17 NUMMER 9 - SEPTEMBER 2025 THEMA PREFAB Flexwonen met hout: snel, duurzaam en klaar voor toekomst De woningnood in Nederland vraagt om oplossingen die zowel snel uitvoerbaar als toekomstgericht zijn. Prefab houten flexwoningen passen perfect in dat plaatje. Deze woningen worden grotendeels in de fabriek geproduceerd, waardoor de bouwtijd kort is, de faalkosten laag blijven en de overlast op de bouwplaats tot een minimum beperkt blijft. Bovendien is hout een hernieuwbaar materiaal dat goed aansluit bij circulaire ambities. TEKST: CECIEL BUTTERHOFF, KOMO BEELD: STARTBLOCK We spraken Oscar van Doorn van certificatie-instelling SKH en brachten een bezoek aan Startblock in Emmeloord. Dit bedrijf behoort tot de eerste producenten met een KOMO-typegoedkeuring (BRL 0903-1) voor een modulaire kant-en-klare houtskeletwoning. MEER DAN PROCESBORGING SKH is de certificatie-instelling die Startblock heeft gecertificeerd. Volgens directeur Oscar van Doorn is de meerwaarde van dit KOMO-certificaat duidelijk. “Het gaat niet alleen om de processen rondom de productie, maar juist om de kwaliteit van het eindproduct: de woning zoals die de fabriek verlaat. Het biedt opdrachtgevers zekerheid over de prestatie van het product.” Oscar ziet dat houtbouw steeds breder wordt omarmd. “Er komen steeds meer houtbouwoplossingen op de markt. Toch vinden mensen de stap naar écht wonen in een houten huis nog spannend. Gelukkig verdwijnt dat beeld snel. En terecht: een goed doordachte, kanten-klare houtskeletwoning is comfortabel, duurzaam en verrassend compleet.” COMPACT, EFFICIËNT EN VERPLAATSBAAR Bij binnenkomst in het pand van Startblock is direct voelbaar dat hier gewerkt wordt aan iets urgents. De woningbouwopgave in Nederland is groot, en het team werkt in hoog tempo aan een praktische oplossing. Wim-Heerke Spronk (algemeen directeur) en Frank Roodenrijs (productiemanager) vertellen enthousiast over hun product. “Onze woningen zijn speciaal ontworpen voor één- en tweepersoonshuishoudens”, vertelt Wim-Heerke. “Ze zijn compact van formaat, verplaatsbaar en opgebouwd uit duurzame, onderhoudsarme materialen. Daarmee zijn ze niet alleen geschikt voor tijdelijke woonbehoeften, maar kunnen ze ook op langere termijn blijven functioneren. Onze woningen zijn verplaatsbaar, onderhoudsarm en efficiënt in materiaalgebruik.” VOLLEDIGE BOUW IN EIGEN HUIS In de fabriekshal geeft Frank Roodenrijs een inkijkje in het productieproces. In de hal staan woningen in verschillende stadia van afbouw. “We assembleren de woningen volledig in eigen huis,” vertelt hij. “Dat betekent dat we gevels, wanden, vloeren, elektra, keuken en badkamer allemaal hier samenstellen en afwerken. Daarna gaan ze per dieplader naar de eindlocatie.” Met gepaste trots somt Frank op waar de woningen inmiddels staan: “Zwolle, Eerbeek, Wijk bij Duurstede, Gouda, Staphorst, Zwammerdam, Emmeloord, Warmenhuizen en Ridderkerk. En er komen nog meer locaties bij.” VERGUNNINGEN BLIJKEN STRUIKELBLOK Hoewel de productie op volle toeren draait, is het vergunningentraject een remmende factor. “We hebben geregeld woningen gereed staan die nog niet geplaatst mogen worden”, zegt Wim-Heerke. “Dat is frustrerend voor ons én voor de woningzoekenden. Daarom blijven we in gesprek met het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Bouwend Nederland en andere betrokken partijen. Alleen samen kunnen we deze knelpunten oplossen.” COMFORTABEL WONEN IN EEN HOUTEN HUIS Aan het eind van ons bezoek toont WimHeerke de modelwoning op het terrein. De geur van hout valt meteen op en geeft de woning een warme sfeer. Het interieur is praktisch ingericht over drie lagen: beneden de keuken en eetruimte, op de eerste verdieping de woonkamer en wc, en bovenin de slaapkamer met douche. “We blijven ontwikkelen,” vertelt hij. Bijvoorbeeld qua gevelafwerking bieden we nu verschillende opties.” Startblock laat zien dat prefab houten flexwoningen een serieuze, kwalitatieve oplossing zijn voor de woningnood. En met het KOMO-certificaat op zak is die kwaliteit aantoonbaar geborgd. Links Frank Roodenrijs, rechts Wim-Heerke Spronk. Interieur Startblock kant-en-klare woning. woningmodules uit de fabriek komen, wordt de industriële productie afgedekt door BRL 0903. Er is een deel 1 voor casco-modules en een deel 2 voor het samenstellen van een gebouw met die modules op de bouwplaats (procescertificaat). EERSTE EKV’S UITGEREIKT SKH heeft op 24 april 2024 aan zes bedrijven die complete modulaire woningen bouwen, het KOMO attest-met-productcertificaat op basis van BRL 0903-1 ‘Modulaire bouwsystemen-units voor permanent gebruik’ uitgereikt. Dat zijn: Barli, Daiwa Modular House Europe, De Groot Vroomshoop, Hodes Huisvesting, Startblock en Ursem Modulaire Bouwsystemen. Op 18 juni 2025 kreeg ook Plegt-Vos een typegoedkeuring (zie kadertekst). Momenteel loopt fase 2, waarin ook de inrichting, installaties en werkzaamheden op de bouwplaats onder de typegoedkeuring worden gebracht (BRL 0903-2). Daarnaast heeft bijvoorbeeld Van Wijnen het woningconcept Fijn Wonen door Kiwa laten certificeren op basis van BRL 7703, voor zowel het ontwerpproces (deel 1) als het bouwplaatsproces (deel 2). VOORDELEN De typegoedkeuring biedt significante voordelen voor de producent, maar daarnaast ook voor de woningcorporaties, de gemeente als voor de uiteindelijke bewoners: Tijdwinst. De tijdrovende vergunnings- en controleprocedures worden teruggebracht van de huidige zes weken naar het uiteindelijk doel van binnen één dag. Kostenbesparing. Beoordeling van de woningen door een kwaliteitsborger of gemeente is niet meer nodig. Daardoor per woning tot 80% besparing op de kwaliteitsborging en leges. Verlichting capaciteitsproblemen bij gemeenten. Voor de gemeentelijke vergunningsprocedures van woningen met typegoedkeuring is 60% minder ambtenarencapaciteit nodig. Gegarandeerde bouwkwaliteit. Door de uitgebreide toetsing tijdens het certificatieproces zijn fouten vroegtijdig uit de diverse productiestadia gehaald. Periodiek wordt tijdens het productieproces gecontroleerd dat aan de certificatie-eisen wordt voldaan. Bouwvergunning via de Industriële Fast Lanes. Op dit moment wordt er door de gemeenten in de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen en door de gemeente Rotterdam hard gewerkt aan de inrichting van deze ‘Industriële Fast Lanes’ waarbij projecten bestaande uit industrieel geproduceerde woningen met typegoedkeuringen versneld een vergunning krijgen. Dit wordt door het Rijk financieel ondersteund. De resultaten van de Fast Lanes worden gedeeld met andere regio’s, zodat landelijk de vergunningverlening kan worden versneld, kosten worden verlaagd en meer woningen worden gebouwd. De Groot Vroomshoop ontving eerder al typegoedkeuring op basis van BRL 0903-1 voor haar houtmodulebouw. Dat geldt ook voor Barli, Daiwa Modular House Europe, Hodes Huisvesting, Startblock, Ursem Modulaire Bouwsystemen en sinds kort ook Plegt-Vos. op de bouwplaats worden geassembleerd tot een volledige woning. Er is certificatie mogelijk op basis van het ontwerpproces (deel 1) en het bouwplaatsproces (deel 2) en de certificering is materiaalonafhankelijk. Dit betekent dat aanbieders van prefab woningconcepten – ongeacht of ze gebruikmaken van beton, hout, staal, composiet of andere materialen – van deze kwaliteitsverklaring gebruik kunnen maken. BRL7703 gaat niet over de prefabricage, maar maakt daarvoor gebruik van andere BRL’s. Voor modulaire concepten, waarbij er complete
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=