57 NUMMER 9 / SEPTEMBER 2023 INNOVATIE & INSPIRATIE Bouwfouten Bouwkundige blunders BOUWFOUTEN Herrie door kunststof kozijnen van handige ‘Harrie’ Op één van de bouwlagen van een flink flatgebouw is door de bewoonster besloten tot aankoop van nieuwe gevelkozijnen. De VvE heeft enkele jaren geleden een inventarisatie gemaakt van de gevelkozijnen en offertes laten uitbrengen. De VvE portemonnee was zodanig leeg dat er besloten werd aan de individuele bewoners de keuze te laten deze te vervangen. Na enkele jaren nadenken besloot de bewoonster over te gaan tot vervanging van eerst alleen de achtergevel. Na vervanging bleek ‘herrie’ te zijn meegeleverd. plaatse bleek van geluiden geen sprake, het waaide niet hard genoeg. Het snaterende geluid bleek alleen goed hoorbaar bij een matig tot krachtige wind op de gevel met de nieuwe kozijnen. Na enig overleg over de verdere aanpak is snel een tweede onderzoek ingepland, komen: ‘Hij was er al genoeg geweest, niks gevonden, kan niet aan de kozijnen liggen en het zit tussen haar oren’. Bij het tweede onderzoek is aangevangen met installeren van de Blowerdoor installatie in de balkondeur van de woning, een oud kozijn in de voorgevel van de keuken. Hierna zijn de entreedeur naar het centrale trappenhuis, de deur naar de badkamer en het toilet afgeplakt als alternatief voor het afdichten van de ventilatiekanalen. Hierop is de woning op onderdruk gebracht. Al snel is bij enig drukverschil een inderdaad ‘snaterend’ geluid hoorbaar bij de achtergevel kozijnen. Wanneer de druk verder wordt verhoogd stopt het ‘snateren’ weer waarna het bij maximale druk opnieuw terugkeert, maar dan hoger van toon. Bij een zoektocht langs de geprefabriceerde kunststof kozijnen in de achtergevel blijken de kozijnen vrijwel geheel luchtdicht. Anders is dat op de aansluiting van het kozijn op het bouwkundige kader, de muuropening, de betimmering, het stelkozijn en de vensterbank. Hier blijkt aan de binnenzijde een heel dun siliconen kitrandje te zijn aangebracht over de aansluitingen. Aan de buitenzijde blijkt dat de kozijnen rondom verder niet luchtdicht zijn aangesloten op de stelkozijnen. Buitenlucht en dus ook de wind(druk) kan vrij om het kozijn komen tot op de aansluiting met het bouwkundige kader. Geluidmeting bij enig drukverschil gaf aan dat de geluiden (het bleek een waar orkest van ‘snaterende’ geluiden) een geluidniveau produceerden van circa 76 dB, zittend op de bank gemeten. ANALYSE Door het kunstmatig opwekken van een drukverschil en daarmee wind nabootsend is het geluid gesimuleerd. Het betrof inderdaad een herrie van jewelste, zittend in de woonkamer. Door de slechte luchtdichtheid van de voorgevel, de oude situatie, kan bij winddruk op de achtergevel en zuiging aan de voorgevel wind vrij gemakkelijk door de kitaansluiting rond het kozijn komen. Dit brengt vervolgens het kitwerk in trilling als een ‘tongetje’. Dit veroorzaakte het orkest aan snaterende geluiden. Door de relatief grote werkingsverschillen tussen een kunststof kozijn en de omliggende kaders is een kitvoeg nooit een lang volledig hechtend leven beschoren. Dit veroorzaakt dus op korte termijn na het plaatsen reeds de geluiden. CONCLUSIES De herrie werd niet veroorzaakt door een gebrekkige luchtdichtheid van de nieuwe kozijnen, waar de gedachte van de bewoonster als eerste naar uit ging. Het lag wel aan een onzorgvuldige uitvoering door de klusser, een handige ‘Harrie’. Het luchtlek zat in de onvoldoende winddicht uitgevoerde aansluiting van de kozijnen op het bouwkundige kader. Dit is wel noodzakelijk: een kitafwerking aan de binnenzijde is te allen tijde onvoldoende voor een duurzame tochtdichte plaatsing van dergelijke (renovatie) kozijnen. Zo kunnen heel goed luchtdichte prefab elementen toch leiden tot luchtdichtheidsklachten. Zelfs met geluidoverlast tot gevolg. HERSTEL In overleg met de VvE is door hen besloten dat de gevel niet mocht worden aangepast rond het kozijn, dit in verband met het uiterlijk van de flat. De oplossing is een extra afdichting tegen de binnenzijde van de kozijnen in de gevelopening. De vensterbank en de overige afwerkingen zijn verwijderd waarna een dubbele kierdichting is aangebracht met een aftimmerstuk, waarop zowel tegen het kozijn als op het bouwkundige kader een dubbele cellenband is aangebracht. Deze is dicht tegen het kozijn en het kader gedrukt. Hierna is alles opnieuw afgewerkt. Er was geen kitwerk meer nodig voor voldoende luchtdichting. TEKST: ING. S. DEN OUDEN BUREAU VOOR BOUWPATHOLOGIE, MONTFOORT WWW.BOUWPATHOLOGIE.NL De oude situatie in de woning was een betonnen skelet en deels gevelvullende kozijnen op metselwerk borstweringen. De kozijnen waren van hout, met deels oud isolatieglas en deels enkelglas. De draaiende delen waren gedeeltelijk van tochtwering voorzien en de beglazingskit was niet meer de beste. Vervanging was in deze tijd van energiebesparing in dit geval geen luxe. PROBLEEM Mevrouw gaf aan zeer blij te zijn met haar woning en daar niet graag wat aan te veranderen wanneer alles goed functioneerde. Toch besloot ze de kozijnen in de achtergevel te laten vervangen door kunststof kozijnen. Dit zou lagere stookkosten opleveren, luchtdichter zijn en in dit geval ook nog wat beter geluidsisolerend. Na een moeizame uitvoering van de kozijn vervanging in de achtergevel bleek een ‘snaterend’ geluid te zijn meegeleverd met de nieuwe kozijnen. Al bij matige wind op de achtergevel werd de favoriete klassieke muziek in de avond al snel verstoord door snaterende geluiden vanuit de nieuwe kozijnen. ONDERZOEK Bij aanvang van het eerste onderzoek ter Na vervanging blijken de gevelkozijnen in de achtergevel bij wind een ‘snaterend’ geluid te produceren. Opstelling blowerdoor. Openstaande kitvoeg. maar dan met gebruikmaking van een zogenoemde Blowerdoor. De klusser die de kozijnen had geplaatst wilde niet meer
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=