NUMMER 9 | JAARGANG 22 | SEPTEMBER 2025 PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND BOUWTOTAAL ‘Veiliger en efficiënter werken op bouwplaats’ Pag. 13 BEZOEK OOK DE WEBSITE WWW.BOUWTOTAAL.NL THEMA PREFAB TOPKWALITEIT ALUMINIUM DAK- EN GEVELPRODUCTEN Foto: Leviat ALTIJD OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE BOUWNIEUWS? SCAN DE QR-CODE EN MELD U AAN VOOR ONZE GRATIS NIEUWSBRIEF!
CONTACTGEGEVENS WWW.PREFA.NL PREFA GEVELSCHINDEL UW OUDE GEVEL IN EEN NIEUWE MODERNE UITVOERING
3 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 ACTUEEL Prefab wordt nieuwe standaard? Wordt prefab in de toekomst de nieuw standaard in de bouwsector? Die kans acht ik vrij groot. Ik heb de afgelopen maanden enkele MKB-bouwbedrijven gesproken die alleen nog maar prefab woningen bouwen. Meestal houtbouw, maar soms ook met een betonnen casco. Prefabricage leent zich bij uitstek voor procesmatig werken. Zo kun je een woning volledig in BIM ontwerpen. Vanuit dit 3D model zijn de machines in de fabriek aan te sturen. Je kunt alle ontwerpen van vloeren, wanden en daken 3D bekijken, alsmede lastige aansluitingen zoals kil- en hoekkepers. Eigenlijk kan er dan niet veel meer fout gaan op de bouwplaats. Dit maakt het mogelijk een woning zelfs onder KOMO-attest te leveren. Handig voor de kwaliteitsborger die daardoor veel sneller kan werken! Maar natuurlijk zijn er ook prefab bouwers die de bouwdelen nog handmatig produceren in een werkplaats. Meestal betreft dat de kleinere bouwbedrijven. Maar ook hier wordt door prefabriceren een hoge kwaliteit gehaald. Geen geploeter in de regen en bij veel wind of vorst. Nee, lekker droog werken in een verwarmde werkplaats. Dat maakt de bouw ook aantrekkelijker voor jongeren! VAKBEURS PREFAB Wie op de hoogte wil blijven van de mogelijkheden van prefab bouwen moet zeker een bezoek brengen aan de vakbeurs PREFAB die van 7 t/m 9 oktober 2025 plaatsvindt in de Brabanthallen in ’s Hertogenbosch. Onder hetzelfde dak vinden ook Vakbeurs Energie, Zero Emission | Ecomobiel en Industrial Heat & Power plaats, inclusief zo’n 200 seminars en congressen. Met een toegangsbewijs voor PREFAB kun je kosteloos ook de andere beurzen bezoeken. Wel zo handig! Deze BouwTotaal bevat weer veel informatie over prefab bouwen en over de vakbeurs PREFAB. “Het aanbod aan prefab oplossingen groeit verder en verder, mede doordat ook steeds meer aannemers gaan prefabriceren. Wellicht hebben we het kantelpunt al bereikt en is prefabricage van bouw- en installatiedelen en industrieel en modulair bouwen definitief de nieuwe bouwwijze”, zegt beursmanager Sander Braam in een gesprek dat ik met hem had. Prefab bouwen: we kunnen er niet meer omheen! INHOUD COLUMN ING. FRANK DE GROOT 19 39 04 Snel Gebouwd Meer, hoger en sneller 05 Snel Gebouwd Column: Ver weg en dichtbij, toen en nu 07 Actueel In de Spotlight 09 Actueel Den Haag Update en Bouwmonitor 11 Bouwvisie Wonen in de achtertuin 14 Actueel Stapsgewijs naar emissievrije gebouwen 15 Snel verdiend Splitsing: hoe voorkom je overdrachtsbelasting? THEMA PREFAB 16 Prefab Industrieel geproduceerde woningen in één dag vergund 19 Prefab Vakbeurs PREFAB 20 Prefab “Prefabriceren: slimmer ontwerpen, bouwen en installeren” 22 Prefab Vakbeurs PREFAB middelpunt van populaire bouwwijze 25 Prefab Circulaire bedrijfshal met gedeeltelijke mosgevel 26 Prefab Vakbeurs PREFAB: Kennisprogramma 28 Prefab Plattegrond en deelnemerslijst 30 Prefab Nieuws van onder meer Caparol, Celdex, Faay en VBI EN VERDER 41 Bouwkosten Betonnen kelderwand in het werk storten 43 Bouwfouten Geen of toch een probleem? 45 Bouwhelden Eigenaar Marc Liebrand 49 Afbouw Praktijkoplossingen Extra aandacht corrosiewering zwembadplafond 51 Afbouwtips Kan een vloertegel ook op de wand? 52 Afbouw Nieuws 54 Productnieuws Nieuws IsoBouw wordt BEWI IsoBouw Sinds 1 september 2025 is de naam van isolatiespecialist IsoBouw gewijzigd in BEWI IsoBouw. Deze naamswijziging markeert de volgende stap in de intensieve samenwerking met de BEWI Group. Dit is een toonaangevende Europese leverancier van verpakkingen, componenten en isolatiematerialen, genoteerd aan de beurs in Oslo. IsoBouw maakt al geruime tijd deel uit van de BEWI Group. Door de naamswijziging wordt nu ook zichtbaar dat de isolatiespecialist een volwaardig en geïntegreerd onderdeel is van dit Europese netwerk. De toevoeging van ‘BEWI’ aan de handelsnaam staat niet alleen symbool voor deze verbondenheid, maar vormt ook het startpunt voor een verdere synergie binnen de groep. Binnen de BEWI Group wordt intensief samengewerkt aan efficiëntere werkwijzen, schaalvoordelen en de ontwikkeling van innovatieve grondstoffen en isolatieoplossingen. Klanten van BEWI IsoBouw profiteren daardoor van hoogwaardige producten, betrouwbare leveringen en voortdurende innovaties. DUURZAAMHEID Duurzaamheid staat centraal in de strategie van de BEWI Group. De groep loopt voorop in de transitie naar een circulaire economie voor EPS (geëxpandeerd polystyreen) en beheerst de volledige waardeketen: van productie van grondstoffen tot hergebruik en recycling. Door de krachtenbundeling kan ook BEWI IsoBouw belangrijke stappen blijven zetten richting circulair bouwen.
PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 4 SNEL GEBOUWD Meer, hoger en sneller Snel gebouwd De kracht van prefab BEELD: DANIQUE DELMÉE, BARLI De gemeente Nijkerk presenteerde in 2021 pas de eerste plannen voor de nieuwe wijk ‘Wonen bij Jaap’. Vanwege de woningnood koos de gemeente een tijdelijke locatie voor 250 woningen. Er was toen nog niets geregeld. Geen overleg met omwonenden, geen bouwvergunningen en geen elektriciteit, water en riolering. Maar daarna ging het supersnel. Wonen bij Jaap is bedoeld voor mensen die moeilijk aan een woning komen. De helft gaat naar jongeren onder de 35 jaar (Nijkerkers krijgen voorrang). De andere helft is voor bewoners die niet ouder zijn dan 50, en voor mensen met spoed, zoals statushouders. Er wordt ook wel gezegd: ‘In deze wijk maken mensen een nieuwe start.’ Barli heeft zes appartementenblokken met 252 woningen gebouwd, in houtbouw: van studio’s tot driekamerwoningen. Allemaal van permanente kwaliteit en compleet met vloerbedekking, geschilderde wanden en keukens met apparatuur. Projectleider Hugo van der Kallen vindt het prachtig om dit voor Barli grootste project ooit te regisseren. “Maar het is ook een uitdaging. Zoals het just-in-time aanvoeren van de modules op de bouw. Onze fabriek is net een trein: als hij eenmaal rijdt, dan is hij amper bij te houden. Gelukkig konden we ook modules tijdelijk opslaan op het bouwterrein.” TEMPO MAKEN Hugo wachtte niet tot de netbeheerders (water, stroom, riolering) de bouw kwamen controleren, maar ging bij hen op bezoek: “Normaal gesproken komen ze schouwen op de bouw. En als alles goed is, dan maken ze een planning. Maar daar wilden we niet op wachten. Binnen zes weken veranderen we een zandput in een locatie met tientallen woningen, winddicht en uitgerust met meterkast. Dat is wel even anders dan in de traditionele bouw. En ook daarna willen we dóór. Daarom leg ik de nutsbedrijven uit dat we bij Barli écht tempo maken.” Bouwen is volgens Richard soms net puzzelen: “We moesten bijvoorbeeld een extra doorvoer maken voor de leidingen van de airco-units. Zoiets wil je meteen aanpakken. Dus zijn we gaan schuiven in de planning. Prioriteiten stellen en samen de mouwen opstropen: daar word ik blij van.” Werkvoorbereider Guus Kisters vertelt over het enorme tempo waarin de modules op de bouw aankwamen: “Normaal hebben we twee, hooguit drie plaatsingsdagen per week. Maar onze woningfabriek draaide op volle toeren. Op het laatst ging het helemaal snel. Er waren weken waarin we iedere dag modules plaatsten. Een hele onderneming!” ZES BOUWPROJECTEN OP ÉÉN LOCATIE Arnie van Boekel, voorman van de buitenploeg, is trots op het project. “Zeker weten! Vooral vanwege de grootte. Eigenlijk zijn het zes verschillende bouwprojecten, maar dan allemaal op één locatie. Het is een hele eer om dit project in goede banen te leiden.” “Ik zeg wel eens: onze modules zijn identiek, en toch zijn ze allemaal anders”, vervolgt Arnie. “In de ene heeft het tegelwerk wat extra aandacht nodig, in de andere de elektra of het water. We willen dat overal alles netjes is. Een zesje? Dat vinden we niet goed genoeg. We willen minimaal een acht.” Dat is vooral een kwestie van goed samenwerken volgens Arnie. “Want we doen het samen. Ook met onze co-makers én met onze opdrachtgever.” Een woord dat ook past bij dit project is ‘trots’. Arnie hierover: “Ik vertel thuis graag over mijn werk. Zéker over dit project. En mochten we een keer in de buurt zijn, dan gaan we zeker even kijken. Gewoon om te laten zien: ‘Kijk eens wat we bij Barli voor elkaar boksen’.” Na de zomer van 2025 voltooit modulaire houten woningbouwer Barli hun grootste project ooit: 250 woningen in Nijkerk. In december 2024 waren de eerste woningen klaar in het project ‘Wonen bij Jaap’. Na de zomer van 2025 volgt al het laatste gebouw! ‘Meer, hoger en sneller’, beschrijft perfect dit project, aldus Barli. Assistent-uitvoerder Richard Haast vertelt: “In dit project is alles nét wat groter. Goede samenwerking is belangrijk. Met onze eigen collega’s, maar ook met de onderaannemers Wonen bij Jaap in Nijkerk. Voorman Arnie van Boekel: “Eigenlijk zijn het zes verschillende bouwprojecten, maar dan allemaal op één locatie.” Assistent-uitvoerder Richard Haast: “In dit project is alles nét wat groter. Goede samenwerking is belangrijk.” en natuurlijk de bewoners. Want veel mensen wonen al in hun nieuwe woning, terwijl we even verderop nog aan het bouwen zijn. Daar moet je rekening mee houden.”
5 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 ACTUEEL COLUMN JOHAN OLTVOORT De vakantieperiode is vaak een moment van bezinning. Zelf lees ik niet zo veel boeken. Maar de boeken die ik dan lees heb ik met zorg uitgekozen of ik volg het advies van mensen uit mijn omgeving. Deze vakantie heb ik twee boeken gelezen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Toch hebben ze mij beide geraakt omdat ze een richting aangeven. Een richting waar je alleen of als samenleving voor kunt kiezen en die aangeven dat de toekomst niet maakbaar, maar wel degelijk beïnvloedbaar is. Het eerste boek is geschreven door Marije van den Berg en Nico Groen. Nico ken ik als voorzitter van de Industriële kring Lochem. Het tweede boek is van Geert Mak. Een schrijver van non-fictie en hij is meermalen gekozen tot Historicus van het jaar. Het eerste boek heet: Je bent niet de baas, maar je moet er wel wat mee. Het gaat over organisaties, maatschappelijk of bedrijfsmatig, die bedoeld zijn om te verbinden, maar in de praktijk vaak mensen van elkaar los maken. Het boek is geschreven voor vrije mensen die de balans willen herstellen. Voor mensen die niet willen wachten tot de organisaties met een oplossing komen maar zelf in actie willen komen. Het tweede boek heet: De wisselwachter. Een boek dat de periode beschrijft van 1933 tot en met 1946. Het gaat over de relatie tussen Harry Hopkins en president Roosevelt. Wat mij heeft aangesproken zijn de parallellen tussen toen en nu. Het verloop van de grote crisis van de dertiger jaren, het dieptepunt van de economie, het hervormingsplan, de New Deal, het uit de oorlog in Europa willen blijven, een leaseconstructie met Engeland voor het leveren van wapens, het transformeren van de industrie, het herstel van de economie en vervolgens het bevrijden van Europa van de dictatuur. Dit boek omvat veel meer en het bovengenoemde is geen samenvatting. Daarmee zou ik de schrijver onrecht aandoen. In het eerste boek wordt een voorbeeld gegeven van bouwvakkers die, zonder een formele organisatie, in het weekend een complete schuur bouwen. Maar op maandag weer verder gaan waar ze vrijdag gebleven waren. Of de buschauffeur die op zaterdagavond tijdens de laatste rit een dronken passagier moet meenemen. Hij moet direct beslissen wat hij moet doen en kan niet overleggen met zijn werkgever. We onderschatten onszelf vaak wat we voor elkaar kunnen krijgen. Er is daarin onbenut potentieel en waar ligt de uitdaging om dat te activeren? In het tweede boek is te lezen dat aan hand van het begrijpen van de geschiedenis er een mogelijke oplossing is om door te ondernemen de economie weer op gang te krijgen. Dat geeft een toekomstperspectief voor heel veel mensen. Mensen die door te werken zich weer nuttig voelen. Dit vraagt leiderschap in de politiek. Niet door af te wachten maar door slim en doordacht met visie te handelen en zorgen dat er voldoende draagkracht is. Het is heerlijk om met deze vergezichten er weer een jaar tegen aan te gaan. Johan Oltvoort Directeur Olbecon en Olcas Hij geeft maandelijks in BouwTotaal zijn visie op de rol van prefab in de bouw. Ver weg en dichtbij, toen en nu Meer duidelijkheid over na-isoleren spouwmuren Met de eDNA-methode kunnen isolatiebedrijven op een effectieve manier aantonen of vleermuizen in de spouwmuren aanwezig zijn. De methode is op 7 maart 2025 als erkende maatregel opgenomen in de Omgevingsregeling. Op grond van nieuwe inzichten wordt de eDNA-regeling aangepast. Zo gaan andere regels gelden bij een positieve uitslag die aangeeft dat er mogelijk vleermuizen in de spouwmuur aanwezig zijn. Na een positieve uitslag, mag er op grond van nieuwe inzichten niet meer volgens de landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren geïsoleerd worden. Ook wordt de eDNA-regeling aangepast als het gaat om de registratie van eDNA-testen en de eisen die gelden bij het afnemen van eDNA-testen. De ministeries van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) en Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) zijn met het Interprovinciaal Overleg (IPO), de provincies en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), een herziene werkwijze overeengekomen die meer duidelijkheid voor burgers, bedrijven en gemeenten moet verschaffen. WAT BETEKENT DIT? Bij het isoleren van de woning kan een isolatiebedrijf worden ingeschakeld dat gebruik maakt van de eDNA-regeling. Het isolatiebedrijf verzamelt sporen van vleermuizen met behulp van een spons. Vervolgens worden de sporen getest in een laboratorium, waarmee aangetoond kan worden of er DNA van een vleermuis aanwezig is of niet. Is de uitslag negatief? Dan kan de woningeigenaar direct doorgaan met isoleren, zonder extra maatregelen te treffen. Is de uitslag positief? Meld je bij de provincie. De woningeigenaar moet een omgevingsvergunning aanvragen bij de provincie en moet in de meeste gevallen een ecologisch onderzoek starten. De woningeigenaar kan er ook voor kiezen om te wachten totdat de gemeente een Soortenmanagementplan (SMP) heeft opgesteld. Op basis van een SMP verkrijgt de gemeente voor de hele gemeente of een deel ervan een omgevingsvergunning van de provincie. Dan is het niet nodig een apart vergunningstraject te doorlopen. GEDRAGSCODE In de tussentijd werken de ministeries van LVVN en VRO, het IPO, de provincies, de VNG en de soortenorganisaties aan een gedragscode. Voor de activiteiten in de gedragscode geldt dan geen vergunningplicht als er volgens die gedragscode wordt gewerkt. De gedragscode is van tijdelijke aard en geldt totdat er omgevingsvergunningen zijn afgegeven op basis van SMP’s. Bron: Ministerie van VRO Onderzoek met behulp van de eDNA-methode. Foto: Unitura, www.unitura.nl. Onderzoek met behulp van de eDNA-methode. Foto: Unitura, www.unitura.nl.
Kant-en- klare wandpanelen Het alternatief op tegelwerk • 100% waterdicht • 5x sneller dan tegelen • Na montage geschikt voor transport • Zeer ruime keuze aan decors Cementgebonden houtvezelplaat brandklasse B • Gevel, wand, vloer en plafond • Hoge stootvastheid en impactweerstand • Luchtdicht en dampopen • Hoge schrankweerstand Aanvoerder in al jouw prefab plaatmaterialen Cementgebonden plaatmateriaal, bijvoorbeeld: Bij RET Bouwproducten bieden wij een uitgebreid assortiment van hoogwaardige, gecertificeerde bouwproducten die perfect zijn voor prefab oplossingen. Onze focus ligt op efficiëntie, duurzaamheid en kwaliteit, waardoor wij een betrouwbare partner zijn voor jouw bouwprojecten. Scan de QR-code en bekijk het volledige assortiment online www.retbouwproducten.nl/prefab Wand- en plafondoplossingen, bijvoorbeeld: Duripanel Ontdek ons volledige prefab assortiment Wand- en plafondoplossingen Cementgebonden plaatmateriaal Houtachtig plaatmateriaal
7 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 ACTUEEL Prefab: de slimme route naar sneller en efficiënter bouwen Van ontwerp tot montage: prefab-installaties besparen tijd, verminderen fouten en zorgen voor constante kwaliteit, een investering die zichzelf terugbetaalt. In de wereld van bouw en installatie wint prefab steeds meer terrein. tot zelfstandige prefab leverancier. Hun producten variëren van prefab elektra-spinnen en riolering tot complete technische ruimtes en (indak) skids. Vooral in modulaire woningbouw en bij groothandels zoals Wasco groeit de vraag naar prefab-oplossingen die standaardisatie en efficiëntie combineren. Een ander groot voordeel is constante kwaliteit. Op de bouw kan de uitvoering per monteur verschillen, maar prefab-installaties worden vooraf volledig getest en opgebouwd met vaste materialen. Voor grotere projecten, zoals de recente installatie van 104 zorgkamers in Naarden, bouwt Preworxs eerst een proefskid. Zo kunnen kleine verbeteringen tijdens het project eenvoudig worden doorgevoerd, waardoor verrassingen op de bouw worden voorkomen. Prefab levert ook aanzienlijke tijdwinst op. Skids worden met speciale hulpmiddelen geplaatst en direct opgehangen, waardoor sjouwen en handmatig installeren van leidingen en fittingen overbodig wordt. Zelfs bij kleinere installaties, zoals prefab riolering, zorgen slimme ontwerpbeugels met vooraf berekend afschot dat monteurs sneller meters maken. Kortom: prefab vraagt meer voorbereiding, maar geeft bouwers en installateurs grip op hun project. Ze besparen tijd, verminderen fouten en verlagen uiteindelijk kosten. Zoals Bogert concludeert: “Wie prefab slim inzet, haalt er altijd voordeel uit. Financieel én operationeel. Prefab is geen kostenpost, maar een slimme investering in efficiëntie, zekerheid en kwaliteit. Het is de route voor wie sneller, beter en slimmer wil bouwen.” IN DE SPOTLIGHT De voordelen zijn duidelijk: lagere kosten, hogere kwaliteit en meer snelheid. Toch blijkt voor veel bedrijven de drempel nog hoog, vertelt Johan Bogert, commercieel manager bij Preworxs in Goes. “Vaak klinkt het dat prefab buiten het budget valt. Maar als je de volledige besparingen meetelt, zoals minder ontwerptijd en minder montage-uren, blijkt het juist een slimme investering,” legt Bogert uit. Een prefab skid is een goed voorbeeld: in plaats van losse onderdelen aan te schaffen en op locatie te monteren, bestelt de klant één complete installatie. Op de bouw kan één monteur zes tot zeven skids per dag installeren en afstellen. Dat scheelt uren werk en arbeidskosten, en maakt projecten overzichtelijker en beheersbaar. Preworxs begon in 2015 als onderdeel van DWT Installatiegroep en ontwikkelde zich PREWORXS WWW.PREWORXS.NL n Voldoende valbeveiliging voor mensen en materieel (leuningen en kantplanken) n Juiste plaatsing van stabilisatoren n Aanwezigheid van remmen op de rolsteiger n Geschikte ondergrond voor de rolsteiger n Beveiliging tegen aanrijdingen (met afzetting of lint) n Plaatsing van de rolsteiger ten opzichte van de gevel Naast het juist opzetten en plaatsen van de rolsteiger leert u in onze rolsteigertraining ook de regels van de gebouwde rolsteiger. Kijk op bouwradius.nl of bel voor meer informatie079 368 58 00 Zijn de volgende punten bij uw rolsteiger op orde? n Voldoende valbeveiliging voor mensen en materieel (leuningen en kantplanken) n Juiste plaatsing van stabilisatoren n Aanwezigheid van remmen op de rolsteiger n Geschikte ondergrond voor de rolsteiger n Beveiliging tegen aanrijdingen (met afzetting of lint) n Plaatsing van de rolsteiger ten opzichte van de gevel Naast het juist opzetten en plaatsen van de rolsteiger leert u in onze rolsteigertraining ook de regels van de gebouwde rolsteiger. of bel vo Zijn de volgende punten bij uw materieel r ting of lint) n de gevel lsteiger leert u in ebouwde rolsteiger. Kijk op bouwradius.nl of bel voor meer informatie079 368 58 00 n bij uw rolsteiger op orde? n Voldoende valbeveiliging voor mensen en materieel (leuningen en kantplanken) n Juiste plaatsing van stabilisatoren n Aanwezigheid van remmen op de rolsteiger n Geschikte ondergrond voor de rolsteiger n Beveiliging tegen aanrijdingen (met afzetting of lint) n Plaatsing van de rolsteiger ten opzichte van de gevel Naast het juist opzetten en plaatsen van de rolsteiger leert u in onze rolsteigertraining ook de regels van de gebouwde rolsteiger. Kijk op bouwradius.nl of bel voor meer informatie079 368 58 00 Zijn de volgende punten bij uw rolsteiger op orde? n Voldoende valbeveiliging voor mensen en materieel (leuningen en kantplanken) n Juiste plaatsing van stabilisatoren n Aanwezigheid van remmen op de rolsteiger n Geschikte ondergrond voor de rolsteiger n Beveiliging tegen aanrijdingen (met afzetting of lint) n Plaatsing van de rolsteiger ten opzichte van de gevel Naast het juist opzetten en plaatsen van de rolsteiger leert u in onze rolsteigertraining ook de regels van de gebouwde rolsteiger. Kijk op bouwradius.nl of bel voor meer informatie079 368 58 00 Zijn de volgende punten bij uw rolsteiger op orde?
MAATWERKOPLOSSINGEN IN GEVELS ADESO®: AL 25 JAAR HET BRANDVEILIGE CONCEPT VOOR ZELFKLEVENDE DAKSYSTEMEN ✓ Geen open vuur, snelle en zekere plaatsing, met zelfklevende overlappen ✓ Als dampscherm, onderlaag en toplaag inzetbaar in KOMO gecertificeerde daksystemen ✓ Inzetbaar in projecten met Verzekerde Projectgarantie ✓ Leverbaar als traditionele SBS en APP dakbanen met gepatenteerde zelfklevende reactieve bitumencoating ✓ Volledig verkleefde onder- en toplagen voor extreem hoge prestaties en waterdichte plaatsing ✓ Nu ook leverbaar in dubbelzijdig zefklevende uitvoering als onderlaag en dampremmende laag VOORHEEN WECAL DAK- & ISOLATIETECHNIEK POLYGLASS NETHERLANDS BV - ROOFING & INSULATION TECHNOLOGY Meer info? www.polyglass.nl info@polyglass.nl 0343 - 59 50 10 ONVERSLAANBAAR ZELFKLEVEND Ontdek het assortiment zelfklevende bitumineuze waterdichte daksystemen. Ervaar het zelf op de vakbeurs DAKEN & ZAKEN in Houten! SCOPRI LA GAMMA DI MEMBRANE IMPERMEABILI BITUMINOSE AUTOADESIVE DESIVE TIBILI PolyglassAdeso239x175mmSep2025.indd 1 27-08-2025 21:52 Tel. (0599) 287 360 – www.remix.nl – morteladvies@remix.nl Remix Mortel-Op-Maat® Met het Remix Mortel-Op-Maat® systeem passen wij de mortel aan op de metselstenen, metselmethode en bouwplaats- en weersomstandigheden. Voor vrijwel iedere metselsteen, metselmethode en toepassing heeft Remix de juiste mortel voor een optimale hechting en stapeltempo. Vraag een gratis morteladvies aan voor de beste mortel voor uw project! Remix heeft ook een lijn duurzame mortels: De cementarme Green Collection Metsel- en Doorstrijkmortels.
9 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 ACTUEEL Den Haag update Nieuws vanaf het Binnenhof SUBSIDIES ZONNEENERGIE BLIJVEN LIGGEN Van de subsidies die ondernemers sinds 2017 aanvroegen voor zonne-energieprojecten, bleef maar liefst 40-60% van het subsidiegeld liggen omdat aanvragers hun project niet of niet op tijd uitvoerden. Dit blijkt uit onderzoek van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het onderzoek laat ook zien waaróm ondernemers deze projecten toch niet uitvoeren. Van de 39.206 aanvragen voor zonne-energieprojecten met de subsidie Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) sinds 2017, vielen er 20.028 vrij in 2021 tot en met 2024. Dit betekent dat de initiatiefnemer die de subsidie aanvroeg, deze toch niet gebruikt. Dit komt het meest voor bij initiatiefnemers van grotere zonne-energieprojecten op een dak (zonnepaneelsystemen met een vermogen van meer dan 1 megawattpiek). Verschillende initiatiefnemers vertellen dat netcongestie (te weinig ruimte op het elektriciteitsnet) de belangrijkste reden is dat zij hun project niet kunnen uitvoeren. Door netcongestie kunnen zij hun zonnepaneelsysteem niet aansluiten op het net. ANDERE REDENEN Verder bleek de draagkracht van de dakconstructie soms niet genoeg voor de plaatsing van het zonnepaneelsysteem. Ook waren er financiële redenen: alle kosten die hoger (kunnen) uitvallen en alle opbrengsten die lager (kunnen) uitvallen. Een voorbeeld hiervan is dat er steeds meer negatieve stroomprijzen zijn. Wanneer het aanbod van elektriciteit groter is dan de vraag, leidt dit overschot aan energie tot negatieve stroomprijzen (negatieve prijsuren). Het toenemende aantal negatieve prijsuren zorgt voor minder winst voor ondernemers. VRIJVAL BETEKENT NIET ALTIJD AFSTEL Soms voert een ondernemer zijn zonne-energieproject toch uit zonder subsidie. Dit kan interessant zijn als deze een groot deel van de opgewekte elektriciteit zelf gebruikt of deels opslaat in een (lokale) batterij. Vrijval van subsidie betekent dus niet altijd dat het project helemaal niet doorgaat. MONITOREN Het is belangrijk om te weten waarom het soms niet lukt om een zonne-energieproject met subsidie (op tijd) uit te voeren. Zo weet RVO beter wat men kan doen of wat er nodig is om vrijval van subsidie in de toekomst te voorkomen. RVO gebruikt de resultaten van dit onderzoek om zonne-energie in Nederland nog beter te monitoren. TERUGVAL IN DE INSTALLATIEBRANCHE De installatiebranche kende tot 2023 een sterke groei dankzij investeringen in energiebesparing. De krimp sloeg echter in nadat de energieprijzen weer daalden na de energiecrisis. Minder mensen wilden daardoor investeren in energiebesparende maatregelen zoals isolatie, een warmtepomp of zonnepanelen. Ook minder overheidsstimulering hiervan zoals het op termijn afschaffen van de salderingsregel, en het uitblijven van striktere verduurzamingnormen, heeft hierop invloed. MEER GROTE EN KLEINE INSTALLATEURS De overnamegolf in de installatiebranche zet door. Bedrijven zijn op zoek naar efficiency door schaalvergroting en om schaarse resources als personeel zeker te stellen. Recent was er de overname van Ecensy (een technische specialist voor duurzame-energie installaties) door Hoppenbrouwers. Klanten vragen vaker om een breder pakket van dienstverlening, waardoor middelgrote bedrijven het lastig hebben. Soms speelt ook mee dat (familie)bedrijven lastig geschikte bedrijfsopvolging vinden als de eigenaar de met pensioen wil. Door deze overnames en fusies is het aantal grote installateurs (meer dan 250 werkzame personen) de afgelopen decennia flink toegenomen. Het aantal middelgrote installateurs (tussen de 10 en 250 werknemers) is juist gedaald. Opvallend is dat het aantal kleine installateurs met 2 tot 10 medewerkers ook fors is gegroeid. Deze kleinere bedrijven zijn vooral actief in de particuliere woningmarkt BOUWMONITOR B&U en vaak actief bij duurzame oplossingen zoals zonnepanelen, warmtepompen en isolatie waar de afgelopen jaren flinke groei is geweest. Maurice van Sante ING Research maurice.van.sante@ing.com Frank de Groot Hoofdredacteur BouwTotaal frank@handelsuitgaven.nl Eerste thuisbatterij met terugverdiengarantie in Nederland Energieleverancier NextEnergy introduceert als eerste in Nederland een thuisbatterij met een gegarandeerde terugverdientijd. De nieuwe plug-in batterij, speciaal ontwikkeld voor zonnepaneeleigenaren, wordt geleverd met de toezegging dat kopers deze gegarandeerd binnen 4 jaar terugverdienen. Ongeacht of de salderingsregeling in 2027 daadwerkelijk verdwijnt. De terugleververgoedingen bij veel energieleveranciers staan al geruime tijd onder druk. In sommige gevallen betalen huishoudens inmiddels zelfs meer aan terugleverkosten dan zij ontvangen voor hun teruggeleverde stroom. Met de aangekondigde afschaffing van de salderingsregeling in 2027 komt daar voor zonnepaneeleigenaren een nieuwe tegenvaller bij. Dit betekent een hogere energierekening én een langere of zelfs onzekere terugverdientijd van hun investering. De thuisbatterij van NextEnergy draagt bij aan de oplossing om de gratis opgewekte stroom efficiënt in huis te gebruiken. De nieuwe batterij slaat overdag opgewekte zonnestroom op voor gebruik in de avond, wanneer het verbruik hoger (en duurder) is. Daarnaast laadt de batterij tijdens goedkope daluren (momenten met lage vraag of veel aanbod van bijvoorbeeld windstroom), zodat die energie tijdens dure piekuren kan worden gebruikt of zelfs verkocht. Zo geeft de batterij altijd rendement, zelfs als de zon niet schijnt. GEGARANDEERDE TERUGVERDIEND Sinds 1 september is de batterij verkrijgbaar voor € 999,-, inclusief btw. Klanten met een dynamisch energiecontract van NextEnergy ontvangen bovendien de btw terug en zijn verzekerd van een besparing van tenminste € 250,- per jaar. Blijft de besparing achter, dan betaalt NextEnergy het verschil. “Zonnepaneeleigenaren voelen zich in de kou gezet door terugleverkosten en het afschaffen van het salderen”, zegt Gijs Wubbe, oprichter NextEnergy. “Thuisbatterijen zijn de oplossing, maar er is nog veel onduidelijkheid over het rendement ervan. Met de Terugverdienbatterij nemen we elke twijfel weg: de batterij verdient zichzelf in vier jaar terug, dat beloven we zwart op wit.” De Terugverdienbatterij kan eenvoudig in een gewoon stopcontact worden aangesloten.
RUIMTEWINNEND AFVOERSYSTEEM GEBERIT SILENT-PRO SUPERTUBE RUIMTEWINNEND AFVOERSYSTEEM VOOR APPARTEMENTENCOMPLEXEN Is er een mogelijkheid om een richtingswijziging te realiseren voor een standleiding van meer dan 10 meter, zonder dat er aansluitvrije zones, omloopleidingen of afschot nodig is in de horizontale leidingen? Dat is mogelijk met Geberit Silent-Pro SuperTube. Deze geeft ontwerpers meer ruimte en bespaart de installateur veel tijd. geberit.nl/Silent-ProSuperTube NIEUW
11 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 ACTUEEL Jarenlang zagen we starters en jonge gezinnen vechten om een betaalbare koopwoning. Nu, terwijl de prijzen van koopwoningen licht lijken af te vlakken, zien we nieuwe problemen opdoemen. Dit keer is de huurder de dupe. Onlangs verscheen er goed nieuws over de koopmarkt: een recordaantal woningen te koop en de prijsstijgingen nemen iets af. Maar dit is een tweesnijdend zwaard. De toename van het aanbod op de koopmarkt komt grotendeels doordat particuliere beleggers massaal hun huurwoningen verkopen. Voor de één een koopkans, voor de huurder een nieuw probleem. De reden voor deze uittocht van beleggers? De overheid heeft de teugels aangetrokken. De recente Wet Betaalbare Huur en de aanpassing van het puntensysteem zorgen ervoor dat veel huurwoningen uit de vrije sector nu onder het gereguleerde segment vallen. Dit betekent dat de maximale huurprijs wordt vastgesteld, wat de rendementen fors drukt. Tel daarbij de hogere hypotheekrente, de zwaardere belasting in box 3 en de verplichte investeringen in verduurzaming op, en het plaatje is compleet. Verhuurders zien hun winstmarges verdampen en de onzekerheid over toekomstig beleid maakt het er niet beter op. Het gevolg? Een enorme afname van beschikbare huurwoningen, vooral in het midden- en hogere segment. Het aanbod daalde in het tweede kwartaal van dit jaar met ruim 36 procent vergeleken met een jaar eerder. Een huurwoning stond gemiddeld nog maar achttien dagen online. En terwijl het aanbod krimpt, stijgen de huurprijzen in de vrije sector – gemiddeld al boven de 20 euro per vierkante meter. WIE IS DE DUPE? Deze ontwikkeling treft diverse groepen hard. Middeninkomens, die te veel verdienen voor een sociale huurwoning maar geen koopwoning kunnen betalen, zitten volledig klem. Het vangnet van de vrije sector krimpt, waardoor er weinig uitwegen zijn. Ook voor starters is de positie uitzichtloos; een alleenstaande starter heeft nog maar kans op zo’n 3% van de woningmarkt. Daarnaast zijn flexwerkers, arbeidsmigranten en mensen in een scheiding vaak afhankelijk van flexibele huurcontracten, die door strengere regels en een kleiner aanbod bijna niet meer te vinden zijn. Het is een wrange paradox: beleid dat bedoeld is om wonen betaalbaarder te maken, leidt tot minder aanbod en, door schaarste, hogere huurprijzen. Minister Mona Keijzer pleit al voor aanpassingen om de verkoopgolf te stuiten, maar economen waarschuwen voor de risico’s van constante beleidswisselingen. Stabiliteit is cruciaal voor investeringsvertrouwen. BOUWEN, BOUWEN, BOUWEN! De enige echte remedie tegen deze woningnood is het vergroten van het aanbod. We moeten bouwen, bouwen, bouwen. Maar ook dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De bouwsector kampt met capaciteitstekorten, stijgende materiaalkosten, en strenge stikstof- en milieuregels die projecten vertragen of zelfs stilleggen. Daarbij komt de schaarste aan betaalbare bouwgrond en lokale weerstand tegen nieuwbouw. De bouwketen staat onder druk door idealen over betaalbaar wonen, en de realiteit van financiën, milieu, ruimte en draagvlak. Als nieuwbouw op grote schaal hapert, moeten we out of the box denken en creatief zijn met de ruimte die we hebben. Waar een wil is, is een weg. Extra verdiepingen bouwen op bestaande gebouwen door middel van optoppen, of grotere percelen opsplitsen voor meerdere woningen door kavelsplitsing. Ook kunnen we grote huizen opdelen in meerdere appartementen door woningsplitsing, en de transformatie van vakantieparken naar permanente bewoning faciliteren. Zelfs kleine, doordachte nieuwbouwprojecten in bestaande wijken, zoals ‘een straatje erbij’, kunnen een verschil maken. In Ermelo hebben we al een mooi voorbeeld van creativiteit laten zien: daar is ruimte gecreëerd voor tijdelijke woningen op eigen grond. Een snelle en flexibele oplossing voor bijvoorbeeld jonge starters of ouderen die dichter bij hun familie willen wonen. De woningmarkt lijkt stuurloos. Eerst waren kopers de klos, nu is de huurder het kind van de rekening. Zonder structurele oplossingen, politieke stabiliteit en een flinke dosis creativiteit in de bouw, zal de wooncrisis alleen maar verder escaleren. Wat denkt u dat de meest effectieve creatieve oplossing is voor de woningnood in Nederland? Arap-John Tigchelaar, wethouder gemeente Ermelo Wonen in de achtertuin BOUWVISIE ARAP-JOHN TIGCHELAAR Dieselprijs vanaf 1 januari 2027 flink omhoog De extra kosten die brandstofleveranciers moeten betalen, worden doorberekend aan de eindgebruiker (ook consumenten). Op basis van de huidige ramingen stijgt de dieselprijs hierdoor in 2027 met ongeveer € 0,11 tot € 0,15 per liter. De basis van deze schatting is een CO2-prijs van ongeveer € 35,- tot € 50,- per ton en een emissiefactor van 2,67 kg CO2 per liter diesel. De prijs van de CO2-emissierechten bepaalt wat voor stijging er nog meer in het vat zit. Een kwestie van vraag en aanbod. Op dit moment overtreft de vraag het aanbod. Sommige analyses zien volgens Cumela tegen 2030 zelfs een prijsstijging van € 0,45 tot € 0,52 per liter als gevolg van ETS-2. ACCIJNSKORTING De accijnskorting, als gevolg van hoge energieprijzen na de inval in Oekraïne, verlengde de overheid met een extra jaartje, tot en met 2025. Zo krijg je ruim 11 cent korting op diesel. Het kan zomaar dat deze korting in 2026 wegvalt. Een rekensom laat zien dat in 2027 ETS-2 en stop van de korting een prijsstijging opleveren van 22 tot 26 cent per liter diesel. Voor HVO betaal je geen heffing, omdat het geen fossiele brandstof is. Dit betekent in 2027 een veel kleiner prijsverschil tussen diesel en HVO. De vraag is even wat dat gaat doen met de vraag hierna en in het verlengde de prijs. VRACHTWAGENHEFFING Vanaf 1 juli 2026 start in Nederland een vrachtwagenheffing. Het aantal gereden kilometers en de CO2-uitstootklasse van de vrachtwagen bepalen de hoogte daarvan. Dit betekent dat dieseltrucks zowel per liter brandstof als per gereden kilometer te maken krijgen met extra kosten. Je betaalt met een dieseltruck feitelijk twee keer voor de uitstoot. Deze CO2-taks is geen idee vanuit Den Haag, maar een EU-regel en die was al even bekend. Aan de andere kant komt het Eurovignet per 1 juli 2026 te vervallen. Tegelijkertijd wordt de motorrijtuigenbelasting tot een minimum verlaagd. SLIM INVESTEREN Het is slim om te kijken hoe je impact van deze heffingen kunt beperken. Denk aan investeren in schonere voertuigen of ritten efficiënter maken om kilometers te verminderen. Hoe lager de uitstoot van de vrachtwagen, hoe lager het tarief. De vrachtwagenheffing geldt voor alle binnenlandse en buitenlandse vrachtwagens met een toegestane maximummassa van meer dan 3.500 kg. Vrachtwagens gaan per gereden kilometer betalen op snelwegen, een aantal N-wegen en gemeentelijke hoofdwegen. Het tarief is afhankelijk van het gewicht en de CO2-uitstootklasse van het voertuig. Hoe zwaarder en vervuilender de vrachtwagen, hoe hoger het tarief per kilometer. Het gemiddelde tarief bedraagt circa € 0,186 per kilometer (prijspeil 2025). Voor meer informatie en updates over de vrachtwagenheffing kun je terecht op de officiële website: vrachtwagenheffingsbeleid.nl. Bron: Cumela Vanaf 1 januari 2027 gaat de dieselprijs flink omhoog. Dit meldt Cumela, brancheorganisatie van ondernemers in groen, grond en infra. De verhoging komt door de invoering van het Europese emissiehandelssysteem Emission Trade System (ETS)-2, waarmee brandstofleveranciers CO2-rechten moeten kopen. Ook komt er vanaf 1 juli 2026 een vrachtwagenheffing. Foto: Wikimedia Commons.
PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 12 Bouwplaatsen steeds vaker doelwit van criminelen Criminaliteit op Nederlandse bouwplaatsen neemt zorgwekkend toe. Zes op de tien professionals uit de bouw geeft aan dat dit het afgelopen jaar is toegenomen. Dit blijkt uit het Crime Report van beveiligingsspecialist BauWatch, waaraan 400 Nederlandse bouwprofessionals hebben deelgenomen. Volgens één op de vijf ondervraagden speelt georganiseerde misdaad daarbij een rol. Bijna de helft van de ondervraagden heeft weleens het aanbod ‘bescherming tegen betaling’ gekregen vanuit het criminele circuit. Waar het vroeger vooral om incidentele diefstal van gereedschap ging, zijn het nu vaak professionele operaties waarbij ook brandstof, koper en voertuigen worden buitgemaakt. De financiële schade loopt jaarlijks op tot naar schatting 250 miljoen euro voor de sector. “Dit is exclusief indirecte gevolgen, zoals project vertragingen, reputatieschade en hogere verzekeringspremies”, waarschuwt Stefan Witte, Managing Director van BauWatch. Het onderzoek is uitgevoerd door het internationale onderzoeksbureau OnePoll en is verricht in maart en april 2025. MAFFIAPRAKTIJKEN Uit het onderzoek blijkt dat 44 procent van de ondervraagden weleens te maken heeft gehad met het aanbod van ‘bescherming tegen betaling’. Hiervan geeft bijna de helft aan ook daadwerkelijk te hebben betaald. “Dat één op de vijf mensen zich genoodzaakt voelt te betalen voor ‘bescherming’ is ronduit verontrustend. Het laat zien hoe diep deze praktijk in de sector is doorgedrongen”, zegt Witte. Opvallend is dat het lang niet altijd om daders van buiten gaat. Zo geeft 36 procent van de Gestolen goederen 2025 % Klein gereedschap, elektrisch gereedschap en handapparatuur (zoals boren en waterpassen) 53 Koper 49 Kabels en kabelhaspels 37 Leidingen en buizen 28 Staal 26 Hout 23 Brandstof 21 Persoonlijke eigendommen (zoals telefoons) 19 Bakstenen, blokken of dakpannen 17 Zware machines (zoals graafmachine) 15 Huishoudelijke apparaten (zoals boiler, fornuis) en sanitair (zoals bad, toilet) 14 Voertuigen (zoals bestelbusjes of auto’s) 8 Overig 3 Weet niet / niets in het bijzonder 2 N.v.t. Ik heb dit nog nooit meegemaakt 2 ondervraagde bouwprofessionals aan dat diefstal door collega’s en inhuurkrachten voorkomt. Dit varieert van incidentele diefstal tot structureel verduisteren van materialen. Ook geeft drie op de tien ondervraagden aan dat criminelen met hulp van binnenuit hun slag slaan. “Bovendien krijgen ruim zes op de tien bouwprofessionals gestolen goederen aangeboden. Bij de helft hiervan gebeurt dit vaak tot heel vaak. We moeten oppassen dat diefstal niet de norm wordt in plaats van de uitzondering.” TECHNOLOGIE ALS WAPEN Ook technologie speelt een steeds grotere rol bij diefstal. Criminelen zetten onder meer AI-fraude, digitale identiteitsfraude, cyberaanvallen en zelfs drones in om bouwplaatsen in kaart te brengen of toegang te forceren. Ook het hacken van beveiligingssystemen, het verstoren van GPS-signalen en het klonen van digitale toegangspassen komen voor. Tegelijkertijd zet BauWatch juist slimme beveiligingsmasten en AI-software in Stefan Witte, Managing Director van BauWatch: “We zien dat de georganiseerde misdaad de bouw steeds professioneler benadert.” we nu een pilot met drones. We onderzoeken hoe we die kunnen inzetten op moeilijk bereikbare plekken en bij kritieke infrastructuur, om onze huidige oplossingen te verrijken en de beveiliging verder te verbeteren”, zegt Witte. Warmtepomp in plantenbak Stel je wilt een woning verduurzamen en aardgasvrij maken, maar het is een uitdaging om de benodigde installaties in de woning te plaatsen vanwege ruimtegebrek. Bouwbedrijf Van Wijnen bedacht met installatiepartner Wassink, Architectengroep Gelderland (AGG) en ltho Daalderop de ‘Flowerbox’: een warmtepomp verpakt in een stijlvolle plantenbak. Hij staat in Varsseveld. Foto: Van Wijnen. om verdachte situaties razendsnel te signaleren en direct op te volgen. Zo wordt schade beperkt en de pakkans vergroot. “Bij BauWatch zijn we continu bezig met technische innovatie. Naast onze slimme beveiligingsmasten en AI software starten “Samen hebben we gekeken naar de best mogelijke plaatsing van de warmtepomp en boiler in de techniekkast. Daarbij lag de focus op een waterdichte en vorstvrije detaillering, een eenvoudige aansluiting van de warmtepomp en boiler in de techniekkast én het gemakkelijk kunnen uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden. In Varsseveld is gekozen voor twee varianten: één direct tegen de woongevel en één met een kleine afstand tot de gevel. Het eindproduct is completer en mooier dan verwacht!”, zegt Rob Tanck, Hoofd projecten bij Wassink installatie. De Flowerbox is zelfs uit te breiden met een bankje, brievenbus, verlichting én huisnummer. Peter Wolbrink, projectleider Van Wijnen: “Een duurzame, multifunctionele en vooral praktische oplossing als het gaat om aardgasvrij maken van woningen. Zo wordt techniek niet alleen functioneel, maar ook een visuele verrijking van je woning.” WIN-WIN Rob Helmes, Vastgoedadviseur bij Wonion: “Als wooncorporatie willen we tijdens de verduurzaming van de woning de leef- en opslagruimte van bewoners zoveel mogelijk intact laten. Daarnaast kunnen we het onderhoud van buitenaf uitvoeren, zonder dat bewoners thuis hoeven te blijven. Ook gebruiken we geen ruimte in de woning én het ziet er ook nog eens netjes uit. Een echte win-win!” De Flowerbox is voor het eerst geplaatst bij twee woningen aan de Karel Doormanstraat in Varsseveld, maar kan overal worden toegepast. Bij deze twee woningen is de Flowerbox ingezet in combinatie met een bodembron.
13 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 ACTUEEL ‘Veiliger en efficiënter werken op bouwplaats’ De belangrijkste doelstelling van Leviat is om de efficiëntie en veiligheid op bouwplaatsen te vergroten, zodat aannemers en betonfabrikanten snel, duurzaam en circulair kunnen bouwen. Het bedrijf uit Hengelo is een wereldleider op het gebied van hijs-, verbindings- en verankeringssystemen, waarmee aannemers en betonfabrikanten demontabel, duurzaam en circulair kunnen bouwen. Zónder in te boeten aan sterkte, stijfheid en stabiliteit. “Onze kracht zit in de combinatie van hoogwaardige producten én mensen”, vertelt Country Manager Herbert Plecht. Er liggen tegenwoordig veel uitdagingen voor aannemers en betonfabrikanten. Ze moeten bijvoorbeeld snel, duurzaam en circulair kunnen bouwen. Door al vanaf een vroeg stadium mee te denken in techniek en montage, worden opdrachtgevers van A tot Z ontzorgd. Naast circulariteit en hergebruik van materialen, ziet Leviat een groeiende behoefte om de CO2-footprint in projecten te verminderen. Een ambitie die Leviat van harte ondersteunt én stimuleert. Bijvoorbeeld met de RVS trekstangsystemen. Er wordt steeds meer losmaakbaar gebouwd. In de betonverwerkende industrie wordt bovendien gekeken naar duurzame betonsoorten zoals geopolymeerbeton, dat niet in combinatie met traditioneel (verzinkt) staal gebruikt kan worden. Met het nieuwe Halfen Detan Trekstangsysteem in roestvaststaal biedt Leviat hier een duurzame, hoogwaardige én esthetische oplossing voor. “We staan bekend om onze kwaliteit, leverbetrouwbaarheid en sterke, efficiënte logistieke processen. Met een uitgebreid en steeds vernieuwend productgamma bedienen wij de markt met oplossingen die ertoe doen. Onze échte toegevoegde waarde zit echter in het persoonlijke, technische advies dat ons team dagelijks biedt. Daarom blijven klanten bij ons terugkomen – en sluiten er wekelijks nieuwe klanten aan”, zegt Herbert Plecht. PREFAB EN MODULAIR BOUWEN Een tweede trend die Leviat waarneemt, is dat bouwplaatsen steeds kleiner worden. Bovendien worden de veiligheidseisen strikter. In combinatie met het grote tekort aan vakmensen wordt steeds vaker gekozen voor prefab en modulair bouwen. Leviat gaat hier bijvoorbeeld in mee met de Halfen HEK3 prefab verbinding, die een eenvoudige en snelle droge verbinding van prefab betonelementen mogelijk maakt. Zowel horizontaal als verticaal. Dankzij de Halfen HEK3 kunnen bijvoorbeeld wanden en gevels eenvoudig en snel gekoppeld én ontkoppeld worden. In navolging van de vloeren en wanden worden ook balkons steeds vaker geprefabriceerd. Leviat biedt hiervoor een nieuw assortiment Halfen HIT-PI (Post Installed) constructieve thermische onderbrekingen. Hiermee kunnen de prefab balkons direct vanuit de kraan en in slechts enkele minuten veilig aan de constructie van het gebouw worden bevestigd. Een mooie ontwikkeling is ook Halfen Powerclick; een modulair pijpondersteuningssysteem voor de (petro-)chemische industrie, staalbouw, transporttechniek, installatie- en machinebouw, energiecentrales en tunnelbouw. Hiermee kunnen bijvoorbeeld waterleidingen en stoomleidingen duurzaam en betrouwbaar ondersteund worden. Ook wanneer lassen niet mogelijk of niet wenselijk is. Dit is slechts een kleine greep uit het assortiment voor hijs-, verbindings- en verankeringstechnologie. Leviat beschikt over een ruim aanbod hoogwaardige producten en deskundigen die zich richten op het leveren van veilige, duurzame en betrouwbare oplossingen voor de uitdagingen in de bouw- en industriële sector. MOOISTE PAND EN BESTE WERKGEVER Een uitdaging waar ook Leviat zelf mee te maken heeft, is het behouden van vakmensen en het aantrekken van nieuw personeel. Voor de zomervakantie is Leviat verhuisd naar een prachtig, nieuw en modern kantoorpand aan de Slachthuisweg 10 in Hengelo, dat volop ruimte biedt voor groei, innovatie én welzijn. Als organisatie heeft Leviat de ambitie om de interessantste werkgever van de regio te worden. Om dit mogelijk te maken, is het nieuwe pand volledig gestript en opnieuw ingericht, conform de actuele eisen én medewerkerswensen. Met state-of-the-art faciliteiten en een design dat samenwerking en creativiteit bevordert, is Leviat klaar om de toekomst tegemoet te gaan. Het pand is heel open, transparant en licht. Medewerkers beschikken over ruime werkplekken, die vraaggestuurd geklimatiseerd kunnen worden. Bovendien kunnen zij gebruik maken van tal van moderne voorzieningen, zoals een bedrijfsrestaurant, sportruimte, relaxruimte en een ruim dakterras. Kortom: alles om met plezier én focus te kunnen werken. Het nieuwe pand van Leviat beschikt over meer dan zestig parkeerplekken en ruim voldoende laadvoorzieningen voor elektrische auto’s en fietsen. Bovendien ligt het pand op een steenworp afstand van de A1 en A35 en aan de fietssnelweg, waardoor het snel én veilig te bereiken is voor medewerkers én bezoekers. De imposante witte gevel met Leviat logo springt al van verre in het oog. “Wij bieden uitstekende groeimogelijkheden, een dynamische bedrijfscultuur en tal van voordelen die ons onderscheiden als werkgever”, vertelt Plecht. Mooie voorbeelden hiervan zijn de flexibele werktijden, thuiswerkmogelijkheden, een zeer aantrekkelijke leasefietsregeling, uitgebreide sportfaciliteiten (met begeleiding!) en een relaxruimte in cafésfeer met dart, voetbaltafel en meer. Uniek zijn bovendien de uitgebreide ontwikkelmogelijkheden. Bij Leviat stopt ontwikkeling niet bij de functie. Er zijn volop opleidingsmogelijkheden en doorontwikkeling wordt gestimuleerd, ook internationaal binnen Leviat Europa of zelfs binnen de CRH Group. De missie van Leviat is duidelijk: Samen bouwen aan de wereld van morgen, met aandacht voor mens en milieu – in een nieuw, modern en zeer comfortabel bedrijfspand. Leviat www.leviat.com Het nieuwe kantoorpand van Leviat in Hengelo. Oplossingen op het gebied van hijs-, verbindings- en verankeringstechnologie. Met behulp van een nieuw assortiment Halfen HIT-PI (Post Installed) constructieve thermische onderbrekingen kunnen de prefab balkons direct vanuit de kraan en in slechts enkele minuten veilig aan de constructie van het gebouw worden bevestigd. Leviat levert ook de hijsvoorzieningen. Halfen Powerclick; een modulair pijpondersteuningssysteem voor de (petro-)chemische industrie, staalbouw, transporttechniek, installatie- en machinebouw, energiecentrales en tunnelbouw. Dankzij de Halfen HEK3 kunnen bijvoorbeeld wanden en gevels eenvoudig en snel gekoppeld én ontkoppeld worden.
14 PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND Stapsgewijs naar emissievrije gebouwen Op 29 mei 2026 moeten alle EU-landen zijn begonnen met stapsgewijze invoering van de Europese richtlijn over de energieprestatie van gebouwen. Deze EPBD IV (Energy Performance of Buildings Directive IV) heeft als doel om gebouwen uiterlijk in 2050 energiezuinig en emissievrij te maken. De eerste regels gaan onder meer over een verbeterd energielabel en laadpunten bij nieuwbouw of renovatie van gebouwen. Wat komt er allemaal op ons af? De Europese richtlijn bevat onder andere nieuwe eisen voor nieuwbouw, verduurzaming van bestaande gebouwen en een verbeterd energielabel. Het eerste deel van de implementatie van de EPBD IV heeft tot 25 augustus ter consultatie gelegen. Dit deel leidt tot nieuwe regels over het opwekken van zonne-energie op gebouwen; laadpalen en laadinfrastructuur bij gebouwen; slimme regelsystemen voor energiebeheer; verbeterd energielabel en keuringen van gebouwinstallaties. Om dit te regelen, worden het Besluit bouwwerken leefomgeving, het Besluit kwaliteit leefomgeving en het Omgevingsbesluit aangepast. Het uitgangspunt is om de Europese richtlijn te volgen, zonder extra nationale eisen daar bovenop. We lichten hierna de verschillende artikelen per stuk toe. Voor de volledige uitleg verwijzen we naar https://iplo.nl. Vul in het zoekvak in: ‘EPBD IV’. Klik dan op ‘Ontwikkelingen Europese Richtlijn EPBD IV’. ARTIKEL 7 - EMISSIEVRIJE GEBOUWEN NIEUWBOUW Er komt een nieuwe norm voor de energieprestatie van gebouwen bij nieuwbouw. Deze moet emissievrij (fossielvrij en zeer energiezuinig) zijn en is minimaal 10% strenger dan de huidige BENG-eis. De inwerkingtreding is eerder voor overheidsinstanties vanwege de voorbeeldrol van de overheid. Inwerkingtreding • 1 jan 2028 – nieuwe gebouwen van overheidsinstanties moeten emissievrij zijn. • 1 jan 2028 – overheidsinstanties die een nieuw gebouw betrekken moeten proberen dit gebouw emissievrij te maken. • 1 jan 2030 – alle nieuwe gebouwen moeten emissievrij zijn. ARTIKEL 8 - ISOLATIE-EISEN BIJ RENOVATIE Bij een ingrijpende renovatie moeten gebouwen worden geïsoleerd tot de vastgestelde minimumeisen voor energieprestaties, zolang dit technisch, functioneel en economisch haalbaar is. Een vergelijkbare eis staat al in het Bbl (artikel 5.20). Daar is bepaald dat men gebouwen bij ingrijpende renovatie moet isoleren tot nieuwbouw niveau. Inwerkingtreding Voor juli 2026. ARTIKEL 9 - UITFASEREN SLECHTSTE GEBOUWEN UTILITEIT De slechtst presterende utiliteitsgebouwen op het gebied van energieprestatie moeten worden uitgefaseerd. In Nederland zal dit mogelijk kunnen gebeuren door middel van minimale energieprestatie-eisen/labels voor bestaande bouw, vergelijkbaar met de label C-verplichting voor kantoren. De Europese richtlijn geeft ruimte om dit per gebouw, gebouwdeel of gebruiksfunctie te bepalen. Ook laat de richtlijn ruimte om te sturen op daadwerkelijk gebruik in plaats van labels. De EPBD geeft ook de mogelijkheid om criteria vast te stellen voor vrijstelling. Deze criteria moeten duidelijk, nauwkeurig en controleerbaar zijn. En dit moet gecompenseerd worden met verbeteringen van de energieprestatie bij andere utiliteitsgebouwen. Inwerkingtreding • 1 januari 2030: 16% slechtste gebouwen uitfaseren. • 1 januari 2033: 26% slechtste gebouwen uitfaseren. ARTIKEL 10 - REGELS OVER ZONNEPANELEN Nieuwe gebouwen moeten zo worden ontworpen dat ze optimaal zonne-energie kunnen opwekken. Daarnaast komt er een verplichting voor het plaatsen van zonnepanelen op bestaande gebouwen, mits economisch en functioneel haalbaar. Ook gaat er een verplichting gelden voor overdekte parkeerplaatsen voor het plaatsen van zonnepanelen. Inwerkingtreding Verplichting tot het plaatsen van zonnepanelen gaat in per: • 1 januari 2027: nieuwe openbare en utiliteitsgebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 250 m2; • 1 januari 2028: bestaande openbare gebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 2000 m2; • 1 januari 2029; bestaande openbare gebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 750 m2; • 1 januari 2030: nieuwe woongebouwen en overdekte aanpalende parkeergelegenheden; • 1 januari 2031: bestaande openbare gebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 250 m2. ARTIKEL 13 - REGELS OVER TECHNISCHE BOUWSYSTEMEN In artikel 13 staan veel bepalingen over de juiste installatie, het adequaat dimensioneren, afstellen, controleren en waterzijdig inregelen van de technische bouwsystemen in nieuwe of bestaande gebouwen. Deze regels moeten in werking treden per mei 2026. Veel staan al in het Bbl of behoeven kleine wijzigingen. Voor een overzicht van alle bepalingen verwijzen we naar ‘Ontwikkelingen Europese Richtlijn EPBD IV’ op https://iplo.nl. ARTIKEL 14 - REGELS OVER DUURZAME MOBILITEIT BIJ GEBOUWEN In artikel 14 staan regels over de plaatsing van laadpalen, het leggen van kabels en de verplichting voor fietsenstallingen. Hier gaan we alleen in op de eisen voor laadpalen en kabels. Voor zowel nieuwbouw, ingrijpende renovatie en bestaande bouw zijn regels opgenomen. Binnen de regels hebben lidstaten bepaalde vrijheden voor lokale regels. Ook zijn er uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld voor hoge kosten. Inwerkingtreding • Juli 2026: Bij nieuwbouw en ingrijpende renovatie van een utiliteitsgebouw met minimaal 5 parkeerplaatsen: minimaal 1 laadpunt per 5 parkeerplaatsen (bij kantoorgebouwen 1 op de 2). • 1 januari 2027: bestaande utiliteitsbouw met meer dan 20 autoparkeerplaatsen: 1 laadpunt per 10 parkeerplaatsen (lid 2a). ARTIKEL 20 - EISEN ENERGIELABELS In artikel 20 staan de eisen wanneer een gebouw een energielabel moet hebben. In dit artikel staan ook nieuwe eisen aan het energielabel. Zo moet Nederland uiterlijk eind 2029 de labelletters herindelen. Concreet betekend dit dat de A-labels met een plus verdwijnen. De uiteindelijke indeling loopt dan van G t/m A0. A0 betreft dan emissievrije gebouwen, zoals bepaald in artikel 11. Inwerkingtreding • Juli 2026: gebouwen moeten een energielabel hebben wanneer de gebouwen: worden gebouwd; ingrijpende renovatie hebben ondergaan; worden verkocht; aan een nieuwe huurder worden verhuurd of een verlenging van het huurcontract krijgen. • Juli 2026: alle bestaande gebouwen die eigendom zijn van of worden gebruikt door overheidsinstanties moeten een energielabel hebben. • Eind 2029: Nieuwe indeling van labels moet gelden in het Nederlandse recht. ARTIKEL 23 - KEURINGEN INSTALLATIES In artikel 23 staan regels over de regelmatige keuringen van verwarmingssystemen, ventilatiesystemen en airconditioningsystemen. Het gaat om installaties met een nominaal vermogen van meer dan 70 kW. Afhankelijk van de grootte van de installatie en het type gebouw kunnen verschillende eisen worden uitgewerkt. Zo kan er verschil gemaakt worden tussen residentiële of utiliteitsgebouwen. Inwerkingtreding, 30 mei 2026. Nieuwe gebouwen moeten zo worden ontworpen dat ze optimaal zonne-energie kunnen opwekken. Foto: Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).
www.bouwtotaal.nlRkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=