47 NUMMER 10 / OKTOBER 2023 AFBOUW THEMA STUCWERK PRAKTIJKOPLOSSINGEN Loslatend stucwerk Praktijkoplossingen door Technisch Bureau Afbouw In deze rubriek ‘Afbouw Praktijkoplossingen’ geeft Technisch Bureau Afbouw (TBA) in iedere uitgave van BouwTotaal een oplossing aan van praktijkproblemen in de afbouwsector. TBA geeft deskundig en onafhankelijk technisch advies over stukadoorswerk (binnen en buiten), gevelisolatiesystemen, dekvloeren, betonnen vloeren, kunststofgebonden vloer(afwerking), terrazzo, systeemwanden en -plafonds, metal stud wanden en plafonds, bouwen met gipsplaten en -blokken, tegelwerk, natuursteen en andere afbouwwerkzaamheden. Naast het geven van technisch advies, ontwikkelen ze ook normen, richtlijnen en brochures en ondersteunen ze sociale partners in de afbouw. Ga voor meer informatie naar www.tbafbouw.nl. Op www.tbafbouw.nl/publicaties vind je alle andere normen, richtlijnen en brochures. Verder zijn er ook kennispapers die de afbouwer informeren over de mogelijke risico’s in zijn werk. Wanneer wanden verouderen, kan er onthechting van de oude stuclaag ontstaan. Dit was ook het geval in een woning uit 1999. Om duidelijkheid te scheppen hadden de bewoners Technisch Bureau Afbouw ingeschakeld. Ed van der Plas, onze stukadoorsexpert, ging op onderzoek uit om de oorzaak van de onthechting te achterhalen. TEKST: DRS. PHILIP OVERDUIN, TECHNISCH BUREAU AFBOUW BEELD: TECHNISCH BUREAU AFBOUW In 2021 merkten de bewoners van de woning uit 1999 dat gedeelten van het wandstucwerk hol gingen klinken en loskwamen vanaf het kalkzandsteen oppervlak. Vervolgens heeft een stukadoorsbedrijf reparatiewerkzaamheden uitgevoerd. De muren werden voorzien van een gipsplaatbekleding. De bekleding werd bevestigd met schroeven. Vorig jaar bleek echter dat de onthechting vanuit de gestukadoorde afwerking nog steeds aanwezig was. Er was sprake van een voortschrijdend deformatieproces. De bewoners wilden de begane grond uitbouwen. Maar ze hadden grote twijfels over de deugdelijkheid van het wandstucwerk. Stukadoorsexpert Ed van der Plas ging op onderzoek uit. OPGEBOLDE EN LOSGERAAKTE DELEN “Toen ik ter plaatse was, heb ik de begane grond, eerste verdieping en de zolder onderzocht”, vertelt Ed. “In de gang op de begane grond zag en hoorde ik sterk opbollende delen in de gestukadoorde wandafwerking. In de woonkamer was de afwerking op de gipsplaatschroeven rondvorming gescheurd. In de slaapkamers op de eerste verdieping zag en hoorde ik weer sterk opbollende delen. Ook zag ik dat de gestukadoorde afwerking (4 tot 6 mm dik) als totale laag ‘schoon’ was losgeraakt vanaf de ondergrond. In badkamer kwamen holklinkende tegels voor. Ik achtte de kans vrij groot dat het tegelwerk inclusief de bestaande gestukadoorde wandafwerking onthecht was vanaf de ondergrond. Ook op zolder waren duidelijk opgebolde en losgeraakte delen gipsstucwerk zichtbaar.” ONTHECHTING Op basis van bovenstaande bevindingen kon ik niet anders concluderen dat het onthechtingsfenomeen al jaren aan de gang is. Er vond steeds meer onthechting plaats. Dit kwam door wisselingen in temperatuur, luchtvochtigheid en mogelijk spanningsgedrag vanuit de ondergrondconstructie. De ontstane schade kwam door beweging (krimpgedrag) tussen de kalksteensteen en gipsgebonden gestukadoorde afwerking. In de grondeerlaag trad schuifspanningsgedrag op. Hierdoor werd het gips losgetrokken. HERSTEL Repareren was goed mogelijk. Allereerst moest de wandafwerking tot op de kalksteenondergrond volledig verwijderd worden. Vooraf moesten de op elkaar aansluitende plafond- en wanddelen ingeslepen worden om lostrekken van de plafondafwerking te voorkomen. Vervolgens moesten de wanden stofvrij gemaakt worden. Daarna moest volgens het verwerkingsadvies van de desbetreffende leverancier een nieuwe pleistersysteem worden aangebracht. Het oppervlak hiervan moest volgens oppervlaktegroep 1 voor stukadoorswerk binnen worden afgewerkt. Na het volledig drogen van de wanden kon de nieuwe wandafwerking worden voorzien van behang en/ of sauswerk.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=