14 PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND Stapsgewijs naar emissievrije gebouwen Op 29 mei 2026 moeten alle EU-landen zijn begonnen met stapsgewijze invoering van de Europese richtlijn over de energieprestatie van gebouwen. Deze EPBD IV (Energy Performance of Buildings Directive IV) heeft als doel om gebouwen uiterlijk in 2050 energiezuinig en emissievrij te maken. De eerste regels gaan onder meer over een verbeterd energielabel en laadpunten bij nieuwbouw of renovatie van gebouwen. Wat komt er allemaal op ons af? De Europese richtlijn bevat onder andere nieuwe eisen voor nieuwbouw, verduurzaming van bestaande gebouwen en een verbeterd energielabel. Het eerste deel van de implementatie van de EPBD IV heeft tot 25 augustus ter consultatie gelegen. Dit deel leidt tot nieuwe regels over het opwekken van zonne-energie op gebouwen; laadpalen en laadinfrastructuur bij gebouwen; slimme regelsystemen voor energiebeheer; verbeterd energielabel en keuringen van gebouwinstallaties. Om dit te regelen, worden het Besluit bouwwerken leefomgeving, het Besluit kwaliteit leefomgeving en het Omgevingsbesluit aangepast. Het uitgangspunt is om de Europese richtlijn te volgen, zonder extra nationale eisen daar bovenop. We lichten hierna de verschillende artikelen per stuk toe. Voor de volledige uitleg verwijzen we naar https://iplo.nl. Vul in het zoekvak in: ‘EPBD IV’. Klik dan op ‘Ontwikkelingen Europese Richtlijn EPBD IV’. ARTIKEL 7 - EMISSIEVRIJE GEBOUWEN NIEUWBOUW Er komt een nieuwe norm voor de energieprestatie van gebouwen bij nieuwbouw. Deze moet emissievrij (fossielvrij en zeer energiezuinig) zijn en is minimaal 10% strenger dan de huidige BENG-eis. De inwerkingtreding is eerder voor overheidsinstanties vanwege de voorbeeldrol van de overheid. Inwerkingtreding • 1 jan 2028 – nieuwe gebouwen van overheidsinstanties moeten emissievrij zijn. • 1 jan 2028 – overheidsinstanties die een nieuw gebouw betrekken moeten proberen dit gebouw emissievrij te maken. • 1 jan 2030 – alle nieuwe gebouwen moeten emissievrij zijn. ARTIKEL 8 - ISOLATIE-EISEN BIJ RENOVATIE Bij een ingrijpende renovatie moeten gebouwen worden geïsoleerd tot de vastgestelde minimumeisen voor energieprestaties, zolang dit technisch, functioneel en economisch haalbaar is. Een vergelijkbare eis staat al in het Bbl (artikel 5.20). Daar is bepaald dat men gebouwen bij ingrijpende renovatie moet isoleren tot nieuwbouw niveau. Inwerkingtreding Voor juli 2026. ARTIKEL 9 - UITFASEREN SLECHTSTE GEBOUWEN UTILITEIT De slechtst presterende utiliteitsgebouwen op het gebied van energieprestatie moeten worden uitgefaseerd. In Nederland zal dit mogelijk kunnen gebeuren door middel van minimale energieprestatie-eisen/labels voor bestaande bouw, vergelijkbaar met de label C-verplichting voor kantoren. De Europese richtlijn geeft ruimte om dit per gebouw, gebouwdeel of gebruiksfunctie te bepalen. Ook laat de richtlijn ruimte om te sturen op daadwerkelijk gebruik in plaats van labels. De EPBD geeft ook de mogelijkheid om criteria vast te stellen voor vrijstelling. Deze criteria moeten duidelijk, nauwkeurig en controleerbaar zijn. En dit moet gecompenseerd worden met verbeteringen van de energieprestatie bij andere utiliteitsgebouwen. Inwerkingtreding • 1 januari 2030: 16% slechtste gebouwen uitfaseren. • 1 januari 2033: 26% slechtste gebouwen uitfaseren. ARTIKEL 10 - REGELS OVER ZONNEPANELEN Nieuwe gebouwen moeten zo worden ontworpen dat ze optimaal zonne-energie kunnen opwekken. Daarnaast komt er een verplichting voor het plaatsen van zonnepanelen op bestaande gebouwen, mits economisch en functioneel haalbaar. Ook gaat er een verplichting gelden voor overdekte parkeerplaatsen voor het plaatsen van zonnepanelen. Inwerkingtreding Verplichting tot het plaatsen van zonnepanelen gaat in per: • 1 januari 2027: nieuwe openbare en utiliteitsgebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 250 m2; • 1 januari 2028: bestaande openbare gebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 2000 m2; • 1 januari 2029; bestaande openbare gebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 750 m2; • 1 januari 2030: nieuwe woongebouwen en overdekte aanpalende parkeergelegenheden; • 1 januari 2031: bestaande openbare gebouwen met bruikbare vloeroppervlakte > 250 m2. ARTIKEL 13 - REGELS OVER TECHNISCHE BOUWSYSTEMEN In artikel 13 staan veel bepalingen over de juiste installatie, het adequaat dimensioneren, afstellen, controleren en waterzijdig inregelen van de technische bouwsystemen in nieuwe of bestaande gebouwen. Deze regels moeten in werking treden per mei 2026. Veel staan al in het Bbl of behoeven kleine wijzigingen. Voor een overzicht van alle bepalingen verwijzen we naar ‘Ontwikkelingen Europese Richtlijn EPBD IV’ op https://iplo.nl. ARTIKEL 14 - REGELS OVER DUURZAME MOBILITEIT BIJ GEBOUWEN In artikel 14 staan regels over de plaatsing van laadpalen, het leggen van kabels en de verplichting voor fietsenstallingen. Hier gaan we alleen in op de eisen voor laadpalen en kabels. Voor zowel nieuwbouw, ingrijpende renovatie en bestaande bouw zijn regels opgenomen. Binnen de regels hebben lidstaten bepaalde vrijheden voor lokale regels. Ook zijn er uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld voor hoge kosten. Inwerkingtreding • Juli 2026: Bij nieuwbouw en ingrijpende renovatie van een utiliteitsgebouw met minimaal 5 parkeerplaatsen: minimaal 1 laadpunt per 5 parkeerplaatsen (bij kantoorgebouwen 1 op de 2). • 1 januari 2027: bestaande utiliteitsbouw met meer dan 20 autoparkeerplaatsen: 1 laadpunt per 10 parkeerplaatsen (lid 2a). ARTIKEL 20 - EISEN ENERGIELABELS In artikel 20 staan de eisen wanneer een gebouw een energielabel moet hebben. In dit artikel staan ook nieuwe eisen aan het energielabel. Zo moet Nederland uiterlijk eind 2029 de labelletters herindelen. Concreet betekend dit dat de A-labels met een plus verdwijnen. De uiteindelijke indeling loopt dan van G t/m A0. A0 betreft dan emissievrije gebouwen, zoals bepaald in artikel 11. Inwerkingtreding • Juli 2026: gebouwen moeten een energielabel hebben wanneer de gebouwen: worden gebouwd; ingrijpende renovatie hebben ondergaan; worden verkocht; aan een nieuwe huurder worden verhuurd of een verlenging van het huurcontract krijgen. • Juli 2026: alle bestaande gebouwen die eigendom zijn van of worden gebruikt door overheidsinstanties moeten een energielabel hebben. • Eind 2029: Nieuwe indeling van labels moet gelden in het Nederlandse recht. ARTIKEL 23 - KEURINGEN INSTALLATIES In artikel 23 staan regels over de regelmatige keuringen van verwarmingssystemen, ventilatiesystemen en airconditioningsystemen. Het gaat om installaties met een nominaal vermogen van meer dan 70 kW. Afhankelijk van de grootte van de installatie en het type gebouw kunnen verschillende eisen worden uitgewerkt. Zo kan er verschil gemaakt worden tussen residentiële of utiliteitsgebouwen. Inwerkingtreding, 30 mei 2026. Nieuwe gebouwen moeten zo worden ontworpen dat ze optimaal zonne-energie kunnen opwekken. Foto: Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=