25 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 PREFAB Circulaire bedrijfshal met gedeeltelijke mosgevel De circulaire bedrijfshal is tegen de bestaande Bloqz-modelwoningen aangebouwd. Naast de spraakmakende duurzame en circulaire Bloqz-woningen (2020) heeft prefab beton leverancier Olbecon een volledig circulaire bedrijfshal gebouwd. Deze bijzondere bedrijfshal in Lochem is de achterzijde en een deel van de zijkant voorzien van betonnen moswanden. Ook zijn enkele bijzondere oplossingen bedacht om de hal in de toekomst weer volledig te kunnen demonteren. BouwTotaal nam een kijkje. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: OLBECON, TENZIJ ANDERS VERMELD. “Duurzaamheid en circulariteit zijn belangrijk om toekomstgericht te bouwen. Dat heeft mij geïnspireerd om naast de circulaire en betaalbare Bloqz woningen, ook een bedrijfshal te ontwerpen die aan diezelfde voorwaarden voldoet”, zegt Johan Oltvoort, directeur van Olbecon in Lochem, leverancier van prefab vloeren, wanden en kolommen. Olbecon levert ook de Bloqz woningen. In Lochem staat sinds 2020 een dubbele modelwoning. Tegen die Bloqz is nu een circulaire bedrijfshal gebouwd. De bedrijfshal van 200 m2 is in twee hallen van circa 100 m2 verdeeld. “De voorste hal is verhuurd aan een bedrijf hiernaast. Het achterste deel grenst aan de Bloqz-woningen en wordt onder meer een inspiratieruimte voor bouwers, ontwerpers, adviseurs en andere belangstellenden. Daarnaast opent hier iedere vrijdagochtend de plaatselijke voedselbank. Die kunnen dan ook wat benodigdheden hier opslaan. Wij willen ook graag iets doen voor de lokale gemeenschap”, zegt Johan. VLOER EN STAALCONSTRUCTIE Om te komen tot een circulaire bedrijfshal is er niet gekozen voor een gestorte vloer en fundatie op zand. “Die constructie is niet anders te recyclen dan door de vloer en fundatie te slopen, het puin te breken en weer gebruiken als grondstof voor beton. Er zijn daarom prefab betonnen poeren op de ondergrond geplaatst. Hierop zijn in de dwarsrichting prefab betonnen balken gelegd. Vervolgens zijn hierop 5,00 meter lange geïsoleerde kanaalplaatvloeren geplaatst. De Rc-waarde van de vloer is 3,7 m2K/W. Johan merkt op: “We wilden geen pasplaten, want die zijn lastig herbruikbaar. Dus is het vloeroppervlak afgestemd op de beschikbare afmetingen van de kanaalplaatelementen. Hetzelfde geldt voor een betonnen trap in de achterste hal, die toegang geeft tot een entresolvloer. Hoogte en afmetingen daarvan zijn afgestemd op de standaard trapafmetingen bij de leverancier. Je kunt veel kosten en materiaal besparen door al in de ontwerpfase rekening te houden met de standaardafmetingen van prefab elementen. Nu wordt er vaak eerst een ontwerp gemaakt en dan kijken we hoe we de prefab elementen passend krijgen.” Nadat de begane grondvloer was gelegd, is de staalconstructie gemonteerd op de ankers die in de betonnen balken waren gestort. Die balken dragen ook de vloerelementen. Alle staalverbindingen zijn met bouten uitgevoerd. Johan: “Na het aangieten van de voetplaten zijn de sparingen tot aan de bovenzijde van de kanaalplaatvloer aangevuld met schoon zand. Hierdoor is de staalconstructie bij demontage weer te verwijderen van de fundatie zonder dat je eerst weer beton moet wegslopen. De kanaalplaatvloer is vanwege de hoge veranderlijke belasting voorzien van een druklaag. Voor het storten van de druklaag is deze echter voorzien van een folie, zodat de druklaag zich niet aan de kanaalplaatvloer hecht.” WANDEN EN DAK De wanden aan de achterzijde en rechterkant zijn uitgevoerd met zelfdragende en stapelbare betonnen sandwichpanelen, Type F. Deze hebben een kern van 120 mm PIR-isolatie en hebben een Rc-waarde van 5,09 m2K/W. “Het binnenblad is dragend, zodat het buitenblad vrij kan bewegen. Dan voorkom je scheurvorming”, merkt Johan op. Aan de zichtzijden (voorzijde en lange zijde aan de kant van Bloqz-woningen) zijn stalen sandwichpanelen toegepast met een Rc-waarde van 4,7 m2K/W. Het dak is opgebouwd uit geprofileerde staalplaten, PIR-isolatie en bitumen dakbedekking. Goed voor een Rc-waarde van 6,3 m2K/W. De plinten aan de zichtzijden onder de sandwichpanelen, zijn uitgevoerd in betonnen sandwichpanelen. Aan de buitenzijde bevindt zich een baksteenmotief, dat gelijk is aan de afwerking van de Bloqz-woningen. Alle panelen zijn met ankerrails en kikkerplaten aan de staalconstructie bevestigd. MOSWANDEN Aan de achterzijde en nog een deel van de zijkant (grenzend aan de achterste hal) is een bijzondere moswand toegepast van Respyre. De buitenste 20 mm van de betonpanelen is voorzien van duurzaam ‘bioreceptief’ beton met een verbeterde poreusheid en oppervlak met textuur. Na plaatsing is hierop een biogel met mossporen gespoten. In een periode van circa twaalf weken kleurt het betonoppervlak geheel groen, door de groei van mos. In de eerste twaalf weken moet het oppervlak nog wel worden besproeid met water en voedingsstoffen. Daartoe staat er in de achterste hal een tijdelijk irrigatiesysteem. Via een sproeisysteem met nozzles dat bovenop de gevel wordt aangebracht kan de gevel periodiek worden beneveld. Daarna is de mosgevel zelfvoorzienend. Johan over deze bijzondere keuze: “Mosgevels geven een gebouw een fraaie, natuurlijke uitstraling. Ik ben al benaderd door een architect die hiermee een villa in het bos wil ontwerpen. Bij grootschalige toepassing kun je CO2 vastleggen, de lucht zuiveren en stedelijk gebied koelen.” INSPIRATIECENTRUM Volgens Johan zijn alle materiaal- en detailgegevens van de bedrijfshal vastgelegd in onder meer een materialenpaspoort en digitale tekeningen: “Dat doen we al vele jaren. Dan kan een ontwerper bij een verbouwing van een pand kijken welke materialen zijn gebruikt en hoe de detaillering is uitgevoerd. Dat scheelt veel onnodig sloopwerk en afval.” Uiteindelijk moeten ons kantoor, de bedrijfshal en de Bloqz-woningen, een inspiratiecentrum voor prefab beton worden: “Ik wil dan overal QR-codes maken, zodat je ieder detail nader kunt bekijken. Denk aan een QR-code bij de voet van de stalen kolommen. Dan zie je ineens dat onder de dekvloer zand is gebruikt om de sparing op te vullen, zodat je later nog bij de boutverbinding van de voetplaten kunt komen. Mooi toch?” Aan de achterzijde en nog een deel van de zijkant (grenzend aan de achterste hal) is een bijzondere moswand toegepast van Respyre. De sparingen boven de stalen voetplaten zijn tot aan de bovenzijde aangevuld met zand. Hierdoor is de staalconstructie bij demontage weer te verwijderen zonder dat je eerst weer beton moet wegslopen. Opbouw staalconstructie. Foto: Frank de Groot.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=