45 NUMMER 7/8 / SEPTEMBER 2022 SLIMBOUWEN SERIE ARTIKELEN OVER HOTT 2.0 1. Zoektocht naar het bouwen van morgen. Achtergronden van HoTT en met name de recent gerealiseerde 2.0 versie in het Limburgse Montfort. Daarbij is duidelijk gemaakt dat bij de realisatie twee visies bijeenkomen: ‘Slimbouwen’ en ‘Active House’. BouwTotaal nummer 12, december 2021 2. Het scheiden van leidingen. Hoe is HoTT 2.0, op basis van de eigen Slimbouwen beginselen, zeer concurrerend gerealiseerd. BouwTotaal nummer 3, maart 2022 3. Slimbouwen: Active House, denken in waarde. Wat houdt Active House in? BouwTotaal nummer 5, mei 2022. aangebracht voor spuiventilatie: negen stuks. Die roosters kunnen op bestelling of geautomatiseerd worden aangestuurd en werken samen met de Velux dakvensters (afbeelding 10), hoog in de woning, om een schoorsteeneffect te bewerkstelligen (afbeeldingen 4, 5 en 6 ). Daarmee wordt, ook als er geen wind is, een afkoelende luchtstroom gerealiseerd. Nachtventilatie zorgt ervoor dat de woning ’s nachts wordt afgekoeld. Juist in een lichtvoetige woning, zoals een houtskeletbouw woning, is dat heel effectief. Zie ook hierna onder ‘BENG’. DAGLICHT Elke ruimte heeft veel daglicht. We halen hoge daglichtfactoren. Overal maar liefst bijna 25%. Elke gebruiksruimte heeft ten minste twee, vaak grote, vensters met verschillende oriëntaties (afbeeldingen 7 en 8). De grote vensters leveren ook een mooi uitzicht (afbeelding 9). Het gebruik van zicht is ook een typisch Active House kenmerk. Opmerkelijk is een lichtstraat boven een standaard trap. Wat normaal een saaie doelmatige trapruimte zou zijn, verandert daarmee in een ruimtelijk spectaculaire oplossing (afbeelding 10). Bovendien komt zo daglicht in een inpandige hal (afbeelding 11) en dient deze als de hierboven bedoelde schoorsteen om luchtbeweging en nachtventilatie te realiseren. En af en toe is er naast daglicht ook nachtlicht. Werkelijk spectaculair om bij volle maan dit licht en de blik op een sterrenhemel naar binnen te halen. De lamp hoeft dan niet aan, maar dat wil je dan ook niet. WATERBEHEER ‘Energie’ respectievelijk ‘gezondheid & comfort’ zijn al uitgebreid voorbij gekomen. In de Active House Radar (zie deel 3) is ‘milieu’ de derde belangrijke groep parameters. Daarbij scoort waterbeheer hoog. Het regenwater wordt in HoTT 2.0 verzameld. Een ondergrondse tank verzamelt water voor secundair gebruik. Een overloop voert naar ondergrondse infiltratietunnels (afbeelding 12). EN BENG TOT SLOT Met de gemaakte keuzes levert de woning ook veel inzicht op in relatie tot BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen) en met name met betrekking tot de TO-juli die beoogt de eventuele oververhitting in de zomer rekenkundig te karakteriseren. In dit kader staan lichte systemen namelijk onder druk en iedereen ziet massa als oplossing. Maar is dat nog wel van deze tijd in relatie tot industrialisatie en materiaalbeperking. Zeker nu we met opgebouwde kennis en nieuwe ontwikkelingen de temperatuur ook in lichte woningen zeer goed kunnen beheersen. Daarbij komt dat er thermisch gezien ook nadelen aan massa kleven: • De warmte die na een hittegolf nog dagen in huis hangt. • Geen merkbaar effect van nachtventilatie. • De langere opwarmtijd in de winter, bijvoorbeeld bij ruimtes die af en toe worden gebruikt. Een gezond en comfortabel binnenklimaat kan wel degelijk worden bereikt met een lichte bouwwijze zoals houtskeletbouw. We zitten nu in onze tweede zomer met pieken naar bijna 40 °C en ervaren hoe comfortabel de woning is. Uiteraard verzamelen we concrete data hierover. En zo draagt het project bij tot bewijsvorming voor het functioneren van lichtere bouwwijzen, die vanuit industrialisering, betaalbaarheid, stikstof reductie, materiaal impact en geringere belastingen (slappe gronden, optoppen), noodzakelijk zijn. Informatie over de auteur: Jos Lichtenberg was tot 2016 hoogleraar productontwikkeling aan de TU Eindhoven. Nu is hij dus emeritus. Hij is al vele jaren actief met innovatie en het hier besproken HoTT project en het Slimbouwen zijn daarvan sprekende voorbeelden. Van beide is hij initiatiefnemer. Op dit moment is hij via LL040 BV mede-initiatiefnemer van Living Lab 040 in Eindhoven. Een concrete plek met 119 probeer woningen, waar in brede zin wordt gezocht naar oplossingen voor de stad van morgen. Afbeeldingen 4, 5 en 6. Nachtventilatieroosters gezien van buiten en binnen met gesloten en half geopend luik. Afbeeldingen 7 en 8. Licht en zicht met meerdere ramen per ruimte (daglichtfactor circa 25%). Afbeelding 9. A room with a view (in dit geval de kasteeltuinen bij kasteel Montfort). Afbeelding 10. Lichtstraat boven trapopgang. Afbeelding 11. Licht van boven voor de inpandige entreehal. Afbeelding 12. Regenwateropvang en -infiltratie.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=