21 NUMMER 12 / DECEMBER 2021 THEMA BETON TRL NIVEAUS TRL niveaus innovatie (TRL = Technology Readiness Level) • TRL 1: Basisprincipes van de benodigde technologieën zijn bekend. • TRL 2: Het technologisch concept van de sleutelcomponenten is geformuleerd. • TRL 3: Het technologisch concept van sleutelcomponenten is experimenteel aangetoond. • TRL 4: De technologie van alle sleutelcomponenten werkt onder laboratoriumcondities. • TRL 5: De voor het prototype benodigde technologieën werken onder relevante omstandigheden. • TRL 6: Een prototype werkt onder relevante omstandigheden.. • TRL 7: Een prototype kan getest worden onder operationele omstandigheden • TRL 8: Het systeem is getest en gevalideerd onder de operationele omstandigheden. • TRL 9: Klaar voor toepassing. teert aan de hand van de innovatie de beste experts. De prestaties van het product staan centraal. Uw innovatie is in veilige handen. De aangeleverde gegevens en producten worden uitsluitend gebruikt voor het Betoninnovatieloket en daarmee uitsluitend gedeeld met het deskundigenteam. Zie verder www.crow.nl/thema-s/infratechniek/ betoninnovatieloket/betoninnovatieloket/ werkwijze-beton-innovatieloket. FIRST DATES Het Betoninnovatieloket werkt globaal hetzelfde als het Asfaltkwaliteitsloket, waar jaarlijks een tiental innovaties en hun prestaties worden gevalideerd (www.crow. nl/asfalt-impuls/projecten/asfaltkwaliteitsloBETON BLIJFT BETON Belangrijke duurzame innovaties in beton zijn producten met een hoge recycled content. In het BetonAkkoord is afgesproken dat oud beton weer zoveel mogelijk weer wordt verwerkt tot nieuw beton. Heijmans bijvoorbeeld realiseerde in september 2021 in samenwerking met de Rutte groep een betonnen tussenwand onder een spoorviaduct in Amsterdam. De wand van gewapend beton is vorige week geplaatst onder een nieuw spoorviaduct aan de Contactweg in het Havengebied van Amsterdam. Het dek daarvoor schoof Heijmans eerder deze zomer al op zijn plek. De secundaire grondstoffen zijn afkomstig van het project Buiksloterham aan de overkant van het IJ. De speciale scheidingsinstallatie van de Rutte Groep zorgde ervoor dat niet alleen zand en grind van het betonpuin uit Buiksloterham hergebruikt konden worden, maar ook het ongebonden cement dat Rutte met de smart crusher weet vrij te spelen. De betonnen wand is gemaakt uit 100 procent gerecycled grind, 50 procent gerecycled zand en 15 procent gerecycled cement. Het totale percentage hergebruikte materialen in de mortel komt op 75 procent. En dat is volgens Heijmans, de gemeente Amsterdam en opdrachtgever ProRail niet minder dan een primeur. De berekeningen wijzen op een besparing van de CO2-uitstoot van 27 procent en een bijna even grote daling van de milieukostenindicator MKI. Heijmans zal de komende jaren monitoren hoe de circulaire wand zich gedraagt en hoe het materiaal reageert op belastingen, temperatuurschommelingen en andere weersinvloeden. Ook in de woning- en utiliteitsbouw wordt steeds vaker beton met een hoge recycled content toegepast, onder meer in 2019 door Heembouw voor de fundering van een groot kantoor in Berkel en Rodenrijs. BETON MET EEN LAGE CO2 FOOTPRINT Voor alle bedrijven in de betonindustrie geldt dat zij mortels kunnen kiezen of ontwikkelen met een lage milieu-impact. Voorbij Prefab heeft CO2-arm beton ontwikkeld met een CO2-reductie van 44% ten opzichte van ‘normaal’ beton voor de betonnen casco’s die het bedrijf maakt. De CO2-reductie is toe te schrijven aan alkalische activatie van cement en door KIWA gecertificeerd. BETON MET GEOPOLYMEER Cement is het bestanddeel van beton met de meeste milieu-impact. In 2020 heeft Mobilis beton met geopolymeer succesvol toegepast in de hoofddraagconstructie van een spoorwegonderdoorgang bij Heiloo. Het geopolymeer vervangt cement als bindmiddel, resulterend in beton met een fors lagere CO2 footprint. De TBI-onderneming kondigde aan meer projecten te gaan realiseren met geopolymeerbeton. In hetzelfde jaar heeft de firma A. Jansen ook geopolymeerbeton geleverd voor de begane grondvloeren van 36 woningen in Ecodorp Boekel. ZELFHERSTELLEND BETON De levensduur van beton kanmet allerlei innovatieve technieken enmiddelen verlengd worden. Zo is er onderzoek gedaan naar het gebruik van calciumcarbonaat producerende bacteriën voor de bestrijding van scheurvorming in beton. Zodra zo’n innovatie op TRL 6 niveau komt is er zeker belangstelling bij het Betoninnovatieloket omhet product te valideren TWEEDE LEVEN VOOR BETON Door vandaag slim te ontwerpen en remontabel en modulair te bouwen in beton kan ook een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de circulaire economie. We moeten af van het idee dat we bouwen voor de eeuwigheid. De bouw en demontage van de tijdelijke rechtbank in Amsterdam is een prachtig voorbeeld van demontabel bouwen. De betonnen kanaalplaatvloeren zijn remontabel toegepast in 2015 en worden nu zes jaar later gedemonteerd en opnieuw gebruikt voor een nieuw kantoor in Enschede. In Amsterdam worden betonnen bouwelementen van de Bijlmerbajes opnieuw gebruikt in de nieuwe woonwijk die er verrijst. Het Rijksvastgoedbedrijf en de provincie Gelderland willen betonnen kanaalplaatvloeren oogsten uit een bestaande kantoorkolos in Arnhem. In de infrasector worden voorbereidingen getroffen om betonnen liggers een tweede leven te geven in nieuwe bruggen en viaducten. In 2020 heeft A. Jansen geopolymeerbeton geleverd voor de begane grondvloeren van 36 woningen in Ecodorp Boekel. De bouw en demontage van de tijdelijke rechtbank in Amsterdam is een prachtig voorbeeld van demontabel bouwen. De betonnen kanaalplaatvloeren zijn remontabel toegepast in 2015 en worden nu zes jaar later gedemonteerd en opnieuw gebruikt voor een nieuw kantoor in Enschede. ket/gevalideerde-producten). Het gaat dan bijvoorbeeld om het aandeel circulair materiaal of de CO2-reductie van een bepaald soort product. Om ook bij het Betoninnovatieloket het eerste schaap over de dam te krijgen heeft in het kader van het BetonAkkoord een match making event plaatsgevonden, waarbij aanbieders van duurzame innovaties werden gekoppeld aan opdrachtgevers en klanten. Inmiddels zijn hier zeven ‘first dates’ uit voortgekomen. Het gaat dan om onder meer geopolymeerbeton, basaltwapening van beton, een innovatieve breektechniek en andere innovaties, waarbij de aanbieder in gesprek is met klanten die de innovatie in een project willen toepassen. Opdrachtgevers met een first date zijn onder meer RWS, RVB, Prorail, de provincie Noord-Holland en de gemeente Amersfoort. De verwachting is natuurlijk dat er meer dates zullen volgen. INNOVEREN EN OPSCHALEN Samengevat zijn er nu al veel mogelijkheden om de duurzaamheidprestaties van beton te verbeteren. Alleen ben je misschien sneller, maar samen kom je verder. Meldt uw duurzame innovaties aan bij het Betoninnovatieloket en wij helpen u graag verder. Raadpleeg de website van het Betoninnovatieloket. Voor vragen met betrekking tot de werkwijze van het loket graag contact opnemen met Wesley Yu: wesley.yu@crow. nl. Heeft u een vraag voor Peter Fraanje over het Betoninnovatieloket? Stuur een e-mail naar peter.fraanje@tno.nl.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=