PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 34 Kalkzandsteen blijft populair Productiehal met autoclaven. Kalkzandsteen wordt al sinds het einde van de 19e eeuw in Nederland industrieel geproduceerd. Het materiaal is door zijn gunstige eigenschappen altijd populair gebleven in de bouw. Ook in de huidige vloedgolf aan ontwikkelingen op het gebied van prefabricage, energietransitie, circulariteit, milieuprestatie en schreeuwend tekort aan vakmensen, houdt kalkzandsteen zich staande. Wat is het geheim van kalkzandsteen? BouwTotaal schoof aan tafel bij een wellicht wat minder bekende kalkzandsteenproducent in Nederland: MAKZ kalkzandsteen in Oosterhout. TEKST: ING. FRANK DE GROOT De kalkzandsteenindustrie in Nederland wordt gedomineerd door twee bekende namen: Calduran en Silka kalkzandsteen (Xella). Wat veel lezers niet weten is dat er sinds 2007 een derde kalkzandsteenproducent in Oosterhout is gestart: MAKZ kalkzandsteen. “We hebben het altijd erg druk gehad, waardoor er minder tijd aan promotie is besteed”, zegt directeur Leon de Kok. “Maar daar willen we verandering in brengen: we hebben zulke mooie producten en diensten, dat het zonde is als marktpartijen ons niet kennen.” Leon de Kok heeft een jaar geleden oprichter Ger Jansen opgevolgd, die met pensioen is gegaan. Ger Jansen startte in 2007 samen met John Martens van het naastgelegen Martens Beton met MAKZ (Martens Kalkzandsteen). Aanvankelijk produceerde het bedrijf alleen kleinformaat kalkzandstenen en daar is het bedrijf nog steeds sterk in. Maar door een toenemende vraag uit de markt worden er sinds 2013 ook elementen geproduceerd. “We leveren in principe door heel Nederland, met de nadruk op het zuiden, westen en midden van Nederland. Vlaanderen in België wordt voor ons ook steeds belangrijker. Sinds twintig jaar is daar ook kalkzandsteen in opkomst en de laatste tien jaar gaat het echt snel. We produceren 24/7 om aan de grote vraag te kunnen voldoen”, aldus Leon. BIJZONDERE EIGENSCHAPPEN De aanhoudende populariteit van kalkzandsteen heeft volgens Leon te maken met de bijzondere eigenschappen van het materiaal: “In de eerste plaats is het een constructief sterk materiaal, dat een hoge brandwerendheid heeft en resulteert in een goede geluidsisolatie. Door de grote massa heeft kalkzandsteen ook goede accumulerende eigenschappen, waardoor het lang warmte en in de zomer koelte kan vasthouden. Verder heeft het materiaal ademende eigenschappen. Dat leidt tot een goede vochtregulering in een woning.” Op het gebied van duurzaamheid en circulariteit scoort kalkzandsteen ook hoog. Leon legt uit: “Uit de milieuprestatie vergelijking die door NIBE is opgesteld in 2021 blijkt dat de MKI (milieukostenindicator, red.) per m2 bij kalkzandsteenwanden in vergelijking met andere bouwmaterialen in dezelfde toepassing, het laagst is. Dat komt onder meer doordat kalkzandsteen wordt gemaakt van de natuurlijke producten kalk (5%), zand (90%), kalkzandsteenpuin (5 tot 10%) en water. Het zand is in Nederland volop voorradig en de kalk wordt ingevoerd uit België en Duitsland. Kalkzandsteen heeft verder een levensduur van meer dan 75 jaar.” Kalkzandsteen leent zich ook prima voor hergebruik of recycling: “Al bij de bouw van de fabriek hebben we rekening gehouden met milieuaspecten. Breuk- en misproducten recyclen we. De strategische ligging - direct aan de A27 en de A59, binnen een straal van 80 kilometer van de helft van alle bouwactiviteiten in Nederland - zorgt voor relatief weinig transportkilometers. Om de continuïteit over de gehele lijn te waarborgen, toetsen we ook de milieu-inspanningen van onze toeleveranciers. De volgende stap is hergebruik van sloopmateriaal. We zijn samen met New Horizon – die gebouwen ontmantelt – aan het testen of we recycled zand of recycled kalkzandsteen (zonder gips) als reststromen uit de bouw kunnen inzetten bij nieuwe productie.” OPKOMST PREFABRICAGE Het bouwproces wordt steeds verder geïndustrialiseerd, wat zich onder meer vertaalt in toenemende prefabricage. Hiermee wordt tevens een antwoord geboden aan het oplopende tekort aan vakmensen. Welke gevolgen heeft dit voor de kalkzandsteenindustrie? Leon heeft voor zijn overstap naar MAKZ in de prefab industrie gewerkt, dus kent die wereld ook goed: “De woningbouwopgave is enorm. Daarnaast is de druk op de woningmarkt zo groot, dat veel woningeigenaren besluiten tot verbouwen in plaats van verhuizen. Wij kunnen het werk daardoor amper aan. Daarom is het goed dat er steeds meer wordt geprefabriceerd, anders zou het woningtekort nog verder oplopen. Maar wij merken daar nog weinig van van. Daarnaast zijn we van oudsher ook sterk in de verbouwmet onze kleinformaat stenen. Daar is prefabricage veelal geen oplossing. Wat ook mee speelt: een nieuwbouwcasco van kalkzandsteenelementen kan ook door minder geschoolden of buitenlandse werknemers worden gebouwd. Alle elementen komen op maat en gecodeerd naar de bouwplaats, inclusief wanduitslagen, waarop is te zien waar de elementen moeten komen. In feite is dit half-prefab, met als groot voordeel dat je tot kort voor de aflevering nog wijzigingen kunt doorvoeren en je flexibel bent met de leidingen die eenvoudig ingefreesd kunnen worden.” COMPLEET PAKKET Leon besluit: “Bouwbedrijven kunnen voor het complete pakket bij ons terecht, dus ook stofarme lijmen, verankeringsproducten, lijmgereedschap en een elementenkraan. Daarnaast kunnen we volledig in BIMwerken: dit houdt in dat er een IFC model wordt gegenereerd waarin alle kalkzandsteenwanden de juiste kenmerken meekrijgen en waar alle nodige lateien, dilataties en wandaansluitingen zijn toegevoegd. Na de clash-controle(s) en goedkeuring van de klant kunnen de elementen meteen worden geproduceerd.” Inmiddels is MAKZ kalkzandsteen met studenten van de TU Eindhoven alweer verder aan het denken: “We ontwikkelen een noviteit in de kalkzandsteenindustrie, maar daar kan ik nu helaas nog niets over zeggen. Zodra deze noviteit marktrijp is, laten we het weten!” AANBOD KALKZANDSTEEN MAKZ ELEMENTEN • Hoogte 538 en 648 mm en lengte 997 mm. • Dikten: 100, 120, 150, 175, 214 en 300 mm. • Standaard druksterkteklassen CS 12 en CS 20. Volumieke massa 1.750 kg/m3. • MAKZ Plus: druksterkteklassen CS 20, CS 28 en CS 36 (op aanvraag). Volumieke massa 2.150 kg/m3. Dikten 175, 250 en 300 mm. • E 300 MAKZ Plus: 300 x 997 x 538 mm, volumieke massa 2.200 kg/m3. • Kimblokken in alle wanddiktes en in hoogtematen 45, 60, 80, 100, 120 en 140 mm. KLEINFORMATEN • Metselstenen: Waal-, Amstel- en Maasformaat. Daarnaast dubbel Amstel (150 mm) en Maasformaat (150 mm). • Metselblokken, M blok: Lengte 327 mm. Hoogte en dikte: 100 x157, 100 x 240, 150 x 157 en 214 x 133 mm. • Lijmblokken, L blok: van 67 x 298 x 437 tot 300 x 098 x 265 mm. Raadpleeg productcatalogus. • Lijm-kimblokken, L blok: van 100 x 45 x 327 tot 214 x 140 x 297 of 300 x 80 x 250 mm. Raadpleeg productcatalogus. • Velling-kimblokken, V kimblok: Lengte 297 of 437 mm, hoogte 98 mm en dikte 100, 120, 150 en 214 mm. Er zijn ook Velling pasblokken met dikte van 100 mm, diverse hoogten en lengte 214 of 433 mm. • Vellingblokken, V blok: Lengte 297 of 437 mm, hoogte 98, 148, 198 en 298 en dikte 67, 100, 120, 150 en 214 mm.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=