Doorstrijkmortel voor gehydrofobeerde gevelstenen Pag.27 BEZOEK OOK DE WEBSITE WWW.BOUWTOTAAL.NL NUMMER 1/2 | JAARGANG 19 | FEBRUARI 2022 PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND INNOVATIE & INSPIRATIE Welke mogelijkheden biedt AI in de bouw? 35 THEMA ISOLATIE Is de bouw klaar voor de isolatiegolf? 14 THEMA GEVEL Groene gevels combineren veel voordelen 28 THEMA ISOLATIE + GEVELS BOUWTOTAAL PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND Balkdragers Kolomvoeten Hoekijzers Houtskeletbouw Verborgen verbinders www.balkdragers.com Compleet assortiment houtverbinders adv. 65x45mm BouwTotaal 2014.indd 1 15-01-14 08:50 TOTAALLEVERANCIER ALUMINIUM BOUWPRODUCTEN www.roval.nl Q DE OPLOSSING VOOR ALLE MULTITOOLS (Vellingkant)-lijmblokken Metselblokken Gevelstenen Profielstenen Splitstenen BIA-ECO blokken BIA LockBlock zie www.bia-beton.nl TEL.: 024 - 648 84 84 ...bestel je op toolnation.nl Gereedschap en machines...
Een appartementsdeur van Daloc houdt niet alleen etensluchtjes tegen. Hij houdt ook brand, giftige rook, herrie en inbrekers buiten de deur. Zo kan iedereen zich thuis veilig en prettig voelen. Door het unieke ontwerp gaat onze appartementsdeur zeer lang mee zonder zijn beschermende eigenschappen te verliezen. Het is een investering voor het leven. Toch kost deze deur niet veel meer dan een gewone deur. Hoe kan dat? Lees meer over de ultieme appartementsdeur op daloc.nl/wooncomfort Het belang van een deur.
3 NUMMER 1/2 / FEBRUARI 2022 ACTUEEL Weer uitgesteld Op 1 februari kwamhet nieuws naar buiten dat de invoering van de Omgevingswet en deWet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) opnieuwwordt uitgesteld. De wetten zouden op 1 juli dit jaar ingaan, maar dat wordt nu 1 oktober of 1 januari 2023. Dat blijkt uit een brief van kersverse minister Hugo de Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan de Eerste en Tweede Kamer. In verschillende overleggenmet medeoverheden en experts over de invoering van de Omgevingswet, is naar voren gekomen dat er meer tijd nodig is om goed te oefenenmet de digitale systemen. Daarnaast ziet de minister bij de zogeheten planketen waar gemeenten, provincies en waterschappenmet plansoftware nieuwe omgevingsplannen kunnen publiceren, dat er verschillende onzekerheden zijn. Daarom zal Hugo de Jonge de komende weken, samenmet de bestuurlijke partners, bezien welke datum verantwoord is omde Omgevingswet in werking te laten treden. Afhankelijk van de uitkomsten zal hij besluiten of de beoogde invoeringsdatum1 oktober 2022 of 1 januari 2023 zal worden. Het is niet de eerste keer dat de wetten zijn uitgesteld. Voormalig minister Kajsa Ollongren vertraagde de invoering meermaals wegens een gebrek aan pilotprojecten, corona en ICT-problemen. Ook in de Eerste Kamer liep deWkb ruim anderhalf jaar vertraging op. De Vereniging Bouw- enWoningtoezicht Nederland liet eerder al weten grote zorgen te hebben over een snelle invoering. ‘Door het invoeren van de meldingsplicht als proces voor de bouwwerken binnen gevolgklasse 1 worden de kosten voor deze rolinvulling niet meer gedekt door leges. Al in 2013 heeft de Vereniging BWT Nederland aangedrongen op een andere financiering van haar taakuitvoering.’ Helaas is er volgens de vakvereniging nog steeds geen oplossing en lijkt het nog steeds onvoldoende door te dringen dat dit de molensteen omde nek wordt voor het goed gaan functioneren van het nieuwe stelsel. Daarnaast wordt het beperkt aantal proefprojecten genoemd, waardoor duizenden bouwbedrijven in het geheel geen ervaring hebben opgedaan omonder het nieuwe stelsel te werken. ‘Onze verwachting is dan ook dat er bij de inwerkingtreding van de wet vele vragen naar de gemeenten komen, waarbij er tevens de zorg is of de gemeenten voldoende in staat zijn deze vragen goed te beantwoorden.’ Ook wordt gevreesd voor een tekort aan kwaliteitsborgers. Resumerend kunnen we stellen dat we nog steeds achter de feiten aan blijven hollen. Ik kanme niet voorstellen dat op 1 oktober 2022 alle problemen zijn verholpen, dus de invoering kan zomaar weer een jaar opschuiven… INHOUD COLUMN ING. FRANK DE GROOT 14 advertentie 28 05 Actueel Expertview 06 Actueel Wit dak houdt warmte buiten 07 Actueel In de Spotlight 08 Snel Gebouwd Droge en circulaire montage balkons 09 Actueel Den Haag Update en Bouwmonitor B&U 10 Actueel Nieuwe elan in Kabinet Rutte IV 11 Actueel Webinars Betonakkoord krijgen vervolg 13 Ondernemen Fiscaliteit & Subsidie Thema Isolatie 14 ISOLATIE Is de bouw klaar voor de isolatiegolf? 17 ISOLATIE Nieuwe recyclingmethode voor PU-isolatie 18 ISOLATIE Nieuwe kansen in circulaire economie 20 ISOLATIE Ventileren voor dummies (II) 23 ISOLATIE Brandveilig PV-systeem op je dak 25 ISOLATIE Slimmer isoleren met behoud van uitstraling Thema Gevel 27 GEVEL Doorstrijkmortel voor gehydrofobeerde gevelstenen 28 GEVEL Groene gevels combineren veel voordelen EN VERDER 34 Ondernemen Kalkzandsteen blijft populair 35 Innovatie & Inspiratie Welke mogelijkheden biedt AI in de bouw? 37 Innovatie & Inspiratie Bouwhelden 38 Slim Ruimtegebruik Casita is een uitklapwoning 41 Bouwgebreken Goed geïsoleerd, niet altijd lekker warm 42 Afbouw Vloerverwarming kan ook onder parket 43 Afbouw Help, mijn tegel breekt niet recht! 44 Afbouw Nieuws 46 Productnieuws Nieuws over producten Cursussen en HBO-opleidingen AutoCAD, Revit (BIM),Inventor, Fusion en 3ds Max incl. Gratis leer- en naslagwerk Families en symbolen Studeren in een klein groepje Officieel Certificaat Autodesk Voor data’s en aanmelding kijkt u op: www.CADCollege.nl Meer informatie? 024 - 356 56 77 bel voor advies op maat info@cadcollege.nl of mail ons
PARKET en vloerverwarming Nooit meer koude voeten www.vloerverwarmingenparket.nl “Wij plaatsen al jaren parket op vloerverwarming en in combinatie met de juiste producten en kennis over vloerverwarming is dat prima mogelijk.” René Dijkgraaf van Dijkgraaf Parketvision “Het is een duurzame en gezonde keuze om voor écht hout te kiezen. Laat jou en je klant adviseren door een specialist.” Iris van The Woodstore “Ik ben in 2000 begonnen als parketlegger en plaats sinds 2005 al parket op vloerverwarming, ik weet niet anders.” Chris Booij van Booij wonen met Lef “We stonden destijds mee aan de wieg om parket succesvol met vloerverwarming te combineren. Tegenwoordig is deze match niet meer weg te denken bij nieuwbouwprojecten.” Ingrid Bloemen en Team Bloemen Parket Houten vloer én vloerverwarming? Sterke combinatie! Scan de code en kijk zelf wat gebruikers er zelf van vinden.
5 NUMMER 1/2 / FEBRUARI 2022 ACTUEEL EXPERTVIEW ARAP-JOHN TIGCHELAAR Al een tijdje mag ik mijn bijdrage leveren aan dit blad. Vaak is dat voor mij een mooie gelegenheid om duurzaamheid onder de aandacht te brengen. Als het thema vervolgens isoleren is dan raakt dat precies mijn interessesfeer. Al sinds de aankoop van onze huidige woning in 1994 zijn we bezig met verduurzaming. Vloer, gevels, dak, dubbel glas, maar ook zonnepanelen, zonneboiler; ja eigenlijk te veel om in de expertview allemaal op te noemen. Een huis uit 1936 verduurzamen is echter geen sinecure. Uiteraard loop je achter op huidige bouwtechnieken. Maar wat ons ook keer op keer opvalt is dat de ondernemers die ons er bij moeten helpen vooral weerstand bieden. Waar we vooral tegenaan lopen is dat bedrijven die ons juist moeten adviseren over de besparingsmaatregelen die we voor ogen hebben, het tegenovergestelde doen. Afraden dus. Natuurlijk kan dat aan onze verwachtingen of kennis liggen. Omdat wij als particulier niet voldoende technische kennis in huis hebben. Maar het meest horen we dat ‘de terugverdientijd’ niet lonend is. TERUGVERDIENTIJD Hoe langer ik met duurzaamheidsdoelstellingen bezig ben, des te meer ik me ga verbazen. Het ergste vind ik die zogenaamd benodigde terugverdientijd. Alsof je bij een aankoop van een duurdere flatscreen daar mee bezig bent. Of nog banaler, bij een vakantie. De verkoper zou juist alles uit de kast moeten halen ommij te bewegen meer geld in zijn kassalade te stoppen. Maar op een of andere manier gelden bij verduurzaming andere ‘regels’. De schilder zei destijds dat dubbelglas op de benedenverdieping voldoende was, boven was weinig zinvol. Onze aannemer vond een dakisolatie van R = 2,5 wel lastig. De goten en de windveren moesten dan ook vervangen worden. Zou u dat wel allemaal doen? Het heeft lang geduurd voordat we iemand vonden die wél bij ons zonnepanelen wilde leggen. De bedrijven die bij ons kwamen kijken vonden dat er te weinig zon op ons dak kwam en dat was nooit rendabel. Toch wekken we jaarlijks inmiddels 3.000 kWh op. Hoezo niet rendabel? En de zonneboiler. De installateur zei dat bijna niemand meer zo’n ding kocht. Het rendement zou tegenvallen. Nou bij ons niet als ik de temperatuur in onze boiler zie stijgen. Binnen een paar uur zo’n 80 liter naar boven de 60°C. We besparen zelf zo meer dan 300m3 gas per jaar. En de nieuwe schilder, die ik vroeg naar een prijsopgave om in de benedenverdieping HR+++ te plaatsen? Die legde ons lachend uit dat we met alleen glas vervangen niet in aanmerking kwamen voor ‘de’ subsidie. En dan moesten ook alle kozijnen weer opnieuw geverfd worden. GEMAK Als nou telkens terugverdientijd of subsidie de afweging is om een aanschaf te doen, zullen we dat dan ook mee laten wegen bij de aanschaf van bijvoorbeeld een caravan? Nee doe maar niet, zit geen subsidie op. Of alleen maar verduurzamen als het makkelijk is? Dus opnieuwmoeten schilderen, reden laten zijn ommaar niet een beter isolerende glassoort te laten plaatsen? Dan bepaalt ‘het gemak’ van de installateur of aannemer de motivatie en het tempo van verduurzamen. Gemak dient de mens niet. Arap-John Tigchelaar Algemeen Directeur Transferro BV Gemak Bouwvoertuigen alleen nog met kenteken de weg op Sinds 1 januari 2022 geldt er een registratieplicht voor bestaande en nieuwe (land)bouwvoertuigen die op de openbare weg rijden. Bestaande en nieuwe rijdende werktuigen en hun getrokken materieel mogen alleen nog de weg op als ze bij de RDW geregistreerd zijn. Trekkers en getrokken materieel moesten al langer voldoen aan Europese veiligheids- en duurzaamheidsregels. Maar nu gelden ook voor MMBS-voertuigen (motorrijtuig met beperkte snelheid) soortgelijke regels. Bovendien moeten nieuwe (land)bouwvoertuigen al sinds 1 januari 2021 worden geregistreerd en voorzien van een kentekenplaat. Mede door de registratie kan de politie beter controleren of het voertuig aan alle regels voldoet. Bovendien zorgt de verplichte registratie ervoor dat de veiligheid van de Nederlandse voertuigen wordt gewaarborgd. Zo kan de RDWbij inschrijving in het register controleren of elk voertuig is voorzien van een typegoedkeuring of individuele keuring. Zodoende komen nog alleen veilige voertuigen de markt op. Daarnaast maakt de registratieplicht duidelijk wie de eigenaar van het voertuig is. Een trekker of MMBS rijdt dus niet meer anoniem rond. Niet alleen zal de bestuurder zich daardoor netter gedragen in het verkeer, maar ook is er altijd iemand aansprakelijk te stellen bij schade of overtredingen. WELKE VOERTUIGEN? De registratie geldt voor voertuigen met een constructiesnelheid van minimaal 6 km/hr en maximaal 45 khm/hr. Daaronder vallen (bron: RDW): (mini)dumper, graaflaadcombinatie, graafmachine, grader, hakselaar, hefplatform, hoogwerker, knikdumper, knikmops, ladderwagen, lader, leveler, markeringsmachine, mobiele kraan, mobiele graafmachine, schranklader, shovel, stratenreinigingsmachine, stratenwals, veegmachine, verreiker, versnipperaar, vorkheftruck, wiellader en zwenklader. Uitgezonderd zijn voertuigen die een maximale constructiesnelheid van minder dan 6 km/hr (bijvoorbeeld hoogwerkers of hefplateaus) hebben, asfalteermachines, asfaltfreesmachines en walsen. NOG NIET GEREGISTREERD? Online registreren kan nu niet meer. Om nog op de openbare weg te mogen, moet je het voertuig laten keuren op een keuringsstation van de RDW. Dat kost minimaal € 140,-. Neem contact op met de klantenservice van de RDW. Deze is bereikbaar via het telefoonnummer 088-0087447. Het nummer is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur. Of ga naar www.rdw.nl en voer in het zoekvak ‘registratie’ in. Circulaire baksteen De circulaire gevelbaksteen CicloBrick van Wienerberger bestaat voor 20 procent uit keramisch restmateriaal dat door New Horizon ‘geoogst’ wordt uit te slopen donorgebouwen. De traditionele baksteen uit Nederlandse rivierklei scoort al hoge ogen op het gebied van milieu, mede ook door de mogelijkheden tot hergebruik of recycling. Maar, het kan nog milieuvriendelijker met de circulaire gevelbaksteen CicloBrick van Wienerberger. Deze is samen met Urban Mining specialist New Horizon ontwikkeld. Hierbij bestaat de baksteen voor 20 procent uit keramisch restmateriaal dat door New Horizon ‘geoogst’ wordt uit te slopen donorgebouwen. ‘De baksteen met een verleden’: met dit motto introduceert Wienerberger in samenwerking met New Horizon de circulaire gevelbaksteen. Deze CicloBrick draagt bij aan het verkleinen van keramisch sloopafval en voorkomt verspilling. Hij is er in drie kleuren waalformaat: rood, oranje en brons. Hoewel een traditioneel te verwerken standaard baksteen, is de CicloBrick in meerdere opzichten heel duurzaam en circulair. Als basisgrondstof wordt Nederlandse rivierklei gebruikt; duurzaam, want oneindig en lokaal beschikbaar. Daarnaast wordt 20 procent keramisch restmateriaal als grondstof aan de CicloBrick toegevoegd. Met behoud van alle functionele en esthetische eigenschappen als gevelbaksteen, is dat garantie voor een lange levensduur. Het restmateriaal wordt ‘geoogst’ en duurzaam gebroken door Urban Mining specialist New Horizon. Aan het einde van de levensduur kan de CicloBrick op dezelfde wijze selectief gesloopt, verwerkt en als materiaal hergebruikt worden. Dat maakt de circulaire cyclus weer rond. URBAN MINING COLLECTIVE Met de gezamenlijke ontwikkeling en introductie van de CicloBrick treedt Wienerberger ook toe als partner van het Urban Mining Collective van New Horizon. Partners van dit collectief hebben een gezamenlijke circulaire missie, waarin de stad als bron wordt gebruikt en grondstoffen en materialen uit slooppanden geschikt worden gemaakt voor hoogwaardig hergebruik. Inmiddels is er een ruim assortiment circulaire bouwmaterialen beschikbaar, waaronder de nieuwe CicloBrick. Met het oog op Nederland Circulair in 2050 zettenWienerberger en New Horizon fors in op duurzaamheid en circulariteit. De CicloBrick zet beider ambities ondubbelzinnig kracht bij.
PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 6 Wit dak houdt warmte buiten en verlaagt energierekening VOORDELEN VAN COOL ROOFING • Verminderen van het hitte-eilandeffect • Vermindering van broeikasgassen • Vermindering van smog en verbetering van de luchtkwaliteit • Verhoogde levensduur van de dakbedekking • Lagere thermische belasting van de installaties op het dak • Belangrijke kostenvermindering van de koelinstallaties • Hogere opbrengst van PV zonnepanelen De witte pvc-dakbaan weerkaatst straling van de zon optimaal en houdt de warmte buiten. De temperatuur op het dak loopt minder op en de energierekening ook. Lichte kleuren weerkaatsen het zonlicht beter dan donkere. Omdat dat ook geldt voor het dak, wordt een Europese richtlijn ontwikkeld wanneer en hoe de hitte op de daken in stedelijke gebieden beperkt kan worden. Want stijgende temperaturen zijn vooral in de stad een grote uitdaging, ook in Nederland. In aanloop naar de nieuwe CENnorm presenteert branchevereniging Vekudak de ‘Cool Roof’. Deze witte pvc-dakbaan weerkaatst straling van de zon optimaal en houdt de warmte buiten. De temperatuur op het dak loopt minder op en de energierekening ook. Het hitte-eilandeffect of urban heat island effect (UHI) is het fenomeen dat de temperatuur in een stedelijk gebied gemiddeld hoger is dan in het omliggende landelijk gebied. De belangrijkste oorzaken zijn de absorptie van zonlicht door de donkere materialen die in de stad gebruikt worden en de relatief lage windsnelheden. Bouwkundige maatregelen, zoals het aanbrengen van lichte dakbedekking, kan ervoor zorgen dat de temperatuur minder oploopt en sneller daalt. Het Europese normalisatie-instituut CEN ontwikkelt een richtlijn wanneer en hoe de hitte op de daken in stedelijke gebieden beperkt kan worden. Dat is inclusief referentie-informatie over karakteristieke parameters en hoe geschikte materialen zijn te selecteren. BETERE LEEFBAARHEID Zoals al opgemerkt weerkaatsen lichte kleuren het zonlicht beter dan donkere kleuren. Het dragen van kleding met een lichte kleur is in de zomer prettiger dan bijvoorbeeld een donker T-shirt. Rond de stad Almería in Spanje maken ze al jaren op grote schaal gebruik van deze techniek. Door de buitenkant van de kassen (meer dan 27.000 m2 in de regio) te voorzien van een witte kleur loopt de temperatuur in de stad veel minder sterk op. Een lichte dakbedekking zorgt ervoor dat het verschil in temperatuur binnen een pand kan oplopen tot 5 graden Celsius ten opzichte van wanneer er donkere dakbedekking is aangebracht. Dit zorgt voor een prettigere woon-/werkomgeving. Bovendien hoeft de airconditioning minder vaak aan of kan deze op een lagere stand hetzelfde resultaat behalen. Hierdoor wordt er bespaard op de energierekening en wordt er bijdragen aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Bovendien gaat apparatuur langer mee. Amerikaanse studies tonen aan dat iedere dollar die er in koelere daken wordt geïnvesteerd, 12 dollar aan netto economische winst oplevert. Cool Roofs voorkomen ook hitte-eilanden in steden en dragen bij aan de leefbaarheid in de stad. De temperatuur ligt in steden zo’n 4 tot 6 graden hoger vergeleken met landelijke gebieden. In de zomer geeft dit toenemende overlast. De witte pvc-dakbaan Cool Roof draagt bij aan vermindering van dit temperatuurverschil, doordat de dakbedekking en de lucht daarboven veel minder opwarmt. ZONNEPANELEN PRESTEREN BETER Zonnepanelen zullen op een Cool Roof beter presteren: op een Cool Roof is de thermische belasting van de PV-installaties lager. Daarnaast zorgt de hogere UV-weerkaatsing voor een hogere opbrengst van PV-panelen. De dakbaan heeft een lange levensduur en draagt bij aan een betere luchtkwaliteit want hij vermindert smog. Als de temperatuur in de stad namelijk minder oploopt kan vervuilde lucht gemakkelijker naar hogere luchtlagen opstijgen. Wat ook bijdraagt aan het duurzame profiel is dat de airconditioning minder vaak aan hoeft, of op een lagere stand hetzelfde resultaat kan behalen. VEKUDAK Vekudak is de vereniging van A-merk fabrikanten en importeurs van pvc-kunststofdakbedekking en is actief in Nederland en België. De vereniging is aangesloten bij de Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie. Meer over de eigenschappen van Cool Roofs vindt u op de themapagina op de Vekudak-website: https://vekudak.nl/actiefdak-en-themas/coolroof/. Effecten van een donker dak versus een licht dak. Bron: Global Cool Cities Alliance (2012), met gegevens van Lawrence Berkeley National Laboratory. IIBEC.org. Zonnepanelen zullen op een Cool Roof beter presteren: op een licht dak is de thermische belasting van de PV-installaties lager. Daarnaast zorgt de hogere UV-weerkaatsing voor een hogere opbrengst van PV-panelen. Omgevingswet en Wkb: niet per 1 juli 2022 Hugo de Jonge, VRO: “Er is meer tijd nodig om goed te oefenen met de nieuwe systemen.” Foto: Rijksoverheid.nl. “De afgelopen weken zijn er verschillende overleggen geweest met medeoverheden en experts over de invoering van de Omgevingswet. Daaruit kwam naar voren dat er meer tijd nodig is om goed te oefenen met de nieuwe systemen. Die tijd wil ik nemen voor een verantwoorde en zorgvuldige invoering”, aldus De Jonge. Het is volgens de minister belangrijk dat de dienstverlening aan mensen en bedrijven niet in het geding komt en dat gebiedsontwikkeling niet belemmerd wordt. Daarom zal komende weken worden bezien of de invoeringsdatum 1 oktober 2022 of 1 januari 2023 zal worden om de Omgevingswet inwerking te laten treden. Daarmee wordt dus ook invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) uitgesteld. ONZEKERHEDEN BIJ PLANKETEN Bijna alle gemeenten, provincies en waterschappen zijn inmiddels aangesloten op het nieuwe digitale systeem. Er wordt al veel geoefend. De vergunningverlening functioneert al goed. Bij de planketen zijn er echter verschillende onzekerheden. In de planketen kunnen gemeenten, provincies en waterschappen met plansoftware nieuwe omgevingsplannen, omgevings- en waterschapsverordeningen publiceren. Minister De Jonge zal dus niet vasthouden aan 1 juli 2022. De komende weken zal worden bezien of de invoeringsdatum 1 oktober 2022 of 1 januari 2023 zal worden. Als dit duidelijk is zal het ontwerp Koninklijk Besluit (KB) worden aangeboden aan de Eerste en Tweede Kamer. Daarover kan in beide Kamers het debat worden gevoerd, zodat er tijdig duidelijkheid is over de invoeringsdatum voor de uitvoeringspraktijk. Hugo de Jonge, minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, wil dat de Omgevingswet op een verantwoorde manier wordt ingevoerd. Hij zal daarom niet vasthouden aan de inwerkingtredingsdatum van 1 juli 2022. Dat schrijft hij op 1 februari 2022 in een brief aan de Eerste en Tweede Kamer.
7 ACTUEEL NUMMER 1/2 / FEBRUARI 2022 Wie zijn wij Met isolatie kunt u besparen op uw energielasten enmeer comfort in uwwoning behalen. Bestisol is al ruim 35 jaar specialist op het gebied van isoleren. Zeer tot tevredenheid van zowel particuliere als zakelijke klanten. WAAROM KIEZEN VOOR BESTISOL: • Gratis en vrijblijvend bezoek en offerte • Binnen 1 dag geïsoleerd • 35 jaar vakkennis & ervaring • In het bezit van alle certificaten • Schriftelijke garantie op isolatie. • Hulp bij eventuele subsidieaanvraag Tijdens het vrijblijvend bezoek aan huis worden uw vragen beantwoord en bekeken of uw woning wel geschikt is om te isoleren. Ook worden er adviezen gegeven omtrent eventuele subsidies. Bestisol levert 100% kwaliteit op het gebied van gebruikte gecertificeerde materialen en de uitgevoerde werkzaamheden. Bestisol is Insula gecertificeerd, Lid van VENIN en lid van Stichting Isolatiewaarborg. Meer informatie http://www.insula-certificatie.nl/ http://www.isolatiewaarborg.nl/ https://venin.nl/ IN DE SPOTLIGHT Op alle isolatiewerkzaamheden die ons bedrijf bij u uitvoert kunnen kwaliteitscontroles worden uitgevoerd door onafhankelijke externe inspecteurs van Insula certificatie. Deze controles worden uitgevoerd in het kader van de VENIN Erkenningsregeling. Om dit mogelijk te maken zullen wij de werkzaamheden die wij bij u uitvoeren melden aan deze controle-instelling zijnde Insula Certificatie. Meer informatie: https://insula-certificatie.nl/onze-diensten/ Wij zijn aangesloten bij de VENIN-geschillencommissie, die bij wege van bindend advies uitspraak kan doen mocht een geschil ontstaan tussen ons en een particuliere opdrachtgever. Meer informatie: http://www.venin.nl/ Geschillenregeling.html WWW.BESTISOL.COM 0548-541337 Verantwoord klimaatbewust douchen Wat veel mensen niet weten is dat in eenmoderne goed geïsoleerde woning niet de muren, ramen of het dak het grootste energieverlies opleveren. Want: aan de riolering verlies je de meeste warmte in huis! Gelukkig komt de vraag omwarmteterugwinning uit douchewater steeds vaker voor. Een douchegoot met warmtewisselaar (dwtw) zorgt ervoor dat de warmte van het douchewater niet zomaar wegstroomt naar de riolering, maar dat het gebruikt wordt voor de opwarming van het toestromende koude kraanwater. Hierbij wordt het nuttige met het aangename gecombineerd: eenmooie douchegoot in de badkamer en tegelijkertijd energie besparen en comfort verhogen. Kortom, installeer een wtw-douchegoot in iedere nieuwe of te renoveren badkamer. wordt bij iedere douchebeurt energie en geld bespaard! HET OOG WIL OOK WAT Richt de badkamer in met een mooi RVS Quatro rooster of kies voor een minimalistisch design met een betegelbaar rooster Tile (ook geschikt voor een gietvloer), zodat er slechts een smal sleufje zichtbaar blijft in de douchevloer. WAT KOST EEN DOUCHEGOOT MET WARMTEWISSELAAR? Een douchegoot met warmtewisselaar kost ongeveer € 1.250,- (excl. BTW). Dat lijkt op het eerste oog een flink bedrag, maar als je het gaat terugrekenen heeft een gezin met 2 kinderen binnen 5 jaar de investering eruit. Met de huidige gasprijzen zeker! In die zin heeft een ShowerDrainWTW zeker een zo goed rendement als zonnepanelen, misschien zelfs beter. Met een ACO ShowerDrain X doucht iedereen met een goed gevoel. PRODUCTVOORDELEN • efficiënte warmteterugwinning uit douchewater volgens NEN 7120 en NTA8800; • geheel volgens de norm uitgevoerd; • geen risico’s voor de volksgezondheid door contaminatie of legionellagevaar, volgens DIN1717; • besparing door minder warmwatergebruik; • besparing op energiekosten; • douchegoot volgens NEN-EN1253-1; • keuze uit roosterafdekkingen Quadrato, Tile en Pixel. IN DE SPOTLIGHT HOE FUNCTIONEERT EEN DOUCHEGOOT MET INGEBOUWDE WARMTEWISSELAAR Koud leidingwater stroomt normaliter direct naar de douchekraan. Maar, met de ACO ShowerDrain X gaat het koude water eerst langs de ingebouwde warmtewisselaar. Tijdens het douchen wordt het warme douchewater opgevangen in de douchegoot. Hier stroomt het langs de koperen buizen van de warmtewisselaar die deze warmte weer afgeven aan het toestromende koude water. Hierdoor wordt het leidingwater tot 20 graden opgewarmd. Dit voorverwarmde water stroomt verder naar de douchekraan, waardoor de cv-ketel of warmtepomp minder heet water hoeft te leveren voor de gewenste douchetemperatuur. Zo heeft de ACO ShowerDrain X 2.2 een rendement van meer dan 55%! Door te investeren in een wtw-douchegoot ACO WWW.ACO.NL
PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 8 SNEL GEBOUWD Droge en circulaire montage balkons Snel gebouwd De kracht van prefab De nieuwe balkonoplossing biedt aannemers een enorme tijdswinst. Daarnaast worden de balkons schoon opgeleverd, zonder tijdelijke beschermingen tegen eventuele gebouwbeschadigingen. De kracht van de oplossing ligt bij het verbindingselement van Schöck, producent van verankeringssystemen inclusief koudebrugonderbreking. Het verbindingselement voor het nieuwe ophangsysteem is in VBI-randplaten geïntegreerd. Bijkomend voordeel van het systeem is dat de prefab balkons demontabel blijven. Ze kunnen dus later eenvoudig weer van de gevel gehaald en hergebruikt worden. Bij twee nieuwbouwprojecten, een appartementencomplex in Amersfoort van Goossen te Pas Bouw en een verpleeghuis in Marum van Plegt-Vos, is het concept van deze balkonoplossing toegepast. VERBINDING MET ISO-KORF “Nieuw aan deze balkonoplossing is dat dit type balkons voortaan in combinatie met prefab betonelementen gerealiseerd kan worden”, legt Arend Jan Spijker, teamleider en projectmanager R&D bij VBI, uit. In het vloerveld met VBI Appartementenvloeren (kanaalplaten) worden grenzend aan de balkons of galerijen, speciale prefab randelementen in de vloer opgenomen. Deze randplaten, die in breedte kunnen variëren van 80 tot 140 cm, zijn in de fabriek al voorzien een verankeringssysteemmet bevestigingspunten. “In principe past dit systeem op alle soorten prefab balkonoplossingen.” Spijker legt uit dat de balkonverbindingen een koudebrugonderbreking hebben, zoals we kennen van Schöck. “Dit geïsoleerde gedeelte, de zogenoemde iso-korf, wordt in een ontwerp vaak Voor deze toekomstige woonfunctie is de prefab balkonoplossing al in het ontwerp meegenomen. “Nu hangen de balkons er nog niet aan, maar deze kunnen later alsnog aan de gevel worden gemonteerd”. Roffel geeft aan dat met deze flexibiliteit wordt geanticipeerd op toekomstige maatschappelijke veranderingen waarvoor andere gebouwfuncties nodig zullen zijn. “Door te kiezen voor bepaalde beukmaten, woningscheidende muren, gangen en installatiekokers, kan met dit gebouw relatief eenvoudig een verpleeghuis worden gerealiseerd, dat makkelijk is te transformeren naar appartementen.” SNELLE INSTALLATIE Ontwikkelende aannemer Goossen te Pas Bouw uit Enschede heeft de balkonoplossing van VBI toegepast voor de bouw van een appartementengebouw van dertig sociale huurwoningen in Amersfoort. Marko Nijland, projectleider van Goossen te Pas Bouw, vertelt dat begin november dit jaar 24 balkons aan het appartementencomplex zijn gemonteerd. “Dat was binnen anderhalve dag gerealiseerd.” Nijland geeft aan dat dit project zich uitstekend leent als pilotproject: “We vinden het een interessante balkonoplossing vanwege de droge montage, waardoor je eenvoudig en snel seriematig kunt monteren. Je hebt ook geen hinder meer van het steigerwerk en de onderstempeling tijdens de ruwbouw. Onderstempelen is een vrij intensieve, tijdrovende en bepaald geen populaire klus. Daarnaast behoudt het balkon zijn kwaliteit, omdat deze pas als laatste element in de bouw- of afbouwfase wordt aangebracht. Als je ze namelijk in de ruwbouw hangt, moet je ze beschermen tegen beschadiging of vervuiling, zoals roestwater en specieresten.” Erik Rolleman, uitvoerder van Goossen te Pas Bouw, is zeer te spreken over de snelle en eenvoudige montage van de balkons. “Eigenlijk is het een vrij simpel ophangsysteem, waarmee we binnen anderhalve dag 24 balkons aan de gevels kunnen hangen, dat is ongekend snel. Dit systeem heeft ons een zestal weken tijdswinst opgeleverd, vergeleken bij de traditionele manier van balkons plaatsen aan een appartementengebouw. Groot voordeel vinden onze mensen op de bouwplaats, dat niet meer met onderstempeling gewerkt hoeft te worden. Voor prefab balkons kiezen we dan ook het liefst voor deze balkonoplossing.” Een nieuwe montagemethode voor uitkragende balkons maakt onderstempeling en steigers overbodig. Innovatief aan deze oplossing voor appartementen is tevens de snelheid en het gemak waarmee de vrij uitkragende balkons droog aan het prefab casco gemonteerd kunnen worden. Bijkomend voordeel hiervan is dat de prefab balkons demontabel blijven. Het ophangsysteem is ontwikkeld door VBI en Schöck Nederland BV. vergeten. Maar deze levert wel een belangrijke bijdrage aan het goed kunnen isoleren van een gebouw.” De balkon- en vloerdelen met bijbehorende verankerings- en bevestigingspunten passen naadloos in elkaar. In de montagefase is het puur een kwestie van vloer- en balkononderdelen in elkaar schuiven en deze vervolgens fixeren. De balkons worden als laatste bouwelement, na de ruwbouw gemonteerd. Hiermee wordt schade aan de balkons of vervuiling van de elementen tijdens de bouwwerkzaamheden voorkomen. AFSTEMMING MET AANNEMER Frank van Dulkenraad is teamleider Technische Buitendienst bij VBI en legt uit dat deze prefab balkonoplossing voor iedereen nieuw is: “Het is voor ons de eerste keer dat we onze nieuwe oplossing toepassen. De slimme verbinding van Schöck maakt het mogelijk om de balkons aan het eind van de levensfase te demonteren. Hierdoor draagt het nieuwe systeem bij aan duurzaam en circulair bouwen.” Het systeem van uitkragende balkons zonder onderstempeling is voor VBI overigens niet nieuw. Wel nieuw is dat bij deze balkonoplossing, in combinatie met een kanaalplaat, droog gemonteerd kan worden. Hierdoor hoeven de balkons niet meer op de traditionele manier in het werk aangestort te worden. De aannemer hoeft daardoor geen rekening meer te houden met droog- of verhardingstijd. De montage van de prefab onderdelen is niet meer afhankelijk van weersomstandigheden. Er zijn geen extra bewerkingen nodig op de bouwplaats, wat de kwaliteit verhoogt, faalkosten vermindert en de bouwtijd verkort. Van Dulkenraad: “Het plannen van een bouwkraan, dat vaak leidend is tijdens de bouwlogistiek, wordt bij deze balkonoplossing geoptimaliseerd omdat een kraan minder vaak ingezet hoeft te worden. Dat vergroot de flexibiliteit op de bouwplaats. De elementen zijn exact op elkaar afgestemd zodat het monteren niet fout kan gaan.” FLEXIBEL GEBOUW Woningcorporatie Woonzorg Nederland bouwt samen met Plegt-Vos het nieuwe verpleeghuis De Hoorn in het Groningse Marum, waarvoor het concept van de prefab balkons is toegepast. Jan Arno Roffel, projectleider vastgoed bij Woonzorg Nederland vertelt dat het oorspronkelijke concept voor dit gebouw eigenlijk anders was. “We realiseren het gebouw nu als een verpleeghuis voor de zorgpartij Zonnehuisgroep Noord, terwijl het oorspronkelijke concept is bedoeld voor zelfstandige sociale huurappartementen. Op termijn zal deze zorgpartij het complex verlaten en dan veranderen we het gebouw weer tot de oorspronkelijk bedoelde huurappartementen.” Aannemer Goossen te Pas Bouw uit Enschede heeft de balkonoplossing van VBI toegepast voor de bouw van een appartementengebouw van dertig sociale huurwoningen in Amersfoort.
9 ACTUEEL NUMMER 1/2 / FEBRUARI 2022 Den Haag update Nieuws vanaf het Binnenhof NIEUWE WETTEN EN WIJZIGINGEN Op 1 januari 2022 zijn diverse wetten en wijzigingen op het terrein van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in werking getreden. Ik zet de voor de bouwsector relevante wijzigingen op een rij. GEWIJZIGDE WONINGWET Vanaf 1 januari 2022 geldt de aangepaste Woningwet waarmee corporaties, huurdersorganisatie en gemeenten aan de slag kunnen met het toewijzen en verduurzamen van (gereguleerde) huurwoningen en de leefbaarheid. Woningbouwcorporaties kunnen meer doen op maatschappelijk vlak. AFSPRAKEN MET CORPORATIES In combinatie met de verlaging van de verhuurderheffing in 2022 met € 831 miljoen heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties met Aedes afspraken gemaakt over de inzet van de extra investeringsruimte. De afspraken gaan over het uitfaseren van alle sociale huurwoningen met een slecht energielabel (E, F, G), de bouw van meer sociale huurwoningen en de bouw van tijdelijke flexwoningen, geclusterde woonvormen voor ouderen en het ombouwen van panden naar woningen. In het gepresenteerde coalitieakkoord is opgenomen dat het nieuwe kabinet de verhuurderheffing per 2023 afschaft. ENERGIELABEL Per 1 januari 2022 moeten verkopers en verhuurders bij de verkoop of verhuur van hun woning of gebouw het energielabel ook tonen in advertenties (bijvoorbeeld via Funda of de makelaar). De tijdelijke opschorting van de handhaving op deze zogeheten advertentieplicht komt daarmee te vervallen. VERDUURZAMING WONINGEN Vanaf 1 januari 2022 wordt de subsidie bij twee verduurzamingsmaatregelen voor woningen verhoogd. Woningeigenaren en VvE’s krijgen dan in plaats van zo’n 20% ongeveer 30% terug op hun investering. De subsidie kan besteed worden aan twee isolatiemaatregelen of een combinatie van een isolatiemaatregel met een (hybride warmtepomp). MEER AFTREK MILIEUVRIENDELIJKE INVESTERINGEN Het kabinet verhoogt vanaf 1 januari 2022 de aftrekpercentages voor milieuvriendelijke investeringen. Het wordt daarmee aantrekkelijker voor organisaties om te investeren in duurzaamheid. De milieu-investeringsaftrek (MIA) wordt per 2022 verhoogd naar drie aftrekpercentages, afhankelijk van het bedrijfsmiddel: 27%, 36% en 45%. Op de Milieulijst staat aangegeven welk percentage geldt voor welk bedrijfsmiddel. Frank de Groot Hoofdredakteur BouwTotaal frank@handelsuitgaven.nl DIGITALISERING IN DE BOUW: DE VAART IS ER UIT Maurice van Sante Senior econoom ING Economisch Bureau maurice.van.sante@ing.nl De bouw liep jaren achter met digitalisering ten opzichte van andere sectoren. In de periode 2010-2015 heeft de sector echter een enorme inhaalslag gemaakt. Internet werd in deze periode mobiel en dat is voor digitaal bouwen een must omdat steeds op andere plekken (de bouwplaats) wordt gewerkt. MAAR HOGE GROEI DIGITALISERING STOKT Ondanks de grote voordelen neemt de hoge groei van digitalisering na de periode 2010-2015 af. De waarde van gebruikte software en databanken in de bouw groeit vanaf 2016 minder hard en ook investeringen in ICT groeien minder snel. We zien hiervoor drie belangrijke redenen: • Grootste voordelen mobiel internet zijn benut: Rond 2015 lijken de meeste bouwbedrijven de grootste voordelen van mobiel internet te hebben genomen. Met mobiele telefoons, laptops en tablets wordt vanaf de bouwplaats informatie gedeeld. Bouwtekeningen worden digitaal gelezen op de bouwplaats en doordrukbonnen zijn vervangen door software op handhelds. • Noodzaak lijkt verdwenen: Rond 2015 begon ook de bouw weer op te klimmen uit de crisis. Orderboeken zijn sindsdien volgestroomd, de prijsconcurrentie is afgenomen en voor sommige bouwbedrijven neemt de noodzaak om te investeren in digitalisering hierdoor ook af. • Volgende stap van digitalisering is complexer: Er is de afgelopen jaren door veel bouwbedrijven software aangekocht voor verschillende afdelingen en de volgende stap om deze te koppelen en met elkaar te laten ‘praten’ is complexer waardoor de vaart van digitalisering afneemt. BEWUSTWORDING EN MINDSET BELANGRIJK VOOR VERDERE DIGITALISERING Om digitalisering toch verder door te zetten is bewustwording en de juiste mindset van het volledige personeel en management essentieel. Iedereen binnen het bedrijf moet inzien dat door digitalisering processen efficiënter verlopen, alleen dan kan digitaBOUWMONITOR B&U lisering echt werken. Voor digitalisering is er daarom vaak een cultuuromslag nodig waar iedereen zich binnen een bouwbedrijf en ook bij alle ketenpartners aan moet committeren. Installatievakbeurs VSK verschuift naar mei 2022 De jubileumeditie van VSK, de vakbeurs voor de installatiebranche, verschuift van februari naar 17 t/m 20 mei 2022. De Jaarbeurs heeft dat in nauw overleg met de branche besloten. Op het moment van deze keuze waren er voor exposanten en bezoekers onzekerheden over de duur van de coronamaatregelen van de rijksoverheid en de impact daarvan op de beurs. Maar ook schaarste aan materialen, levertijden en de onzekerheid voor internationale exposanten spelen een rol. De 25e editie van VSK zou eigenlijk plaatsvinden van 8 tot en met 11 februari 2022. Albert Arp, CEO van de Koninklijke Jaarbeurs: “We hebben veel overleg gehad met de branche en de uitkomst daarvan is dat we de VSK een paar maanden verplaatsen. Deze sector speelt een ongelooflijk belangrijke rol in de energietransitie, dus de behoefte om elkaar te zien en spreken is heel groot. We hebben er alle vertrouwen in dat we dat in mei ongedwongen kunnen doen.” De sector zelf is groot voorstander van verschuiven. Remi Hompe, directeur van Binnenklimaat Nederland: “Binnenklimaat Nederland is blij met het besluit om de VSK uit te stellen naar mei. Vanuit Binnenklimaat Nederland hechten we net als onze partners groot belang aan de veiligheid en gezondheid van exposanten en bezoekers, maar ook de kwantiteit en kwaliteit van het beursbezoek hadden onze aandacht. Met het uitstellen van de beurs gaan we gezamenlijk met de VSK-organisatie, deelnemers en branchepartners werken aan een veilige en succesvolle beurs in mei!” “Als NVKL wilden we natuurlijk niets liever dan de branche inspireren en duurzaamheid aanjagen”, aldus Coen van de Sande, directeur van de NVKL. “Wij willen ons als branchevereniging voor Koudetechniek en Luchtbehandeling op de VSK goed kunnen presenteren als kennis- en ontmoetingscentrum. We zijn daarom bijzonder verheugd met het verplaatsen van de 25ste editie van de VSK naar mei 2022.” En Henk Sijbring, voorzitter van de Nederlandse Verwarmingsindustrie: “Corona plaatste ons allen voor een serieus dilemma. Als partners hebben we bijzonder constructief overlegd. Wat is het fantastisch dat de Jaarbeurs deze oplossing heeft gevonden. De vakbeurs VSK is een hoogtepunt voor de branche, de nieuwe datum in mei zal vast en zeker bijdragen aan een extra succesvolle editie.” ‘ONZE TOEKOMST, JOUW WERELD’ Joyce van de Hoef van de beursorganisatie kijkt met vertrouwen uit naar de komende editie in mei: “Er zijn veel ontwikkelingen en mooie initiatieven binnen de installatiebranche en die willen we natuurlijk goed laten zien op de VSK. De behoefte van de branche om elkaar weer live te ontmoeten en te inspireren is groot. In mei hebben we zeker meer garantie dat we weer een heel mooie editie van de VSK neer kunnen zetten met elkaar. Wij kunnen in ieder geval niet wachten.” VEILIGE BEURZEN De Jaarbeurs bekijkt per beurs of evenement, in nauw overleg met de overheid, of de bijeenkomst veilig kan plaatsvinden. Meer informatie over wat de Jaarbeurs op dit terrein doet, is te vinden op www.jaarbeurs. nl/veilig. Meer informatie over de VSK is te vinden op www.vsk.nl.
PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 10 Hybride warmteprimeur voor Nijmegen Bewoners van het Waalkwartier in Nijmegen krijgen straks warmte en koude van een innovatieve Warmte- en Koudeopslag (WKO) in combinatie met stadswarmte. Dit wordt ook wel hybride WKO genoemd. Vattenfall en BPD / Bouwfonds Gebiedsontwikkeling hebben voor de bouw een overeenkomst getekend. Met de hybride WKO worden in 2024 zo’n 300 nieuwbouwwoningen voorzien van verwarming, warm water en koeling. Het is voor het eerst dat Vattenfall deze combinatie toepast in de regio Nijmegen. Door de combinatie van deze twee technieken wordt op een zo duurzaam en robuust mogelijke manier invulling gegeven aan de warmte- en koudevraag in de woningen. Door het slaan van twee bronnen van circa 80 meter diep pompt Vattenfall, met behulp van een grote warmtepomp, warm en koud water uit de bodem op. Deze warmte en koude wordt vervolgens gebruikt voor het verwarmen en koelen van woningen. De combinatie met de reeds aanwezige stadswarmte is op deze locatie bewust gekozen om de hogere temperatuur voor warm tapwater te kunnen leveren. Daarnaast zal stadswarmte ondersteunend zijn bij het verwarmen van de woning bij zeer koud weer en werkt het als back-up warmtesysteem. KOELING VOORKOMT HITTESTRESS Arno van Gestel, commercieel directeur Vattenfall Warmte Nederland: “Naast duurzame warmtelevering zien wij een toenemende vraag vanuit de markt naar koeling van woningen. Vanwege de steeds langduriger zomerwarmte worden er strengere eisen gesteld aan de maximale binnentemperatuur binnenin de woningen. Met name in hoogbouw met appartementen kan door de zoninval op de ramen in de zomer hittestress optreden. Koeling is dan essentieel. Daarom investeren wij in slimme oplossingen, bijvoorbeeld door het combineren van technieken zoals WKO en stadswarmte. Zo creëren we een duurzaam warmte- en koudesysteem met de robuustheid van stadswarmte.” De te realiseren warmte/koude installatie en de bronnen voor deze woningen kunnen ook worden ingezet voor de toekomstige eigenaren in de volgende bouwfasen van het Waalkwartier. Dit natuurinclusieve woongebied – met onder meer groene daken en geïntegreerde nestkastjes - is onderdeel van gebiedsontwikkeling Waalfront. Jeanet van Antwerpen, regiodirecteur BPD: “Als BPD maken wij in onze Nijmeegse gebiedsontwikkelingen al jaren gebruik van het duurzame stadswarmtenet. In Waalkwartier zetten wij een volgende stap in de toepassing van efficiënte en integrale energieconcepten. De innovatieve oplossing van Vattenfall biedt op termijn een CO2-uitstootvrije energievoorziening die past bij onze duurzaamheidsambities en draagt bij aan een prettig leefklimaat voor onze toekomstige bewoners. Bijkomend voordeel voor bewoners is dat deze warmte- en koude-voorziening geen onderhoud met zich meebrengt. De installatie bevindt zich niet in de eigen woning en onderhoud wordt geregeld door Vattenfall.” Nieuwe elan in Kabinet Rutte IV Met Hugo de Jonge (CDA) heeft de bouw gelukkig weer een minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Ook belangrijk voor de bouwsector: Rob Jetten (D66) is minister voor Klimaat en Energie geworden en Christianne van der Wal-Zeggelink (VVD) is nu minister voor Natuur en Stikstof. Minister ‘van’ enminister ‘voor’. Het zal sommigen niet zijn opgevallen, maar er zit wel een verschil in. Minister Hugo de Jonge isminister voor VRO. Zijn beleidsterrein valt onder het ministerie van Binnenlandse Zaken enKoninkrijk Relaties, dat geleidwordt doorminister Hanke Bruins Slot van BZK. Eenminister zonder portefeuille – zoals Hugo de Jonge - is verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein, maar heeft niet de leiding over een departement. Ministers zonder portefeuille hebben echter, anders dan staatssecretarissen, wel zitting in deNederlandseministerraad en kunnen dus ookmeestemmen over alle beslissingen. Hugo de Jonge gaat volgens eigen zeggen ‘zijn tanden’ zetten in een grote taak: volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. “Voor te veel mensen is het hebben van een fijn en betaalbaar huis nu geen zekerheid. Mijn eerste opdracht is zorgen dat er heel veel gebouwd gaat worden. Mijn tweede opdracht is zorgen dat er ruimte blijft op dit hele kleine stukje aarde voor de dingen diewe belangrijk vinden: ruimte om tewonen, voor natuur, ruimte omons geld te verdienen, voor onze boeren en voor onze energievoorziening. Hierin zullenwe passende keuzesmoetenmaken.” ACHTERGRONDEN Hugo de Jonge heeft geen achtergrond in de bouwsector. Hij komt uit het onderwijs, maar startte in 2004 al in de politiek als Beleidsmedewerker Onderwijs Tweede Kamerfractie CDA. Hij was daarna onder meer politiek assistent en projectleider en programmamanager bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur enWetenschap (OCW). Van 2010 tot 2017 was hij wethouder Onderwijs, Jeugd en Gezin (later Zorg) bij de gemeente Rotterdam. In 2017 werd hij minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en tevens viceminister-president in het kabinet-Rutte III. Zijn gebrek aan ervaring op het beleidsterrein in VROwordt door veel deskundigen echter niet gezien als belemmering. Bestuurlijke ervaring, overtuigings- en slagkracht zijn namelijk minstens zo belangrijk. Aandacht verdient ook ‘klimaatdrammer’ Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie. Zijn beleidsterrein valt onder het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, dat wordt geleid door de nieuwe minister Micky Adriaansens. “Nederland heeft grote ambities op het gebied van klimaat en duurzame energie. Ik ben blij dat we de komende jaren forse stappen gaan zetten. Zo leveren we onze bijdrage aan de wereldwijde opgave onze aarde leefbaar door te geven aan volgende generaties. Met een schone en concurrerende economie, waar duurzaamheid loont en iedereen mee kan komen”, aldus Jetten op de website van Rijksoverheid.nl. Hij was van 2011 tot 2017 werkzaam bij ProRail. Tot slot noemen we Christianne van der Wal-Zeggelink, minister voor (ja, ook al voor) Natuur en Stikstof. De stikstofproblematiek is al lange tijd een heet hangijzer in de bouw en infra, dus goed dat dit beleidsterrein nu alle aandacht krijgt. Het beleidsterrein valt onder het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, dat wordt geleid door de nieuwe minister Henk Staghouwer. “De natuur versterken en tegelijk investeren in toekomstbestendige landbouw. Ik sta voor deze opdracht. Dat doen we door per gebied aan de slag te gaan. Dit vraagt een bijdrage van alle sectoren, van de landbouw, tot de bouw, de industrie en mobiliteit”, aldus Christianne van der Wal-Zeggelink. Zij was in het verleden onder meer gemeenteraadslid en wethouder in Harderwijk (2010-2019) en van 2019 tot 2022 gedeputeerde provincie Gelderland met de portefeuilles economische zaken en innovatie, mobiliteit en luchtvaart. Hugo de Jonge, de nieuwe minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Foto: Rijksoverheid. Rob Jetten is nu minister voor Klimaat en Energie. Foto: Rijksoverheid. Christianne van der Wal-Zeggelink, minister voor Natuur en Stikstof. Foto: Rijksoverheid.
11 NUMMER 1/2 / FEBRUARI 2022 ACTUEEL Webinars Betonakkoord krijgen vervolg Meer subsidie voor emissieloze bedrijfsauto’s Honderden specialisten uit de betonindustrie in Nederland zijn de afgelopen maanden in een reeks van elf webinars van brancheorganisatie Betonhuis bijgepraat over het verder duurzaam maken van de sector. Dat kan bijvoorbeeld door middel van alternatieve bindmiddelen, nieuwe wapeningsmaterialen, hergebruik van gebruikt beton en inzet van groen elektrisch materieel. Mede dankzij de belangstelling en de positieve reacties komt er een vervolg. Betonhuis startte de reeks online uitzendingen op verzoek van de leden van de organisatie, voortkomend uit het Betonakkoord. “We zijn op verschillende manieren actief om kennis te delen over duurzaamheid”, zegt Edwin Vermeulen van Betonhuis, die de webinars presenteerde. “Die uitzendingen dragen wel bij aan het doel om verder te verduurzamen.” FORSE IMPACT “Beton heeft een laag CO2-profiel en een zeer lange levensduur. Maar we maken er ontzettend veel van, waardoor beton toch een forse impact heeft op het milieu. Het is hoog tijd om aan de slag te gaan met het Betonakkoord”, schetste Vermeulen de situatie in het eerste webinar. In die eerste aflevering waren voorzitter Jacqueline Cramer van het Betonakkoord en Ronel Dielissen, algemeen directeur Mebin en lid van de stuurgroep Betonakkoord te gast. Elke keer schoven twee of drie gasten aan in de studio van Betonhuis inWoerden. De reacties op de uitzendingen waren positief: “We kregen ook veel inhoudelijke vragen tijdens de uitzendingen. Het mooiste is natuurlijk als bedrijven ermee aan de slag gaan, maar dat is moeilijk te meten.” EENVOUDIG Niet alle oplossingen om de uitstoot van CO2 terug te dringen zijn ingewikkeld, zo blijkt uit de webinars. Zo kan er relatief eenvoudig energie voor de productie van beton uit oppervlaktewater worden gehaald. Dat biedt mogelijkheden, want veel betonbedrijven zijn aan een kanaal of rivier gevestigd. Sonja Fennis van Rijkswaterstaat kwam in één van de uitzendingen met een besparingsmethode ‘die je letterlijk morgen kan gaan doen’. Haar tip: “Neem een emmer, vul dat met je materiaal en kijk welk soortelijk gewicht je los gestort hebt. En voilà: daar is al één van de parameters om in te voeren in een korrelpakkingsmodel. Dat berekent vervolgens de optimale verhouding.” Dat scheelt al gauw vijf procent cement. Hoewel presentator Vermeulen zich op elke uitzending grondig voorbereidde, werd ook hij nog weleens verrast door de presentaties: “Bijvoorbeeld bij de webinars over transport en verduurzaming van het productieproces. Daar zijn we verder in dan ik had gedacht. Ook is de potentie veel groter. Dat was voor mij wel een eyeopener.” TERUGKIJKEN EN VERVOLG De webinar serie is terug te kijken via het YouTube kanaal van Betonhuis: https://bit. ly/3IFN6lq. (let op: na de 6 komt de l van Leo en dus niet een cijfer 1). Begin 2022 start een nieuwe serie. Aanmelden voor deze serie kan al op aanmelden. betonhuis.nl/webinars. Er is in 2022 meer subsidie beschikbaar voor kleine ondernemers die een zero-emissiebestelauto willen aanschaffen. Bij de koop of finaéncial lease van één of meer nieuwe emissieloze bedrijfsauto’s geldt voor kleine ondernemers een hoger subsidiepercentage: 12% in plaats van 10%. In het Klimaatakkoord is overeengekomen dat wordt toegewerkt naar de invoering vanaf 2025 van middelgrote zero-emissiezones voor stadslogistiek in 30 tot 40 grotere steden. Daarbij is tevens afgesproken dat ondernemers kunnen rekenen op financiële en praktische ondersteuning bij de aanschaf van een zero-emissie bestelauto. Ook is er een overgangsregeling afgesproken, waarbij bestelauto’s met minimaal Euroklasse 5 tot en met 31 december 2026 onbeperkt toegang hebben tot de zero-emissiezones voor stadslogistiek. Bestelauto’s met minimaal Euroklasse 6 hebben tot en met 31 december 2027 onbeperkt toegang tot de zero-emissiezones voor stadslogistiek. Bestelauto’s van euroklasse 4 zijn niet uitgevoerd met een roetfilter en hebben geen toegang tot de zero-emissiezone. In 2020 betrof dit circa 20% van het totale aantal bestelauto’s. EXTRA STEUN Demissionair staatssecretaris Steven van Weyenberg van Infrastructuur enWaterstaat heeft met MKB Nederland afgesproken dat eigenaren van bestelbussen uit emissieklasse 4 een extra financieel steuntje in de rug kunnen krijgen. In de oude Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s (SEBA) kwamen ondernemers voor bestelauto’s vanaf € 20.000,- in aanmerking voor een subsidie van 10% van de aanschafprijs (netto-catalogusprijs) tot een maximum van € 5.000,- per voertuig. Op basis van de Europese staatsteunregels mag de financiële steun aan grote bedrijven maximaal 40% van de meerkosten bedragen, voor middelgrote bedrijven maximaal 50% en voor kleine bedrijven maximaal 60%. Onder kleine bedrijven wordt verstaan: bedrijven met minder dan 50 werknemers en een jaaromzet of jaarlijks balanstotaal van maximaal € 10 miljoen. Door maximaal gebruik te maken van de Europese staatssteunkaders kan voor de deze groep ondernemers het subsidiepercentage worden verhoogd van 10% naar 12%. Dat betekent dat bij de aanschaf van een elektrische bestelauto van € 40.000,- exclusief BTW, een klein bedrijf € 800,- extra ontvangt. OVERIGE WIJZIGINGEN SEBA 2022 Naast de verhoging van het subsidiepercentage van 10% naar 12% voor kleine bedrijven, is de subsidieregeling op een drietal andere punten gewijzigd: 1. Ontkoppeling van het eigendom van het voertuig en de tenaamstelling van het voertuig, waardoor de regeling aantrekkelijker wordt voor operationele lease. Dit is van belang voor bedrijven die geen voertuig willen of kunnen aanschaffen. 2. De tweede wijziging, is feitelijk een handhaving van de eerder aangekondigde tijdelijk langere vaststellingstermijn van zeven maanden in verband met langere levertijden door het wereldwijde chiptekort. Hiermee wordt grotendeels voorkomen dat bedrijven hun aangevraagde subsidie alsnog mislopen, doordat de elektrische bestelauto niet op tijd kan worden geleverd. 3. Het subsidieplafond voor 2022 is vastgesteld op € 22 miljoen. In 2021 was het plafond even hoog. EENDUIDIG BELEID De staatssecretaris roept ook gemeenten op om eenduidig lokaal beleid te voeren ten aanzien van ontheffingen voor ondernemers die door overmacht niet op tijd kunnen beschikken over een emissievrij voertuig. Er mag geen willekeur ontstaan, waarbij een bedrijf voor de ene zero-emissiezone voor stadslogistiek een ontheffing krijgt en in de andere wordt geweigerd. De staatssecretaris werkt samen met onder meer VNG en de logistieke sector, toe naar één landelijk ontheffingenloket. Dit geldt zowel voor de afgifte van ontheffingen als voor de invulling van de hardheidsclausule, voor ondernemers waarvan redelijkerwijs niet verwacht kan worden op tijd te kunnen beschikken over een emissieloos voertuig. Alles over SEBA: https://www.rvo.nl/subsi-
www.bouwtotaal.nlRkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=