11 NUMMER 7/8 - AUGUSTUS 2024 THEMA TOOLS Trends in elektrisch gereedschap Elektrisch gereedschap heeft zich de afgelopen decennia sterk ontwikkeld. De laatste jaren verdwijnt gesnoerd gereedschap vrij snel van de bouwplaats, vanwege de opkomst van de accu. Maar ook digitalisering heeft zijn intrede gedaan, zoals het monitoren van gereedschap via je smartphone. Daarnaast vragen recycling van elektrisch gereedschap en veilig en gezond werken de aandacht. TEKST: FRANK DE GROOT We zijn hard op weg naar een snoerloze bouwplaats. Lange tijd werden de zware machines nog met snoer geleverd. Denk aan doorslijpers, combi- en breekhamers, stofzuigers en ander zwaar gereedschap. Maar de huidige Lithium-ion accutechnologie zorgt ervoor dat zelfs deze machines op accu leverbaar zijn. Daarbij zijn twee elementen belangrijk: het voltage en de capaciteit. Het voltage zegt iets over het vermogen van de accu dat uitgedrukt wordt in volt(V). Hoe hoger het voltage, des te geschikter is het gereedschap voor een zware klus. De capaciteit en energie van accu’s worden daarentegen gemeten in ampère (A). Over het algemeen geldt: hoe groter de capaciteit van de accu hoe langer je kunt doorwerken. Zware jongens zijn onder meer de XGT 40 V (4.0 Ah) accu van Makita en de 54 V (9.0 Ah) XR FLEXVOLT van DeWalt. Makita biedt de mogelijkheid om twee 40 V accu’s op een machine te plaatsen, zodat de gebruiker 80 V tot de beschikking heeft! De FLEXVOLT accu is volgens De Walt de enige accu op de markt die automatisch overschakelt van 54V naar 18V, waardoor hij zowel 18V als 54V machines kan voeden. DeWalt heeft ook de PowerStack accu ontwikkeld: een nieuwe gestapelde accu-cel technologie. Deze accu heeft 50% meer capaciteit, biedt meer werktijd, blijft koeler en heeft een veel langere levensduur (tot wel twee keer zo lang). Helemaal nieuw is de ‘Powershift’ accu, die dit najaar wordt gelanceerd. Dit is een accu van maar liefst 554 Wh. Geschikt voor zwaar spul, zoals stampers en trilplaten in de bestratingssector, trilnaalden voor de betonbouw van forse omvang en zelfs boormachines voor kernboren van hele grote diameters. Ook de andere gerenommeerde fabrikanten verbeteren voortdurend hun accutechnologie. Kortom: de snoerloze bouwplaats komt eraan! ACCUPLATFORMS Vakmensen die meerdere merken gereedschappen gebruiken, krijgen te maken met meerdere typen accu’s. Niet handig, als je telkens moet zoeken naar de juiste accu en de goede oplader. Veel fabrikanten ontwikkelen daarom accuplatforms, waarbij je accu’s op meerdere (merken) machines kunt gebruiken. Het door Metabo geïnitieerde merkoverkoepelende accu-alliantie CAS (Cordless Alliance System) heeft zich sinds 2018 gestaag uitgebreid. Eind vorig jaar stond de teller al op 38 merken, die machines leveren die werken op CAS-accu’s en laders. Enkele namen: Mafell, Rothenberger, Eibenstock, Starmix, Fischer, Rubi, Cleanfix en nog veel meer. Een ander groot accuplatform is AMPShare van Bosch Professional. Dit platform met 18 V accu’s kent ook een groeiend aantal partnermerken, zoals FEIN, Brennenstuhl, Fischer, Rothenberger en nog veel meer merken. Wij tellen er nu al 33. Daarnaast hebben de meeste merken ook één of meerdere accuplatformen voor de eigen machines. Voordeel is dan dat je bijvoorbeeld een 18 V accu van Makita op heel veel machines van Makita kan gebruiken. DIGITALISERING De slimme technologie heeft inmiddels ook zijn intrede gedaan bij elektrisch gereedschap. Smart tools integreren connectiviteit en slimme functies om gebruikers te helpen bij het efficiënt uitvoeren van klussen. Dit kan variëren van gereedschappen met ingebouwde sensoren die prestatiegegevens verzamelen tot gereedschappen die kunnen worden gekoppeld aan smartphone-apps voor realtime monitoring en bediening op afstand. Ook zijn er apps die het tevens mogelijk maken om bijvoorbeeld accessoires te bestellen, inzicht in garantie geven, service-oplossingen aanreiken of de gebruiksaanwijzing op slimme wijze ontsluiten. Of ze helpen bij lokalisering van je gereedschap, als je dit bent vergeten of kwijt geraakt. Daarnaast zijn er machines die via bluetooth verbinding hebben met de stofzuiger, voor de stofafzuiging. Zodra het accu-gereedschap start, dan start ook de stofzuiger. Ook het stoppen loopt synchroon, waarbij de stofzuiger vaak nog een paar seconden langer afzuigt. DUURZAAM GEREEDSCHAP De duurzaamheid van gereedschap wordt eveneens belangrijker. Fabrikanten richten zich steeds meer op het ontwikkelen van gereedschappen die minder energie verbruiken, gemaakt zijn van milieuvriendelijke materialen en die recyclebaar zijn aan het einde van hun levensduur. Dit omvat ook het verminderen van het gebruik van schadelijke chemicaliën en het implementeren van energie-efficiënte productieprocessen. De recycling van elektrische gereedschappen is landelijk geregeld. De Stichting Verantwoord Recyclen van Elektrische Gereedschappen (SVEG), heeft als doel om producenten van onder meer elektrisch gereedschap minimaal 65% van de op de markt gebrachte elektrische apparaten in te laten zamelen om hoogwaardig te recyclen en zo grondstoffen terug te winnen. SVEG is vertegenwoordig in de Stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (OPEN). Er zijn inmiddels 13.000 Wecycle inzamelpunten voor afgedankte apparaten, zoals elektrisch gereedschap, verspreid over heel Nederland. De inzamelpunten voor afgedankt elektrisch gereedschap en energiezuinige verlichting vinden we bij onder meer bouwmarkten, tuincentra, technische groothandel - zoals de Technische Unie - en professionele bouwmaterialenhandelaren. Begin 2023 is het online platform Wecycle voor bedrijven gelanceerd. Als bedrijf kun je hier bekijken waar je naartoe kan met elektrisch afval, waaronder elektrisch gereedschap. Ook vind je op wecyclevoorbedrijven. nl of je een vergoeding kunt verwachten voor je elektrische afval. Zo draag je bij aan een verantwoorde manier van inzamelen en verwerken van apparaten uit het bedrijfsleven. VEILIG EN GEZOND WERKEN De aandacht voor veilig en gezond werken is sterk toegenomen. Zo is er tegenwoordig veel aandacht voor stofvrij werken. Vooral kwarts- en houtstof kunnen ernstige longaandoeningen veroorzaken. Houtstof kan daarnaast leiden tot huid- en oogaandoeningen en neuskanker. Kwartsstof komt vooral vrij bij het bewerken van kwartshoudende (bouw)materialen, zoals beton, kalkzandsteen, baksteen en tegels. Een aantal houtsoorten bevat bestanddelen die irriterende, allergene en kankerverwekkende eigenschappen hebben. De mate hiervan is per houtsoort verschillend. Indien het bewerken van kwartshoudende bouwmaterialen en/of hout niet te vermijden is, moet er een goede stofafzuiging worden toegepast. Via de link https://stofvrijwerken. tno.nl/gereedschappen/ is bij TNO informatie te vinden over goedgekeurde stofvrije gereedschappen. Per machine is ook duidelijk hoeveel uren je veilig zonder bescherming met deze gereedschappen kunt werken. Verder is de ergonomie van gereedschap sterk verbeterd. Denk aan een goede balans bij het hanteren van de machine en het beperken van trillingen en het gewicht. Hierdoor is het gereedschap comfortabeler om langdurig te gebruiken en wordt de belasting op het lichaam verminderd. Tot slot benoemen we nog de bijzondere tafelcirkelzaag TKS 80 van Festool. Het zaagblad blokkeert onmiddellijk en slaat weg zodra er contact is met de huid. Dat voorkomt ernstige verwondingen. Het geheim? Detectie vindt plaats doordat het zaagblad een verandering van elektrische weerstand signaleert zodra huid, zoals van een vinger, het zaagblad raakt. Het blad staat namelijk continu onder een lichte spanning. Huid en spieren geleiden veel beter elektriciteit dan hout. Zodra de sensor registreert dat de weerstand plotseling afneemt, schakelt het beveiligingsmechanisme binnen 4 milliseconden in werking. Dat is vier keer sneller dan de airbag van een auto zich ontvouwd. Slim toch? Op weg naar de snoerloze bouwplaats: breekhamer Makita met 2 x 40 V accu. Je kunt steeds vaker je smartphone of tablet gebruiken om je gereedschap te monitoren. Foto: Bosch Professional. Tafelcirkelzaag TKS 80 van Festool. Het zaagblad blokkeert onmiddellijk en slaat weg zodra er contact is met de huid.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=