BouwTotaal 1/2 - 2021

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 14 Het is zover: BENG! Er is al jaren over gepraat en geschreven, maar sinds 1 janu- ari 2021 gelden dan toch echt de nieuwe BENG-eisen voor nieuwbouw. Na precies vijfen- twintig jaar hebben we afscheid genomen van de energiepresta- tiecoëfficiënt (EPC). Om de BENG eisen te kunnen berekenen is er een nieuwe bepalingsmethode ontwikkeld. TEKST: ING. FRANK DE GROOT Het zal even wennen zijn: maar de EPC wordt niet meer gebruikt. Sinds 1 januari 2021 zijn er zogenoemde BENG-eisen in het Bouw- besluit opgenomen. BENG staat voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen. BENG heeft als doel het terugdringen van de CO 2 -uitstoot van nieuwe gebouwen. Maar waarom deze overgang naar BENG? De bepaling van de EPC werd gezien als te complex, intransparant en sloot niet aan bij de behoefte van de professionals en de beleving van de consument. Er was bijvoor- beeld onvoldoende eenheid in de getoonde energieprestatie van een gebouw en er is ook geen aansluiting tussen nieuwbouw en bestaande bouw. Dat werkte erg verwarrend naar de markt. De EPC kon ook op steeds minder waardering rekenen in de markt. Het beeld ontstond dat matige kwaliteit gecom- penseerd kon worden met meer zonnepane- len op het dak. Daaromwilde de overheid één nieuwe methode die aansluit bij de Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen (EPBD), zuiver fysisch is en bruikbaar is voor het bepalen van de energieprestatie van gebouwen. Dit in verband met toetsing aan wettelijke eisen en afspraken. VERGUNNINGAANVRAAG IS BENG Uit het Energieakkoord (tegenwoordig onderdeel van het Klimaatakkoord) en uit de EPBD vloeit daarnaast de verplichting voort dat alle vergunningaanvragen vanaf 1 januari 2021 moeten voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG). Dat geldt voor alle nieuwe gebou- wen, dus zowel woning- als utiliteitsbouw. In de loop van dit jaar zullen dus de eerste gebouwen worden opgeleverd die aan de BENG-eisen moeten voldoen. Uiteraard zijn er al veel gebouwen die zelfs nog veel energiezuiniger zijn, maar dat is dan altijd op vrijwillige basis. WELKE EISEN? Welke energieprestatie-eisen worden er nu gesteld aan nieuwe gebouwen? Anders dan bij de EPC, stelt BENG drie separate eisen, in de volksmond ook wel BENG-indicatoren genoemd: • BENG 1. Energiebehoefte: de hoeveel- heid energie die een gebouw nodig heeft voor verwarming en koeling, uitgedrukt in ‘thermische’ kWh per m 2 gebruiksoppervlakte per jaar. Deze indicator kijkt naar een optimale kwaliteit van de gebouwschil, waarbij zowel de verhouding glas ten opzichte van dichte gevel, de mate van isola- tie, de mate van kierdichting als de aanwezigheid van koudebruggen een rol speelt. Niet alleen isolatie, maar juist het samenspel van deze factoren, de vorm (geometrie) en de ligging van een gebouw zijn van belang om de energiebehoefte van een gebouw zo veel mogelijk te beperken. BENG 1 gaat over al deze factoren. Hierbij wordt ge- rekend met een vastgesteld ‘neutraal’ ventilatiesysteem. De energiebehoefte invullen kan met hernieuwbare of fossiele energie. • BENG 2. Primair fossiel energiegebruik: de hoeveelheid fossiele brandstof in kWh per m 2 gebruiksoppervlakte per jaar die nodig is voor verwarming, koeling, warmtapwaterbereiding en ventilatoren. Voor utiliteitsgebouwen telt ook het primair energiegebruik voor verlichting en voor bevochtiging (indien aanwezig) mee. Voor zowel woningen en utiliteitsgebouwen geldt dat, als er PV-panelen of andere hernieuwbare energiebronnen aanwezig zijn, de opge- wekte energie van het primair energie- gebruik wordt afgetrokken. • BENG 3. Aandeel hernieuwbare energie: het percentage (in procenten) hernieuwbare energie van het totale energiegebruik. Diverse energiebron- nen worden als hernieuwbaar aange- merkt, zoals zonne-energie, geothermi- sche energie en bodemenergie. TOjuli Naast de drie BENG-indicatoren is er nog een extra eis, die moet voorkomen dat er oververhitting in woningen ontstaat, tijdens hete zomerdagen. Hogere binnentemperatu- ren leiden namelijk tot gezondheidsrisico’s en overlast. Het indicatiegetal TOjuli geeft per oriëntatie van het gebouw inzicht in het risico op temperatuuroverschrijding. De grens- waarde voor de TOjuli-indicator is: 1,20. Deze waarde mag niet overschreden worden. Het is verder een dimensieloos getal dat automatisch volgt uit de energieprestatiebe- rekening voor BENG. Er hoeft dus geen extra berekening te worden uitgevoerd. Indien TOjuli de grenswaarde van 1,2 over- stijgt mag aan de hand van een dynamisch simulatieprogramma alsnog aangetoond wor- den dat het risico op oververhitting accepta- bel blijft. De grenswaarde voor de Gewogen