23 NUMMER 10 - OKTOBER 2025 BOUWPLAATS & LOGISTIEK VCA-MAX: regels én gedrag verenigd in één certificering De Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV) introduceert VCAMAX veiligheidscultuurcombinatie. Dit is een nieuw certificeringskader dat de kracht van het bestaande VCA-schema (2017/6.0) combineert met de aanvullende VCA Module Gedrag (VCA-MG). Daarmee ontstaat een geïntegreerde aanpak waarin niet alleen systemen en procedures worden getoetst, maar ook houding, gedrag en veiligheidsbewustzijn aantoonbaar worden geborgd. Het VCA-stelsel is in Nederland en internationaal al decennia dé norm in sectoren zoals bouw, petrochemie, offshore en technische dienstverlening. Het garandeert dat processen, audits en systemen op orde zijn. Toch bleek in de praktijk – onder meer bij incidentanalyses en sectoronderzoeken – dat naleving alleen niet voldoende is. Het zijn vaak juist de kleine, dagelijkse gedragingen die tot ongevallen leiden: het niet of onjuist gebruiken van beveiligings- en beschermingsmiddelen, het overslaan van een check of een onveilige improvisatie op de werkvloer. Het is dan ook niet gek dat er vanuit brancheorganisaties en opdrachtgevers een groeiende behoefte ontstond aan een aanvulling waarin niet alleen systemen en procedures centraal staan, maar ook houding, bewustzijn en gedrag. SSVV ontwikkelde daarom VCA-MG: een module die veiligheidscultuur tastbaar en aantoonbaar maakt. Deze module is gericht op: • het stimuleren en structureel verbeteren van veilig gedrag; • het aantoonbaar maken van veiligheidsbewustzijn in audits; • en het bereiken van niveau 3 op erkende veiligheidscultuurmodellen (zoals Parker, Lawrie en Hudson). Hiermee sluit VCA-MAX direct aan op de praktijkervaring dat veiligheidscultuur een doorslaggevende factor is voor structurele verbeteringen in risicovolle sectoren. INHOUDELIJKE MEERWAARDE EN POSITIONERING VCA-MAX is geen vervanging, maar een uitbreiding van het bestaande VCA-schema. Bedrijven kunnen hun VCA-certificaat (VCA*, VCA**, VCA-Petrochemie) behouden en dit uitbreiden met de VCA-MG, of beide in één traject laten certificeren. Daarmee tonen organisaties aan dat zij niet alleen voldoen aan de minimale eisen, maar dat zij ook aantoonbaar sturen op cultuur en gedrag. Voor opdrachtgevers betekent dit dat zij met VCA-MAX-gecertificeerde bedrijven samenwerken die voldoen aan de steeds strengere aanbestedingsvoorwaarden én die veiligheid borgen op organisatieniveau. Sinds 1 januari 2022 is veiligheidsbewustzijn immers opgenomen als eis in veel contracten en aanbestedingen. VCA-MAX biedt de objectieve toets waarmee dit kan worden aangetoond. EERSTE AUDITS EN ONAFHANKELIJK GETOETST In juli 2025 zijn de eerste audits uitgevoerd bij een selecte groep bedrijven in de bouw- en technische sector. Deze audits bevestigen dat VCA-MAX praktisch toepasbaar en onafhankelijk auditeerbaar is. Certificerende instellingen bereiden zich nu verder voor op het opnemen van de module in hun dienstverlening. Daarmee wordt VCA-MAX breed beschikbaar voor de markt. SSVV, als eigenaar en beheerder van het VCA-stelsel, borgt dat de inhoud van VCAMAX actueel, objectief en onafhankelijk blijft. De stichting beheert het Centraal Certificaten Register (CCR) en het Centraal Diploma Register (CDR), en stemt internationaal af om de kwaliteit en uniformiteit van certificering te garanderen. Meer informatie: vcamax.nl Veilig werken met hangbruginstallaties De Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingbedrijven (VSB) heeft de nieuwe Richtlijn Tijdelijke Hangbruginstallaties gepresenteerd. De richtlijn is breed opgezet en behandelt alle facetten van veilig en verantwoord gebruik van tijdelijke hangbruginstallaties. Dat begint met ontwerp en constructie en loopt via de (de)montage en gebruik tot toezicht, inspectie en onderhoud. Tijdelijke hangbruginstallaties bieden een flexibele en efficiënte oplossing voor het werken op hoogte. Ze zijn een alternatief voor steigers en hoogwerkers, en bieden voordelen, zoals minder fysieke belasting, nauwkeurige hoogteregeling en flexibiliteit in gebruik. De nieuwe Richtlijn Tijdelijke Hangbruginstallaties voorziet zowel vakmensen die de hangbrug installeren als ook de gebruiker van de hangbrug van duidelijke richtlijnen voor een veilige en verantwoorde toepassing van deze installaties. De richtlijn is opgesteld door de VSB en afgestemd met verschillende gebruikersgroepen en stakeholders. De richtlijn benadrukt dat veilig werken een gedeelde verantwoordelijkheid is. Opdrachtgevers, leveranciers, monteurs en gebruikers spelen allemaal een rol. Werkgevers moeten zorgen voor scholing en toezicht, terwijl gebruikers verantwoordelijk zijn voor juist gebruik en meldingen van afwijkingen. GEDEGEN ONTWERP Een veilige hangbruginstallatie begint met een goed ontwerp. De richtlijn geeft aanwijzingen ten aanzien van technische tekeningen en berekeningen om de draagkracht en stabiliteit te garanderen. Ook behandelt deze de CE-markering en EG-conformiteitsverklaringen van hangbruginstallaties volgens de Europese norm EN1808 en gaat in op de vastlegging van project- en werksituatie-specifieke eisen. Ook de werkvoorbereiding, inclusief werkplan, planning en veiligheid komen uitgebreid aan de orde. CORRECTE MONTAGE EN DEMONTAGE Zijn het ontwerp en de voorbereidingen klaar, dan is het correct monteren, verplaatsen en demonteren van de installatie cruciaal voor de veiligheid. Er wordt ingegaan op de uitvoering van de hangbruginstallatie, het monteren van de verschillende onderdelen tot één veilig hangbruginstallatie, de maatregelen die getroffen moeten worden tegen valgevaar, zoals dakrandbeveiliging of persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Ook wordt uitgebreid stilgestaan bij duidelijke instructies en overdracht van de installatie, door de gecertificeerde monteur, aan de gebruiker van de hangbrug. GEBRUIK EN TOEZICHT Een goed opgestelde hangbruginstallatie garandeert nog geen veiligheid: correcte bediening en toezicht zijn essentieel. In de richtlijn wordt ingegaan op de dagelijkse inspecties door gebruikers en de periodieke keuringen door de leverancier. Verder wordt stilgestaan bij de verschillende gebruiksrisico’s, zoals overbelasting, verandering en verplaatsing van de installatie. Ook de weersomstandigheden en de gevolgen daarvan voor het werken met de hangbruginstallatie worden in de richtlijn duidelijk benoemd. OPLEIDING EN CERTIFICERING Om ervoor te zorgen dat vakmensen over de juiste kennis beschikken, beschrijft de Richtlijn Tijdelijke Hangbruginstallaties een opleidingsstructuur voor hangbrugmonteurs en -gebruikers. Monteurs volgen een gecertificeerde training en leggen een examen af via de Stichting Veilig Werken Op Hoogte (SVWOH). Voor gebruikers is op de website van VSB de e-learning ‘Basiskennis Tijdelijke Hangbuginstallaties’ beschikbaar. Elke gebruiker van een hangbruginstallatie dient deze digitale toolbox te doorlopen alvorens met een hangbruginstallaties te mogen werken. Na de toolbox succesvol te hebben doorlopen, wordt een certificaat verstrekt dat twee jaar geldig is. Om vervolgens veilig met de hangbruginstallatie te kunnen werken wordt ter plaatste door de monteur van de hangbrug nog de specifieke praktische uitleg van de betreffende installatie gegeven. Daarmee is de gebruiker goed geïnstrueerd en klaar om veilig met de hanginstallatie aan de slag te gaan. Elke werkgever voldoet hiermee aan zijn wettelijke verplichting om zijn werknemers te instrueren over de door hem ter beschikking gestelde arbeidsmiddelen. Meer informatie over de richtlijn en het volledige document, zijn te vinden op de website van VSB: https://vsbnetwerk.nl.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=