BouwTotaal 5 - 2021

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 22 Rookverspreiding beperkt vluchtmogelijkheden Vluchten bij brand blijft het uitgangspunt in de regelgeving, maar het is belangrijk te beseffen dat veilig vluchten soms niet mogelijk is van- wege de rookverspreiding. Dat is een belangrijke constatering in het rapport ‘Brandveilig leven en de ‘lessen’ van het rookverspreidingson- derzoek’. BouwTotaal besteedde vorig jaar al meerdere keren aan- dacht aan de gevaren van rookverspreiding, ook naar aanleiding van het praktijkonderzoek in 2019 naar rookverspreiding in een woonge- bouw in Oudewater met inpandige gangen. Welke lessen kunnen we hieruit leren? TEKST: ING. FRANK DE GROOT In de zomer van 2019 deden de Brand- weeracademie van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV), Veiligheidsregio Utrecht en Brandweer Nederland twee weken lang praktijkonderzoek naar rookverspreiding in een leegstaand woon-zorgcentrummet inpandige gangen in Oudewater. Het doel van deze experimenten was om te onderzoeken hoe rookverspreiding plaatsvindt in een dergelijk pand en wat de invloed hierop is van bepaalde maatregelen en voorzieningen. Van dit onderzoek is in september 2020 een lijvig rapport verschenen. Op verzoek van Brandweer Nederland en de Nederlandse Brandwondenstichting, heeft de Brandweer- academie de belangrijkste inzichten en lessen voor Brandveilig Leven op een rij gezet. ONDERZOEK OUDEWATER In het leegstaande woon-zorgcentrummet drie verdiepingen, zijn twee woonruimten op de eerste verdieping, gescheiden door één woonruimte, gebruikt voor de testen. Er is gemeten in de brandruimten, maar ook in de tussengelegen woonruimte en de corridor. Tevens is er gemeten in twee woonruimten die tegenover de brandruimten lagen, aan de andere zijde van de corridor. De corridor en woonruimtes zijn toen volgepropt met tem- peratuur- en gassensoren, stralings- en druk- meters, meetpunten voor optische dichtheid en rooklaaghoogte, 34 camera’s en meer dan 1 kilometer aan kabels. Ook is er gemeten op de tweede en derde verdieping. In de twee brandruimten zijn diverse scena- rio’s nagebootst. Telkens is daarbij het meest verkochte tweepersoonsbankstel in brand gestoken. Zo is er getest met gesloten (3x) en open voordeur (4x). Dat is ook gedaan in combinatie met mobiele watermist (2x open en 2x dicht) en een organische vuurlast (1x open en 1x dicht). Tevens is de rookwerend- heid getest met dichte deur (2x) en dit is ook gedaan in combinatie met mobiele watermist (2x). Tot slot is er getest met maximale venti- latie en een open deur (2x). Wat onder meer is opgevallen dat bij een dichte deur de rookverspreiding in de corridor beperkt blijft, maar dat er in de naastgelegen appartementen wel rook uit de wandcontactdozen en ventilatieroos- ters komt. Dat verschijnsel doet zich ook voor bij bovengelegen woonruimten. Ook blijkt duidelijk dat bij een gesloten deur de brand smoort door gebrek aan zuurstof. In scenario’s met een open deur zonder mobiele watermist resteert er weinig meer van de bank. Met mobiele watermist is een deel van de bank nog intact. De onderzoekers geven tot slot aan dat het van belang is te beseffen dat rookverspreiding in een ander woonge- bouwmogelijk anders zal verlopen, maar dat de deelconclusies wel toepasbaar zijn voor andere woongebouwen. CONCLUSIES PER THEMA Het recente rapport koppelt de conclusies aan thema’s die volgens de Brandweeraca- demie van belang zijn in het kader van BVL. Deze thema’s zijn: • meubilair en matrassen; • rookmelders; • watermistinstallatie; • het sluiten van deuren; • koolstofmonoxide; • ouderen en kwetsbaren; • (niet) vluchten. Meubilair en matrassen In het gangbare gestoffeerde meubilair en de gangbare matrassen die in Nederland verkocht worden, zit synthetisch schuim. Dit meubilair en deze matrassen produceren zeer veel rook wanneer zij in brand raken. Zelfs als er op korte termijn minder brand- bare meubels en matrassen op de markt zouden komen, zal de komende jaren het grootste deel van de inventaris in Neder- landse woningen nog uit brandgevaarlijk materiaal bestaan. Het blijft daarom van be- lang om brandveilig gedrag te stimuleren en mensen te wijzen op de risico’s van bijvoor- beeld roken in bed of het opladen van een telefoon die op een bed of bekleed meubilair ligt. De experimenten hebben aangetoond dat dit niet alleen van belang is voor de eigen veiligheid, maar ook voor die van de overige bewoners in woongebouwen. Rookversprei- ding kan immers niet alleen het vluchten van de bewoner zelf, maar ook overige bewoners in een woongebouw ernstig belemmeren. Rookmelders Een snelle ontdekking van brand is en blijft cruciaal en rookmelders spelen daarin een belangrijke rol. Hoe sneller een brand ontdekt wordt, hoe meer tijd er is voor het uitvoeren van de juiste acties. Denk aan blussen, huisgenoten in veiligheid brengen, vluchten, brandweer alarmeren en overige bewoners waarschuwen. Er is gebleken dat  Bankstel in brandruimte in Oudewater.  In scenario’s met een open deur zonder mobiele watermist resteert er weinig meer van de bank.