35 NUMMER 4 / APRIL 2023 INNOVATIE & INSPIRATIE Bouwfouten Bouwkundige blunders BOUWFOUTEN Hoe duurzaam is hout? Houtskeletbouw heeft in het dagelijks leven vaak toch een groener imago dan bouwwerken met beton en/of staal. Toch betreft het alleen een aanduiding van het materiaal van het skelet: dat is van hout gemaakt. De naam houtskelet wordt ook regelmatig gebruikt in de verbouw, ook wanneer het soms alleen maar gaat om voorzetwanden. Deze voorzetwanden worden dan gemaakt van een houten stijl- en regelwerk met een afwerking die vaak weer niet van hout is. Er zijn in dat geval vaak veel ontmoetingen van hout en beton of hout en metselwerk. Deze ontmoetingen kunnen leiden tot een verhoogde vochtbelasting van het hout, waardoor een behandeling nodig is. In dit geval blijkt een nieuwerwetse menie niet voldoende. geïsoleerde voorzetwanden bij voor- en achtergevel. Na aanbrengen van de voorzetwanden wordt de inrichting gemaakt, met daarin een badkamer in het souterrain van de woning, tegen de achtergevel. Na verloop van twee jaar ontstaat scheurvorming in het voegwerk van het tegelwerk in de badkamer. Hierna gaat het snel: tegels komen los van de voorzetwand en de badkamer wordt onbruikbaar. De aannemer wordt er bijgehaald. Deze geeft aan dat het een kwestie is van opnieuw betegelen. Vermoedelijk heeft de kitvoeg niet goed gehecht. De bewoner twijfelt en geeft aan dat de kitvoeg helemaal goed was voordat de problemen ontstonden. De bewoner besluit een bouwpatholoog in te schakelen om de oorzaak van het probleem te achterhalen en hiervoor herstel te adviseren. ONDERZOEK Ter plaatse aangekomen blijkt een groot deel van de badkamer, voornamelijk de douche, al gesloopt. Ook de ondergrond blijkt zodanig door vocht aangetast dat dit door de aannemer alvast is verwijderd. Zichtbaar is een houten frame dat als voorzetwand heeft gediend en waartussen isolatiemateriaal heeft gezeten. Het houten frame is op korte afstand van en soms helemaal tegen de binnenzijde van de achtergevel in het souterrain gemonteerd. De onderregel van het regelwerk is op de oude betonvloer van het souterrain bevestigd. Het hout is rechtstreeks op het beton gemonteerd en dus is deze door de aannemer netjes van een ‘loodvrije’ menie voorzien. De douchevloer is verhoogd door middel van een opstort op de oude souterrainvloer tussen het houten regelwerk. Door de bewoner wordt een hele fotoserie van de ontmanteling van de badkamer getoond. Hieruit blijkt dat op meerdere plaatsen lekkage heeft plaatsgevonden als gevolg van onvolkomenheden in de uitvoering van de badkamer. Ondanks de hele ontmanteling is het de bewoner opgevallen dat het vochtig tot nat blijft op de betonvloer, ook nu de badkamer al enkele weken open ligt. Ook de hemelwaterafvoer aan de buitenzijde is opgegraven en blijkt niet lek. De onderregel van het houten regelwerk van de voorzetwand blijkt ondanks de menie op enkele plaatsen vrijwel helemaal verrot. Een korte inspectie leert dat het maaiveld in de achtertuin ruim hoger ligt dan de oude betonvloer van het souterrain waarop het houten regelwerk is geplaatst. Via het kozijn wordt gemeten dat het maaiveld van de achtertuin circa 19 centimeter hoger ligt dan de bovenzijde van de oude betonvloer van het souterrain. Zichtbaar is dat de achtergevel ooit een achterdeur heeft gekend, waarvan de sparing is dichtgemetseld. Ook is te zien dat het nieuwe en bestaande metselwerk, alsook de aansluiting daartussen, niet waterdicht is. Langs de achtergevel heeft een draingoot gezeten die tijdelijk is verwijderd voor de ontgraving om de riolering te controleren. OORZAAK De oorzaak van de houtrot in de onderregel van het houtskelet is meervoudig. Door de lekkages vanuit de badkamer (onderbouwd met fotomateriaal) is het aannemelijk dat lekwater langs de verhoogde badkamervloer is afgelopen en op de oude betonvloer van het souterrainvloer is gekomen. Aannemelijk is ook dat dit mede veroorzaker is van de houtrot in het houten regelwerk. Het nog steeds vochtig tot nat zijn en blijven van de onderzijde van het houten regelwerk van de voorzetwand, ondanks het verwijderen en niet gebruiken van de douche, wordt veroorzaakt door vochtdoorslag door de achtergevel. De achtergevel laat vocht door vanuit het maaiveld. Dat gaat door het metselwerk van de achtergevel naar binnen en komt op de betonvloer van het souterrain. HERSTEL In dit geval is het hersteladvies het verlagen van het maaiveld in de achtertuin tot meer dan 5 centimeter onder het nieuw te realiseren betonvloerpeil in de badkamer. Er komt dan een duidelijk afschot naar de verderop lager gelegen achtertuin. De betonvloer krijgt een opstort in de gehele badkamer tot circa 10 centimeter boven het oude peil. Hierdoor kan water van buiten niet meer door de gevel naar binnen komen, boven de betonnen badkamer-/ douchevloer. Als dan ook nog een lekvrije badkamer wordt gemaakt kan het houten regelwerk wel ‘gegrond’ op de betonvloer worden aangebracht. Duurzaam genoeg, lagere vochtbelasting en het ‘houtskelet’ zal wel langer meegaan dan twee jaar. TEKST: ING. S. DEN OUDEN BUREAU VOOR BOUWPATHOLOGIE, MONTFOORT WWW.BOUWPATHOLOGIE.NL Eén van de vele gedateerde panden in de hoofdstad van ons land is aangekocht door een nieuwe eigenaar. Deze wil de woning beter isoleren en herinrichten voordat hij er gaat wonen. De woning wordt aan de binnenzijde geheel gestript. Hierna wordt de woning aan de binnenzijde voorzien van Ontgraving buiten, waarbij de riolering is te zien. Hoogte ten opzichte van het kozijn. Hoogte ten opzichte van het maaiveld. Hoogte vloer ten opzichte van riolering binnen. Houten onderregel langs achtergevel. Deels verwijderde houten onderregel en vochtig metselwerk.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=