53 NUMMER 9 - OKTOBER 2024 AFBOUW LIJMEN EN KITTEN AFBOUWTIPS Hoe creëer je het perfecte lijmcontactvlak? Voor een optimale hechting van een tegel aan de ondergrond zijn een aantal factoren van belang. Zo moet er voldoende lijm aanwezig zijn tussen tegel en ondergrond, met het juiste percentage contactvlak. Ook de wijze van plaatsen van de tegels is van belang, evenals de open tijd en bijvoorbeeld de aanwezigheid van engobe op de achterzijde van de tegel. Samen met Forbo Eurocol geven we tips hoe je perfect tegels kunt verlijmen. TEKST EN BEELD: FORBO EUROCOL 1. Kies de juiste lijmkam Eén van de belangrijkste eigenschappen van een tegellijm is het opvangen van spanning in de ondergrond. Door krimp of uitzetting hierin treden afschuifkrachten op waardoor spanning ontstaat. Om die op te kunnen vangen, moet er voldoende lijm aanwezig zijn tussen tegel en ondergrond, met het juiste percentage contactvlak (zie Tabel 1). Een poederlijm moet het hebben van zijn hechtkracht, een pastategellijm van zijn flexibele eigenschappen. Bij de eerste zit de tegel muurvast op zijn plek, bij de tweede is enige zijdelingse beweging mogelijk. De keuze van de juiste lijmkam is belangrijk voor de vereiste hoeveelheid lijm en hangt af van de vlakheid van de ondergrond en de achterzijde van de tegel. Let op: niet alleen de maat en vorm van de vertanding bepalen het lijmcontactvlak, ook de manier waarop je lijmspaan of -kam hanteert, rechtop of vlakker. Controleer dit dus altijd bij het begin van een tegelklus. 2. Plaats de tegel met een schuivende beweging Veel tegelzetters drukken de tegel in de lijm om sneller te werken en zo meer meters op een dag te kunnen maken. Niet doen, adviseert Forbo Eurocol. Door de tegel met een schuivende beweging op zijn plaats te brengen, neemt het lijmcontactvlak zichtbaar toe. Soms kiest een tegelzetter een grotere vertanding dan voorgeschreven om op zeker te spelen, maar dat is zonde en onnodig. Het lijmverbruik neemt dan zomaar met 25 procent toe. Omdat je nu eenmaal niet door een tegel heen kunt kijken, kun je het lijmcontactvlak controleren door in het begin van je project een tegel los te halen. Dat geeft altijd zekerheid. 3. Voorkom een ‘huidje’ op de lijmrillen Elke tegellijm heeft een zogeheten ‘open tijd’. Dat is de tijd die de tegelzetter heeft om de tegel te verlijmen, voordat zich door droging een ‘huidje’ op de lijmrillen vormt. Het voorkomen daarvan is belangrijk, want dit huidje beïnvloedt de hechting van de tegel met de lijm nadelig. Alle Eurocol-lijmen voldoen ruimschoots aan de open-tijdnorm van 30 minuten. Daarnaast zijn er lijmen met een verlengde open tijd, herkenbaar aan de D2TE-kwalificatie, waarbij de E staat voor Extended (verlengd). Houd er rekening mee dat de omstandigheden op de bouw meestal ongunstiger zijn dan de meetomstandigheden in een laboratoriumomgeving. Tocht is hierbij de grootste boosdoener, naast factoren als een sterk zuigende ondergrond of hoge temperaturen. Zijn de werkomstandigheden ongunstig, of ben je veel tijd kwijt aan snij- en zaagwerk, smeer dan kleine oppervlakken in met lijm. Strijk vochtabsorberende ondergronden altijd voor met 099 Dispersieprimer. Vormt zich toch een huidje op de lijm, doorbreek deze dan met een schuivende beweging van de tegel voor een goed lijmcontactvlak. 4. Let op bij engobe! Een factor die een negatieve invloed heeft op het lijmcontactvlak en toch vaak over het hoofd wordt gezien, is engobe. Dit is het kleiachtig poeder dat zich vaak op de achterzijde van de tegel bevindt. Tegelfabrikanten passen engobe toe tijdens het productieproces, om te voorkomen dat de tegels na het bakken aan de lopende band blijven kleven. Dit poeder is logischerwijs nadelig voor een goede hechting met de tegellijm, maar alle tegels voorstrijken met een primer is geen optie. Wel moet je bij engobe nog eens extra alert zijn op een goed lijmcontactvlak. Gebruik bij kleinere tegels een grotere vertanding en verlijm ze met een schuivende beweging. Smeer grootformaattegels in met lijm om het poeder ermee te vermengen. 5. Creëer het juiste percentage lijmcontactvlak Om het juiste lijmcontactvlak te creëren, adviseert Forbo Eurocol de percentages aan te houden in Tabel 1. Vuistregel is dat vloertegels een hoger percentage nodig hebben in verband met de hogere mechanische belasting. Hetzelfde geldt voor grootformaattegels, omdat de afvloeiing van spanning via de voegen daarbij minder is. Ook voor buitentoepassingen gelden hogere eisen.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=