BouwTotaal 10 - 2024

NUMMER 10 | JAARGANG 21 | OKTOBER 2024 PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND BOUWTOTAAL Eerste zero- emissiezones vanaf 2025 in 18 gemeenten Pag. 12 BEZOEK OOK DE WEBSITE WWW.BOUWTOTAAL.NL THEMA BOUWPLAATS- INRICHTING & LOGISTIEK TOPKWALITEIT ALUMINIUM DAK- EN GEVELPRODUCTEN Foto: Volvo.

shop.heras-mobile.nl Als je denkt aan een bouwplaats veilig afsluiten, dan denk je waarschijnlijk aan bouwhekken. Een bouwplaats moet namelijk omheind zijn, zodat er geen onbevoegden op het terrein komen. Op zoek naar betrouwbare oplossingen voor je bouwplaatsinrichting? Bij Heras Mobile ben je aan het juiste adres voor een ruime keuze aan bouwhekken en bijbehorende bouwhekaccessoires. Of het nu gaat om een terrein afzetten of materiaal beschermen, wij bieden de juiste oplossing voor jouw situatie. Bezoek onze webshop en ontdek hoe je snel en eenvoudig bouwhekken kunt bestellen. Kies, klik, bevestig en bestel! Alles voor de omheining van een bouwplaats

3 NUMMER 10 - OKTOBER 2024 ACTUEEL Emissieloze bouwplaats De emissieloze bouwplaats komt eraan. Vanaf 1 januari 2025 voeren de eerste achttien gemeenten al een zero-emissiezone (ZE-zone) in en zo’n elf andere gemeenten volgen later. De omtrek van een ZE-zone is minstens het stadscentrum, plus eventueel de wijken eromheen. Je mag hier met je bestel- of vrachtauto alleen in als deze geen schadelijke stoffen uitstoot. Bijvoorbeeld met een auto op elektriciteit of waterstof. Ook voor de bouwplaats zelf gaan steeds strengere eisen gelden voor de emissie-uitstoot. Dat geldt nu ook al voor bouwplaatsen nabij Natura 2000-gebieden. Dan moet je denken aan elektrische kranen en ander stationair bouwmaterieel. In de in te stellen ZE-zones gaat het echter vooral om het transport van en naar onder meer bouwplaatsen. Voorlopig gelden er nog talrijke ontheffingen tot 2030, maar de eisen worden de komende jaren wel steeds strenger. Je leest er alles over in deze uitgave. BOUWHUBS Een mooie ontwikkeling vind ik de bouwhubs. Er zijn vaste bouwhubs en tijdelijke bouwhubs. De tijdelijke bouwhubs worden veelal ingericht voor een enkel groot project in een binnenstad. De vaste bouwhubs vinden we aan de randen van voornamelijk Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Dit zijn veelal initiatieven van grote bouwbedrijven of logistieke bedrijven. Maar er zijn ook steeds meer bouwhubs te vinden bij grote toeleveranciers in de bouw. Soms is ook vervoer over water mogelijk naar de overvolle binnenstad. Jammer dat we bijna alle bouwhubs nog in de Randstad vinden, maar ik ben er van overtuigd dat ook elders in het land bij stedelijke gebieden bouwhubs zullen komen. Het mooie is dat je op de bouwhub ook producten kunnen assembleren en kwaliteitscontroles kunt uitvoeren. Daarnaast komen er steeds meer circulaire bouwhubs die tevens reststromen uit renovatieprojecten opvangen en gedemonteerde bouwmaterialen en -delen weer opknappen en inzetten voor een tweede leven! Op die wijze is een bouwhub op meerdere vlakken duurzaam! Ing. Frank de Groot Hoofdredacteur BouwTotaal INHOUD COLUMN ING. FRANK DE GROOT 14 43 05 Column Snel Gebouwd Cijfers en planning 07 In de spotlight Hiermee ga je graag op de knieën 08 Actueel Bouw nieuwe fabriekswoningen blijft achter 11 Actueel Den Haag Update en Bouwmonitor THEMA BOUWPLAATSINRICHTING & LOGISTIEK 12 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Eerste zero-emissiezones vanaf 2025 in 18 gemeenten 14 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Bouwhubs beperken verkeerscongestie en emissies 17 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Samen naar Schoon en Emissieloos Bouwen 19 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Elektrische fietstrailers 21 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Maatwerk dat verder gaat dan logistiek 23 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Nooit meer onverwacht een lege mortelsilo 25 Bouwplaatsinrichting & Logistiek Servicemodel voor maximale leverbetrouwbaarheid EN VERDER 29 Op bezoek bij Prefab industrie omarmt pneumatisch gereedschap. 31 Lezerstest ELTEN veiligheidsschoen 35 Bouwkosten Vloerverwarming op betonnen vloer 39 Bouwfouten Arbeidsomstandigheden en bouwpathologie 41 Bouwhelden Hoofduitvoerder Theo Schilt 42 Afbouw Tips Vervaardigen van gietdekvloer met vloerverwarming 43 Afbouw Praktijkoplossingen Scheurvorming in metselwerk door natuurstenen muurplaten 44 Afbouw Nieuws 46 Productnieuws Nieuws over producten Vul- en egaliseermiddelen voor achteraf ingebouwde vloerverwarmingssystemen Bij het renoveren van woningen en commerciële ruimtes kiezen steeds meer mensen voor vloerverwarming vanwege het comfort en de energiezuinigheid. THOMSIT, een merk van Sika Nederland, heeft allerlei producten die speciaal zijn gemaakt voor het installeren en afwerken van vloerverwarming die later wordt ingebouwd. Denk aan vulmiddelen voor gefreesde sleuven en egaliseermiddelen die direct op de vloerverwarming kunnen worden aangebracht. De producten bieden snelle en effectieve oplossingen voor allerlei soorten vloerverwarmingssystemen en ondergronden, waardoor elke vloerverwarmingsklus een stuk makkelijker wordt. OPLOSSINGEN VOOR DIVERSE VLOERVERWARMINGSSYSTEMEN 1. Achteraf ingefreesde vloerverwarming THOMSIT biedt uitstekende oplossingen voor het installeren van vloerverwarming in achteraf ingefreesde cement- of calciumsulfaatdekvloeren. Deze producten zijn ideaal voor het renoveren van oude THOMSIT heeft ook een geschikte oplossing voor dunne, watergedragen vloerverwarming die op bestaande vloeren kan worden aangebracht. Deze producten bieden een snelle en effectieve manier om bestaande vloeren te upgraden zonder ingrijpende renovaties. UITGEBREIDE PRODUCTREEKS THOMSIT beschikt over een breed scala aan producten die speciaal zijn ontwikkeld voor verschillende vloerverwarmingssystemen. Enkele belangrijke producten zijn: • Zelfklevende randisolatiestrook: voorkomt akoestische bruggen tussen vloer en wand. • Vul- en voorstrijkmiddel: dient als voegenvulmiddel en hechtbrug voor egaliseermiddelen. • Premium egaliseermiddel: egaliseert tot 20 mm in één bewerking. • Tapijtlijm: geschikt voor alle textiele vloerbedekkingen. • Snel-egaliseermiddel: beschermt verwarmingselementen en zorgt voor warmteverdeling bij een laagdikte van 5 mm. • Vezelversterkte PVC- en rubberlijm: ideaal voor elastische vloerbedekkingen. • Egaliseermiddel voor dikke lagen: egaliseert van 3 tot 40 mm in één bewerking. • Hard-elastische lijm: geschikt voor alle parketsoorten. Meer informatie: nld.sika.com en thomsit.nl vloeren, waardoor een snelle en efficiënte installatie mogelijk is. 2. Elektrische of infrarood vloerverwarming Voor bestaande vloeren biedt THOMSIT producten die zorgen voor een makkelijke plaatsing en optimale prestaties van elektrische of infrarood vloerverwarming. 3. Dunne, watergedragen vloerverwarming

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 4 SNEL GEBOUWD Modules stapelen tot dertien bouwlagen Snel gebouwd De kracht van prefab TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: URSEM MODULAIRE BOUWSYSTEMEN, TENZIJ ANDERS VERMELD Het appartementengebouw betreft het project Slachthuisstraat, dat langs de A8 bij Zaandam komt te staan. In het ontwerp is gekozen is voor een hybride constructie van hout en beton. De begane grond van de noord- en oostzijde wordt traditioneel gemaakt. Hier bovenop komen betonnen modules te staan. De gevelbekleding van deze productie door tot en met januari 2025, en zal er laag voor laag worden doorgestapeld op locatie. IDB SYSTEEM Voor de bouw van het appartementengebouw wordt het zogenoemde Ursem IDB Systeem gebruikt. Bij dit bouwsysteem is een deel van de hoofddraagconstructie opgenomen in de module. De modules kunnen op deze manier gestapeld worden tot een maximale hoogte van 23 bouwlagen. De maximale afmetingen van een module zijn 9.500 x 4.000 mm, maar afwijkende maten zijn mogelijk. De hoofddraagconstructie van de modules is beton. De modules zijn voorzien van installaties, tegelwerk, keuken en nog veel meer. De productiesnelheid is drie tot vijf modules per dag. Naar verwachting loopt de productie door tot januari 2025. In Zaandam start Ursem in november met de plaatsing van prefab modules voor een appartementengebouw met dertien bouwlagen. Deze Ursem3D Modules kunnen zelfs tot maximaal 23 bouwlagen worden gestapeld. Ursem Modulaire Bouwsystemen ontving in april dit jaar een typegoedkeuring voor de modulaire woningen. Door de typegoedkeuring kunnen opdrachtgevers, kwaliteitsborgers en gemeenten erop vertrouwen dat de modulaire woningen voldoen aan alle eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).  Appartementengebouw in Zaandam met dertien bouwlagen. Boven de onderbouw is deze opgebouwd uit gestapelde modulaire betonnen units. Beeld: Dotviz. PROJECTGEGEVENS Opdrachtgever: Blauwhoed Architect: de Architekten Cie. Aannemer(s): Heddes Bouw & Ontwikkeling, Ursem modulaire Bouwsystemen, Schouten Techniek Locatie: Zaandam Bouwsysteem: IDB Aantal modules: 318 Productiesnelheid: 3 tot 5 modules per dag  Productie eerste units bij Ursem.  Productie eerste units bij Ursem.  Luchtfoto eind september. De voorbereiding van de begane grond is in volle gang! modules is van hout (bamboe). Met de modules wordt het gebouw dertien bouwlagen hoog. Totaal komen hier 158 appartementen. Ieder appartement is opgebouwd uit twee modules en daar komen nog twee modules bij voor een algemene ruimte om op een totaal van 318 modules te komen. De planning is om met de westzijde te beginnen met produceren. De eerste module is 18 september opgebouwd en was 30 september gereed. De eerste modules worden medio november geplaatst. Hierna gaat de

5 NUMMER 10 - OKTOBER 2024 ACTUEEL COLUMN JOHAN OLTVOORT Ik werd geprikkeld door een bericht van het CBS dat de geplande hoeveelheid opgeleverde woningen niet gerealiseerd gaat worden in 2024. En CBS is niet de enige die deze berichten de wereld in zendt. Een paar gedachten wil ik delen zonder pretentie. Allereerst, er wordt gezegd dat er schaarste is aan bouwgrond. Even wat cijfers: als we in tien jaar 1.000.000 woningen willen bouwen die gemiddeld (grondgebonden en appartementen), 250 m2 grond vragen, dan hebben we 25.000 hectare grond nodig. Per jaar is dat 2.500 hectare. Dat zijn circa vijftig agrarische bedrijven per jaar. Nederland telt totaal 37.391 km2. Voor de woningbouw hebben we dan 0,67% van de totale grond van Nederland nodig in tien jaar. Dat moet toch mogelijk zijn? WAAR GA JE BOUWEN? Misschien moet er niet gebouwd worden op plekken waar de grond € 700,- per m2 kost, maar de helft. Dan heb je een budget van bijna 9 miljard per jaar! Dit kun je gebruiken voor de infrastructuur. Waarom willen mensen in een grote stad wonen? Is dat vanwege de voorzieningen? Dan zou je rondom wat grote steden woonplaatsen kunnen creëren die een directe spoorverbinding hebben en waarbij je, als voorbeeld, in 20 minuten van Emmen in Assen of Groningen bent. Dit geeft ook een stimulans om bij stations te gaan herontwikkelen. Op de begane grond winkels, horeca of medische voorzieningen en vanaf de eerste verdieping kantoren. Rondom de stations zijn dus de voorzieningen en de werkgelegenheid. Zorg wel dat het OV dan betaalbaar of gratis is. Inbreiden is vaak duur vanwege de grondprijzen en de hogere bouwkosten. Op dit moment zijn het vaak mensen in een hogere levensfase die wel zouden willen verhuizen, maar geen geschikte of op maat gemaakte woning kunnen vinden. Voor deze groep, waarvoor de markt door de vergrijzing steeds groter wordt, zou extra aandacht tot meer resultaat kunnen leiden. Doordat deze mensen verhuizen heeft dat namelijk een gevolg voor de andere groepen. Bouw je alleen voor starters dan verandert er niets in de keten. Alleen de onderste laag wordt aangevuld. Voor ouders en kinderen, of mensen in het algemeen die een wens hebben om voor elkaar te zorgen, zou er de mogelijkheid moeten zijn om dit te kunnen doen. Dit zou men kunnen stimuleren door regelgeving op het gebied van ruimtelijke ordening en financiën te verruimen. Door deze samenvoeging komt er ook ruimte op de woningmarkt in diverse sectoren. Er zou in Nederland verder ruimte kunnen zijn voor een woonvorm tussen vakantiewoning, hotel en een huurwoning. Eenvoudige ingerichte woningen met maximaal drie kamers voor alleenstaande of alleenstaande ouder met één of twee kinderen. Betaalbare woningen per week te huur. Geen tijdelijke bouw maar wel eenvoudig met een wat minder comfortniveau als bijvoorbeeld een appartement. En dan maximaal vijftig woningen in een gebouw. Een oplossing voor expats, mensen in scheiding of mensen die in-between two houses zijn. Een paar gedachten. Er zijn er veel meer als we de beperkingen in ons hoofd loslaten. Johan Oltvoort Directeur Olbecon en Olcas Hij geeft maandelijks in BouwTotaal zijn visie op de rol van prefab in de bouw. Cijfers en planning  Woning wordt verbouwd naar een woning met mantelzorg. Zo komt er weer een woning vrij voor een starter of doorstromer. Eén op acht Nederlanders heeft last van warmtepomp buren Eén op de acht Nederlanders wiens buren een warmtepomp hebben, zegt daar last van te hebben. Dat blijkt uit onderzoek van duurzaamheidsplatform Slimster, in het kader van Burendag dat op 28 september plaatsvond. Het gaat dan om geluidsoverlast die wordt veroorzaakt door de buitenunit. Die produceert geluid en veroorzaakt soms trillingen die door de buren als storend kunnen worden ervaren. Slimster adviseert mensen die een warmtepomp laten plaatsen hierover vooraf in gesprek te gaan met hun buren. Het goede nieuws is dat de overgrote meerderheid van de ‘warmtepompburen’ nauwelijks tot geen hinder heeft van het apparaat. Een kleine twaalf procent geeft echter aan hier wel ‘enigszins last’ van te ervaren. Een kleine groep, bijna één op de 130, stelt ‘veel last’ te hebben van de warmtepomp van de buren. HOEVEEL GELUID MAG WARMTEPOMP MAKEN? Dat de buitenunit van een warmtepomp geluid maakt is een gegeven. Maar dit mag in Nederland niet meer dan 45 decibel zijn op de erfgrens (’s nachts 40 dB). Dat is vergelijkbaar met het geluid dat een doorsnee koelkast produceert. Warmtepompproducenten mogen in de EU echter buitenunits op de markt brengen die maximaal 65 dB produceren. Wie een warmtepomp heeft waarvan de buitenunit meer dan 40 dB produceert, doet er dan ook goed aan deze niet te dicht bij de erfgrens te plaatsen. Volgens Marco Schuurman van Slimster kan veel ellende voorkomen worden door vooraf met de buren in gesprek te gaan. “Vaak is er al sluimerende irritatie tussen buren en is de komst van een warmtepomp ‘slechts’ de druppel die de emmer doet overlopen. Echter, geef je vooraf aan dat er een warmtepomp komt en dat je bij de plaatsing rekening houdt met eventuele geluidshinder, dan is de kans op klachten vele malen kleiner. En door te kiezen voor een warmtepomp die niet meer dan 40 dB produceert - voor veel moderne warmtepompen geldt dat - dek je jezelf bovendien in voor een eventuele rechtszaak.” WARMTEPOMPEN WORDEN STILLER Tot voor kort was de warmtepomp vooral in Scandinavische landen in trek. Daar woont men doorgaans aanzienlijk minder dicht op elkaar, waardoor het geluid van de buitenunit niet echt een ‘issue’ was. Maar nu steeds meer landen geluidsnormen instellen, worden nieuwe warmtepompen steeds stiller, wat de kans op overlast verkleint. Wie de kans op geluidshinder verder wil minimaliseren, kan overwegen speciale trillingsdempers of een geluidwerende omkasting te plaatsen, zo adviseert Slimster. Ook het geleidelijk opvoeren van de temperatuur, waardoor de warmtepomp niet op vol vermogen hoeft te draaien, kan hierbij helpen.  De buitenunit van een warmtepomp. Foto: Slimster

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 6 Vermindering CO2-uitstoot beton door upcycling betonpuin  Upcycling beton door Dura Vermeer. Een nieuwe gezamenlijke onderneming van Dura Vermeer en C2CA (Concrete to Cement & Aggregates) gaat een installatie bouwen die naar schatting een CO2-reductie van 30.000 ton op jaarbasis realiseert door betonpuin te upcyclen. Het innovatieve proces produceert, naast teruggewonnen grind en zand, een supplementair cementeus materiaal (SCM) dat als vervanging kan dienen voor cement bij de productie van nieuw beton. Dat Dura Vermeer en C2CA (opgericht in 2016 door de TU Delft en GBN) ook zelf voor de activatie van deze ultrafijne cementfractie zorgen, is uniek in de bouwsector. De eerste nieuwe installatie in de regio Rotterdam kan per jaar 150.000 ton betonpuin verwerken. Het bedrijf wordt hiermee de leverancier van circulaire betongrondstoffen voor nieuwe betonprojecten in Nederland. Naar verwachting wordt de installatie in het tweede kwartaal van 2025 in gebruik genomen. Pieter Niemantsverdriet, directeur bij Dura Vermeer, is enorm trots op de samenwerking. “Dura Vermeer heeft een duidelijk doel voor ogen: een halvering van de CO2-uitstoot in 2030 en nul CO2-uitstoot in 2050. Circulair bouwen is een belangrijke oplossingsrichting, waarmee wij echt impact kunnen maken. De langdurige samenwerking met C2CA is dus een grote stap richting Net Zero, niet alleen voor onze eigen projecten, maar voor de gehele bouwsector. Ook onderstrepen dit soort belangrijke innovaties de rol van Nederland als duurzaam innovatieland.” CEO van C2CA Thomas Petithuguenin vult aan: “Om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen is het zaak om nu echte stappen te zetten. De grootste CO2-besparing binnen onze branche kan worden bereikt door alternatieven te bieden voor primair cement. En dat is wat wij doen. Wij zijn erg blij dat wij in Dura Vermeer een solide partner hebben gevonden om onze gezamenlijke ambities waar te maken.” UITSTOOT IN PERSPECTIEF De cementindustrie is verantwoordelijk voor 7 procent van de mondiale CO2-uitstoot (bron: World Cement Association, 2023) en in Nederland verbruikt de bouwsector de helft van alle grondstoffen. Bovendien is de sector verantwoordelijk voor circa 40 procent van het energieverbruik en een derde van de totale CO2-uitstoot. Aangezien bijna de helft van alle bouwmaterialen beton is, is de bijdrage van de sector aan de klimaatdoelstellingen en emissiereductie van groot belang. Momenteel wordt slechts 5 procent van het betonpuin op een aanzienlijk niveau gerecycled (bron: Betonhuis, 2022), waarbij het merendeel wordt gedegradeerd tot hergebruik op laag niveau. Daarbij wordt met de conventionele betonrecyclingmethoden geen gedeeltelijke cementvervanger (SCM) geproduceerd, waardoor hergebruik in nieuw beton nu nauwelijks nog tot CO2-reductie leidt. Met de nieuwe installatie van Dura Vermeer en C2CA kan dit wel. Het upcyclingproces begint met de inname van zuiver betonpuin. Dit puin wordt minutieus bewerkt tot oorspronkelijke fracties grind, zand en cementsteenmeel. Het gerecyclede cementsteenmeel wordt in de laatste verwerkingsfase geactiveerd tot een reactief bindmiddel (SCM). De circulaire betongrondstoffen worden vervolgens geleverd aan betonproducenten voor de productie van circulair beton met een veel lagere CO2-impact.  Het ondertekenmoment met in het midden Thomas Petithuguenin (C2CA) en rechts Pieter Niemantsverdriet (Dura Vermeer). Visie op arbeidsveiligheid ontbreekt in Regeerprogramma Het regeerprogramma van kabinet Schoof staat bol van innovatie. Maar de expliciete rol van veiligheidskundige expertise binnen ondernemingen en organisaties ontbreekt. Dat zou volgens veiligheidsvereniging NVVK in het belang van duurzame inzetbaarheid van een vergrijzend arbeidspotentieel topprioriteit moeten zijn. De Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde (NVVK) maakt zich grote zorgen over het gebrek aan visie op arbeidsveiligheid in het huidige Regeerprogramma. De beroepsorganisatie voor veiligheidsprofessionals, met meer dan 3.000 leden, verwondert zich over het afwezig zijn van dit aandachtsgebied. Grote nadruk op arbeidsveiligheid is namelijk zeer in het belang is van werkgevers en werknemers in álle sectoren. Het zou zelfs in het belang van duurzame inzetbaarheid van een vergrijzend arbeidspotentieel topprioriteit moeten zijn. SOCIALE EN HOOGWAARDIGE ECONOMIE Het regeerprogramma staat bol van innovatie, die moet bijdragen aan een sociale en hoogwaardige economie. “De NVVK juicht dat van harte toe”, aldus NVVK-voorzitter Jaap van de Ruit. “Juist onder de huidige omstandigheden is het van groot belang dat verantwoord wordt omgegaan met veiligheid op de werkvloer. Innovatie kan daarbij helpen.” In het regeerprogramma schrijft het kabinet Schoof over inzet op de kwaliteit van werk en het vergroten van duurzame arbeidsmarktparticipatie. Van de Ruit: “Maar wij missen de expliciete rol van veiligheidskundige expertise binnen ondernemingen en organisaties. Die is momenteel helaas bij de overheid en in vrijwel álle economische sectoren onderbelicht. Daar zal veel meer aandacht voor moeten komen.” ARBEIDSMARKTAGENDA In de Troonrede kondigde de regering aan in het voorjaar van 2025 met een inventarisatie te komen van aspecten voor toekomstig arbeidsmarktbeleid. Van de Ruit: “We zijn gelukkig met het voornemen van een toekomstgerichte arbeidsmarktaanpak. Tegelijkertijd dringen wij aan op urgentie. We willen bij wijze van spreken nú al met het Ministerie van SZW om de tafel om arbeidsveiligheid véél hoger op de agenda te krijgen. Daar is alle reden voor. Het aantal dodelijke arbeidsongevallen is sterk stijgend. En het onderzoek dat het RIVM onlangs deed verschijnen over arbeidsveiligheid in de bouwsector, wees op te weinig gevoelde verantwoordelijkheid binnen de keten. Als het om veiligheidsinitiatieven gaat, wacht iedereen op iedereen. We zullen dus met het ministerie, sectororganisaties en andere relevante partners om de tafel moeten om sluitende, werkbare en afdwingbare veiligheidsrichtlijnen af te spreken. Zeker in de vergrijzende arbeidspopulatie van de komende decennia is dat van extreem belang.” IN GESPREK MET MINISTERIE EN SECTORORGANISATIES De NVVK speelt graag een sturende en adviserende rol in deze toekomstige gesprekken. Van de Ruit: “Wij willen ons als grootste kennisnetwerk van veiligheidsprofessionals niet aan onze verantwoordelijkheid onttrekken. Wij roepen het ministerie, werkgevers-, werknemers- en sectororganisaties dan ook met klem op om samen met ons arbeidsveiligheid tot een speerpunt voor arbeidsmarktbeleid te maken, nu en in de toekomst.”

7 NUMMER 10 - OKTOBER 2024 ACTUEEL Hiermee ga je graag op de knieën Carhartt introduceert vier werkbroeken met gecertificeerde kniezakken voor kniebeschermers. Hierin passen kniebeschermers die op de markt verkrijgbaar zijn. Ideaal voor harde werkers die af en toe op de knieën gaan. Volgend jaar zal Carhartt zijn eigen kniebeschermers lanceren die vanaf maart 2025 verkrijgbaar zijn. de sterkste materialen in combinatie met moderne technologieën die perfect zijn voor veeleisend werk. INFORMATIE Carhartt Steel Pants met EN14404-1:2024 gecertificeerde kniezakken zijn verkrijgbaar bij groothandels in werkkleding en bouwmaterialen en in webshops. Adviesprijs vanaf € 119,99. Ga voor meer informatie naar www.carhartt.com. OVER CARHARTT® Carhartt is het authentieke merk werkkleding dat in 1889 is opgericht in Detroit, Michigan in de VS. Al 135 jaar lang staat Carhartt bekend om zijn robuuste constructies, innovatieve ontwerpen, uitzonderlijke kwaliteitsnormen, stevigheid en comfort. Carhartt werkkleding is een legende geworden onder ervaren vakmensen en ambachtslieden. De eerste producten van Carhartt waren overalls van duck- en denimstoffen. De huidige Carhartt werkkleding varieert van stoere, comfortabele werkbroeken en robuuste werkjassen tot vuilafstotende en geurbestrijdende werkshirts en gecertificeerde veiligheidsschoenen en -werklaarzen. Carhartt is er trots op dat ze harde werkers, mannen en vrouwen, helpt en beschermt in sectoren als bouw, techniek, industrie, transport en productie, inclusief agrariërs en outdoor-liefhebbers. Het merk wordt vanuit Carhartt EMEA in Amsterdam (Europa, Midden-Oosten en Afrika) gedistribueerd naar meer dan 20 landen in Europa. Wereldwijd biedt Carhartt werk aan meer dan 3.000 hardwerkende medewerkers. IN DE SPOTLIGHT Carhartt werkbroeken met kniezakken zijn ontworpen voor het stevige werk. Ze zijn gemaakt van robuust stretch ripstop materiaal met Rugged Flex technologie voor ultieme bewegingsvrijheid. De broeken zijn versterkt met een Flex Cordura kruis en Comfortflex tailleband. Ze zijn onverslijtbaar en zo geconstrueerd dat je nooit een lus of zak kapottrekt. VEEL HANDIGE WERKZAKKEN De werkbroeken zijn verkrijgbaar in vier verschillende uitvoeringen met meer of minder steekzakken, achterzakken en gereedschapsvakken. En in meerdere kleuren. De broekspijpopeningen zijn wat groter zodat deze over de werkschoen vallen. Carhartt is wereldmarktleider en maakt al vanaf 1889 werkbroeken. Het merk staat bekend om zijn robuuste constructies, innovatieve ontwerpen, uitzonderlijke kwaliteitsnormen en comfort. De werkbroeken in de collectie van Carhartt zijn gemaakt van CARHARTT WWW.CARHARTT.COM Terugnamegarantie op dakelementen Kingspan Unidek zet een belangrijke vervolgstap richting een circulaire economie met de introductie van een Terugnamegarantie. Deze geldt voor de dakelementen Unidek Aero Light, Unidek Aero Light RE en Unidek Reno Dekfolie. Met de Terugnamegarantie garandeert Kingspan Unidek om aan het einde van de levensduur van het gebouw deze producten terug te nemen voor recycling en hergebruik. De gratis Terugnamegarantie is een toezegging van Kingspan Unidek aan de opdrachtgever. De dakelementen worden na ontmanteling van het gebouw teruggenomen. Dat verlaagt de toekomstige afvoerkosten. Grondstoffen worden gescheiden en de EPS wordt hergebruikt. De gerecyclede EPS wordt ingezet als nieuwe grondstof voor producten. De Terugnamegarantie kan tevens een praktische oplossing bieden aan gebouweigenaren zoals woningcorporaties om de interne duurzaamheids- en circulariteitsambities te realiseren. Door de producten aan het einde van de levensduur van een gebouw terug te nemen, zorgt Kingspan Unidek ervoor dat ze niet eindigen op de stortplaats of de verbrandingsoven, maar een nieuw leven krijgen. Dat leidt tot efficiënter gebruik van grondstoffen en een vermindering van afval. Bij aanschaf van de dakelementen ontvangt de opdrachtgever op verzoek een terugnamecertificaat. PLANET PASSIONATE De gratis terugnamegarantie is een belangrijke pijler van het duurzaamheidsbeleid Planet Passionate (www.kingspan.com/nl/ nl/over-ons/Planet-Passionate/) van Kingspan Unidek. De Planet Passionate strategie richt zich onder andere op het verhogen van het hergebruik van afval om de circulaire economie te bevorderen. Een kernonderdeel hiervan is de terugnamegarantie. Met EPS als belangrijkste grondstof onderscheidt Kingspan Unidek drie typen afval: snijafval, bouwafval en sloopafval. Voor alle typen afval is er een oplossing: • Snijafval. Tijdens de productie ontstaat afval bij het op maat maken van EPS-blokken tot platen en sandwichelementen. Via een geïntegreerd systeem wordt al het afval vanaf de productielijn direct ingezameld en gerecycled om als grondstof in nieuwe blokken te verwerken. • Bouwafval. Met Unirecs stelt Kingspan Unidek speciale rekken beschikbaar en haalt tijdens de bouwfase gezaagde dakelementen van de bouwplaats terug naar de fabriek in Gemert. Het doel is om afval vanaf de bouwplaats retour te halen en her te gebruiken bij de bron. • Sloopafval. Door een terugnamegarantie aan te bieden, haalt de producent na einde levensduur van een gebouw de dakelementen retour om de grondstoffen te recyclen en de EPS zo hoogwaardig mogelijk te hergebruiken.

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 8 Bouw nieuwe fabriekswoningen blijft achter  Foto: HoutbouwersNL. Bewust Veilig-dag 2025: ‘Samen sterk voor veilig werk’ In de eerste helft van 2024 zijn bijna 4 procent minder nieuwbouwwoningen opgeleverd dan in 2023. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Zo zijn er ook minder fabriekswoningen gebouwd dan verwacht. Juist die woningen moeten versnelling brengen. Hierdoor neemt de krapte op de woningmarkt verder toe. Dat is slecht nieuws voor woningzoekenden. Maar hoe komt dit? Jan van der Doelen, sector specialist Building & Construction bij ING Sector Banking, geeft antwoord in een expertquote. Momenteel komt circa 15 procent van alle nieuwe woningen uit de fabriek. Dat aandeel moet stijgen, maar versnelling blijft vooralsnog uit. Bij fabrieksmatig bouwen kunnen machines, robots en digitalisering de plaats van een medewerker in nemen en zo het tekort aan personeel in de bouwsector opvangen. Daarnaast kan fabrieksmatig bouwen de druk op de toenemende bouwkosten verlagen. In een voorspelbare wereld werkt opschalen prima. Maar in de bouwwereld is dat een stuk ingewikkelder: de afhankelijkheid en onzekerheid van externe factoren zoals rente, wet- en regelgeving en beschikbare locaties is hier groot. Ook is produceren op voorraad veel te kostbaar. De marges in de bouw zijn hiervoor te dun. HOOGSTE TIJD VOOR SAMENWERKING Inmiddels zijn er meerdere initiatieven in fabrieksmatige bouw in Nederland met een grote variatie in aanpak en allemaal relatief kleinschalig. Een verstandige keuze uit oogpunt van risicomanagement, want investeren in fabrieksmatige bouw is kostbaar en tijdrovend. De zo noodzakelijke opschaling bereiken we alleen met intensievere samenwerking tussen bouwers, investeerders en andere belanghebbenden. Alleen dit leidt tot meer fabrieksbouw, vanwege de mogelijkheid om ook voor derden te produceren en zo een betere spreiding van de bijbehorende risico’s voor betrokken partijen. Voor woningzoekenden betekent een intensievere samenwerking meer mogelijkheid op het vinden van een woning. Veilig en gezond werken is een belangrijk thema in de bouw-, techniek-, infra- en onderhoudswereld. Om te zorgen dat we jaarlijks nul bedrijfsongevallen registreren, is het essentieel dat we continu aandacht aan dit thema besteden. Daarom organiseren de brancheorganisaties in de bouw op 26 maart 2025 alweer de negende editie van de Bewust Veilig-dag. De Bewust Veilig-dag is een jaarlijks terugkerend initiatief van Bouwend Nederland, Techniek Nederland, OnderhoudNL en Aannemersfederatie Nederland. Tijdens deze dag zetten honderden bedrijven zich in om – elk op hun eigen manier – het belang van veilig en gezond werken onder de aandacht te brengen. Het is mooi om te zien dat het aantal deelnemers de laatste jaren flink blijft stijgen. Zo kende de Bewust Veilig-dag van 2024 een recordaantal van 935 deelnemende bedrijven. SAMEN STERK VOOR VEILIG WERK Dat meer bedrijven dan ooit hun steentje bijdroegen om de sector gezamenlijk een stukje veiliger te maken, was treffend, want tijdens de vorige editie stond het thema ‘samenwerking’ centraal. Veel deelnemers lieten weten zich te herkennen in dit thema. Voor een veilige en gezonde werklocatie is goede samenwerking tenslotte essentieel. Dat wil de organisatie ook dit jaar benadrukken. Daarom luidt de slogan van de Bewust Veilig-dag 2025: ‘Samen sterk voor veilig werk’. EIGEN INVULLING BEWUST VEILIG-DAG Zoals ieder jaar bepaalt elk bedrijf zelf hoe zij de Bewust Veilig-dag invullen. De organisatie helpt bedrijven hierbij door bijvoorbeeld de Bewust Veilig-krant aan te bieden, maar ook met een webshop waarin ze diverse promotionele middelen kunnen downloaden of kopen. Natuurlijk worden er ook nieuwe producten ontwikkeld, die deelnemende bedrijven kunnen inzetten tijdens de Bewust Veilig-dag. Meer informatie is te vinden op www.bewustveilig.com. BOUWTOTAAL ALTIJD OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE BOUWNIEUWS? SCAN DE QR-CODE EN MELD U AAN VOOR ONZE GRATIS NIEUWSBRIEF! Spaar eenvoudig voor mooie cadeaus met aankoopfacturen Met het TegelTokens-spaarprogramma wordt de klantentrouw van de zakelijke Eurocol-klanten beloond. Het is bedoeld voor zzp’ers en bedrijven die via de groothandel en bouwmarkten producten afnemen. Dus zzp’ers, tegelzet- en klusbedrijven opgelet: schrijf je in en houd je Eurocol-aankopen goed bij. Spelenderwijs spaar je zo voor een ruim aanbod mooie cadeaus! HOE WERKT HET? Forbo Eurocol werkt samen met een klantloyaliteitsbureau voor dit spaarprogramma. Je registreert je eenmalig en ontvangt direct 500 TegelTokens als welkomstbonus. Upload facturen met Eurocol-tegelproducten; elke euro levert 1 TegelToken op. Het klantloyaliteitsbureau houdt je saldo bij, zodat je cadeaus kunt kiezen. Hoe meer punten, hoe waardevoller de cadeaus. HOE ZIT HET MET MIJN PRIVACY? Facturen worden veilig geüpload via een persoonlijk klantprofiel, waardoor privacy gewaarborgd is. Forbo Eurocol heeft geen inzage. Factuurgegevens worden alleen gebruikt om TegelTokens te sparen op Eurocol-tegelproducten. AANTREKKELIJKE CADEAUS Na inschrijving start je met 500 TegelTokens. Spaar verder en je kunt al snel een travel-thermosfles of een Rituals-pakket kiezen. Met meer facturen komen een Philips scheerapparaat, verrekijker of drone in zicht. Ga je nog verder, dan bereik je elektrisch gereedschap, een Apple Watch of een luxe barbecue. Het enige wat je hoeft te doen is aanmelden en facturen uploaden; de rest gebeurt automatisch door je aankopen van Eurocol-tegelproducten. PROMOTIE IN DE BOUWMARKT Het TegelToken-spaarprogramma wordt ondersteund met opvallende stickers op de emmers 685 Eurocoat en 686 Supercol. Jij doet toch ook mee? Scan de QR-code hieronder voor de spelregels of ga naar tegeltokens.eurocol.nl.

9 NUMMER 10 - OKTOBER 2024 ACTUEEL Steigeretui voor steigerkaart Verwarmen en koelen met innovatieve ‘warmtewingevel’ Nieuwe ‘Schadelijke Stoffen Assistent’ nu beschikbaar Het zijn soms de kleine dingen die van groot belang kunnen zijn. Daarom komt Altrex met de Scaftag steigeretui. Door de ingevulde steigerkaart in de Scaftag weet je zeker dat de steiger goed is opgebouwd en veilig te betreden is. De Scaftag is een waterdicht steigeretui op A5-formaat waarin een steigerkaart wordt gestopt. Op deze steigerkaart staat informatie over wie de opbouw van de steiger heeft gecontroleerd en daarmee de steiger vrijgegeven heeft voor gebruik. De Scaftags worden kosteloos meegeleverd met alle complete configuraties. Verder heeft het artikel een steigerkaart waarop in vijf talen uitleg staat over het etui en een QR-code naar de website waar nieuwe steigerkaarten gedownload kunnen worden (www.altrex.com/nl_NL/service/scaftag). De Scaftag is ook los verkrijgbaar. Met de innovatieve ‘warmtewingevel’ kunnen gebouwen voortaan verwarmd én gekoeld worden, zonder in te hoeven leveren op de esthetische waarde van het pand. De innovatie speelt in op de groeiende behoefte aan energie-efficiënte en milieuvriendelijke bouwmaterialen en oplossingen. Deze bijzondere gevel werd op 18 september 2024 gelanceerd door AkzoNobel, Aldowa en Calosol. De technologie, die geïntegreerd is in de metalen gevelbekleding, maakt gebruik van de warmte van de zon. Wanneer de zon niet schijnt, wordt er warmte onttrokken aan de lucht. Door vloeistof door een buizencircuit achter de geldcassette te leiden wordt de vloeistof opgewarmd. Deze vloeistof wordt vervolgens direct gebruikt als bron voor de warmtepomp, of wordt tijdelijk opgeslagen in een buffer. Op deze manier kan de gevel voor zowel verwarming als verkoeling van gebouwen zorgen. In tegenstelling tot bij gebruik van een lucht-water warmtepomp met een buitenunit, komt bij de warmtewingevel geen geluid vrij. Extra waardevol is dat de gevelpanelen kunnen worden ontwikkeld met een zeer grote mate van vormvrijheid; in iedere gewenste kleur, patroon en formaat. Hierdoor blijft de ontwerpvrijheid van architecten gewaarborgd. SAMENWERKING Tijdens de informatiemiddag gaven verschillende vooraanstaande bedrijven die betrokken zijn geweest bij de ontwikkeling van de ‘warmtewingevel’ presentaties over zowel de technologische aspecten als de uitdagingen in de markt. Onder de sprekers bevonden zich vertegenwoordigers van AkzoNobel, Aldowa, TNO, Klicket, NBArchitecten, Cellcius en Calosol. “De introductie van de warmtewingevel markeert een belangrijk moment voor de bouwsector”, aldus Marc Krauth, directielid van Aldowa. “We zijn trots dat er in samenwerking met de consortium partners een product is ontwikkeld dat voldoet aan de hoogste esthetische en technologische eisen, terwijl het tegelijkertijd een zeer significante bijdrage levert aan de verduurzaming van een grote diversiteit aan gebouwen. We hebben hoge verwachtingen van het product, waarbij we vooral veel kansen zien voor de hoogbouw en renovaties.” De warmtewingevel kan vanaf nu ingezet worden door architecten, aannemers en projectontwikkelaars die op zoek zijn naar een duurzame en flexibele oplossing voor klimaatbeheersing in gebouwen. Geïnteresseerden kunnen een permanente opstelling van het warmtesysteem bezichtigen bij Aldowa (www.aldowa.nl) in Rotterdam. Vanaf 24 september is de Schadelijke Stoffen Assistent beschikbaar voor bedrijven die onder de cao Bouw & Infra vallen. Deze kosteloze tool biedt werkgevers een eenvoudige manier om te voldoen aan de registratie-eisen van gevaarlijke stoffen, zoals vereist door de Arbowet. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen is één van de grootste werkgerelateerde gezondheidsrisico’s en staat in de top 3 van oorzaken van werkgerelateerde ziekten. Ondanks dit risico zijn veel werkgevers en werknemers zich onvoldoende bewust van de blootstelling en de bijbehorende gevaren. De Schadelijke Stoffen Assistent is ontworpen om dit bewustzijn te vergroten en bedrijven te helpen de vereiste maatregelen te nemen om blootstelling te voorkomen. EENVOUDIG EN PRAKTISCH De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) heeft in het 4-stappenplan van de Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen vastgelegd welke stappen werkgevers moeten nemen om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen. Dit plan is echter complex en tijdrovend. De Schadelijke Stoffen Assistent vereenvoudigt dit proces aanzienlijk, zodat bedrijven sneller en efficiënter aan de wettelijke eisen kunnen voldoen. BESCHERM DE GEZONDHEID Johan Timmerman, Arbeidshygiënist bij Volandis, benadrukt het belang van de nieuwe tool: “Met de Schadelijke Stoffen Assistent maken we het voor bedrijven een stuk eenvoudiger om hun verantwoordelijkheid op het gebied van gevaarlijke stoffen na te komen. Het is essentieel dat werkgevers de risico’s in kaart brengen en actie ondernemen om de gezondheid van hun werknemers te beschermen. Deze tool helpt hen daarbij op een praktische en toegankelijke manier.” WORKSHOPS Om bedrijven te informeren over het nut en de noodzaak van de Schadelijke Stoffen Assistent zijn er praktische workshops. Hierin leren bedrijven stap voor stap hoe ze de tool effectief kunnen inzetten in hun eigen werkomgeving. Kijk voor de data van de workshops op www.volandis.nl/agenda. GEBRUIK DE TOOL KOSTELOOS De Schadelijke Stoffen Assistent is toegankelijk via mijnVolandis op www.inloggen. volandis.nl. Hier is tevens een handleiding beschikbaar. De tool is volledig kosteloos en bedoeld voor zowel kleine als grote bedrijven.  Optie 1. De Scaftag is aan de steiger bevestigd maar de steigerkaart is nog niet toegevoegd. De steiger mag nog niet betreden worden.  Optie 2. De steigerkaart zit in de Scaftag, maar is nog niet ingevuld. De steiger mag nog niet betreden worden.  Optie 3. De ingevulde steigerkaart zit in de Scaftag, de steiger is gecontroleerd. De steiger mag nu betreden worden. Hoe werkt de Scaftag?

11 NUMMER 10 - OKTOBER 2024 ACTUEEL Den Haag update Nieuws vanaf het Binnenhof STEEDS MEER KANTOREN MET MINIMAAL ENERGIELABEL C Ruim driekwart (78 procent) van het vloeroppervlak aan kantoorruimte voldeed op 1 juli 2024 aan de verplichting om minimaal energielabel C te hebben. Een jaar eerder was dit nog 72 procent. Zo’n 10 procent heeft nog een label D t/m G en 12 procent heeft nog geen label, blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De cijfers staan in een Kamerbrief die minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) op 2 oktober naar de Kamer stuurde. Per 1 januari 2023 zijn alle kantoren in Nederland verplicht om minimaal energielabel C te hebben. Met verschillende Rijksorganisaties zijn afgelopen tijd afspraken gemaakt om zo snel mogelijk energielabel C te behalen voor hun kantoren. Om de resterende groep kantooreigenaren te laten voldoen, zijn gemeenten gestart met toezicht en handhaving, waarbij enkele gemeenten al overgegaan zijn tot het opleggen van last onder dwangsom. HOGERE WAARDE NA VERDUURZAMING Het verplichte energielabel C voor kantoren is dit voorjaar geëvalueerd. Belangrijke uitkomst is dat er een aanzienlijke verbetering is van energielabels. De verplichting lijkt geen negatieve gevolgen te hebben gehad voor kantooreigenaren. Uit onderzoek van Maastricht University blijkt daarnaast dat kantoorgebouwen met betere energielabels meer gewild en waardevaster zijn. Kantoren met een label C of beter zijn 20 procent meer waard dan kantoren met een label D t/m G. Daarnaast werken Rijksorganisaties aan de versnelling van vergaande verduurzaming van hun vastgoed. Daarbij wordt actief gestuurd op de renovatiestandaard ( kostenoptimale niveau voor verduurzaming bij renovatie) en het treffen van klimaatadaptieve, natuurinclusieve en circulaire maatregelen. Dit draagt bij aan de voorbeeldrol die de Rijksoverheid op dit gebied heeft. MONITOREN EN VERBETEREN KWALITEIT De kwaliteit van het energielabel wordt jaarlijks gemonitord. Uit resultaten blijkt dat de kwaliteit van opgenomen energielabels stabiel is gebleven. Met de in 2023 in gang gezette maatregelen zoals een publieke toezichthouder, een grotere controlesteekproef en extra controles bij geconstateerde fouten, verwacht de minister de komende tijd dat de kwaliteit van energielabels zal verbeteren. Frank de Groot Hoofdredacteur BouwTotaal  frank@handelsuitgaven.nl GEMIDDELD VEEL KAMERS PER PERSOON Maurice van Sante ING Research  maurice.van.sante@ing.com Ondanks de krapte in de Nederlandse woningmarkt hebben we Europees gezien relatief veel kamers per inwoner; gemiddeld 2,1 kamer per persoon. Alleen Belgen en Ieren hebben ook een dusdanig aantal kamers tot hun beschikking. Vooral Polen wonen krap, met slechts net iets meer dan één kamer per persoon en ook de Italianen en Oostenrijkers hebben in huis relatief weinig privacy. MAAR WONEN IS RELATIEF DUUR IN NEDERLAND Ondanks dat we relatief ruim wonen, is wonen in Nederland wel duur. Alleen Duitse en Zweedse huishoudens besteden relatief (inclusief gas en licht) nog een groter deel van hun inkomen aan wonen. KABINETSPLANNEN Om de krapte te bestrijden is voor de woningbouw tot 2029 € 5 miljard beschikbaar door de overheid voor stimulering. Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, zonder een specifiek jaartal te noemen. Dit is heel ambitieus, aangezien dit aantal voor het laatst in 1989 werd bereikt. Er wordt zowel ingezet op grootschalige projecten, binnenstedelijk verdichten en optoppen. Subsidies worden ook beschikbaar gesteld voor 80.000 geclusterde en 40.000 zorggeschikte woningen voor ouderen. Dit kan ook de doorstroming verbeteren. Er komt ook een planbatenheffing (een belasting op de waardestijging van de grond die optreedt bij een bestemmingsverandering) en belasting op onbebouwde grond met woonfunctie. BOUWMONITOR B&U In twee jaar kwart minder gasverbruik Het gasverbruik in ons land is flink aan het dalen. Als we kijken naar het tweede kwartaal van 2020 en 2024, dan is het verbruik maar liefst 27,3% minder. Dat blijkt uit onderzoek van Independer op basis van ruim één miljoen vergelijkingen. Geen enkele provincie bespaarde zoveel als Limburg. De zuidelijkste provincie verbruikte in vier jaar tijd gemiddeld maar liefst 30,5% minder gas. Noord-Holland bespaart met 22,6% nog altijd stevig, maar de daling is daar wel het laagst. Vergeleken met Noord-Holland bespaarde Limburg bijna 8 procentpunten meer. “Maar dat vertelt niet het hele verhaal”, zegt Independer energie-expert Joris Kerkhof. “Daarvoor moeten we kijken naar het totale verbruik. Gemiddeld vulden Limburgers een verbruik in van 1.575 m³ gas over het tweede kwartaal van 2020. Vier jaar later bedraagt dat 1.094 m³. Noord-Hollanders vulden gemiddeld een verbruik in van 1.335 m³. In het tweede kwartaal van 2024 is dat nog maar 1.033 m³. Dit maakt Limburg dus de kampioen besparen van alle provincies. Lang werd uitgegaan van een gemiddeld gasverbruik van 1.500 m³ op jaarbasis. In 2020 ging de meerderheid van de provincies daar nog overheen. Zeven van de twaalf landstreken passeerden de grens van 1.500 m³ met Drenthe als enige boven de 1.600 m³. In vier jaar tijd is er een flinke verandering zichtbaar. Geen van de provincies verbruikt gemiddeld nog boven de 1.500 m³ gas. Sterker nog, de gemiddelde Nederlandse afname is 1.058 m³. Drenthe zit daar nog het meest boven met een gemiddeld verbruik van 1.161 m³. BESPAREN OP GAS LOONT Vergeleken met stroom is gas een stuk duurder. Leveranciers rekenden in september rond de € 1,30 voor een m³ gas vergeleken met 25 tot 28 cent voor een kWh stroom bij een vast energiecontract. Daarnaast bestaat meer dan de helft van de huidige gasprijs uit energiebelasting. Volgens Independer-expert Joris Kerkhof is de relatief hoge gasprijs een grote reden van de afname van de grondstof. “Zo was er de prijspiek in 2022 door de oorlog in Oekraïne. Toen betaalde je bijna 4 euro per m³ gas. Op verschillende manieren probeerden consumenten hun gasverbruik te verlagen. Bij een deel van de consumenten is daardoor de realisatie gekomen dat een lager gasverbruik veel geld kan schelen.” Onlangs maakte het kabinet in de Miljoenennota de plannen bekend voor 2025. Daaruit blijkt dat de energiebelasting volgend jaar iets omlaag gaat. Voor gas bedraagt de daling iets meer dan een halve cent per m³. Stroom gaat met bijna 1 cent per kWh omlaag. Uit berekeningen van Independer blijkt dat een gezin in een vrijstaand huis met een jaarlijkse afname van 3.500 m³ gas en 1.500 kWh stroom daardoor 43 euro minder kwijt is aan energiebelasting. In december weten we of deze belastingverlaging definitief doorgaat. Dan wordt er in de Eerste- en Tweede Kamer over gestemd. ENERGIEREKENING TOCH HOGER “Hoewel deze verlaging goed nieuws is voor de consument, valt de energierekening onder de streep waarschijnlijk hoger uit volgend jaar”, zegt Independer energie-expert Joris Kerkhof. “De Autoriteit Consument & Markt verwacht dat huishoudens in 2025 namelijk 60 euro meer betalen voor hun energie door hogere netbeheerkosten. Veel huishoudens en bedrijven stapten de afgelopen jaren over op duurzame energiebronnen. Maar het energienet is daar nog niet klaar voor. Daarom moeten netbeheerkosten het stroomnet uitbreiden, wat geld kost. Een deel daarvan komt op het bordje van de consument terecht.”

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 12 Eerste zero-emissiezones vanaf 2025 in 18 gemeenten Vanaf 1 januari 2025 voeren de eerste achttien gemeenten een zero-emissiezone (ZE-zone) in en zo’n elf andere gemeenten volgen later. Een zero-emissiezone is, in tegenstelling tot een milieuzone, een gebied waar op termijn alleen nog uitstootvrije bedrijfsauto’s en vrachtwagens mogen rijden. Vanaf 1 januari 2025 zullen als eerste de meest vervuilende voertuigen worden geweerd. Voor de schonere voertuigen geldt een overgangsregeling. Uiteraard heeft dit ook gevolgen voor transport dat is gerelateerd aan nieuwbouw- en renovatieprojecten in binnensteden. TEKST: ING. FRANK DE GROOT Gemeenten mogen vanaf 1 januari 2025 een stadsgebied aanwijzen waar geen vervuilende bestelbussen en vrachtwagens mogen rijden. Hiermee willen gemeenten de fijnstof en CO2-uitstoot in de steden verminderen. Dat gebied is een zero-emissiezone (ZEzone). Een ZE-zone is trouwens niet hetzelfde als een milieuzone. Een milieuzone is een gebied waar bepaalde dieselvoertuigen niet in mogen. Een aantal steden hebben nu al een milieuzone. De boetes die gemeenten momenteel uitdelen voor vervuilend verkeer in milieuzones, lijken straks voor de ZE-zones niet veel af te wijken. Voor een vervuilende bestelauto betaal je al snel 120 euro boete en voor een vervuilende vrachtwagen tussen de 250 en 300 euro. Maar de hoogte van de boete zal per gemeente verschillen en kan ook tussentijds worden opgehoogd. De omtrek van een ZE-zone is minstens het stadscentrum, plus eventueel de wijken eromheen. Je mag hier met je bestel- of vrachtauto alleen in als deze geen schadelijke stoffen uitstoot. Bijvoorbeeld met een auto op elektriciteit of waterstof. Het is duidelijk dat ook onder meer bouw-, infra-, installatie- en toeleverende bedrijven hier mee te maken krijgen. De vraag is dan natuurlijk welke voertuigen vanaf 1 januari 2025 niet meer in een ZE-zone mogen rijden. In ieder geval moeten alle bedrijfsauto’s en vrachtwagens die vanaf 1-1-2025 op kenteken worden gezet (Datum Eerste Toelating vanaf 1-1-2025) zero-emissie aangedreven zijn om de ZE-zone binnen te mogen. Daarnaast zijn er toegangsregels voor bedrijfsauto’s en vrachtwagens die nu al rondrijden. De regels gelden in ieder geval niet voor onder meer personenauto’s voor particulieren. TOEGANGSREGELS BESTELAUTO’S De toegangsregels voor bestelauto’s gelden voor alle N1 en N2 voertuigen met een toegestane max. massa van 3.500 kg. Wil je weten wat voor type voertuig je hebt, wat de emissieklasse is of de Datum Eerste Toelating? Ga naar www.ovi.rdw.nl en vul het kenteken in. Onder het tabblad ‘Basis’ staat onder meer het type voertuig (bij Algemeen) en Datum Eerste Toelating (bij Vervaldata en historie). Onder het tabblad ‘Motor & Milieu’ vind je onder meer de Emissieklasse. Alle bestelauto’s die vanaf 1-1-2025 op kenteken worden gezet (Datum Eerste Toelating vanaf 1-1-2025) moeten zero-emissie aangedreven zijn om de ZE-zone binnen te mogen. Verder geldt: • Bestelauto’s met een emissieklasse 4 of lager hebben geen toegang tot de zero-emissiezones. • Bestelauto’s met een emissieklasse 5 hebben tot 1-1-2027 toegang tot de zero-emissiezones. • Bestelauto’s met een emissieklasse 6 hebben tot 1-1-2028 toegang tot de zero-emissiezones. TOEGANGSREGELS VRACHTAUTO’S Alle nieuwe vrachtauto’s die vanaf 1-1-2025 op kenteken worden gezet (Datum Eerste Toelating vanaf 1-1-2025) moeten zero-emissie aangedreven zijn om de ZE-zone binnen te mogen. Kijken we naar de bouw- en infrasector, dan is van belang dat dit niet geldt voor vrachtauto’s voor exceptioneel transport, verhuisauto’s en vrachtauto’s met een laadkraan met een hefvermogen van 35 tonmeter of meer. Ook zijn vrijgesteld voertuigen (wat betreft de bouw- en infrasector) met een carrosseriecode: • 15 of 16: betonmixer/betonpomp; • 19: straatveger, straatreiniger, rioolzuiger/ kolkenzuiger; • 26: kraanwagen /mobiele kraan (aanduiding speciale doeleinden SF); • 27: hoogwerker. Deze regeling geldt tot 1-1-2030. Eigenaren van de voertuigen met een carrosseriecode hoeven niet zelf een vrijstelling aan te vragen. Over het algemeen zijn bijzondere voertuigen herkenbaar aan de inrichtingscode die ze van de RDW krijgen. De code staat vermeld op het kentekenbewijs. Deze voertuigen hebben toegang tot de milieuzone tot het moment dat ze, gerekend vanaf de Datum Eerste Toelating, 13 jaar worden, maar uiterlijk tot 1 januari 2030. Let op! Voor een verhuisauto of bedrijfsauto met zware laadkraan moet de eigenaar zelf een ontheffing aanvragen bij de RVO. De ontheffing blijft geldig tot het voertuig 13 jaar is, maar uiterlijk tot 1 januari 2030. De leeftijd is weer gerekend vanaf de Datum Eerste Toelating. Zie voor meer informatie over ontheffingen, elders in dit artikel. Verder geldt nog voor Euro 6 bakwagens (N2 en N3 voertuigen >3.500kg): • Euro 6 bakwagens met een Datum Eerste Toelating (DET) tussen 1-1-2017 en 31-122019 hebben tot 1-1-2028 toegang tot de zero-emissiezones. • Euro 6 bakwagens met een Datum Eerste Toelating van 1-1-2020 t/m 31-12-2024, hebben tot 1-1-2030 toegang tot de zero-emissiezones. • Euro 6 opleggertrekkers met een Datum Eerste Toelating van 1-1-2017 t/m 31-122024, hebben tot 1-1-2030 toegang tot de zero-emissiezones. ONTHEFFINGEN Heeft je bestelauto of vrachtwagen geen toegang tot zero-emissiezones (ZE-zones)? Dan kun je mogelijk een ontheffing krijgen. Dit kan voor een dag of voor een langere tijd. Je vraagt een ontheffing online aan. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft de RDW een centraal loket geopend voor deze ontheffingen. Omdat er waarschijnlijk heel veel ontheffingen worden aangevraagd, raden

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=