31 NUMMER 3 / MAART 2022 THEMA DAKEN Veel uitdagingen voor het platte dak Klimaatadaptatie, energietransitie, duurzaamheid, circulariteit en ruimtegebruik: het platte dak speelt een rol in veel uitdagingen die op ons afkomen. We kennen inmiddels groene, gele, blauwe en rode daken. “Het platte dak leent zich uitstekend voor een stapeling van functies. Maar dan moet je wel tijdig met ons om tafel gaan zitten”, zegt Barbara Wolfs, al achttien jaar marketing- en communicatiespecialist bij dakspecialist Zoontjens. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: ZOONTJENS ‘The most underused asset is just above our heads’, aldus de visie van een oud-burgemeester van Londen. Die visie is in 2008 al omarmd door Zoontjens-directeur Paul Heerkens. Door de onbenutte wereld boven ons in te vullen, dragen we bij aan de verduurzaming van gebouwen. “Daardoor kunnen we inspelen op klimaatverandering en werken we aan de verbetering van ons leefklimaat. Denk eens aan extra leefruimte, ontmoetingsplekken of parkeerplaatsen. Maar ook ruimte voor meer groen, om de biodiversiteit te vergroten, hittestress in de steden verminderen, het overstromingsrisico te verminderen of om duurzame energie op te wekken. En dat allemaal pal boven ons hoofd. We geloven oprecht in higher grounds”, aldus Paul Heerkens in een eerder gesprek dat ik met hem had. “Wij leveren producten om leefdaken begaanbaar en aantrekkelijk te maken. Een voorbeeld is de snel groeiende populariteit van Italiaanse keramische tegels en grootformaat tegels. Daarnaast werken we samen met dakhoveniers”, zegt Barbara. “En we moeten ook waken voor een kokervisie. De noodzaak tot klimaatadaptatie overschaduwt dat andere probleem: ruimtegebrek door verstedelijking. We mogen nog steeds niet uit het oog verliezen dat het dak vooral toegevoegde waarde heeft door multifunctioneel ruimtegebruik. Dus ook bijvoorbeeld parkeren, sporten en recreëren. En daar bieden wij talloze oplossingen voor.” MEERVOUDIG GEBRUIK Zoontjens was haar tijd al ver vooruit. Pas de laatste jaren zien we dat die visie massaal wordt omarmd. Vooral door de klimaatverandering die men nu ook aan den lijve ondervindt. “Heftige regenbuien afgewisseld door perioden met droogte, vragen oplossingen op het gebied van hemelwaterafvoer en berging. Daarnaast leidt toenemende hitte in de zomer tot de overtuiging dat we de binnensteden meer moeten vergroenen om de luchttemperatuur te verlagen. Ook de schrikbarende afname van de biodiversiteit en daarmee onder meer het aantal vlinders en bijen, dwingt tot nadenken over gevarieerd groen in stedelijk gebied. Denk aan daktuinen waar bewoners of werknemers kunnen recreëren en/of pauzeren. De buitenruimte wordt het verlengde van de binnenruimte”, vertelt Barbara. TEGELSYSTEMEN Daktegels hoeven allang niet meer louter van beton te zijn. Vooral keramische tegels zijn tegenwoordig erg populair, vanwege de kwaliteit en luxe uitstraling. Barbara: “Onze tegelsystemen zijn zo ontworpen dat ze áltijd voor een duurzaamdakoppervlak zorgen. Of dat nou is omop te lopen, tewerken, te parkeren of te recreëren. Elke tegel heeft zijn eigen systeem. Precies passend op, in en bij elkaar. Dat betekent eenvoudig installeren, losmaken, weghalen, terugplaatsen of hergebruiken.” Een goed systeemzorgt er volgens Barbara ook voor dat de dakbestrating stabiel ligt, horizontaal of verticaal niet kan schuiven én er onder de tegels ruimte ontstaat waar water weg kan lopen. “Exact hoe onze daktegelsystemen werken. Bovendien is het altijd demontabel en blijft de ondergrond bereikbaar, indien nodig. Zo ziet het dakterras er niet alleen fantastisch uit, maar gaat het ook jarenlangmee.” DUURZAAM MULTIFUNCTIONEEL DAK Duurzaamheid en circulariteit spelen tegenwoordig een grote rol bij de invulling van het platte dak. In het inmiddels befaamde Rotterdamse Dakenboek worden er vier duurzame functie(kleuren) voor daken onderscheiden: groen voor daktuinen en natuur, rood voor wonen, werken en recreëren, geel voor opwekking van duurzame energie en blauw voor het bufferen van regenwater. “Wij staan echt in voor het multifunctionele gebruik van het dak. Rood verzorgen we al, groen in samenwerking met partners. Daarnaast werken we aan een ontwikkeling van onze daksystemen in combinatie met een waterretentiesysteem”, zegt Barbara. Ook aan geel wordt hard gewerkt. De nieuwste ontwikkeling betreft beloopbare tegels met zonnecellen. Die worden al getest op een ‘Experimentendak’ op een gemeentelijk gebouw bij het Kleinpolderplein in Rotterdam. Het Expertimentendak is onderdeel van het project LIFE@Urban Roofs van de gemeente Rotterdam. De gemeente stelt vanuit dit project een dak beschikbaar als testlocatie voor duurzame pioniers met innovatieve initiatieven die bijdragen aan oplossingen voor de klimaatopgave. De beloopbare zonnetegels worden ook in combinatie met een waterretentiesysteem getest. Het mag in dit verband geen verbazing wekken dat Zoontjens tevens deelnemer is aan het Nationale Daken Plan. Dat is een coalitie van partners die het potentieel van het multifunctioneel dak willen benutten en vooral uitdragen voor opgaven als klimaatadaptatie, verstedelijking en verdichting, duurzame energie, biodiversiteit, en gezondheid. CIRCULAIR DAK Tot slot lenen de daktegel systemen van Zoontjens zich bij uitstek voor een circulair dak. “Al onze tegels zijn opneembaar en dus herbruikbaar”, aldus Barbara. “Bovendien gaat een betonnen tegel wel honderd jaar mee. Wil je een opfrisbeurt? Ook geen probleem. We hebben al projecten gedaan waarbij oude tegels zijn gestraald en de belijning is vernieuwd. Tevens is er een project waar we ook een uitbreiding met nieuwe daktegels hebben uitgevoerd. En wil je er leidingen onderdoor leggen of aanpassen? Dat is eenvoudig met een demontabel systeem. Flexibiliteit is namelijk ook duurzaamheid.”
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=