15 NUMMER 4 / APRIL 2023 THEMA HOUTBOUW Betere leeromgeving Biofilische architectuur in het onderwijs leidt tot aantoonbaar betere prestaties bij kinderen. Dagelijkse blootstelling aan de natuur is één van de belangrijkste factoren in de kwaliteit van een leer- en werkomgeving. Een effectieve en holistische manier om kinderen en volwassenen beter te laten functioneren. Een omgeving die het welzijn en het moreel vermogen verbetert, wat personeelsverloop vermindert en productiviteit verhoogd. Kostenposten voor verzuim, werving, extra personeel en ondersteuning worden lager. DE POSITIEVE EFFECTEN OP EEN RIJ: • 96% van alle kinderen verkiezen natuur en een buitenlocatie, boven een binnen locatie. • Contact met de natuur vergroot de aandacht en concentratievermogen. • De leercapaciteit verhoogt met 20 tot 25%. • Hogere testscores van 5 tot 15%. • Minder personeelsverloop, ziekteverzuim en presentisme onder leerkrachten. • Natuurlijke materialen en planten maken een leeromgeving visueel en tactiel wat kinderen activeert en uitdaagt. Biofilische architectuur in de zorg De grootste vooruitgang die we met biofilische architectuur kunnen boeken ligt op het gebied van de zorg. Omdat onze hersenen en lichamen geëvolueerd zijn tijdens het duizenden jaren lang ontdekken en verkennen van de natuur liggen instinctieve reacties op de natuurlijke wereld diep ingebakken in onze aard. Zieke mensen herstellen daarom geestelijk en lichamelijk sneller wanneer ze zich in een omgeving bevinden die deze instinctieve band met de natuur activeert. BIOFIELE ELEMENTEN ALS DAGLICHT EN UITZICHT OP DE NATUUR HEBBEN GROTE INVLOED OP DE GEZONDHEIDSZORG: • Sneller herstel van patiënten. • 8,5% korter ziekenhuisverblijf, gemiddeld 2,6 dagen. • Tot wel 20% minder medicijngebruik. • Minder behoefte aan aandacht van personeel. • Sneller stabilisatie van de bloeddruk. • Vermindering van angsten en verbeterd emotioneel welzijn. teerd acetyleringsproces wordt verduurzaamd. Dat hout is zo duurzaam, dat hoef je niet te schilderen. Maar een opdrachtgever wilde ander goedkoper hout, dat je wel moest schilderen. Ik zeg: als je nou die kosten voor het schilderen verrekend, dan kun je net zo goed Accoya-hout nemen. Maar dat bleek toch een ander potje, dus dat kon niet. We kijken gewoon te weinig naar de terugverdienmogelijkheden. Vooral gemeenten hebben vaak gescheiden potjes.” ENERGIE EN BIOFILISCH De laatste tijd ontstaat er discussie rond de milieubelasting die sommige energiebesparende maatregelen veroorzaken. Denk aan de milieubelastende productie van fossiele isolatiematerialen, zonnepanelen en sinds kort ook warmtepompen. “Wij streven naar het ontwerpen van energieleverende woningen. Dat is te bereiken door goed isoleren met bijvoorbeeld vlaswol of hennep en houtconstructies die koudebruggen minimaliseren. Techniek gebruiken we alleen indien echt nodig. Er zijn grote projecten waar al 40% van de kosten naar de installaties gaat. Dan denk ik: kan dat niet minder? Koelen kan je bijvoorbeeld met natuurlijk nachtventilatie, waarbij er op de benedenverdieping en in het dak ’s nachts luiken opengaan zodat koele buitenlucht kan binnenstromen. Zonnepanelen gebruiken we voor aanvullende energie die nog nodig is. Daarnaast passen we vloerverwarming toe in combinatie met warmtepompen.” PREFABRICAGE Prefabicage is voor Daan ook een duurzame oplossing: “Prefab houtbouw is eigenlijk vanzelfsprekend. Je kunt snel en gecontroleerd prefab elementen prefabriceren en dan op de bouwplaats monteren. Daarmee vermindert de overlast en kun je snel bouwen. Ook kun je zo losmaakbaar bouwen, waardoor je in een latere fase de elementen weer kan demonteren en kan recyclen of hergebruiken. Persoonlijk geloof ik niet zo in het stapelen van prefab modules, uit het oogpunt van circulair bouwen. Als je die modules na dertig jaar weer terugneemt voldoen ze hoogstwaarschijnlijk niet meer aan de geldende regelgeving, technologie en trends. Dus dan kun je er weinig mee.” Groot voordeel van prefab houtbouw is volgens Daan tot slot dat je emissieloos kunt bouwen in en nabij Natura 2000 gebieden: “Het is een lichte bouwmethode, dus transport naar en verwerking op de bouwplaats kan met elektrisch materieel. Hierdoor kun je uitstootvrij bouwen.” Daan Bruggink: “Biobased materialen zijn gebaseerd op miljoenen jaren van productontwikkeling. Geen enkel technisch of chemisch bouwmateriaal is zodanig getest en doorontwikkeld als bijvoorbeeld hout, vlas of hennep.” Foto: Sara Donker. De biofilische school ‘De Verwondering’ in Almere van ORGA architect is het eerste voorbeeld van een nieuwe generatie biofilische schoolgebouwen waarin de krachtige stimulans van natuurlijke principes op het leervermogen wordt erkent en benut. In 2021 won deze school de ‘Gouden Kikker’, als meest duurzame school in Nederland. Foto: Rubenvisser.com. De tandartspraktijk in Middenmeer is specifiek door ORGA architect ontworpen rond de beleving van de patiënt. Twee natuurlijke elementen zijn in overvloed aanwezig in het interieur: daglicht en hout. Gezeten in de stoel van de tandarts kunnen patiënten uitkijken over het typische vlakke Hollandse landschap. Vanwege privacy is er een ‘éénrichting’ laag toegepast op de ramen tussen de behandelkamers en de gang. Patiënten en tandartsen kunnen vrij naar buiten kijken, maar het zicht vanuit de gang of van buiten de behandelkamers wordt geblokkeerd. De tandarts geeft aan dat vergeleken met z’n vorige praktijk hij dagelijks meerdere extra patiënten kan behandelen, met de dezelfde hoeveelheid zorg en aandacht. Door de rustgevende omgeving kan hij eerder beginnen met behandelen. Foto: Rubenvisser.com.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=