BouwTotaal 11 - 2020

13 NUMMER 11 / NOVEMBER 2020 THEMA BOUWPLAATSINRICHTING het eerste LEED Platinum gecertificeerde hotel in Europa. De bouw was in handen van TBI-ondernemingen J.P. van Eesteren en Croonwolter & Dros. “Hier is gewerkt met geprefabriceerde installatiepakketten die in de fabrieksomgeving zijn samengesteld. Daardoor is veel arbeid van de bouwplaats verschoven naar de fabrieksomgeving, wat ook weer veel personeelstransport naar de bouwplaats heeft bespaard. Daarnaast is gewerkt met just-in-time leveren vanaf een wachtplaats aan de rand van de stad, zodat precies op de juiste tijd op de bouwplaats geleverd wordt. Maar er is bij beide projecten ook gekeken naar het tijdig gereed zetten van bouwmaterialen op de juiste locatie op de bouwplaats door zogenaamde runners.” “TNO heeft voor het bouwproject De Trip aangetoond dat het toepassen van bouwlo- gistieke concepten loont: het bleek mogelijk het aantal vervoersbewegingen naar de bouwplaats met bijna 70 procent terug te dringen, wat leidde tot een navenant lagere uitstoot van CO 2 en tot meer dan 40 procent hogere productiviteit op de bouwplaats. Tegelijk waren er minder klachten uit de omgeving”, aldus Van Merriënboer. VERVOLGONDERZOEK Het onderzoeksproject ‘4C control tower toepassingen in bouwlogistiek’ in opdracht van de Topsector Logistiek & NWO, was een vervolg op het voorgaande project en duurde van 2016 tot 2018. Aan dit onderzoek werkte een consortium van bedrijven mee: Dura Vermeer, Scholtens, VanWijnen, Vol - kerWessels Bouwmaterieel enWaal Bouw. Daarnaast Bouwend Nederland en Transport Logistiek Nederland en de kennisinstellingen Hogeschool Utrecht, Hogeschool Amster- dam, TU Delft, TU Twente en TNO. In dit project heeft TNO negen nieuwe bouwprojecten geadviseerd bij het toepas- sen van bouwlogistieke concepten en zijn de prestaties en impact op de omgeving gemeten. Bij drie projecten zijn uitgebreide gegevens verzameld en zijn ook besparingen aangetoond. Dat betrof het Mariskwartier, gebouwd door VanWijnen, aan de rand van de binnenstad van Vlaardingen. Woningen werden hier gesloopt, om plaats te maken voor 141 nieuwe woningen, waaronder een 45 meter hoge woontoren, appartementen en grondgebonden woningen. Het tweede project was het Noordgebouw in Utrecht, gebouwd door Dura Vermeer, gelegen naast het Centraal Station. Het derde project betrof het Voorzetgebouw (nieuwe hoof - dentree winkelcentrumHoog Catharijne) en Paviljoen (tweelaags complex voor winkel- en horecagelegenheden) in het centrum van Utrecht. Bouwer Boele & van Eesteren en VolkerWessels Bouwmaterieel waren bij dit project betrokken. “Bij deze laatste twee projecten is ook gewerkt met de bouwhub van VolkerWes - sels Bouwmaterieel. Het bijzondere bij deze toepassing is dat vanuit deze bouwhub twee naast elkaar gelegen bouwprojecten zijn ondersteund, wat logistiek gezien weer veel synergetische mogelijkheden biedt en vollere vrachtwagens. Bij de drie nader onderzochte projecten werd circa 50% (Voorzetgebouw en Paviljoen), 65% (Noordgebouw) en 80% (Mariskwartier) aan ritten bespaard; totaal ruim 260.000 kilometer. Dit leidde tot een vermindering van de CO 2 -uitstoot van res- pectievelijk 40%, 85% en 50%. De ervaringen met de bouwhubs waren unaniem positief”, vertelt Van Merriënboer. OVER HET WATER In het project ‘Amsterdam Vaart!’ werkt TNO samen met gemeente Amsterdam, Haven- bedrijf Amsterdam enWaternet. Dit project is onderdeel van het programma Slimme en Duurzame Mobiliteit van het Ministerie van Infrastructuur enWaterstaat. Merriënboer hierover: “Het doel is zoveel mogelijk trans- port van bouwmaterialen over de weg te verplaatsen naar het water. Om dit mogelijk te maken is in veel gevallen een multimodale bouwhub nodig. Dit is een ontkoppelpunt voor de overslag van bouwmaterialen van weg naar water en omgekeerd. Dat biedt mogelijkheden voor tijdelijke opslag van bouwmaterialen en bundeling van het trans- port van bouwmaterialen. Vanaf 2018 zijn mede door de stimulans van het consortium al een aantal multimodale bouwhubs gestart en is bij een viertal bouwprojecten de eerste ervaringen opgedaan met transport van bouwmaterialen over water.” TNO heeft zich in dit project volgens de logistiek adviseur gericht op de monitoring van het effect van het toepassen en werken met een multimodale bouwhub. Daarbij is een monitoringtool ontwikkeld waarin zowel gemeente Amsterdam als betrokken bedrijven van de bouwprojecten online kunnen zien wat de actuele besparingen zijn op het gebied van ritten en emissies. De gemeente Amsterdam gebruikt de erva- ringen in de ontwikkeling van beleid op het gebied van goederenvervoer over water. De positieve resultaten uit 2018 en 2019 hebben ervoor gezorgd dat er een vervolg komt voor meerdere bouwprojecten in Amsterdam. “Ook voor vervoer over water geldt: denk al vroegtijdig na over de bouwlogistiek. Ligt een project aan of nabij het water; kijk dan goed of er transport over water mogelijk is.” ROTTERDAM De Gemeente Rotterdam heeft TNO gevraagd de potentie en de impact van de exploitatie van een multimodale logistieke bouwhub te onderzoeken voor de komende periode tot 2030. Met name op het aantal vervoersbewegingen en daaraan gerela- teerde CO 2 -uitstoot en overige schadelijke emissies (NOx en fijnstof). “De belangrijkste conclusie uit deze studie was dat de inzet van bouwhubs voor de bundeling van het trans- port van bouwmaterialen naar alle bouw- plaatsen binnen de ring van Rotterdam een aanzienlijke positieve impact heeft op zowel het zwaar vrachtverkeer in de binnenstad naar de bouwplaatsen, het klimaat als ook de luchtkwaliteit. Door de inzet van bouwhubs te combineren met elektrisch vervoer tussen de bouwhubs en de bouwplaatsen in de binnenstad van Rotterdam is zelfs nog een aanzienlijke additionele besparing haalbaar op emissies. Denk aan een verdubbeling. De resultaten uit de studie heeft de Gemeente Rotterdam gebruikt voor vervolgstappen naar beleid op het gebied van bouwstroom- regulering. Vanaf begin dit jaar is de subsidie - regeling voor bouwlogistiek geopend voor aannemers die met slimme bouwlogistieke maatregelen ritten vrachtverkeer weten te besparen in het centrum van Rotterdam. Dit heeft al geleid tot meerdere bouwprojec- ten waar nu daadwerkelijk bouwlogistieke maatregelen, zoals een bouwhub, elektrisch vervoer en vervoer over water, worden toe- gepast in de praktijk”, aldus Merriënboer.  Bouwhub aan de rand van Utrecht.  Vervoer bouwmaterialen over water.