BouwTotaal 6 - 2021

37 NUMMER 6 / JUNI 2021 AFBOUW In de reeks afbouwtips ditmaal aandacht voor het stroomgeleidend verlijmen van vloerbedekking. Samen met Forbo Eurocol geven we tips waar je allemaal op moet letten. Wanneer moet bijvoorbeeld vloerbedekking stroomgeleidend worden geïnstalleerd? Is een stroomgeleidende lijm per se nodig onder een geleidende vloerbedek- king? En nog veel meer… Tips voor stroomgeleidend verlijmen WANNEER EEN GELEIDENDE INSTALLERING? De belangrijkste vraag is natuurlijk wanneer stroomgeleidend verlijmen van vloerbedek- king nodig is. Dat is het geval bij: 1. Ruimten waar explosieve dampen of explo- sieve stoffen aanwezig zijn. Vereiste aard- geleidingsweerstand explosieve dampen < 108 ohm. Vereiste aardgeleidingsweer- stand explosieve stoffen < 106 ohm. 2. Ruimten en gebouwen met elektrische apparaten en bouwelementen, waarbij vonkontladingen tot disfunctioneren en beschadigingen aan geïntegreerde schake- lingen kunnen leiden. Vereiste aardgelei- dingsweerstand < 109 ohm. 3. Ruimten die voor geneeskundig onderzoek worden gebruikt, alsmede laboratoria voor elektronica. Vereiste aardgeleidingsweer- stand < 105 ohm en < 109 ohm. WAT IS STATISCHE ELEKTRICITEIT? Alleen al door het lopen over een vloerbe- dekking kan er tussen de schoenzool en de vloer een potentiaal ontstaan met spannin- gen van 1.500 tot 35.000 volt. Als de vloeraf- werking vinyl is, kunnen er spanningen van 200 tot 12.000 volt ontstaan. Vanaf 3.000 volt is bij het beetpakken van niet-geaarde oppervlakken een statische ontlading waar- neembaar. Deze ontlading heb je wellicht al op verschillende manieren ervaren, zoals aan de armleuning van een kunststof tuinstoel, bij het kammen van droog haar, bij het uittrek- ken van kleding van kunstvezels of aan het portier van de auto. Wat je dan voelt, is de neutralisering van de oplading. Onze omgeving bestaat in het algemeen uit elektrisch neutrale materialen. De neutrale atomen, respectievelijk moleculen, bestaan uit positief geladen kernen met daaromheen negatief geladen elektronen. Deze materi- alen kunnen door bestraling, verwarming, wrijving en aanraking, elektrisch worden geladen, doordat de ladingsdragers (elektro- nen) worden verwijderd of toegevoegd. WAT ZIJN INVLOEDSFACTOREN? De mate van lading wordt beïnvloed door: • temperatuur en relatieve luchtvochtigheid • grootte van het aanrakingsoppervlak • intensiteit van de aanraking • wrijving en wrijvingscoëfficiënt • druk en verblijftijd • soort materiaal Bij het lopen op tapijt kan er een oplading plaatsvinden van personen door kleding en/of schoenen. Voorbeeld is de ontlading bij het aanraken van een deurkruk, bij het verlaten van een met tapijt beklede ruimte. Of een onderrok die aan de benen kleeft. In het algemeen wordt de elektri- sche geleidbaarheid van textielvezels sterk beïnvloed door het vochtgehalte en daarmee door de relatieve luchtvochtigheid van de omgeving. Bij de in Nederland geldende relatieve luchtvochtig- heid van 50-60% is de geleidbaar- heid van het vezelmateriaal voldoende om storende elektrostatische opladingen te vermijden. Bij een lagere luchtvochtigheid zal er wel oplading ontstaan. ANTI-STATISCHE EN GELEIDENDE VERLIJMINGEN In de markt praat men over geleidende en antistatische verlijmingen alsof die zouden afwijken. Deze verwarring wordt veroor- zaakt door verlijming van anti-statische vloerbedekkingen met of zonder een gelei- dende lijm. Om elektrostatische oplading te voorkomen en/of af te voeren, is geleiding en aansluiting op het aardcontact noodzakelijk. De lijmen hebben een lagere weerstand dan de vloerbedekkingen. Dit heeft tot gevolg dat een succesvolle geleidende installering door een juiste keuze van de vloerbedekking wordt bepaald. REKENWAARDEN In ruimten waar stroomgeleidend verlijmen van vloerbedekking noodzakelijk is, kunnen mensen met stroomvoerende delen in aan- raking komen. Hier mag de geleidingsweer- stand van de vloer niet te laag zijn (vandaar > 105 ohm), omdat er dan gevaarlijke lichaams- stromen kunnen gaan lopen. Dit verklaren we aan de hand van een voorbeeld: een persoon die met zijn vinger in een stopcon- tact op een natte, geaarde vloer staat, zal een verkoold hoopje kunnen worden. Omdat er nauwelijks weerstand is en kan er een grote stroom (veel ampère) door het lichaam lopen. Vandaar dat de vloer in deze ruimten, ter be- scherming van deze personen, een minimale weerstand van 105 ohmmoet hebben. EEN GOEDE STROOMGELEIDENDE VERLIJMING 1. Gebruik een geleidende vloerbedekking die voldoet aan de benodigde aardgelei- dingsweerstand. 2. Breng koperband op een zodanige manier aan dat de lijmrillen met elkaar worden verbonden. Dit kan ook worden gereali- seerd door eerst een geleidende voorstrijk op de ondergrond aan te brengen in combi- natie met koperband (per 30 m² vloerop- pervlak is minimaal 1 m 1 koperband nodig). Hierdoor creëer je een niet-zuigende ondergrond, wat de afbinding van de lijm vertraagt. 3. Gebruik een geleidende lijmmet een lagere geleidingsweerstand dan die van de vloerbedekking. 4. Sluit het koperband aan op aardcontact. In het assortiment van Forbo Eurocol vind je diverse stroomgeleidende producten. Ga naar https://www.eurocol.nl/elektrisch-ge- leidende-systemen  Zeer emissiearme, snelhechtende, stroomgeleidende linoleumlijm voor het stroomgeleidend verlijmen van stroomgelei- dend linoleum (Ohmex) is 615 Eurostar Lino EC met 801 Eurostrip EC.  Zelfklevend koperband, bij het stroomgeleidend installeren van stroomgelei- dende vloer- bedekking.