41 NUMMER 6 / JUNI 2022 INNOVATIE & INSPIRATIE Bouwgebreken Bouwkundige blunders BOUWGEBREKEN Kunststof kozijnen Door de huidige stimulering van energiebesparing vanuit milieu motieven en/of financiële motieven zijn veel woningen voorzien van kunststof kozijnen. Vaak zijn die woningen onderdeel van een groter project met isolerende beglazing en het isoleren van spouwen, vloeren en daken. Plaatsen van het kozijn gaat vaak prima, zolang je als bouwkundige alleen kijkt naar het afgewerkte eindresultaat. Toch blijkt dat je als leek ook nog best wel iets kan afleiden uit het eindresultaat. afnemen en stoppen als de zon van de gevel af draait. Verwijdering vensterbank en raamdorpelstenen Bij verwijdering van een vensterbank aan de binnenzijde blijkt sprake van verlijming van de vensterbank op de oude vensterbank met een montagekit. De aansluiting van de vensterbank op het kozijn en op het metselwerk aan weerszijden is zodanig ruim en voorzien van kit, dat het niet mogelijk is dat hierdoor geluiden als gevolg van opwarming zouden ontstaan. Verder blijkt dat er ruimte zit in de onderdorpel. Deze kan licht naar buiten worPlaatselijk is gebruik gemaakt van multiplex als stelkozijn en plaatselijk is de houten lat te kort of is alleen PUR gebruikt om de opening af te dichten. Dit maakt dat de beweging in de dorpel mogelijk is en daarmee de kraakgeluiden. Ter verificatie is de bewoners gevraagd of de nagebootste geluiden overeenkomen met de geluiden die de kozijnen bij opwarming maken. Dit blijkt het geval, het wordt meteen herkend. CONCLUSIE De raamdorpelstenen zijn bij enkele kozijnen te hoog geplaatst. Om dit mogelijk te maken is de waterkering van de raamdorpels afgezaagd. Desondanks waren de raamdorpelstenen klem tegen het kunststof van de onderdorpel geplaatst. Doordat de onderdorpel en het stelkozijn onderling onvoldoende vast waren gemonteerd door de gebreken aan de stelkozijnen, is vrije beweging mogelijk over de raamdorpelstenen bij opwarming en afkoeling van het kozijn. Hierdoor ontstaan de krakende geluiden. Door de afwijkingen in het uiterlijk van de kozijnen is de bewoners een bouwkundig probleem opgevallen. Wanneer de bewoners zich hadden neergelegd bij het uiterlijk verschil was de gebrekkige waterkering onder de kozijnen mogelijk pas veel later aan het licht gekomen. Mogelijk pas bij lekkage binnen. HERSTEL Het herstel heeft in dit geval bestaan uit het demonteren van de gevelkozijnen en het herstellen van de stelkozijnen. Vervolgens het opnieuwmonteren van de kozijnen en het aanvullend bevestigen aan en uitvullen van de onderdorpels op het stelkozijn van de betreffende kozijnen. Bij de voormontage is een strookje dpc folie aangebracht op de onderdorpel van het stelkozijn, over de isolatie afhangend in de spouw. De raamdorpelstenen zijn weggehakt en er zijn nieuwe raamdorpelstenen lager aangebracht waarbij de opstaande kant niet is afgezaagd en de voegen tot zo ver mogelijk in de opstand zijn gevuld met een geschikt voegmiddel. Een en ander zoals het hoort. De kozijnen konden geheel worden hergebruikt. Dit valt echter zeker niet onder de definitie circulair bouwen. TEKST: ING. SJANG DENOUDEN BUREAU VOOR BOUWPATHOLOGIE BB HET PROBLEEM Ze zijn de trotse bewoners van een net aangekochte droomwoning: oud, maar nog prima te ‘upgraden’ naar energiezuinig. Vloer en dak worden geïsoleerd en er worden nieuwe kunststof kozijnen geplaatst. Met het isolatiebedrijf wordt overeengekomen dat alles wordt uitgevoerd met uitzondering van de plaatsing van de raamdorpelstenen aan de buitenzijde. De raamdorpelstenen worden door een plaatselijke metselaar in onderaanneming geplaatst. De aannemer krijgt de sleutel en de bewoners vertrekken voor een lekkere vakantie. Bij terugkomst is het de bedoeling dat alles klaar en schoon en opgeruimd is. Terug van vakantie valt het de bewoners op dat de raamdorpelstenen niet net zo zitten als bij de buren. Ten eerste zitten ze niet onder alle kozijnen gelijk en ten tweede zitten sommige raamdorpelstenen zo dicht tegen het kozijn dat dit ‘niet normaal’ lijkt. Na een paar dagen flink zonnig weer blijken die kozijnen ook nog eens te kraken en te tikken. ONDERZOEK De vraag van de bewoners is of de kozijnen en de raamdorpelstenen wel goed zijn geplaatst. Ook vragen ze zich af of de geluiden van de kozijnen iets te maken hebben met de plaatsing van de kozijnen of de raamdorpelstenen. Na enige discussie met het isolatiebedrijf en de metselaar wordt besloten een adviseur in te schakelen om dit probleem te onderzoeken. Bij het onderzoek zijn isolatiebedrijf en metselaar aanwezig. Uiterlijk valt inderdaad op dat de raamdorpelstenen aan de buitenzijde zeer dicht onder de onderdorpels zijn geplaatst bij enkele kozijnen. Zo dicht zelfs dat de opstaande kant van de raamdorpelstenen moet zijn afgeslepen. De bewoners wijzen de kozijnen aan die geluiden veroorzaken bij zonnig weer. Dit zijn dezelfde kozijnen. Tijdens het onderzoek was het niet zodanig zonnig dat de geluiden konden worden waargenomen. Aangenomen wordt dat de geluiden vrijwel direct beginnen op te treden bij zonbestraling van de betreffende kozijnen. De geluiden zouden ook vrij snel weer Bij enkele kozijnen zitten de raamdorpelstenen strak tegen het kozijn aan. Voldoende omtrekspeling langs de kozijnstijlen. Ruimer geplaatste raamdorpel. Te kort stelkozijn. Geen stelkozijn: alleen PUR. Nergens waterkerende folie toegepast. Verwijderde vensterbank. den gedrukt. Hierbij zijn krakende geluiden te horen. Er wordt besloten aan de buitenzijde de raamdorpelstenen bij één van de kozijnen te verwijderen. Hierbij blijken de raamdorpelstenen klem tegen de kunststof onderdorpel te zijn geplaatst. Bij licht bewegen van de onderdorpel veroorzaakt dat de kraakgeluiden. Daarnaast blijken de raamdorpelstenen te zijn ingekort; de opstaande kant is er vanaf geslepen/gebroken. Na verwijdering van de raamdorpelstenen blijkt als stelkozijn de ene keer wel en de ander keer geen gewolmaniseerde houten lat te zijn gebruikt. Deze is tegen het binnenspouwblad bevestigd, maar men is vergeten deze aan de onderdorpel vast te schroeven.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=