17 NUMMER 3 / MAART 2023 THEMA DAKEN Wereldprimeur met eerste circulaire plat dak In de kim wordt de waterdichtingsfolie vastgeklikt. Dit gepatenteerde systeem heet Certefix. Het moet ’s werelds eerste volledig circulaire plat dak zijn: een dakrenovatie in het Belgische Kampenhout op een winkelpand van Retail Estates. Dankzij gepatenteerde systeemonderdelen kan het volledige daksysteem integraal gedemonteerd en hergebruikt worden. Het mechanisch verankerde EPDM-dakmembraan dat door Tectum Group wordt aangebracht, heeft een langere levensduur dan iedere andere oplossing voor waterdichting. Daardoor kan het dakmembraan later een ongeschonden tweede leven tegemoet, samen met de montage-onderdelen die uit onverwoestbaar aluminium zijn vervaardigd. TEKST: FRANK DE GROOT I.S.M. TECTUM GROUP BEELD: TECTUM GROUP “We stelden graag onze dakrenovatie beschikbaar voor deze testcase, die past in onze ESG-strategie (Environmental, Social en Governance, red.), waarbij we dit jaar 10 miljoen euro investeren in de verduurzaming van onze winkels”, zegt Koenraad Van Nieuwenburg, CIO van Retail Estates. “Want ook wij willen meer leren over duurzame en circulaire toepassingen.” Ook Tectum Group wil pionier zijn in de vraag naar een 100% circulair, demontabel en herbruikbaar dak. Dit om de eigen ESG-visie te ondersteunen, maar tevens bij te dragen tot de werkagenda van Vlaanderen Circulair en de Europese ESG-doelstellingen. Het innovatieve daksysteem wordt gelanceerd onder het Tectum-huismerk BossCover, onder de naam ‘BossCover Circular System’. Op 12 januari 2023 werden wind en regen getrotseerd voor de lancering en bezichtiging van het eerste circulaire plat dak. Zelfs de Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme, Zuhal Demir, was naar Kampenhout gekomen: “Met dit project bewijzen onze ondernemers nog maar eens dat technologie en innovatie ons de weg wijzen naar een duurzame economie en een leefbaar Vlaanderen. Als minister kan ik daar alleen maar trots op zijn. Ik ben blij dat ook onze bouwbedrijven streven naar een efficiënt en effectief gebruik van hulpbronnen. Dat is immers de essentie van circulair bouwen.” KLIKSYSTEEM VERHINDERT WEGGOOIEN Tegenwoordig worden in België vooral verlijmde (EPDM) of op de ondergrond gebrande (bitumen) systemen uitgevoerd. Geballaste daken zijn ten dele losliggende daken, maar ze vormen slechts een klein percentage van de markt. Gelijmde of gebrande systemen zijn, als zo’n dak afgebroken wordt, als ‘verkleefde koek’ alleen nog goed voor de verbrandingsoven. “Vanuit onze duurzaamheidsfilosofie zijn wij als bedrijf op zoek gegaan naar het circulaire dak dat demonteerbaar en dus gewoon opnieuw herbruikbaar is, met liefst een tweede leven als dak!”, zegt Filip Biesmans, bestuurder van Tectum Group en hoofd innovatie. “Daarbij beschadig je de materialen niet en kun je het waterdichtingsmembraan er in zijn geheel afnemen. Dat impliceert dat je nergens lijm gebruikt.” Filip vervolgt: “Het waterdichtingsmembraan is als folie herbruikbaar en ook de opstanden worden niet verlijmd. In de kim (overgang van platte gedeelte naar de dakrand) gaan we de waterdichtingsfolie vastklikken. Dit gepatenteerde systeem gaven wij de naam Certefix. Ook de dakranden worden vastgeschroefd aan de rand van het dak, opnieuw met een gepatenteerd systeem. De ontwikkeling ervan deden wij in samenwerking met onze partner Claerhout Aluminium.” HERGEBRUIKEN VERSUS RECYCLEREN “Onze wens is om de folie opnieuw als waterdichting te hergebruiken op het dak. We geven het dak een tweede leven”, zegt Rudy Evens, CEO van Tectum Group. “Het membraan wordt hergebruikt, en dus niet gerecycleerd tot een andere toepassing. Recyclage van EPDM-resten tot een nieuw product deden we al, maar dan tot daktegels. Maar deze innovatie gaat veel verder en betekent echt een grote stap inzake circulariteit in de bouwsector.” Rudy vervolgt: “We onderzoeken businessmodellen waarin we dakmembranen, die aan het einde van hun gebruik zijn, terugnemen. Op de EPDM worden gewapende stroken aangebracht ter versteviging, die ons toelaten het membraam in de toekomst opnieuw te hergebruiken. Oprollen en terug uitrollen! Het kliksysteem én de dakranden kunnen ook gewoon hergebruikt worden.” Het demonteerbare en herbruikbare dak past perfect in de nieuwe trends van flexibel en modulair bouwen. “Een extra verdieping op je woning of gebouw zetten, het zogenaamde optoppen, wordt gemakkelijk en duurzaam”, legt Rudy uit. “Want je demonteert je volledige dak en monteert het vervolgens op de volgende verdieping. Zo kunnen bouwdromen in fases verwezenlijkt worden of wordt het gebouw flexibel en aanpasbaar aan wijzigende behoeften. Ook kunnen we anticiperen op eventuele strengere isolatienormen in de toekomst. Als je aanvullend wenst te isoleren, dan kan je makkelijk de folie eraf halen, aanvullend isoleren en vervolgens de folie weer monteren.” KEUZE VOOR EPDM Waarom de keuze voor EPDM? Filip Biesmans is duidelijk: “Er bestaat geen waterdichtingproduct zonder fossiele grondstoffen. EPDM is een inert materiaal. Dat betekent dat UV-straling en weersomstandigheden geen invloed hebben op de eigenschappen van EPDM. Dus heeft dit materiaal, met een bewezen levensduur van 50 à 60 jaar, soms een langere levensduur dan het gebouw.” Filip verduidelijkt: “Je gebruikt eenmalig fossiele grondstoffen, maar kan het product dan wel in een enorm lange levenscyclus houden, als origineel product. Bovendien is EPDM met 1,2 tot 1,5 mm dikte een dun materiaal, waardoor de milieukosten gunstiger zijn in vergelijking met de dikkere 4 mm bitumen dakbanen. Ik heb het dan niet enkel over transport, maar ook over de productie: we hebben in vergelijking met bitumineuze membranen gewoon minder fossiele grondstof nodig om tot een dakmembraan te komen.” TOT SLOT: UITDAGINGEN “Met het circulaire dak zetten we een heel belangrijke stap in de juiste richting”, zegt Filip tevreden. “Niks doen is geen optie! Maar er blijven ook heel wat uitdagingen, want mijn droom is een volledig circulaire, functionele en smart gebouwschil. Onze R&D-afdeling blijft dus op volle toeren draaien en inzetten op het volledige dak én de gevel.” Filip besluit: “We gaan nog verder op zoek naar hoe we zoveel mogelijk waarde geven aan de EPDM-folie die we hergebruiken. Hoe kunnen we dit als een tweedehands-membraan in de markt zetten? Tectum Group wil samen met andere stakeholders, zoals Buildwise (voorheen WTCB) en andere instituten, zoeken naar de juiste oplossingen op lange termijn. Daarnaast zetten we ons onderzoek inzake isolatie, dampscherm en primers zonder solventen verder. Ook de combinatie van een circulair losliggend dak met een biodivers extensief groendak is een geweldige uitdaging. En natuurlijk willen we al onze oplossingen met de nodige garanties aanbieden aan onze klanten.” Zelfs de Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme, Zuhal Demir (midden, met schaar), was naar Kampenhout gekomen om het eerste circulaire plat dak te lanceren.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=