19 NUMMER 1/2 - FEBRUARI 2024 THEMA ISOLATIE Vloerverwarming vraagt betere vloerisolatie Toepassing Thermoskussens bij renovatieproject. Een groot deel van de nieuwbouwwoningen krijgt tegenwoordig vloerverwarming in combinatie met een warmtepomp. Ook bestaande woningen worden bij renovatie in het kader van de energietransitie vaak voorzien van vloerverwarming en een warmtepomp. “Vloerverwarming vraagt echter een zeer goed geïsoleerde vloer. Zelfs bij een Rc-waarde van 3,7 m2K/W volgens het Besluit bouwwerken leefomgeving gaat er nog structureel warmte naar de kruipruimte verloren. Dit veroorzaakt in wijken met veel (hybride)warmtepompen nu al netcongestie tijdens koude nachten met weinig wind”, zegt Ton Willemsen, oprichter en eigenaar van TONZON BV. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: TONZON “Je kunt vloeren met vloerverwarming beter isoleren met Thermoskussens, zonder dat dit gevolgen heeft voor de milieuprestatie en verwerkbaarheid”, zegt Ton Willemsen. “Het is vreemd dat de focus in de bouwregelgeving ligt op zware dakisolatie. Het Besluit bouwwerken leefomgeving eist voor het dak een minimale Rc-waarde van 6,3 m²K/W. Voor de begane grondvloer volstaat minimaal 3,7 m²K/W. Dat is onterecht, want de meeste warmte gaat ongemerkt verloren via de begane grondvloer naar de kruipruimte. Vooral als we massaal overstappen op vloerverwarming. De warmtepompen moeten in koude perioden nog veel te hard werken. Geen wonder dat er tijdens koude winterweken al netcongestie optreedt door de grote energievraag van warmtepompen”, aldus Ton, die al sinds 1980 de TONZON Thermoskussens levert. Dit zijn kussens die bestaan uit verschillende lagen folie met een lage emissiviteit. De kussens worden ter plekke gevuld met lucht en in lange banen aan de onderzijde van de begane grondvloer bevestigd. Ze worden vervolgens afgesloten met dubbelzijdig tape of speciaal afsluitband. HOE WERKT HET? Ton legt uit hoe de thermoskussens werken: “Bij traditionele isolatiematerialen vindt warmtetransport hoofdzakelijk door geleiding plaats. Zij zijn gebaseerd op het opsluiten van lucht in cellen of noppen of tussen vezeltjes. Dit heeft zijn beperking. Iedere keer dat je de weerstand wilt verdubbelen moet je ook de dikte verdubbelen. De Thermoskussens vormen een perfecte combinatie tussen de drie natuurkundige manieren waarop warmte stroomt. De oppervlakken van de TONZON-folie hebben een zeer lage emissiviteit. Door de toepassing van meerdere lagen wordt trapsgewijs het warmteverlies door straling naar vrijwel nul gereduceerd. De enige manier waarop de warmte door de kussens heen kan dringen, is via overdracht op de lucht.” Omdat de warmte van boven komt, ontstaat in de kussens volgens de bedenker een thermische gelaagdheid zoals in een boiler: bovenin is het warm en naar onder toe wordt het langzaam kouder. De warmte wordt daardoor maar moeilijk overgebracht op de onderkant van de thermoskussens. Die onderkant op zijn beurt draagt de warmte maar heel moeilijk over op de luchtlaag onder de kussens. “Omdat de kussens zijn afgesloten kan kruipruimteventilatie de thermische gelaagdheid in de kussens niet verstoren. De techniek wordt al sinds 1980 in de praktijk toegepast en heeft bewezen heel effectief te zijn en over een zeer lange levensduur te beschikken.” Het grote verschil tussen Thermoskussen en andere ‘reflecterende’ isolatie is, dat bij de andere isolatie de lucht in de fabriek wordt opgesloten in de noppen. Bij de thermoskussens gebeurt dit pas op de plaats van bestemming. Ton: “Dat heeft enorme voordelen met betrekking tot het transportvolume. Als je de Rd-waarde van de traditionele isolatiematerialen wilt verdubbelen, dan moet je ook de dikte verdubbelen. Dat geldt ook bij de andere ‘reflecterende’ isolatiematerialen. Dat betekent dat de milieukosten snel oplopen en er steeds minder m² materiaal in een vrachtauto kan. Bij de thermoskussens ga je van een Rc-waarde van 5 naar boven de 10 door het aantal lagen en de totale dikte te vergroten. Het gewicht neemt dan toe van 60 naar 120 gram/m², nog steeds extreem weinig. Het volume neemt nauwelijks toe omdat de benodigde lucht niet wordt meegeleverd. Je kunt een isolatiepakket voor een woning van 60 m² met een Rd van 10 m²K/W nog steeds op de fiets vervoeren.” TOEGEKENDE REKENWAARDEN Er is in het verleden veel commotie geweest rond de rekenwaarden die TONZON aan de Thermoskussens mag toekennen. Maar in 2021 kwam er een einde aan die discussie toen de Thermoskussens erkenning kregen van het College van Deskundigen van Bureau CRG. BCRG heeft toen hogere, Rc-waarden voor een vloerconstructie met het Thermoskussen vastgesteld. Met deze waarden mag volgens de NTA 8800 ook worden gerekend bij het bepalen van de energieprestatie bij BENG. De forfaitaire rekenwaardes die in het artikel ‘Hoe goed isoleren reflecterende folies?’, elders in deze uitgave, worden genoemd, zijn dus niet van toepassing op de thermoskussens van TONZON. Er mag volgens de BCRG-verklaring bij een driekamer Thermoskussen onder een betonnen vloer met 15 cm opgesloten lucht met een Rc = 5,0 m²K/W gerekend worden voor BENG. Bij 25 cm opgesloten lucht is dat zelfs 5,6 m²K/W. Bij een houten vloer en een vierkamer thermoskussen tussen de houten balken mag worden gerekend met Rc = 5,2 m²K/W. “Maar als we het warmteverlies naar de kruipruimte echt willen stoppen en klimaatneutraal willen bouwen, dan moeten we wel naar een Rc-waarde van 10 of meer m²K/W. Dat zijn we nu uitgebreid aan het onderzoeken. In een nieuwbouwwoning met een houten begane grondvloer met vloerverwarming hebben we Thermoskussens tussen de balken aangebracht en een extra laag Thermoskussens dwars onder de balken door. Ook bij met EPS geïsoleerde vloeren kunnen we vrij simpel met wokkelschroeven een laag Thermoskussens aanbrengen. Daarmee kunnen we de warmtestroom (U-waarde) bij een nieuwbouwvloer met Rc=3,7 m²K/W, nog met 60 tot 65% reduceren.” VLOERVERWARMING Waarom wordt die vloerisolatie nou steeds belangrijker? De afspraken in het Klimaatak- Thermoskussens hebben ook zin bij een vloer die al geïsoleerd is met EPS-isolatie. Op de foto twee warmtebeelden van de onderzijde van de vloer van twee naast elkaar gelegen woningen met EPS Rc=2,5
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=