9 NUMMER 11 - NOVEMBER 2024 ACTUEEL COLUMN JOHAN OLTVOORT Mijn grote vraag is wel: hoe zou het met de bouw in 2030 gaan? Nog ongeveer vijf jaar in het vooruitzicht voor dat het zover is. Er wordt veel aandacht gevraagd om de bouw te stimuleren. Onze minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) wil regelgeving aanpassen of afschaffen als het tegenstijdig en overbodig is. Bouwvergunningen moeten gemakkelijker, sneller en begrijpelijker worden. Via de Omgevingswet van 1 januari 2024 moet dat ook kunnen. De aanscherping van de MPG van 0,8 naar 0,5 wordt niet ingevoerd, met als argument de bouw niet af te remmen. De NHG wordt verhoogt naar € 450.000,- waardoor er meer mogelijkheden zijn om te kunnen kopen. Subsidies op isolatie, warmtepompen, kortom op duurzaamheid. Er is een regeling Woningbouwimpuls (WBI) en zo zijn er veel regelingen om de bouw te stimuleren. REMMENDE REGELS Er zijn ook regels die de bouw remmen. De gemeenten mogen stadsgebieden aanwijzen waar zero-emissie zones gelden. Goed voor het milieu, maar minder voor de bouw. Niet iedereen kan en wil voor deze uitzonderingen een elektrische bedrijfswagen kopen. Met de Omgevingswet kan wel snel een vergunning verleend worden. Maar de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) die er aan gekoppeld is, geeft wel veel extra administratie en veel rapporten en daardoor oponthoud. Bezwaarschriften en procedures stagneren vaak de start van de bouw. Dit zijn voorbeelden zonder het idee om volledig te zijn. Zijn dan flex- en tijdelijke woningen een oplossing? Volgens mij is dat meer een pleister voor het bloeden. Wat hebben we er aan om over tien jaar met een overschot te zitten met tijdelijke woningen die terug naar de opslag kunnen? Hoe staat het met de duurzaamheid en het comfort van flexwoningen op langere termijn? HOLISTISCH PLAN Volgens mij zit de oplossing in een holistisch plan. Voor de lange termijn hebben we kwalitatief goede woningen nodig die duurzaam zijn. Door die duurzaamheid moeten we goed kijken waar die woningen gebouwd worden. Inbreiding in steden, een wijkje erbij, of in de wei en niet ver onder de zeespiegel. De motivator om te bouwen moet een samenspel zijn tussen de vraag naar woningen en de financiers. Er dient een redelijk rendement op investeringen in woningen zijn en de kleine particuliere investeerders moeten niet afgestraft worden. Belangrijk is het inschatten naar de vraag over twintig jaar. Niet alleen starterswoningen bouwen, maar kijken hoe de doorstroom van woningen goed op gang komt. Ik zie daar vooral een kans voor de kleinere projecten, kleinschalige uitbreidingen en ook voor de kleinere partijen die in de bouw aanwezig zijn. Industrieel bouwen kan voor veel situaties een oplossing zijn, maar niet voor alles. Prefab bouwen is daarentegen wel een must. Johan Oltvoort Directeur Olbecon en Olcas Hij geeft maandelijks in BouwTotaal zijn visie op de rol van prefab in de bouw. En nu verder naar 2030 Boerderij omgeving Triberg Duitsland. Efficiënt gebruik van grond en schaduw op de gevel. Foto: Johan Oltvoort. Eerste buitengevelrenovatie Amsterdamse School In Amsterdam wordt nu voor het eerst buitengevelisolatie toegepast voor een pand in Amsterdamse School stijl. Voor de gemeente Amsterdam is deze renovatie een pilotproject. Een architectonische uitdaging voor energetische én esthetische duurzaamheid. Opdrachtgever VvE De Ontdekking is blij dat pand er straks net weer zo uitziet als in 1924. De honderd woningen van de VvE De Ontdekking in de Amsterdamse Mercatorbuurt moeten worden voorbereid om de uitstoot van CO2 sterk te reduceren. Hiervoor wordt de buitengevel van de woningen uit de jaren ’20 van de vorige eeuw geïsoleerd. Door de slechte staat van de gevels en de grote hoeveelheid koudebruggen lukt dit alleen met isolatie aan de buitenzijde. Hoe kun je de architectonische kwaliteit van een beschermd stadsgezicht behouden als alles wordt ingepakt? RESTAURATIEVE AANPAK KAW werd door de welstand aanbevolen als architect. De renovatie van het cultuurhistorisch waardevolle woongebouw de Bosleeuw in Bos en Lommer heeft eerder veel inzichten opgeleverd in hoe je met een dergelijke operatie kwaliteit kan toevoegen. Hiervoor moet je bereid zijn uit te gaan van het oorspronkelijke beeld. En je moet in staat zijn dit tot in de details door te voeren bij de aanpak van de gevel. Maar waar de rationele woongebouwen uit de naoorlogse periode meestal ruimte bieden om moderne materialen toe te passen of nieuwe elementen toe te voegen, vraagt de architectuur van de Amsterdamse School eerder om een restauratieve aanpak. SPEURTOCHT EN DETAILLERING Na grondig archiefonderzoek heeft KAW de oorspronkelijke details vertaald in technisch haalbare oplossingen. De oorspronkelijke kozijnprofielen komen terug. In verband met de luchtdichtheid past KAW geen schuif, maar draai-kiep ramen toe. De nieuwe keramische steenstrips zijn nauwkeurig bemonsterd om zo dicht mogelijk bij het origineel te komen. Hiervoor heeft het architectenbureau bijzondere aandacht besteed aan de rijkheid van de oorspronkelijke architectuur en de diepte in het metselwerk. Bij het toepassen van steenstrips krijgen bestaande gebouwen vaak een platte en saaie gevel, die in het oog springt als ‘gerenoveerd’. Door te variëren met de dikte van zowel de steenstrips als het isolatiemateriaal kon de oorspronkelijke kwaliteiten behaald worden. Hiermee gaat het gebouw veel meer op in zijn omgeving. Dat dit goed werkt is te zien aan de Bosleeuw, die oogt als het originele gebouw, alleen dan gaaf en schoon. PILOTPROJECT MET MEERDERE DOELEN Voor de gemeente Amsterdam is deze renovatie een pilotproject. Het is geslaagd als bewoners hier comfortabel kunnen wonen. Maar ook als tegelijkertijd de uitstoot van CO2 door de reductie van de energievraag sterk is teruggebracht en als is aangetoond, dat ook gevoelige architectuur op een betaalbare manier kan worden verduurzaamd. Als de pilot succesvol verloopt en de overheid deze manier van werken toestaat, kan een groot deel van Amsterdam (Interbellum-gordel), maar ook beschermde monumentale woningbouw in andere steden en dorpen, verder worden verduurzaamd. Situatie voor de buitengevelrenovatie. Situatie na de buitengevelrenovatie.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=