BouwTotaal 10 - 2023

9 NUMMER 10 / OKTOBER 2023 ACTUEEL Den Haag update Nieuws vanaf het Binnenhof VERNIEUWD MAATWERKADVIES ENERGIEZUINIGE RENOVATIE Het Maatwerkadvies voor woningbouw en utiliteitsbouw is vernieuwd en nu gebaseerd op de huidige methodiek (NTA 8800) om de energieprestatie van gebouwen te bepalen. Het is geschikt voor eigenaren die willen weten hoe de energieprestatie van het gebouw verbeterd kan worden en welke besparingen daaruit volgen. Het geeft dus ook inzicht in de kosten. Een gebouw of woning met een betere energieprestatie heeft als resultaat een lagere energierekening, meer comfort, lagere milieubelasting en een gezonder binnenklimaat. Bovendien vertegenwoordigt een gebouw of woning met betere energieprestatie een hogere waarde. Het maatwerkadvies start met een nul-meting, zodat het energielabelniveau van de huidige situatie bekend is. Op basis van deze ‘nul-meting’ worden dan maatregelen gekozen om naar een gewenst verbeterd label te komen. De kosten kunnen daarna op basis van de database met kentallen worden weergegeven. Ook kan de adviseur deze invullen. Een maatwerkadvies wordt opgesteld door een voor BRL 9500-MWA-U of MWA-W gecertificeerde adviseur. Deze staan in het InstallQ register (https://installq.nl) vermeld. Bij welke bedrijven deze adviseurs werken, is terug te vinden in het Centraal Register Techniek (https://platform.centraalregistertechniek.nl/Vakbedrijven/Zoeken). MAATWERKRAPPORT Het maatwerkrapport bevat de volgende onderdelen: • overzicht van de huidige energieprestatie van een gebouw (alleen indien gekozen wordt voor combinatie met energielabel); • inzicht in bouwkundige en installatietechnische verbetermaatregelen; • inzicht in de kosten, baten en terugverdientijden van deze maatregelen; • inzicht in de CO2-reductie door het uitvoeren van besparingsmaatregelen; • goede basis voor overleg met het bevoegd gezag in het kader van de energiebesparingsplicht; • bewijsstuk voor het aanvragen van subsidies, zoals DUMAVA, EIA of SVOH. MEER INFORMATIE Op de website van de RVO is meer informatie te vinden over het maatwerkadvies (https://www.rvo.nl/onderwerpen/verduurzaming-utiliteitsbouw/maatwerkadvies). Dit is een goed startpunt voor gebouweigenaren. Voor woningen kunnen eigenaren en VvE’s hier terecht: https://www.verbeterjehuis. nl/vind-een-bedrijf-of-adviseur/. Adviseurs kunnen over het maatwerkadvies meer informatie vinden bij ISSO (https://over.isso. nl/project/maatwerkadvies-mwa). Succes! Frank de Groot Hoofdredacteur BouwTotaal  frank@handelsuitgaven.nl IN 2024 LICHTE GROEI MEESTE SECTOREN, MAAR KRIMP IN BOUW Maurice van Sante ING Research  maurice.van.sante@ing.com Voor 2024 verwacht ING Research voor de meeste sectoren een lichte groei, waarbij de dienstverlenende sectoren de grootste groei laten zien. Verdere digitalisering, maar vooral ook cyberbeveiliging, zorgen voor aanhoudende groei in de IT-sector. De grootste uitschieter ligt in 2023. Voor de horeca is de verwachting dat na een sterke inhaalgroei na de coronapandemie en prijsstijgingen de volumes volgend jaar nauwelijks verder toenemen. Krimp is er volgend jaar in de bouwsector, doordat er fors minder bouwvergunningen zijn afgegeven en er minder nieuwbouw is verkocht. Verwachte productiedaling bouwsector nu al in begin waardeketen voelbaar We verwachten dat de bouwsector dit jaar nog licht groeit (+0,5%). Volgend jaar slaat de krimp echter wel flink toe (-2,5%); de grootste krimp in de bouw sinds 2013. De nieuwbouw van woningen staat onder druk door de gestegen rente, materiaalprijzen, gedaalde huizenprijzen en een structureel tekort aan bouwgrond. In 2022 en begin 2023 bood de toenemende vraag naar energiebesparende maatregelen tegenwicht. De vraag hiernaar blijft hoog, maar door de gedaalde energieprijzen is de hausse wel over. Het aantal bouwvergunningen voor nieuwbouw is daarbij sterk gedaald (-44% in juli ten opzichte van een jaar eerder). In het begin van de bouwketen, zoals bij projectontwikkelaars en producenten van beton en bakstenen, is al een flinke daling van de vraag zichtbaar. Zo lag het volume van beton- en baksteen producenten in juli 15% lager dan een jaar eerder en ook de omzetten bij projectontwikkelaars lopen terug. De deelBOUWMONITOR B&U sector ‘afwerking gebouwen’ draait echter nog steeds hogere omzetten. De komende kwartalen zal de krimp echter in meerdere delen van de bouw toeslaan. ISSO Kleintje Ventilatie legt focus vol op woningbouw Nu we woningen steeds beter luchtdicht maken, is het cruciaal om vervuilde binnenlucht, door de aanwezigheid van personen, vocht, stof, geurtjes en emissies uit bouwmaterialen, in voldoende mate af te voeren en te verversen. “De laatste tijd heeft onze branche er nieuwe inzichten en regels bij gekregen, en die wilden we graag in dit Kleintje verwerken”, vertelt Noortje Alders, kennisontwikkelaar bij ISSO. “Daarnaast is een wijziging van de regelgeving aanstaande, waar we met deze actualisatie meteen op inspelen.” AANSLUITEN BIJ BBL Als alles volgens planning verloopt, treedt op 1 januari 2024 de Omgevingswet in werking en daarmee ook het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). “Met het geactualiseerde Kleintje Ventilatie hebben we daarop geanticipeerd”, zegt Alders. “Waar nodig zijn de eisen en regels zodanig aangepast en opgeschreven dat zij aansluiten bij de eisen uit het Bbl.” GEVAREN VAN FIJNSTOF Daarnaast is de informatie in het Kleintje zodanig bijgewerkt dat deze nu aansluit bij enkele nieuwe kwaliteitseisen en praktijkrichtlijnen. “Eén van die kwaliteitseisen is opgesteld naar aanleiding van een onderzoek door TNO naar kookafzuiging. Bij koken, en vooral bakken, komt relatief veel fijnstof vrij. Om te zorgen dat fijnstof geen gezondheidsproblemen veroorzaakt, is voldoende ventilatie in en rondom de keuken een belangrijke voorwaarde. Sowieso is fijnstof een vervuiling waarover de laatste jaren steeds meer bekend is en die op bepaalde plekken in ons land – in de buurt van snelwegen, industrie, veehouders en houtstook – bij mensen tot aanzienlijke problemen kan leiden. In sommige situaties is filtering van buitenlucht een serieuze optie.” NIEUWE PRAKTIJKRICHTLIJNEN “Naast de aanbevelingen van TNO laten we ook twee belangrijke praktijkrichtlijnen aansluiten bij de inhoud van het Kleintje Ventilatie”, gaat Alders verder. “Het gaat om het Programma van Eisen (PvE) Gezonde Woningen en de Aedes Woningventilatie PvE. Beide richtlijnen bevatten bruikbare en waardevolle aanwijzingen voor een goed presterend ventilatiesysteem.” Daarin gaat het niet alleen om eisen aan bijvoorbeeld ventilatiehoeveelheden, maar ook om geluid en luchtdoorlatendheid. Ook onderhoud is in de beide PvE’s een belangrijk aandachtspunt. Om die reden krijgen beheer en onderhoud in dit Kleintje veel aandacht, met onder meer een uitgewerkt onderhoudsplan en een beschrijving van de verschillende onderhoudsactiviteiten. DENK AAN SPUIVOORZIENINGEN “De coronapandemie had veel invloed op de wijze waarop we naar ventilatie en binnenklimaateisen kijken. Maar die invloed is met name belangrijk voor kantoren en andere gebouwen. In de woning is het gevaar van een coronabesmetting niet zo zeer kleiner, maar de risico’s zitten daar in het private domein. Dat laat onverlet dat je ook in de woning de risico’s zo klein mogelijk wil maken. Daarvoor zijn mogelijkheden om voldoende te kunnen spuien essentieel. In het Kleintje Ventilatie geven we aan dat de professional al bij het ontwerp goed naar die spuivoorzieningen moet kijken.” Het nieuwe Kleintje Ventilatie is verkrijgbaar via ISSO Open: https://open.isso.nl. Vul in de zoekbalk ‘Kleintje Ventilatie’ in. De kosten zijn € 79,- per stuk. Na een periode waarin ventilatie en binnenklimaat door de coronapandemie dagelijks in het nieuws waren, is het nu een stuk rustiger rond deze onderwerpen. Voor ISSO was dit het juiste moment om het vernieuwde Kleintje Ventilatie uit te brengen. De kennis focust zich volledig op ventilatie in woningen en woongebouwen. De gebundelde kennis biedt de professional de laatste inzichten voor ontwerp, realisatie, beheer en onderhoud van ventilatiesystemen.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=