21 NUMMER 3 - MAART 2025 INNOVATIE & INSPIRATIE Bouwfouten Bouwkundige blunders BOUWFOUTEN Dak als wasbord Enkele jaren na de oplevering van en compleet gerenoveerd pand uit de jaren ‘30 van de vorige eeuw, ontdekt bij toeval een eigenaar/bewoner van het complex een hele vreemde vervorming in het uiterlijk van het dakvlak. Het gehele dak van het complex lijkt veranderd in een groot wasbord. Om de zoveel meter is sprake van een bult in het dak. TEKST: ING. E.P.G. BORGERS BUREAU VOOR BOUWPATHOLOGIE TE MONTFOORT WWW.BOUWPATHOLOGIE.NL dat het dak zou worden uitgevoerd als houten constructie. Op de houten balklaag zou een sandwich systeemplaat mechanisch worden bevestigd. In de sandwichplaat (doosconstructie) zou 120 mm isolatie worden aangebracht. Aan de buitenzijde zou een tweelaagse bitumineuze dakbedekking worden aangebracht. De bouwpatholoog is de situatie ter plaatse uitvoerig gaan bekijken en onderzoeken. Daarbij werd zeer duidelijk om de circa 2,5 meter een bult in de dakbedekking aangetroffen. Deze bult was in te drukken. Daarop is besloten om op meerdere plaatsen de dakbedekking open te snijden om zo te kunnen zien wat hieronder aan de hand was. De dakbedekking bleek rechtstreeks op de isolatieplaat te zijn bevestigd. Er was dus geen doosconstructie toegepast, waardoor er dus was afgeweken van het ontwerp. Tevens betrof het een éénlaagse dakbedekking in plaats van een tweelaagse. Het dak blijkt verder van buitenaf bezien te zijn opgebouwd uit een laag dakbedekking, een plaat isolatiemateriaal die plaatselijk is verlijmd aan de volgende isolatieplaat, die op zijn beurt vanuit de fabriek op een plaat spaanplaat is bevestigd. Ter plaatse van de bulten in het dak bevindt zich een naad in het isolatiemateriaal. De naad tussen de onderste isolatieplaten is afgedicht met een isolatiedeken. De naad tussen de bovenste isolatieplaten is dichtgezet met een isolatieschuim. De onderste isolatieplaten liggen nog zeer strak en recht. De bovenste zijn aan de randen losgekomen en opgekruld. Ter plaatse is duidelijk ruimte tussen de twee lagen isolatiemateriaal. ANALYSE & CONCLUSIE Geconstateerd is dat de bovenste isolatieplaat onvoldoende is bevestigd aan de onderliggende. Met name aan de randen zit deze nagenoeg overal geheel los. Door werking en dampspanning vanuit de constructie is deze bovenste isolatielaag aan de randen gaan opkrullen (schotelen). In de eerste plaats blijkt dat er een totaal andere dakopbouw is toegepast dan waarvan bij het ontwerp was uitgegaan. Doordat is gekozen voor een in het werk samen te stellen dak zijn twee lagen isolatiemateriaal op elkaar gelijmd. Dit verlijmen blijkt zeer minimaal te zijn. Slechts plaatselijk en zeker niet aan de randen, zijn lijmresten aangetroffen. Door de werking van de isolatieplaten gaan deze steeds verder los liggen. In de tweede plaats is er geen dampremmer aangebracht waardoor met name ter plaatse van de naden in het isolatiemateriaal, damp vrijelijk de constructie in kan dringen. Hierdoor zal tussen de twee lagen isolatie een dampspanning ontstaan waardoor de platen sneller los komen te liggen en kunnen gaan schotelen. HERSTEL Om van onderhavig probleem te zijn verlost zijn er meerdere oplossingen te bedenken. De eenvoudigste en goedkoopste is van bovenaf het isolatiemateriaal alsnog mechanisch aan de constructie te bevestigen door middel van schroeven en volgplaten. Vervolgens kan daar overheen, en dus ook over de oude dakbedekking, een nieuwe laag dakbedekking worden aangebracht. Daarbij moet er wel voor worden gezorgd dat bij inwendige condensatie deze dampspanning door de dakbedekking heen kan ontsnappen. De beste oplossing, echter veel ingrijpender, is het tot aan de spaanplaat verwijderen van het dakpakket. Vervolgens een zo goed mogelijk gesloten dampremmende laag aanbrengen, waarop het isolatiemateriaal mechanisch kan worden bevestigd. Op het isolatiemateriaal dient vervolgens een zo dampopen mogelijke laag dakbedekking te worden aangebracht In het oosten van het land wordt in opdracht van een projectontwikkelaar een pand uit de jaren ‘30 van de vorige eeuw volledig gerenoveerd. Het betreft een rij eengezinswoningen voorzien van een plat dak. De woningen hebben ieder twee bouwlagen. De constructieve wanden en gevels zijn traditioneel opgetrokken als gemetselde spouwmuur. De begane grondvloer en de verdiepingsvloer zijn van hout. Het dak betreft een houten balklaag, die aan de buitenzijde wordt voorzien van isolatie. Daarmee is dan ook gelijk het afschot te verbeteren. Het dak wordt volgens de regels van het toenmalige Bouwbesluit geïsoleerd en voorzien van een bitumineuze dakbedekking. Na enkele jaren ontdekt een bewoner/eigenaar van het complex een zeer merkwaardig uiterlijk voor wat betref de vlakheid van het dak. Op een regelmatige afstand is sprake van duidelijk waarneem- en voelbare bulten in het dakvlak. De eigenaren van de woningen roepen de ontwikkelaar erbij, die op zijn beurt de hoofdaannemer er bij haalt. Partijen zijn het niet eens over de oorzaak van de vervorming van het dak en halen de bouwpatholoog erbij. Aan de bouwpatholoog de vraag de oorzaak van de vervorming te onderzoeken en aan te geven hoe het probleem moet worden opgelost ONDERZOEK Voorafgaande aan het onderzoek ter plaatse, is de problematiek uitgebreid besproken met de ontwikkelaar en de aannemer. Ook de architect wordt er bij gehaald. De ontwerp- en werktekeningen worden overhandigd en bestudeerd. Op de ontwerp- en werktekening, staat aangegeven Om de circa 2,5 meter bevindt zich een bult in de dakbedekking. Doordat is gekozen voor een in het werk samen te stellen dak zijn twee lagen isolatiemateriaal op elkaar gelijmd. Dit verlijmen blijkt zeer minimaal te zijn. De onderste isolatieplaten liggen nog zeer strak en recht. De bovenste zijn aan de randen losgekomen en opgekruld.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=