PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 38 AFBOUW PRAKTIJKOPLOSSINGEN Onderzoek naar scheuren in appartementencomplex PRAKTIJKOPLOSSINGEN DOOR TECHNISCH BUREAU AFBOUW In deze rubriek ‘Afbouw Praktijkoplossingen’ geeft Technisch Bureau Afbouw (TBA) in iedere uitgave van BouwTotaal een oplossing aan van praktijkproblemen in de afbouwsector. TBA geeft deskundig en onafhankelijk technisch advies en ontwikkelt daarnaast normen, richtlijnen en brochures. Ook ondersteunen ze sociale partners in de afbouw. Ga voor meer informatie naar www.tbafbouw.nl. Op www.tbafbouw.nl/publicaties vind je alle andere normen, richtlijnen en brochures. Verder zijn er ook kennispapers die de afbouwer informeren over de mogelijke risico’s in zijn werk. De scheuren in de plafonds waren haarscheuren: dun en rechtlijnig, typisch voor krimpscheuren. In een appartementencomplex waren door een plafond- en wandbedrijf verlaagde gipskartonplaten plafonds gemonteerd. Na de oplevering werden scheuren in de plafonds zichtbaar, vooral op de plaatnaden. De eigenaar van het bedrijf wilde de oorzaak weten en vroeg het TBA om een onderzoek uit te voeren. Hermen de Hek, plafond- en wandspecialist bij TBA, ging op pad en deelt hier zijn bevindingen. TEKST: DRS. PHILIP OVERDUIN, TECHNISCH BUREAU AFBOUW BEELD: HERMEN DE HEK, TECHNISCH BUREAU AFBOUW “Tijdens mijn bezoek heb ik het volgende geconstateerd”, vertelt Hermen: “Ik inspecteerde drie appartementen. In alle appartementen vond ik scheuren bij overgangen van smalle naar brede plafondvlakken. Dilataties ontbraken op deze overgangen, waardoor krimp leidde tot scheuren op de plaatnaden.” “Bij één appartement waren bovendien drie scheuren zichtbaar bij de TV-wand. Deze scheuren liepen haaks op de wand in het plafond. De oorzaak lag mogelijk in werkzaamheden aan de verlichting en het plaatsen van de verdiepingshoge TV-wand, nadat het plafond al was afgewerkt. Andere bijzonderheden, zoals verzakkingen of zettingsscheuren, werden niet aangetroffen in de plafonds.” Bij een ander appartement vond Hermen, naast krimpscheuren in de plafonds, ook scheuren in de lange gangwanden, telkens bij de overgang van beton naar gipsblokkenwanden. Hier ontbraken eveneens dilataties. “Bij het laatste appartement trof ik naast minimale scheuren in de plafonds ook een schuine scheur in de slaapkamerwand bij het dakkapel. Achter deze wand bevond zich een schuin dak.” ANALYSE SCHEUREN IN PLAFONDS “De scheuren in de plafonds waren haarscheuren: dun en rechtlijnig, typisch voor krimpscheuren. Deze scheuren kwamen vooral voor bij overgangen van smalle naar brede plafondvlakken. De scheuren bij de TV-wand waren afwijkend. Ze ontstonden niet bij een overgang, maar midden in het plafond. Werkzaamheden aan de verlichting verklaarden een deel van deze scheuren. Andere scheuren waren waarschijnlijk veroorzaakt door het plaatsen van de verdiepingshoge TV-wand. Dit soort schade zag ik vaker: tijdens het plaatsen van hoge meubels worden deze soms per ongeluk tegen het plafond geduwd, wat tot scheuren leidt.” OORZAKEN VAN KRIMPSCHEUREN “Krimpscheuren worden veroorzaakt door het drogen van de ruimte”, legt Hermen uit. “Hoe vochtiger de bouw, hoe groter de krimp en daarmee de kans op scheuren. Factoren zoals grote temperatuur- en luchtvochtigheidschommelingen, bijvoorbeeld door airco, verwarming, regen of mist, spelen ook een rol.” ZETTINGSSCHEUREN IN DE WANDEN “De scheuren in de gangwanden waren zettingsscheuren, veroorzaakt door bewegingen in het gebouw. Overgangen tussen twee verschillende ondergronden vormen een zwakke plek waar spanningen door zetting makkelijk scheuren veroorzaken.” De schuine scheur in de slaapkamerwand bij het dakkapel had een vergelijkbare oorzaak. Spanningen vanuit het schuine dak werden doorgegeven aan de wand, wat tot scheurvorming leidde. HERSTEL VAN DE PLAFONDS De scheuren in de plafonds en de dakkapelwand konden als volgt worden hersteld: 1. De scheur in V-vorm volledig doorsnijden, door de gipsplaat heen. 2. De ondergrond vrijmaken van losse (voeg) resten en primeren. 3. De voeg vullen met vezelversterkte voegenvuller en in de natte voeg een papieren of glasvlies wapeningsband aanbrengen. Daarna dichtstrijken. 4. Na droging de voeg finishen en schuren. 5. Optioneel: het plafond afwerken met renovlies of scanbehang om het oppervlak te versterken (meerwerk). HERSTEL VAN DE WANDEN Voor de scheuren in de gangwanden was volgens Hermen een andere aanpak nodig: • Het aanbrengen van een dilatatieprofiel of het inzagen en afkitten van de naad. Dit was belangrijk, omdat er in de toekomst nog beweging kon plaatsvinden. • Als alternatief kon gekozen worden voor een afdeklat of profiel. OPMERKING: NORMALE SCHEURVORMING “Scheuren in inwendige hoeken, zoals bij de overgang van plafond naar wand, zijn normaal en acceptabel. Ze ontstaan door het natuurlijke drogen en zetten van het gebouw. Met deze aanpak kon ik de oorzaken van de scheuren verklaren en een passend hersteladvies geven.” In alle appartementen waren er scheuren bij overgangen van smalle naar brede plafondvlakken. Krimpscheuren worden veroorzaakt door het drogen van de ruimte.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=