29 NUMMER 5 - MEI 2025 THEMA GEVELS Prefab gevels als onderdeel van procesdenken Het betonnen prefab gevelelement is tegenwoordig meer dan een grijze plaat met gaten. “Er worden steeds meer functies geïntegreerd in het gevelelement. Dat vraagt van ons dus in toenemende mate ook procesdenken”, zegt Joost van Assem, Manager Solutions & Proposition Dycore Heembeton. Hij wordt geflankeerd door zijn collega Erik de Vries, Innovatie & Productmanager: “Eigenlijk jammer dat ons product verdwijnt achter de gevelbekleding.” TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: HEEMBETON De prefab gevelelementen van vroeger zijn niet meer te vergelijken met de moderne generatie gevelelementen. “We denken tegenwoordig in oplossingen voor de klant, in plaats van het aanbieden van standaard prefab gevelelementen. En dat geldt ook voor onze vloeren en wanden”, zegt Joost van Assem. Volgens Erik de Vries vervult het betonnen prefab gevelelement na plaatsing al direct meerdere functies: “Meestal zitten de beglaasde en afgelakte kozijnen er al op en zijn de elementen en kozijnen voorzien van schuimbanden en lateislabben. Ook wordt steeds vaker isolatie al in de fabriek geplaatst. Het oppervlak aan de binnenzijde voldoet aan stukadoorsklasse 2. Afwerking is dan nagenoeg niet meer nodig. Ook hoeven de kozijnen niet afgetimmerd te worden.” Maar dan zijn we er nog niet. Erik vervolgt: “We zien ook steeds vaker dat we al voorbedrade leidingen en dozen voor elektra meestorten, alsmede spouwankers. We werken daarnaast samen met bouwbedrijven die fabriekswoningen bouwen. Dat kan gaan om kopgevels, waar in het werk een geïsoleerde HSB-voorzetgevel voor wordt geplaatst. Die laatste optie biedt weer de mogelijkheid om zachtere bio-based isolatiematerialen toe te passen, zoals houtvezel-, hennep- of vlasisolatie. Er zijn dus diverse opties om onze gevelelementen in het proces te integreren.” DUURZAAM BETON Een trend is ook het steeds verder verlagen van de CO2-uitstoot. De CO2-emissies gaan steeds zwaarder meewegen in de uitkomst van de milieuprestatie berekening. Vandaar dat Heembeton al gebruikmaakt van betonmortel met hoogovencement CEM III, waarbij het klinkergehalte is verlaagd en daarmee ook de CO2-emissie. Een volgende stap is het gebruik van geopolymeerbeton. Joost: “Dit beton bevat geen cement en daarmee kunnen we de milieukosten flink verlagen. De CO2-uitstoot is zelfs tot 70% te verminderen.” Heembeton heeft voor Heijmans vorig jaar voor het eerst constructieve gevel- en wandelementen geleverd van geopolymeerbeton. Hierbij zijn twee woningen in een rij van vier voorzien van deze primeur. Hierdoor was een goede vergelijking mogelijk tussen de twee soorten beton. De conclusie: het ontwerp en de verwerking is exact gelijk, maar de milieuvoordelen van geopolymeerbeton zijn groot. Joost: “Daarna hebben we een project van twaalf woningen in geopolymeerbeton uitgevoerd met Roosdom Tijhuis. Er volgt nu een project met twintig woningen, samen met een andere aannemer. De bouwsector proeft steeds vaker aan deze nieuwe ontwikkeling. Moeten we dan massaal gaan bouwen met geopolymeerbeton? Joost herkent de discussie over hout of beton: “Je kunt ook voor houtbouw kiezen om de CO2-uitstoot tijdens winning, productie en gebruik te verlagen. Maar een hybride constructie kan ook prima, zoals de HSB-vliesgevels die voor onze elementen worden geplaatst. We moeten procesmatig denken en niet in een rigide discussie komen over hout of beton.” AARDBEVINGSBESTENDIG “Wist je dat we ook constructieve gevels kunnen leveren?”, zegt Erik. “Veel aannemers denken bij prefab betonnen gevels aan gevelvullende elementen, maar wij kunnen ze ook dragend maken. In de eerste plaats vormen de gevelelementen zelf een stijf vlak, doordat de penanten en lateien een momentvaste hoek vormen. Verder verbinden wij de betonnen gevelelementen met las- of boutverbindingen met de wanden en de vloeren. Hierdoor zijn extra stabiliteitswanden in een woning niet meer nodig. Je kunt de woning dus vrij indelen.” Heembeton bouwt volgens dit prefab principe ook jaarlijks ongeveer 150 aardbevingsbestendige woningen in Provincie Groningen: “Vaak denkt men dat er een betonnen bunker nodig is, maar in 80% van de gevallen kan dat gewoon met ons bestaande casco, dat met minimale modificaties al voldoet aan de normen die gelden voor aardbevingsbestendig bouwen. De gevels iets dikker maken en wat extra verbindingen zijn vaak voldoende, vanzelfsprekend in nauw overleg met de hoofdconstructeur.” BEGELEIDING De oplossingen van Heembeton hebben niet alleen betrekking op productinnovatie, maar ook procesinnovatie. Joost: “We kunnen ook de vloeren en wanden leveren. In een vroeg stadium kunnen we gratis een scan uitvoeren op een ontwerp, om te kijken of een project geschikt is voor prefab beton. Na eventuele opdrachtverstrekking modelleren we het hele project in ons Tekla-3D-tekenpakket. Hierbij hebben we direct zicht op clashes tussen bijvoorbeeld wapening en in te storten leidingen. De productie gebeurt vervolgens in een grotendeels geautomatiseerd productieproces, waarbij de elementen via een carrouselsysteem door de fabriek schuiven. Uiteindelijk krijgt de klant een stekkerklaar product. We kunnen desgewenst ook de montage begeleiden of zelfs geheel verzorgen.” Volgens Joost past de bouwplaatsbegeleiding goed bij de kwaliteitsborging die de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) vraagt: aantoonbare kwaliteit bij oplevering. “Wij leveren alle elementen onder KOMO-keur. Maar dan moeten ze ook goed worden gemonteerd. De montage kunnen wij verzorgen en als de aannemer zelf monteert, kunnen wij adviseren. Dat betreft ook de montageveiligheid en zelfs de verdere afwerking.” Gevelelementen, inclusief afgelakte beglaasde kozijnen en deuren, bij appartementencomplex New Brooklyn te Almere. Aardbevingsbestendig bouwen in Delfzijl. Heembeton heeft twaalf woningen in geopolymeerbeton uitgevoerd met Roosdom Tijhuis in Meppel. Gevelelement met in de fabriek aangebrachte isolatie en kozijnen.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=