PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 14 ROOKWERENDHEID IN DE PRAKTIJK Mogelijkheden en onmogelijkheden van nieuwe eisen rookwerendheid Sinds juli 2021 zijn er in het Bouwbesluit nieuwe eisen opgenomen met betrekking tot rookwerendheid. De nieuwe versie van NEN 6075 is toen aangewezen en er zijn nieuwe eisen vastgesteld die bepalen wanneer een scheiding rookwerend moet zijn. Waar in het verleden uitgegaan werd van een vuistregel dat rookwerendheid 1,5x de brandwerendheid van een scheiding bedraagt, moet nu een scheiding ‘echt’ rookwerend zijn. Dit lijkt een klein verschil, maar in de projecten wordt duidelijk dat dit grote gevolgen heeft voor de maakbaarheid van onze gebouwen. Ook vraagt de rookwerendheid onderhoud om de veiligheid op niveau te houden. TEKST: IR. DAAN JANSEN EN ING. LARS RAIJMAKERS, ROYAL HASKONINGDHV Het bouwen van een bouwwerk betekent het samenvoegen van een veelheid van producten tot een geheel. Om brandwerende scheidingen te realiseren is het bewustzijn flink toegenomen dat de gebouwde situatie ook moet zijn getest in een laboratorium. Hierdoor kan bewezen worden dat het samenstel van alle producten zal voldoen aan de eisen. Vele uitdagingen worden in de praktijk zichtbaar als we heel kritisch de uitvoering volgen. Een deur is getest met specifiek hang- en sluitwerk, in een bepaald type kozijn dat vervolgens weer in een wand zit. Als de wand steenachtig is, moet deze in de praktijk ook steenachtig zijn. Hoe meer variaties getest zijn, hoe makkelijker de toepassing. Maar er zijn altijd situaties te bedenken die afwijken van alle testen. Architecten worden immers ingezet om een aansprekende, creatieve, inspirerende of prettige omgeving te creëren. BETEKENIS KOUDE EN WARME ROOK VOOR BOUWPRODUCT Rookwerendheid is nu als extra eis toegevoegd aan de bouwregels. Afhankelijk van de situatie kan het hierbij gaan om rookwerendheid tegen koude of warme rook. Dit betekent dat er voor bouwproducten die worden toegepast in rookwerende scheidingen twee testen moeten worden gedaan. De rookwerendheid wordt bepaald aan de hand van een luchtdichtheidsproef. De objecten moeten daarvoor ingebouwd worden in een testkamer. Dit is vergelijkbaar met een brandproef, maar bij deze proef wordt geen brand of rook geproduceerd. De testkamer wordt voor de proef op temperatuur gebracht en vervolgens wordt bij verschillende drukverschillen het lekverlies bepaald. Dit lekverlies is een maat voor de rookwerendheid. Als de grenswaarde niet wordt overschreden, voldoet het product. Bij koude rookwerendheid wordt de test gedaan bij een temperatuur van 20 graden en bij warme rookwerendheid wordt de test gedaan bij een temperatuur van 200 graden. De classificatie voor de bouwproducten die beproefd zijn, zijn Sa voor koude rook en S200 voor warme rook. Belangrijk is dat de test een aantal beperkingen heeft voor de praktijk. De geteste bevestiging en afwerking moeten in de praktijk ook zo worden gerealiseerd en de rookwerendheid is richting-afhankelijk. Als een product maar van één zijde is getest, voldoet deze ook maar in één richting. De producten die typisch moeten voldoen aan de rookwerendheid zijn veelal ook de zwakke schakels voor de brandwerendheid, namelijk deuren, doorvoeringen, brandkleppen en kieren. EISEN AAN SCHEIDING EN PRODUCTEN Behalve dat de bouwproducten kunnen voldoen aan een koude of warme rookwerendheid geldt dat de NEN 6075 ‘Bepaling van de weerstand tegen rookdoorgang tussen ruimten’ eisen stelt aan een scheiding. In de scheiding mogen rookwerende producten worden toegepast, maar hieraan zitten ook beperkingen. Er mogen bijvoorbeeld in een vlak van 5 x 5 meter maximaal vijf rookwerende producten worden toegepast van de juiste kwaliteit. Situaties waar veel deuren, doorvoeringen en kieren samenkomen moeten dus zorgvuldig worden bestudeerd. Dit kan zelfs zo ver gaan dat een administratie moet worden bijgehouden om het totale lekverlies van de componenten te berekenen op basis van standaardwaarden of testgegevens. Voor de beoordeling geldt nog een belangrijk uitgangspunt: scheidingen die optisch luchtdicht zijn en goed zijn afgewerkt, mogen beschouwd worden als rookwerend. Dit betekent dat kieren, naden en dilataties die netjes zijn afgewerkt, niet beschouwd hoeven te worden. Het goed luchtdicht afwerken van (brand)scheidingen is dus voor de toekomst van belang om te voldoen aan de rookwerendheid. GEVOLGEN VOOR BOUWPRODUCTEN ZIJN GROOT Deuren en ramen Om rookwerende deuren aan de eisen te laten voldoen, moeten deze voorzien zijn van een kierdichting. Om daarnaast aan de warme rookwerendheid te voldoen, moet een valdorpel worden toegepast. De toevoegingen zijn niet onbekend omdat in luchtdichte of akoestische scheidingen deze voorzieningen ook voorkomen. Een belangrijk verschil is echter wel dat deze maatregelen voorheen op specifieke plaatsen worden genomen, terwijl het nu meer generieke voorzieningen worden. Valdorpels zijn in de praktijk kwetsbaar. Als ze toegepast worden boven vloeren die bekleed zijn met vloerbedekking zal de draaiing Rookwerendheid is nu als extra eis toegevoegd aan de bouwregels. Foto: Reinaerdt Deuren. Testopstelling rookweerstand bij enkele deur. Beeld: GND. Voor het borgen van de rookwerendheid moet het hele samenspel van de scheiding veel beter worden gecontroleerd. Denk ook aan het brand- en rookwerend uitvoeren van doorvoeren. Foto: Nullifire.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=