PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 22 Veiligheidssysteem vacuümzuigers brengt duidelijkheid Op 1 januari 2024 introduceerde glasexpert Muyen het 1, 2, 3* veiligheidssysteem voor vacuüm zuigers. Dit systeem moet eindelijk eens duidelijkheid brengen over de veiligheid van vacuüm zuigers. “Iedereen in Europa praat over het dubbele circuit bij vacuümheffers, maar dan leveren ze een systeem met weliswaar twee vacuümtanks, maar die zijn aan slechts één pomp gekoppeld. Dat is schijnveiligheid”, zegt Astrid de Groot, directeur/eigenaar van Muyen bv, dat al ruim zestig jaar hulpmiddelen levert voor transport, installatie en opslag van vlak glas. Safety level Toepassingsgebied Gericht op: Hulpmiddelen Type zuiger 1* < 1,8 meter, begane grond, galerij of binnenbeglazing in binnenruimten. Arbeidsverlichting, veiligheid, efficiëntie, voorkomen blessures. Tilnorm: boven 23 kg altijd tilhulp. Glaskar, glasslee, ruitensjouwer, ruitenplaatser, etc. Handpompzuiger, eventueel met accu. 2** Tot maximaal tweede etage, bij woningbouw / renovatie. Veilig hijsen bij projecten waar geen zuiger 3*** inzetbaar is. Denk aan gebrek aan ruimte, klein glasoppervlak, vloerdruk moet laag blijven. Indien glasplaat na installatie niet veilig bereikbaar is, zuiger met radiografische bediening. Eén of meerdere (kleine) zuignappen. Laag gewicht. Accu met signalering, minimaal één grote tank of twee kleine tanks, één batterij en één pomp. 3*** Grote hoogten, boven 1,80 meter, grote zware glasplaten. Veilig hijsen op grote hoogten. Kennis van samenstelling en eigenschappen glasplaat. Indien glasplaat na installatie niet veilig bereikbaar is, zuiger met radiografische bediening. Zuiger aan bouw- of autolaadkraan. Meerdere nappen, kruislings verdeeld in twee systemen over glasplaat. Accu met signalering, twee pompen, twee tanks en twee batterijen. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: MUYEN Veel leveranciers van vacuümsystemen voor de verwerking van glasplaten vertellen hun klanten dat ze een ‘dubbel’ vacuümsysteem moeten toepassen. Dat klopt, zij volgen hiermee de EU richtlijn NEN-EN 13155 ‘Hijskranen - Veiligheid - Afneembare hijsgereedschappen’. Daarin staat dat op bouwplaatsen een vacuümheffer gebruikt mag worden, onder voorwaarde dat bij een enkel systeem valbeveiliging wordt gebruikt. Bij een dubbel vacuümsysteem wordt die aanvullende eis niet gesteld. “Maar is het wel echt een dubbel systeem? En wordt er bij verteld dat je ook valbeveiliging moet gebruiken?” Astrid de Groot ergert zich aan de wijdverbreide misverstanden rond vacuüm systemen. “In de eerste plaats heeft een echt dubbel vacuümsysteem twee pompen. Maar ze worden verkocht met weliswaar twee vacuümtanks, maar die zijn meestal gekoppeld aan slechts één pomp! Helaas zegt de EU-Richtlijn daar niets over. Daarnaast vertellen ze er niet bij dat je zelf als gebruiker ‘altijd’ aanvullend een valbeveiliging moet toepassen, zoals extra hijsbanden. De kans is namelijk aanwezig dat het glas loskomt van de zuigers door stoten, glasbreuk of bijvoorbeeld een leiding die lek raakt tijdens de verwerking. Een vacuümverbinding is namelijk geen ‘vaste’ verbinding, dus kan het glas losraken.” WAT ZEGT DE WET? Verwarring alom dus. Waar komt dat door? Daarvoor moeten we volgens Astrid kijken naar de Arbowetgeving in ons land: “In deze nationale wetgeving is de EU-regelgeving al verwerkt. In Nederland moet je voldoen aan de landelijke Arbowetgeving, ook al is die strenger dan de EU-regelgeving.” In de nationale wetgeving (Arbowet, Arbobesluit en Arboregeling) heeft de overheid doelvoorschriften vastgelegd. Hierin staat het niveau van bescherming dat werkgevers moeten bieden aan hun werknemers, zodat zij veilig en gezond kunnen werken. Werkgevers en werknemers kunnen ook gezamenlijk afspraken maken over hoe de doelschriften in hun sector of branche invulling kunnen krijgen. Deze afspraken komen dan in een arbocatalogus. De Nederlandse Arbeidsinspectie gebruikt de opgestelde arbocatalogi als referentiekader bij de handhaving van de Arbowetgeving. Kortom: de arbocatalogus is leidend. “Voor de verwerking van vlakglas moeten we kijken naar de Arbocatalogus voor de vlakglasbranche. En nu komt het: hierin staat letterlijk dat bij gebruik op de bouwplaats altijd een dubbel circuit en een uitvalbeveiliging aanwezig dienen te zijn.” WAT IS DUBBEL CIRCUIT? Volgens Astrid is er nog een tweede misverstand: het zogenoemde ‘dubbele systeem’. “Maar dan moet je eerst weten hoe een vacuümzuiger werkt. Je kunt werken met een enkele zuignap, of meerdere zuignappen. Deze zijn verbonden met een kleine of grote vacuümtank. En die tank wordt weer vacuüm gezogen met behulp van een pomp. Bij een groot gewicht en/of oppervlak gebruik je een spin met meerdere zuignappen, waarbij de zuignappen kruislings over het oppervlak zijn verdeeld. Volgens de EU-richtlijn moeten de zuignappen door twee gescheiden systemen vacuüm worden gezogen. En wel zo, dat bij uitval van een systeem, de overige zuignappen – bijvoorbeeld linksboven en rechtsonder - het tilgewicht kunnen overnemen. Maar nu komt het; in de EU-richtlijn staat nergens dat je twee pompen moet hebben! Dus als één pomp de twee vacuümtanks moet aansturen, dan vallen bij uitval van die pomp alle zuignappen uit! Er zijn ook ovale zuignappen met meerdere kamers, maar dan betreft het ook geen dubbel systeem.” “Laat het duidelijk zijn: een dubbel systeem werkt pas echt goed als er twee circuits zijn, met twee grote vacuümtanks, stevige dikke slangen en dus ook twee pompen! Enige nadeel is dat dit soort systemen een stuk groter zijn. Dat kan lastig zijn bij een beperkte ruimte”, aldus Astrid. DRIE STERREN VEILIGHEIDSSYSTEEM Om aan alle onduidelijkheid een einde maken heeft Muyen op 1 januari 2024 het 3 sterren veiligheidssysteem geïntroduceerd (zie tabel). Dit systeem is conform de Arbowet, arbocatalogus en Europese normen. Met stickers op de hefsysteem is te zien onder welke klasse deze valt. Safety level 1 betreft een enkelvoudig vacuümsysteem voor werken op de begane grond. Level 2 richt zich op het heffen tot en met de tweede verdieping, in situaties waar weinig ruimte is voor een dubbel systeem met meerdere nappen, twee tanks en twee pompen. Het gaat dan om compacte lichtgewicht zuigers aan een minikraan of autolaadkraan. Safety level 3 is volledig gericht op veilig hijsen op grote hoogte. De zuiger hangt aan een bouwkraan of autolaadkraan en heeft meerdere kruislings verdeelde nappen. Er is sprake van twee pompen, twee grote tanks en twee batterijen. “Alle nieuwe zuigers hebben een sticker. Daarnaast worden alle bestaande systemen die jaarlijks bij klanten worden geïnspecteerd, voorzien van een sticker. Via een QR-code kunnen gebruikers eenvoudig aanvullende informatie krijgen”, aldus Astrid. “We hopen dat de stickers en dit artikel meer duidelijkheid brengen en dat we daadwerkelijk veiliger kunnen gaan werken met vacuüm systemen. Want bedenk wel: bij een ongeval met een dubbel vacuüm systeem, ben je aansprakelijkheid als er geen hijsbanden zijn gebruikt en het hijsgebied niet is ontruimd.” Veilig heffen met een dubbel vacuümsysteem betekent dat er niet alleen twee vacuümtanks moeten zijn, maar ook twee pompen. Eén ster glaslift (H905P) van Muyen, waarmee je eenvoudig ruiten kunt plaatsen op begane grond, galerij of binnenbeglazing in binnenruimten. Twin500 accuzuiger valt in veiligheidsklasse 3, dus is voorzien van twee vacuümzuigers en twee pompen.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=