BouwTotaal 7/8 - 2020

PLATFORM VOOR HEEL BOUWEND NEDERLAND 34 Caldubo ® van Calduran Kalkzandsteen geeft circulair bouwen duwtje in de rug  Plantmanager Robert Mik en hoofd laboratorium Jarie Steringa van de vestiging Calduran Hoogersmilde.  Gebouwen vinden bij sloop en afvalschei- ding hun circulaire weg naar nieuwe Calduran Caldubo® elementen. advertorial Meer dan de helft van de dra- gende wanden in de woning- bouw wordt in kalkzandsteen opgetrokken. Ook in andere toepassingen binnen de woning- en utiliteitsbouw heeft dit bouw- materiaal een groot marktaan- deel. Dan is het uit milieu-impact goed dat kalkzandsteen bestaat uit zand (95%), kalk (5%) en water en per definitie een natuurlijk product met een zeer lage mi- lieubelasting is. De bouw ont- wikkelt zich echter naar maxi- male circulariteit. Steenachtige constructiematerialen zijn in de eerste plaats perfect te recy- clen tot nieuwe grondstoffen. Bij Calduran Hoogersmilde wordt doorlopend onderzocht en geëx- perimenteerd om de grondstof- fencirkel verder te sluiten. Met als motto: circulair bouwen voor toekomstige generaties. Kalkzandsteen wordt al 115 jaar in Hoogersmilde geproduceerd. Daar ligt een omvangrijke zandwinput, net als een put aan het Veluwemeer, dichtbij de tweede productieplaats van Calduran in Harderwijk. Productmanager Hans Verkleij: “Doordat de fabrieken naast de zandwinning liggen, is de transportafstand voor het aangevoerde zand kort. Dit zorgt voor minder milieubelasting. Bij het baggeren in het Veluwemeer wordt tegelijkertijd natuuronderhoud gepleegd, ten gunste van de inspanningen van de waterschappen. Echter, we beseffen dat zandwinning niet oneindig kan doorgaan. Daarom hebben wij vanuit de werkgroep TNO de focus gelegd op de inzet van secun- daire grondstoffen die afkomstig zijn van het slopen van gebouwen. Niet alleen gerecycled kalkzandsteengranulaat, maar bijvoorbeeld ook betongranulaat. Tevens onderzoeken wij secundaire grondstoffen van buiten de bouwsector, zoals het wassen van vervuilde grond. De vraag die wij vooral onderzoeken is: kunnen wij op andere manieren nieuwe en duurzame kalkzandsteen producten maken met dezelfde kwaliteit? We zijn nu zover in ons onderzoek dat wij eind dit jaar willen starten met meerdere pilots met circulair geproduceerde kalkzandsteen onder de naam Calduran Caldubo®.” Plantmanager Robert Mik en hoofd laborato- rium Jarie Steringa van de vestiging Hooger- smilde lichten de toepassing van secundaire grondstoffen toe. Robert: “Bij kalkzandsteen beslaat het grove zand circa 50% van het zandmengsel. Bij het door ons ontwikkelde product Calduran Caldubo® is 40% van het grove toeslagmateriaal vervangen door gere- cyclede (beton)puingranulaten. Van deze 40% is minimaal 50% afkomstig van de sloop van gebouwen en maximaal 50% kalkzandsteen- puin afkomstig van productie-afkeur of zaagafval van passtukken. Wat dit laatste betreft: bij het volautomatisch zagen van de passtukken blijft zaagafval over; dit materiaal wordt direct ingezet als nieuwe grondstof.” CIRCULAIR DUBBEL INTERESSANT Uitgangspunt is zo min mogelijk afval tijdens het productieproces. Vervolgstap is het maximale hergebruik van afvalstromen die bij sloop van kalkzandsteen en andere steen- achtige materialen vrijkomen en geschikt zijn voor hergebruik. Robert Mik: “De kosten voor het scheiden van verschillende afval- stromen moeten goed in verhouding staan tot de hoeveelheden beschikbaar granulaat. Om dit inzichtelijk te maken wordt door Milgro een afvalbalans opgesteld voor onze vestigingen Harderwijk en Hoogersmilde. Per afvalstroomworden hoeveelheden en kosten in beeld gebracht, waarbij het zelf zo is dat bepaalde afvalstromen geld opleveren. Want je wilt dat een circulair product als Caldubo® ook prijstechnisch concurrerend in de markt kan worden gezet en zo dubbel interessant wordt voor bouwers. Op die ma- nier geef je circulariteit in de bouw een extra duwtje in de rug.” Door gebruik van restmateriaal en secundaire granulaten wordt tevens de meest zuivere vorm van circulair bouwen be- tracht. Belangrijk is om voldoende granulaat voor de kalkzandsteenindustrie beschikbaar te hebben. Weliswaar komen jaarlijks vele tonnen sloopafval vrij, maar dit gerecyclede slooppuin (beton en metselwerk) wordt momenteel voor circa 95% toegepast als wegfundering in de wegenbouw. Robert: “Door bij de sloop van gebouwen materiaal te sorteren en dit terug te brengen naar de leverancier wordt voldaan aan de uitgangs- punten van circulair bouwen en Cradle to Cradle (C2C). Hoe eerder de bouwmaterialen gesorteerd worden, hoe minder de vervuiling van andere bouwmaterialen.” GEEN CONCESSIES QUA KWALITEIT EN STERKTE Jarie Steringa haakt in: “Bij onze Caldubo® elementen kunnen kleine vervuilingen in het gerecyclede granulaat zich aan het oppervlak aftekenen. Deze verdwijnen achter de stu- claag. Die lichte vervuilingen doen niet af aan de kwaliteit en sterkte. Want deze innovatieve producten voldoen aan de kwaliteitseisen volgens het KOMO certificaat voor kalk - zandsteen en aan de normen voor uitloging zoals die gesteld zijn in het Besluit Bodemkwa- liteit. De eerste pilotprojecten met Caldubo® zullen worden uitgevoerd met elementen in diktes 100, 120, 150, 214 en 300mm en in druksterkteklasses CS12 en CS20.” Als de deze pilots succesvol zijn zal er ook onder- zocht worden wat de mogelijkheden zijn voor het toepassen van Caldubo® bij hoogbouw elementen en stenen en blokken. Robert Mik besluit: “We zijn altijd op zoek naar verbeteringen. Vanuit de Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform (VNK) is Calduran, naast sloopbedrijven, afvalver- werkers, kalkzandsteen bewerkers en een bouwbedrijf, lid van de TNOwerkgroep. Door samen te werken met verschillende partijen kunnen we de verschillende opties bekijken en belemmeringen op weg naar cir- culariteit wegnemen. Met diverse regionale ondernemingen hebben wij afspraken om de transportafstanden van slooppuin en granu- laat te beperken. Zo levert Bork recycling uit Stuifzand/Hoogeveen o.a. betongranulaat en levert Koers uit Hoogersmilde schoon zand wat vrij komt uit het wassen van vervuilde grond. Deze beide experimenten leveren hoopgevende resultaten op. Ook met andere sloop/amoveerbedrijven ontstaan goede contacten. Dit alles draagt bij aan een duur- zame leefomgeving voor onze toekomstige generaties!” WWW.CALDURAN.NL/DUURZAAMHEID  Verwerking eigen zaagafval tot nieuwe grondstoffen.