11 NUMMER 6 / JUNI 2023 ACTUEEL COLUMN JOHAN OLTVOORT Flex, duurzaam, circulair, energieneutraal, tijdelijk en betaalbaar bouwen. En zo zijn er nog wel meer mooie woorden te bedenken. Allemaal bedacht om Nederland uit de woningnood te helpen. In 2017 was er nog sprake van dat de Achterhoek, Friesland, Groningen, Zeeland en Limburg krimpregio’s zouden zijn, inmiddels wordt daarover anders gedacht. In vijf jaar is er veel gebeurd. Er moeten nu 100.000 woningen per jaar worden gebouwd. Er zijn woningfabrieken gebouwd en alles moet snel. Heel snel. Er is ook heel veel gepraat. Eind mei gaf de minister aan dat de doelstellingen voor 2023 en 2024 niet gehaald gaan worden. De reden ligt buiten de beleidsmakers. De rente is onder meer gestegen. Die is weliswaar nog erg laag in vergelijking met 20 jaar geleden, maar iedereen rekende zich rijk en nu kan er niets meer. De gestegen bouwkosten, schaarste aan materialen en de oorlog in Oekraïne zorgen er voor dat maar de helft van de geplande woningen gebouwd kan worden en dat er woningen opgeslagen worden in loodsen. Wat is er toch aan de hand? De vraag is er wel, maar met korte termijn denken komen we niet verder. TERUG NAAR BASIS Even terug naar de basis, het fundament van bouwen. Kijk eerst goed naar de vraag. Bouwen we voor mensen die hier tijdelijk zijn? Is dat niet het geval dan is een tijdelijke woning ook maar een tijdelijke oplossing. Jonge stellen die samen een toekomst willen opbouwen, is daar een studio geschikt voor? Als er gezinsuitbreiding komt is er ook meer ruimte nodig. Ouderen hebben weer een andere vraag en hetzelfde geldt voor mensen die graag bij elkaar in een hofje wonen of mensen die graag op zichzelf zijn. Willen we bouwen betaalbaar houden dan moeten we heel goed overwegen of we wel tijdelijk moeten bouwen? Wat is de restwaarde van een flex woning na 10 jaar? Staat Marktplaats dan vol met units die men gratis mag afhalen? Hoeveel kapitaal wordt er vernietigd? Kies voor leiderschap, bouw degelijke, energiezuinige woningen, op maat, die een lange levensduur hebben. Hierdoor wordt ook de huurprijs positief beïnvloedt. Vraag een gemiddelde aannemer hoe we goedkoper kunnen bouwen, hij geeft een duidelijk antwoord. Minder bureaucratie, minder regels, minder franje, zorgen voor efficiëntie door samen te werken met prefab leveranciers. Grondprijzen die redelijk zijn. Kortom, handen uit de mouwen en beide benen op de grond met een blik op de langere termijn. En bouwen weer aantrekkelijk maken voor de beleggers. Zo komen we er samen wel uit. Johan Oltvoort Directeur Olbecon en Olcas Hoe komen we uit de woningnood? Nieuwe Column Johan Oltvoort geeft maandelijks in BouwTotaal zijn visie op de rol van prefab in de bouw. ‘Kringloopwand’: herbruikbare spouwmuur gebouwen met een Lifecycle Paspoort. Concular is ook het bedrijf achter restado.de, dat al acht jaar Europa’s grootste digitale marktplaats voor geoogste bouwmaterialen is. BUITENSPOUWBLAD In het buitenspouwblad combineert de kringloopwand de circulaire UpcyclingBrand sorteringen van Hagemeister en het droogstapelsysteem van drystack. Aan de basis van de circulaire UpcyclingBrand-sorteringen staan drie restgrondstofstromen uit de eigen productie van Hagemeister. Dat restmateriEen volledig circulair ruwbouw-alternatief, dat is de ‘kringloopwand’ die baksteenproducent Hagemeister ontwikkelde, samen met TRIQBRIQ, Concular en drystack. De kringloopwand is een volledig herbruikbare dragende spouwmuurconstructie. Alle onderdelen van de circulaire constructie zijn modulair, droog gemonteerd en demontabel. Foto: Lioba Schneider. modulaire C2C BRIQ’s. Deze zijn vervaardigd uit teruggewonnen hout van Concular, dat door een robotgestuurde productie-installatie wordt omgezet in gestandaardiseerde bouwstenen. Die worden op de bouwplaats gestapeld en met beukenhouten deuvels verbonden, dus zonder milieubelastende bevestigingen. Per vierkante meter slaat de circulaire achterwand circa 200 kg CO2 op, die anders bij de verbranding van het hout zou vrijkomen. Concular is als marktleider voor materiaalpaspoorten en hergebruik van materialen bij de kringloopwand betrokken. De software van het bedrijf digitaliseert materialen in aal wordt geupcycled tot nieuwe bakstenen. De producten worden samengesteld uit ongebakken grondstof die overblijft bij de overgang in de productie van opeenvolgende Hagemeistersorteringen en uit keramische grondstof die het bedrijf onttrekt aan de filters van de eigen waterrecyclinginstallaties. Daarnaast worden gebakken baksteenresten fijngemalen en als bestanddeel aan UpcyclingBrand toegevoegd. Drystack maakt geen gebruik van mortel, maar fixeert bakstenen met herbruikbare kunststof strips met noppen. Die noppen vallen in gaten aan de boven- en onderkant van de gestapelde stenen. Vervolgens wordt met een speciaal voegpistool afgevoegd met een dunne laag voegmortel. Het buitenblad is even eenvoudig, schoon en snel te verwerken als het binnenblad, zonder droogtijden, vervuiling door mortel en dergelijke. Drystack maakt een volledig hergebruik van de baksteengevel mogelijk, zodat de UpcyclingBrand bakstenen van Hagemeister een-op-een kunnen worden toegepast in een volgend bouwproject. Bijkomend voordeel: het systeem biedt opdrachtgevers en ontwerpers veel vormvrijheid bij het ontwerpen van baksteengevels. Hagemeister en partners introduceerden de kringloopwand op de BAU-beurs in München, waar het systeem de Innovatieprijs voor duurzaam bouwen won van BAU en vaktijdschrift AIT. De kringloopwand bestaat uit stapelbare houten BRIQ’s voor het binnenspouwblad. Het buitenblad bestaat uit een droog metselwerksysteem met circulaire bakstenen. De spouwmuurisolatie is vrij te kiezen, maar het ligt voor de hand een eveneens circulair isolatiemateriaal toe te passen. BINNENSPOUWBLAD De gepatenteerde dragende massief houten constructie als binnenblad is opgebouwd uit
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=