BouwTotaal 1/2 - 2021

15 NUMMER 1/2 / FEBRUARI 2021 THEMA BENG Temperatuuroverschrijding (GTO) wordt gesteld op maximaal 450 uur. Bij die methode telt de mate van overschrijding mee: een uur met een binnentemperatuur van 30 °C telt dan zwaarder mee dan een uur met 28 °C. Belangrijk te weten: als een woning voor- zien is van een actieve koeling, dan wordt aangenomen dat er nauwelijks risico hoeft te zijn op temperatuuroverschrijding; er geldt dan geen eis aan TOjuli! Bij actieve koeling moeten we denken aan bijvoorbeeld een warmtepomp met koelfunctie, maar ook het circuleren van water uit een bodembron ten behoeve van regeneratie. WAARMEE KAN IK REKENEN? Om te kunnen berekenen of je aan de nieuwe BENG-eisen voldoet is er een nieuwe bepa- lingsmethode ontwikkeld. Deze is vastgelegd in een vrij beschikbare Nederlands Techni- sche Afspraak: NTA 8800:2020+A1:2020 ‘Energieprestatie van gebouwen – Bepalings - methode’. Met NTA 8800 kan niet alleen de energieprestatie van nieuwbouw worden berekend, maar ook de energieprestatie van bestaande gebouwen. Het gaat daarbij zowel omwoning- als utiliteitsbouw. Waarom is er voor een NTA gekozen en niet voor een norm? De procedure om tot een norm te komen neemt veelal meer tijd in beslag omdat normontwikkeling op basis van consensus verloopt. Gezien de snelheid die vanuit Europees perspectief in deze ontwikkeling is geboden, is gekozen voor een NTA. Omdat er naast snelheid ook behoefte is aan draagvlak in de gehele markt is er in het proces van de ontwikkeling van de NTA wel gestreefd naar consensus. Dat is bereikt door draagvlak te creëren middels een pro- grammaraad en projectgroep. Het zo breed mogelijk betrekken van de markt heeft dus voorop gestaan. De berekeningen van de energieprestatie van gebouwen worden uitgevoerd met speciale rekenprogramma’s. Deze zijn geattesteerd volgens de herziene beoordelingsrichtlijn, BRL 9501 ‘ Methoden voor het berekenen van het Energiegebruik van gebouwen en de energetische en financiële gevolgen van ener - giebesparingsmaatregelen.’ Deze rekensoft- ware is ontwikkeld door marktpartijen De Twee Snoeken, TeamUniec 3 (samenwerking tussen Earth Energieadvies BV en DGMR Software BV) en VABI. ENERGIEPRESTATIE-ADVIES Het huidige Vereenvoudigd Energielabel (VEL) is komen te vervallen bij de oplevering, verkoop of nieuwe verhuur van een gebouw. Vorig jaar konden woningeigenaren nog zelf online een aantal woningkenmerken doorgeven, waarna het label op afstand werd vastgesteld. Sinds 1 januari 2021 wordt een energielabel aangevraagd door een afspraak te maken met een energieadviseur. De advi- seur bekijkt de woning en noteert kenmerken waaronder de afmetingen en de aanwezige isolatie en installaties, zoals de cv-ketel en zonnepanelen. Op basis hiervan wordt bere- kend hoeveel energie nodig is voor verwar- ming, warmwater, ventilatie en koeling van de woning. Dit zorgt voor een nauwkeuriger energielabel en maakt het mogelijk om ver- betermogelijkheden op maat aan te bieden. Deze aanbevelingen voor verduurzaming komen ook op het label te staan. Het verbeterde energielabel en het bijbeho- rende energieprestatie-advies zijn gebaseerd op NTA 8800. Het aanvragen en opstellen van een energielabel gebeurt door een ‘vakbekwaam’ energieadviseur, die daarvoor gediplomeerd is en werkt voor een gecertifi - ceerd bedrijf/organisatie (conform BRL 9500 ‘ Energieprestatieadvisering’ ). GROTE INVLOED GEBOUWONTWERP De rekenmethodiek voor de bepaling van de energiebehoefte in kWh per vierkante meter per jaar (BENG 1) moet rekening houden met diverse factoren. Zo zal een vrijstaande woning meer warmte verliezen dan een appartement in een woongebouw. Maar door de steeds warmere zomers, gaat ook koeling een steeds grotere rol spelen bij het bepalen van de energiebehoefte. In NTA 8800 wordt daar zoveel mogelijk rekening mee gehouden. De BENG 1 eis voor nieuwe gebouwen wordt bepaald door de verhouding tussen opper- vlak van de gebouwschil (Als) en vloeropper- vlak (Ag), de zogenaamde geometrieverhou- ding. Hiermee wordt een differentiatie per woningbouwtype gerealiseerd. Patiobun- galows en tiny houses zijn namelijk voor- beelden van woningen die door hun relatief grote schiloppervlak moeilijk aan een vaste BENG 1 eis zouden kunnen voldoen. Om te voorkomen dat er onevenredige kosten ge- maakt moeten worden om kleinere woningen aan de BENG 1 eisen te laten voldoen, is er gekozen voor een eis die afhankelijk is van de compactheid van een gebouw. De BENG 1 eis voor de meeste tussenwonin- gen is 55 kWh /m².jr (zie tabel). Lichte bouw- wijzen, zoals houtskeletbouw- en staalframe- bouwwoningen, hebben echter te maken met een grotere energiebehoefte doordat het accumulerende vermogen minder is (minder massa binnen de gebouwschil). Vandaar dat er voor woongebouwen, grondgebonden wo- ningen en vakantiewoningen (logiesfuncties anders dan in een logiesgebouw), een com- pensatie mogelijk is. Voor deze gebruiksfunc- ties in een gebouw of een gedeelte daarvan, met een naar gebruiksoppervlak gewogen gemiddelde specifieke interne warmteca - paciteit van 180 kJ/m 2 K of minder, bepaald volgens NTA 8800, worden de aangegeven maximumwaarden voor energiebehoefte verhoogd met 5 kWh/m 2 .jr. INVLOED GEBOUWONTWERP Vooral architecten, adviseurs en vastgoedbe- heerders zullen veel merken van de nieuwe rekenmethodiek en eisen. De invloed van het gebouwontwerp op de energiepresta- tie is namelijk veel groter als gevolg van de overstap van EPC/EI naar kWh per m 2 . Zo spelen gebouwvorm, verhouding open/dicht en daglichttoetreding een veel grotere rol. Projectontwikkelaars, installateurs en aan- nemers zullen daarnaast moeten zorgen voor een goede samenhang tussen installaties en gebouw. Vooral bij aardgasloos bouwen wor- den nieuwe technieken belangrijk, zoals lage temperatuur verwarming en warmtepompen. Het zal even wennen zijn, maar uiteindelijk moet er meer zekerheid zijn dat de beloofde energieprestatie ook daadwerkelijk in de praktijk wordt gehaald. En dat sluit dan weer mooi aan bij de inwerkingtreding van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen die op 1 januari 2022 van kracht wordt. Ook hieraan zal BouwTotaal dit jaar ruim aandacht beste- den, zodat u klaar bent voor de huidige en toekomstige veranderingen in de bouwregel- geving!  Foto: RVO.nl.