BouwTotaal 3 - 2020

ACTUEEL 5 Maak emissiereductie realistisch, haalbaar en betaalbaar Ondanks dat de bouwsector verant- woordelijk is voor 0,6% van de totale stikstofuitstoot in ons land, wordt mij regelmatig gevraagd wat de branche zelf doet om de uitstoot te verlagen. Als voor- zitter van de branchevereniging voor de bouw en infrasector vind ik het belangrijk dat we onze eigen verantwoordelijkheid hierin nemen en grote stappen gaan zetten naar emissieloos bouwen. Eind februari presenteerde Bouwend Nederland daarom een overzicht van hoe de bestaande vloot van mobiele werktuigen en bouwmaterieel wordt aangedreven. Dit is het startpunt van verdere verduurzaming. We moeten echter wel realistisch blijven over wat er op dit moment wel en niet kan. Realistisch, maar ambitieus! De stikstofcrisis vergroot de noodzaak hiertoe, te meer omdat de overheid nadrukkelijk naar onze sector kijkt voor oplossingen. We willen de komende jaren steeds slimmer van en naar de bouwplaats gaan. Een onderdeel hiervan is de ver- duurzaming van het materieel en daarmee terugdringen van de uitstoot. Dit doen we onder de noemer ‘De Groene Koers’ en samen met brancheorganisaties Cumela en BMWT. Maar op dit moment is er nog heel weinig materieel elektrisch of op waterstof beschikbaar. Beetje bij beetje zien we bijvoorbeeld elektrische graafmachines of hijskranen op de markt komen, maar het gaat niet heel snel. Het gaat daarom nog jaren duren voordat we grootschalig elektrisch materieel gaan zien. De over- heid kan deze versnelling bijvoorbeeld aanjagen door met subsidies te komen om bestaand materieel versneld te kunnen afschrijven. Gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk kunnen in hun aanbestedingen ook nadrukkelijk vragen om duurzame methoden. Belangrijk daarbij is dat ze ook bereid zijn te betalen voor innovaties en investeringen, en niet alleen gunnen op laagste prijs. Een emissieloze generator kost bijvoorbeeld al acht keer zo veel als een dieselaangedreven generator. Met ‘De Groene Koers’ willen we praktijk en beleid bij elkaar brengen en emissiere- ductie van materieel realistisch, haalbaar en betaalbaar maken. Ook met een effici- ëntere bediening van machines en gebruik van schonere brandstoffen valt nog een hoop winst te behalen. Er liggen daarnaast veel mogelijkheden in het optimaliseren van bouwlogistiek. Hiermee bedoel ik dat we met minder vervoersbewegingen van en naar de bouw- plaats moeten. Dit kan zelfs zorgen voor tientallen procenten minder uitstoot. Wij zetten de zeilen bij en gaan de komen- de maanden proefprojecten aanwijzen waar we emissiereductie kunnen behalen. En als minister van Veldhoven het Schone Lucht Akkoord serieus neemt, dan gaat ze er niet eenzijdig mee aan de slag, maar gaat ze in overleg met Bouwend Neder- land, om onze inspanningen op dit gebied in lijn te brengen. Laten we er samen de schouders onder zetten! Maxime Verhagen Voorzitter Bouwend Nederland COLUMN Het kan: BENG met meer waarde voor minder geld Betonhuis start project Vanzelfsprekend gezond en veilig Al jaren wordt in de betonindustrie gewerkt aan de gezondheid en veiligheid van medewerkers. Verschillende projecten hebben ertoe geleid dat het veilig- heids-bewustzijn van de medewerkers aantoonbaar is verbeterd. Tegelijkertijd constateert Betonhuis dat de aandacht voor gezondheid en veiligheid af en toe wat wegzakt, vooral waar het gaat om het aanspreken van medewerkers op on- veilig gedrag. Daarom is Betonhuis gestart met het project Vanzelfsprekend ge- zond en veilig. De drie sleutels die duurzaamheid en energieneutraal bouwen betaalbaar maken zijn kwaliteitsborging, inkoop en een geïntegreerde projectaanpak. Het zijn de pijlers van een nieuwe routekaart die de bouwsector helpt een betaalbare BENG te realiseren: AZEB. Deze methode is ontwikkeld in een Europees project en fo- cust op kostenbesparing door een efficiënte bouworganisatie. Hij is voor nieuw- bouw en renovatie bruikbaar en komt met praktische hulpmiddelen die ermee werken vergemakkelijkt. De AZEB routekaart is ontwikkeld door het Europese project AZEB - Affor- dable Zero Energy Buildings - onder leiding van de Nederlandse vereniging DNA in de Bouw. Er is ruim twee jaar aan gewerkt. De methode integreert bestaande oplossingen voor techniek en organisatie. Die zijn vervolgens ingedikt tot een praktische stap-voor- stap methode van zeventien stappen verdeeld over de vier fases: Initiatief, Ontwerp, Bouw, Gebruik & Onderhoud, aangevuld met één fase op organisatie- niveau: Verhoog je impact. De meeste stappen zijn onderling gerelateerd en afhankelijk van elkaar. Ze zijn technisch van aard en ook afkomstig van andere kennisgebieden, zoals financiën, con- tractering en procesmanagement. Het is een praktische methode die structuur biedt voor een transparant afspraken- en beslisproces en een zeer efficiënt ontwerp- en uitvoeringsproces. Minder kosten door efficiënt organiseren De drie sleutels voor het succesvol ontwikkelen van een betaalbare BENG zijn kwaliteitsborging, inkoop en geïn- tegreerde projectaanpak. De AZEB me- thode focust op kostenbesparing door een efficiënte bouworganisatie. Ook ligt de nadruk op betaalbaarheid gedu- rende de levenscyclus waarin de totale gebruikskosten bepalend zijn. Met deze uitgangspunten komen opdrachtgever en opdrachtnemer tot een betaalbare BENG met voorspelbare prestaties en kwaliteit. Kennismaken met AZEB routekaart Vanaf maart is de methode met de ontwikkelde praktische hulpmiddelen beschikbaar via e-learning op www. azeb.eu , eerst in het Engels, later ook in het Nederlands. Om professionals er mee te laten kennismaken organiseert DNA in de Bouw een middagcongres op 24 maart tijdens BuildingHolland in Amsterdam, met gratis deelname. Wie naar het congres komt krijgt ideeën en gereedschap die rust in BENG-projec- ten geven. Informatie en aanmelden kan via: www.duurzaamgebouwd.nl/ agenda/20200324-azeb-slotcongres. Het project Vanzelfsprekend gezond en veilig maakt deel uit van het Pro- gramma Eerlijk, Gezond en Veilig werk van het ministerie van SZW. Program- mamanager Eline de Vries: “Dit is en blijft een belangrijk onderwerp, want het kan én moet beter. Zeker gezien het feit dat er in Nederland jaarlijks veertig werknemers overlijden als gevolg van een arbeidsongeval en ruim vierduizend mensen als gevolg van een beroepsziekte. Het programma faciliteert branches en bedrijven met een gezamenlijke aanpak waarbij goede praktijken worden gedeeld en ont- wikkeld. Belangrijk daarbij is om je te realiseren dat we allerlei projecten en plannen kunnen maken, maar dat het in het dagelijks werk moet gebeuren. Gezond en veilig werken vraagt iedere dag opnieuw aandacht, van iedereen.” Start project Betonhuis organiseerde een conferentie als start van het project. Voorzitter Rob van Gijzel gaf daarbij aan: “Het grote probleem bij dit onderwerp is dat veel bedrijven al heel wat bereikt hebben. Daardoor denk je dat het allemaal wel goed is zo, terwijl het altijd nóg beter kan. We willen dat er in onze branche veilig gewerkt wordt, door gezonde én vrolijke medewerkers die vertrouwen hebben in zichzelf en in het bedrijf waar ze voor werken.” Twaalf bedrijven Aan het project Vanzelfsprekend gezond en veilig doen twaalf bedrijven uit de betonindustrie mee. Zij gaan in mas- terclasses met gedragspsychologen oefenen in het voeren van dialogen. De dialoog is een hulpmiddel waarmee men in bedrijven kan leren hoe met elkaar om wordt gegaan en hoe de on- derlinge samenwerking vormgegeven kan worden. Stap voor stap werken we aan het onderlinge vertrouwen en aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid binnen een bedrijf om veilig en gezond te werken, zodat dit net zo vanzelfspre- kend wordt als tandenpoetsen.