer, woonkamer en keuken. Woningen te schakelen in grondgebonden woonblok. FLEXIBILITEIT Het 3D-betoncasco is zo ontworpen dat meerdere gebouwtypen mogelijk zijn met één flexibele basis. De modules zijn (naar veranderende behoefte) uit te breiden, te combineren, op te delen of weg te nemen. Twee studio’s worden één appartement en de casco’s van eengezinswoningen zijn te herplaatsen in een appartementencomplex. Of andersom, aanpasbaar in tijd, plaats en functie. Er worden meerdere betonmodules per dag geproduceerd in de fabriek. Deze woningen worden over de weg of het water vervoerd naar de locatie. Daar wordt de fundering of onderbouw gemaakt, waarna de modules in hoog tempo zijn te plaatsen. Door deze werkwijze kunnen tot zestien modules per dag worden neergezet. E-INSTALLATIES Door de scheiding van constructie, afbouw en installaties kunnen onderdelen goed en gemakkelijk worden hergebruikt. Een goed voorbeeld van deze scheiding is dat aan beide kopse zijden van het casco element een invoerpunt en plaatsing van een meterkast conform de eisen van netbeheerders, mogelijk is. Vanuit de meterkast loopt een stan-  Het 3D-betoncasco is zo ontworpen dat meerdere gebouwtypen mogelijk zijn met één flexibele basis.  Verdeling kabelbomen.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=