BouwTotaal 3 - 2021

15 NUMMER 3 / MAART 2021 THEMA DAK & GEVEL Architectuur en prefab beton van buitencategorie GRANDEUR The George en The Gustav zijn een ontwikkeling van Zuidschans CV, een samenwerking van AM en Bouwfonds. The George beschikt over 47 ruime, luxe woningen en is recent opgeleverd. De zuidelijke Gustav, dat zich onderscheidt door grote terrassen, herbergt 29 middelgrote appartementen en 19 studio’s. In de noordelijke Gustav zijn 96 luxe studio’s gerealiseerd, geschikt voor bijvoorbeeld young professionals of expats. The Gus- tav is begin 2020 opgeleverd. Alle drie gebouwen etaleren grandeur qua exterieur en interieur. En niet te vergeten: ze zijn versmolten met groen. Het groen betekent meer dan sfeer voor de bewoners. Het verbetert de ventilatie en de luchtkwaliteit, tempert de warmte en reguleert de luchtvochtigheid. “We hebben dingen gedaan die nog niet eerder zijn vertoond”, aldus Paul Spaargaren en Gert van Drie over de realisatie van The George en The Gustav aan de Amsterdamse Zuidas. Er klonk ‘oei’ als eerste reactie toen zij de schetsontwerpen zagen. Niet om - dat ze schrokken van de com - plexiteit, maar omdat het zulke mooie gebouwen zijn. TEKST: PAUL ENGELS BEELD: NAOMI HEIDINGA INOPDRACHT VAN BETONHUIS CONSTRUCTIEF PREFAB Met name The George is qua architectuur zeer bijzonder. NRC omschreef het als ‘een joyeus, feestelijk gebouw, het eerste goede gebouw op de Amsterdamse Zuidas’. De twee gebouwen van The Gustav doen er nauwelijks voor onder qua architectuur, luxe en groene karakter. Gert van Drie, manager commercie Vebo beton & staal: “Dit was wat anders dan doosjes bouwen.” Paul Spaarga- ren, senior projectleider Speciale Projecten BAMWonen: “De uitvoering van zulke gebouwen kan alleen als je samen technische oplossingen vindt om de architectuur in ere te houden, maar de uitvoering produceer- baar en betaalbaar te maken. Dat is via veel overleg en engineering gelukt.” “Architecten mogen wat ons betreft uiterst creatief blijven ontwerpen, al maken ze Gaudi-achtige ontwerpen. In een combina- tie van in situ en prefab beton is bijna alles te maken”, verzekert Van Drie. “Het is aan technici en makers ommee te bewegen met die architectuur en zaken op te lossen. Maar de ruimte van de kant van de architect moet er wel zijn.” Spaargaren haakt in: “Bij deze woongebouwen van Dok Architecten (The George) en KCAP Architects&Planners (The Gustav) hebben wij veel kunnen veranderen binnen de gebouwontwerpen, zonder de ar- chitectonische beleving aan te tasten. Neem de prefab portalen voor The George die in één stuk waren getekend, 9 meter hoog. Die hebben wij als BAM samen met Vebo in 3 x 3 prefab betonelementen kunnen omzetten, met uiteraard oog voor details als vrijwel onzichtbare naden. Ook moesten we oplos- singen vinden voor opvangconstructies voor het markante metselwerk, plantenbakken in de gevels, organische gevormde bankjes op het dakterras, wateropvangbakken op dat dakterras en afbeeldingen van guldenbiljet- ten als de vuurtoren, snip en zonnebloem in driedimensionale prefab betonelementen op de tuinmuren.” VERTICAL GARDENING Van Drie vervolgt: “We hebben gestoeid over allerlei oplossingen. Bij The Gustav vooral over de ver uitkragende balkons en bij The George over een reeks al dan niet construc- tieve uitdagingen.” De voet van dit gebouw krult namelijk omhoog als de rok van een opwaaiende zomerjurk, zoals Dok Architec- ten het zelf omschrijft. Die zuidzijde kent een stapeling van royale balkons en door vertical gardening toe te passen, maakt een grote hoeveelheid planten en bomen onderdeel uit van deze glazen zuidgevel. Vandaar de toe- voeging van prefab betonnen plantenbakken aan de balkons. De andere gebouwzijde wordt gekenmerkt door een reliëf van geglazuurde bakstenen, een markante gevel met een knipoog naar de Amsterdamse school. Het metselwerk bestaat uit pixels met verschillende kleuren geglazuurde baksteen, met 53 verschillende modellen in vijf verschillende kleuren. Het metselwerk in de zijgevels loopt aan de on- derzijde schuin omhoog. Hierdoor moet het metselwerk door een geveldrager worden opgevangen. Dit geldt ook voor de prefab be- tonlatei, beplakt met steenstrips, die onder de geveldrager hangt. Verder zijn steunen technisch ontwikkeld om het metselwerk van het schuin oplopende deel in de achtergevel van het gebouw en de halve maanvorm ter hoogte van de dakrand op te vangen. Zo is de rollaag verankerd tegen het afwaaien en kan de veiligheid worden gewaarborgd. ZEILEN BIJZETTEN De drie woongebouwen met in totaal 191 koopappartementen staan op een tweel- aagse parkeerkelder die grotendeels in het werk is gestort. Waar de ruwbouw van The Gustav vervolgens voor een groot deel in prefab beton is opgetrokken, is bij The George gekozen voor een combinatie van in het werk gestort en prefab beton. Paul Spaargaren legt uit: “Dit gebouw is met zijn extreem uitkragende balkons zo complex dat we voor in het werk gestorte wanden en breedplaatvloeren hebben gekozen. Zo kon- den wij de balkons makkelijker verankeren. Ook bij dit gebouw is sprake van een grote hoeveelheid constructief prefab beton zoals balkons, liftschachten, trappen, gevelopvang, lateien, et cetera. Maar ook voor niet-con- structieve elementen als tuinmeubilair met z’n organische vormen en tuinmuren met ‘bankbiljetten’ in drie laagdieptes heeft Vebo alle zeilen moeten bijzetten.” Gert van Drie beaamt: “Het waren huzaren - stukjes wat maltechniek betreft. Ja, ook hier hebben wij het ontwerp soms aangepast om het haalbaar te maken. Een organische vormmet een scherpe punt voor een zitbank hebben wij afgeknot, omdat je anders op een intensief gebruikt dakterras kans op bescha- digingen krijgt bij zo’n scherpe punt.” Gert van Drie vindt het tekenend dat bij alle engineering voor dit project ook oplossingen naar voren zijn gekomen, die inmiddels door betrokken producenten zijn overgenomen omdat ze extra praktisch werken. “Bij deze woongebouwen zaten uitdagingen als constructieve oplossingen voor balkons, het opvangen van metselwerk, waterafvoer, geborsteld en reliëf beton, strakke en organi - sche vormen, een daktuin en nog een tuin op maaiveldniveau op het dak van de parkeer- kelder, teveel om op te noemen. The George is qua architectuur van de buitencategorie, maar de oplossingen in prefab beton zijn dat zeker ook.”  De voet van The George krult omhoog als de rok van een opwaaiende zomerjurk.  The Gustav.